به گزارش خبرنگار مهر، اگر از جاده های ایلام – سرابله و از کنار دشت کارزان عبور کنید بر دامنه های زیبای کوه مانشت کارخانه سیمان ایلام خودنمایی می کند، کارخانه ای که با گذشت دو دهه هنوز یکی از مهمترین طرح های صنعتی دولت در استان ایلام بوده است.
در سال 1367 با شروع سازندگی پس از جنگ تحمیلی، رشد و پیشرفت مناطق محروم کشور از سیاست های اصلی مسئولین کشور بودند.
جهت نیل به این اهداف، کلنگ احداث کارخانه سیمان ایلام در مردادماه سال 1367 توسط نخست وزیر وقت به زمین زده شد، این کارخانه در 20 کیلومتری شمال ایلام در دشت کارزان از توابع شهرستان سیروان در زمینی به مساحت 320 هزار مترمربع جای گرفته است.
کار ساخت وساز و نصب دستگاه های این کارخانه تا سال 1377 مصادف با گرامیداشت آزادسازی شهر خرمشهر و روز مقاومت و پیروزی به دست رئیس جمهور وقت افتتاح و با ظرفیت روزانه 2000 تن و سالیانه 600 هزار تن سیمان پرتلند به بهره برداری نهایی رسید.
این کارخانه در سالهای اولیه به علت کیفیت بی نظیر توانست تندیس طلایی در اسپانیا، تندیس طلایی آلمان، ستاره طلایی مکزیک و مدال طلای فرانسه و چشم الماس سوئیس و مدال طلای ایتالیا بهترین کیفیت سیمان جهان را از آن خود نماید و همچنین علاوه بر کسب آرم استاندارد ایران در سال 2003 موفق به دریافت گواهی نامه ایزو 14001 ، سیستم مدیریت زیست محیطی و 18001 سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای و ایزو 2000-9001 سیستم مدیریتی کیفیتی شد و همچنین در سال1381- 1380-1379 به عنوان واحد نمونه کشور انتخاب و معرفی شد.
شرکت سیمان ایلام تولید کننده سیمان های تیپ 1 و تیپ 2 و تیپ 5 همواره سعی بر ارائه محصولی با کیفیت برتر ومطابق استاندارد ایران و جهان داشته و در مدت فعالیت خود هرساله همان طوری که اشاره شده افتخارات و جوایز کیفیت را در سطح ایران وجهان کسب نموده است.
اما این همه ماجرا نیست، کارخانه سیمان ایلام اکنون با مشکلات زیست محیطی مواجه است و در حالی که کل فرآیند تولید از فرآوری مواد اولیه تا ارائه نهایی به بازار محصول در استان انجام می گیرد اکنون دفتر اصلی شرکت در تهران قرار دارد و تقریبا تمامی اعضای هیئت مدیره آن غیر بومی هستند.
این کارخانه با همه بزرگی و سرمایه گذاری چند صد میلیاردی و سود چند ده میلیاردی سالانه آسیب های جدی به اکوسیستم زیبای منطقه زده است و گرد وغبار ناشی از تولید این کارخانه فضای منطقه را در برگرفته است و طبیعت زیبای منطقه را تحت تاثیر قرار داده است.
صنعت در هر منطقه ای عامل رشد وتوسعه و تغییر دهنده فکر و اندیشه مردم بوده و تحول معیشت آنان را تغییر می دهد ، امروزه بحث پایداری توسعه با توجه ویژه به مسائل زیست محیطی و حفظ اکوسیستم های منطقه ای همراه است و علاوه بر این حفظ میراث فرهنگی نیز به عنوان یک اصل اساسی در توسعه طرح ها مدنظر برنامه ریزان قرار گرفته است اما در خصوص این دو موضوع نگرانی های زیادی در خصوص کارخانه سیمان ایلام ایجاد شده است.
احداث کارخانه سیمان در استان محروم ایلام از نظر اجتماعی و اقتصادی به عنوان یک صنعت زیربنایی ضروری محسوب می شد و در آن زمان امید می رفت قدم های اولیه برای صنعتی شدن استان و ایجاد سایر زیر بخش های توسعه فراهم شود آرزویی که هنوز تحقق پیدا نکرده است و ایلام با وجود منابع غنی مواد اولیه سیمان و بسیاری از ظرفیت های دیگر برای توسعه صنایع گوناگون تمام امید خود را در کارخانه سیمان ایلام خلاصه کرده است.
استان ایلام از نظر مواد اولیه دارای مزیت نسبی در تولید کانی های غیر فلزی به خصوص سیمان است مواد اولیه تولید سیمان از ترکیب مارل، آهک، خاک رس و سیلیس و سنگ آهن است که به آن مخلوط آلویم می گویند که در سطح استان به خصوص منطقه کارزان یکی از بهترین معادن آلوویم آهکی جهان شناخته شده که حدود 91 درصد از ترکیبات سیمان است به وفور وجود دارد.
از ترکیبات سیمان تنها سنگ آهن در سطح استان وجود ندارد و اکنون نیز برای کارخانه سیمان ایلام سنگ آهن از معادن سرمک شمس آباد اراک خریداری و به کارخانه منتقل می شود .
با وجود اینکه در سال های گذشته قرار بود ایلام به قطب تولید سیمان کشور تبدیل شود و کارخانه های سیمان دهلران، مهران، بدره، آبدانان و... کلنگ زنی شد اما اکنون تنها کارخانه سیمان دهلران تا مرحله بهره برداری پیش رفته و سایر کارخانه ها در مراحل اولیه بوده یا تنها در حد یک تابلو هستند .
در حالی که بازار بی بدیل مصرف سیمان در داخل همچنین نیاز روزافزون کشور همسایه استفاده بهینه ای از این ظرفیت مغفول نشده است، صنعت سیمانی که می توانست در صورت توسعه اصولی و هدفمند بخش عظیمی از بیکاری استان را کم کرده و در تولید ثروت و درآمد نقش آفرین شود اکنون در حد یک کارخانه آن هم با هزار مشکل و حاشیه باقی مانده و سیل بیکاران ایلامی چشم انتظار مدیران و مسئولانی هستند که گویی در غبار محرومیت استان گم شده اند.
یک کارشناس مسائل اقتصادی در استان ایلام در این ارتباط به خبرنگار مهر گفت: استان ایلام از ظرفیت خوبی برای تولید سیمان در کشور برخوردار است ولی هم اکنون فقط کارخانه سیمان ایلام فعالیت می کند.
محمد مرادی بیان داشت: آنچه مشخص است بخش خصوصی حاضر به سرمایه گذاری در طرحهای مصوب کارخانه سیمان در استان ایلام نیست که این نیز دلایل مختلفی از جمله ضعیف بودن بخشهای دیگر استان از جمله حمل و نقل دارد.
وی عنوان کرد: متاسفانه در سالهای اخیر شاهد هستیم کارخانه سیمان مهران، بدره، آبدانان فقط در حد اسم بوده و تنها کارخانه سیمان دهلران تاحدودی پیشرفت لازم را داشته است.
مرادی عنوان کرد: استفاده از ظرفیت استان ایلام و اشتغالزایی به عنوان دو هدف مهم اجرای این پروژه ها بی نتیجه ماند در حالی که خیلی از مناطق استان از نبود طرحهای اشتغالزایی بزرگ رنج می برند.
وی افزود: دولت جدید نسبت به ایجاد پروژه های بزرگ در استان ایلام برای اشتغال استان کمک کند و این استان نیازمند چنین طرحهایی برای توسعه است.
استان ایلام بعد از گذشت سالهای متعدد هنوز از محرومیت رنج می برد و شایسته نیست چند کارخانه کلنگ زنی شده در این استان به حال خود رها شوند و نیاز است مسئولان برای این کار چاره ای بیندیشند.
اینکه این استان نیازمند سرمایه گذاری است شکی نیست اما خود مسئولان استان نیز باید نسبت جذب سرمایه گذران اهتمام ورزند ولی متاسفانه شاهد هستیم به دلیل قوانین دست و پاگیر در استان سرمایه گذران به راحتی از سرمایه گذاری در استان منصرف می شوند.