بجنورد - خبرگزاري مهر: مجتمع زراعي بهكده رضوي كه روزگاري نه چندان دور گل سر سبد كشاورزي و دامپروري شمال شرق كشور محسوب مي شد، در پي ضعف ها و اشتباهات مديريتي، اين روزها نفس هاي آخر خود را مي كشد.

به گزارش خبرنگار مهر، مجتمع كشت و صنعت و يا شركتد سهامي زراعي بهكده رضوي در 85 كيلومتري غرب آشخانه؛ مركز شهرستان مانه و سملقان در استان خراسان شمالي واقع شده است.

نخستين سنگ بناي اين مجتمع كه از چهار روستاي بهكده رضوي، دشت گرگان، دامدامي و سوقه تشكيل شده، در سال 1342 به منظور تجميع بيماران جذامي شرق كشور، با همكاري مستشاران آلماني و فرانسوي گذاشته شد.

در آن زمان با هدف درمان و زندگي بيماران، ساخت واحدهاي مسكوني، مراكز خدماتي تفريحي، مراكز آموزشي، بيمارستان و مراكز درماني، تاسيسات آبرساني و برق رساني و ... در اين محل با نظارت مهندسان فرانسوي و آلماني آغاز شد و تا سال 55 در اين منطقه مجتمعي احداث شد كه الحق و الانصاف اكنون با وجود گذشت حدود 40 سال، اگر چه آن سازه ها و بناها فرسوده شده و متعلقات و زيبايي هاي جانبي آنها از بين رفته است؛ اما هنوز به مثابه دري گرانبها بر پيكر لباسي مندرس مي درخشد.

اين مجتمع داراي 63 هزار هكتار از بهترين و مرغوب ترين اراضي يكپارچه كشاورزي، 50 هكتار باغ ميوه شامل باغ هاي سيب، گلابي، انگور، گيلاس، گردو، بادام و ...، حدود 10 هزار راس گوسفند، گاوداري 500 راسي نژاد مون بيليارد فرانسوي، واحدهاي صنعتي، چهار حلقه چاه عميق و قنوات مختلف و تاسيسات و ابنيه گوناگون است.

در سال 63 بود كه بر اساس طرح مجلس شورای اسلامی اموال منقول و غیرمنقول مجتمع بهکده رضوي به کمیته امداد امام خمینی(ره) واگذار شد و در طي آن سال ها تقريبا مي شود گفت اين مجتمع به صورت كج دار و مريز به فعاليت هاي توليدي خود ادامه مي داد اما در سال 89 با انبوهي از بدهي ها و مشكلات، مديريت آن از كميته امداد به جهاد كشاورزي منتقل شد.

اگر چه بنا بر سرشماري سال 85 جمعيت ساكن در مجتمع بهكده رضوي هزار و 520 نفر در قالب 435 خانوار برآورد شده بود اما پس از آن و با شدت گرفتن مشكلات گوناگون اين منطقه، شمار جمعيت آن نيز روز به روز كاسته شد به گونه اي كه هم اكنون در تمام چهار روستاي اين مجتمع گفته مي شود كه كمتر از 100 خانوار ساكن هستند.

كشاورزي و دامپروي همانند روزهاي پرفروغ اين مجتمع هنوز هم شغل اصلي غالب ساكنان آن را تشكيل مي دهد؛ ساكناني كه برخي از آنها گذشته درخشان اين منطقه كشاورزي را به ياد دارند و در اين سال ها با ديدن روزهاي كم فروغ آن، بار سفر از اين محل بسته و به سرزمين هاي آبا و اجدادي خويش كه چهار دهه پيش از آنجا آمده بودند؛ برگشتند.

بهكده رضوي؛ مجتمعي محصور در مشكلات

واگذاري مجتمع بهكده رضوي به جهاد كشاورزي با هدف رفع مشكلات اين مجتمع و بازگشت توليد و فعاليت، حداقل به روال سابق انجام شد، اداره اين مجتمع پس از واگذاري به سازمان جهاد كشاورزي به صورت سهامي- زارعي شد به گونه اي كه 51 درصد از سهام به نام مردم و 49 درصد نيز برای دولت و به نمایندگی به نام جهاد کشاورزی تعلق گرفت.

از آن سال تاكنون چندين بار هيئت هايي از مسئولان ارشد سازمان جهاد كشاورزي كشور و استان براي تصميم گيري و رفع مشكلات اين مجتمع به منطقه مذكور سفر كرده و در سفر هيئت دولت نهم به اين استان نيز مصوبه هاي مختلفي براي برون رفت بهكده رضوي از وضعيت فعلي به تصويب رسيد، اما از اجراي آن مصوبه ها چندان خبري نشد.

تنزل در كميت و كيفيت توليد، توسعه مكانيزاسيون كشاورزي، معوقات كاركنان، مسائل بيمه اي برخي كارمندان و كارگران و ... از جمله مشكلاتي بود كه اين مجتمع را روز به روز به روزهاي پاياني خود نزديك مي كرد.

قرار بود با همت مسئولان اين روند متوقف شود اما اكنون با وجود گذشت حدود چهار سال، حتي كور سوي اميدي نيز از سوي اندك ساكنان بهكده رضوي ديده نمي شود.

يكي از ساكنان بهكده رضوي در اين زمينه در گفتگو با خبرنگار مهر، مي گويد: بر اساس مصوبه دولت در دي ماه سال 88 قرار بود دستگاه هاي اجرايي نظير بهداشت، نيرو، ارشاد اسلامي، رفاه و ... خدمات خود را به ساكنان اين روستا ارائه دهند، اما اكنون با وجود گذشت چهار سال تمامي آن وعده ها هنوز بر روي كاغذ باقي مانده است.

محسن رضايي اظهار مي كند: علاوه بر اين در بازديد مسئولان استان خراسان شمالي به همراه وزير دادگستري، قائم‌مقام كميته امداد امام خميني(ره) و سرپرست وزارت رفاه از اين مجتمع قرار شد 400 واحد مسكوني براي ساكنان اين محل احداث شود اما هنوز خبري نشده است.

وي مي افزايد: قرار بود در كمتر از يك سال درمانگاه فرسوده بهكده رضوي به مركز بهداشتي درماني ارتقا يافته و مشكل تامين آب ساكنان نيز رفع شود اما اين مصوبات نيز اجرايي نشده است.

به گفته رضايي همچنين ايجاد دفاتر اي. سي. تي و پست بانك، پرداخت كسري دو ميليارد توماني معوقات حقوق كاركنان، تعيين تكليف بازنشستگي شاغلين داراي 20 الي 25 سال سابقه كار و ... از ديگر مصوبات بود اما هيچ كدام از آنها تاكنون اجرا نشده است.

يكي ديگر از ساكنان اين مجتمع با بيان اين كه قرار بود سهام اين شركت به اهالي واگذار شود، اظهار داشت: هم اكنون با وجود گذشته بيش از سه سال از تشكيل شركت، هنوز سهامي به ساكنان واگذار نشده و شركت نيز به دليل فرسوده بودن ماشين آلات و مشكلات مديريتي و فساد اداري موجود، در وضعيت بسيار نابساماني به سر مي برد.

محمد حسيني مي افزايد: برنامه ريزي هاي ناصحيح، عدم ارتقاي سطح ماشين آلات، مشكلات درون سيستمي، عدم تامين‌امكانات رفاهي، آموزشي و بهداشتي و ... از جمله دلايلي هستند كه سبب شده اند تا بهكده رضوي همچنان در سرازيري سقوط حركت كند.

بهكده رضوي از زيان دهي خارج شده است

اما در اين ميان مديركل سازمان جهاد كشاورزي خراسان شمالي معتقد است كه مجتمع بهكده رضوي كه از سه سال پيش به عنوان شركت سهامي زارعي بهكده رضوي ثبت شده است، پس از چندين سال زيان دهي، اكنون به سودآوري رسيده است.

ابوالفضل ياوري مي گويد: در اين مدت اقدامات حمايتي نظير تكميل زيرساخت هاي كشاورزي و دامداري اين روستا، احداث بند خاكي، اصلاح انهار، تهيه نهاده هاي دامي، اجراي 50 هكتار آبياري تحت فشار و ... انجام شده و در مجموع اقدامات زيربنايي انجام شده در اين شركت سهامي زراعي سبب شد تا ميزان توليد محصولات كشاورزي و فرآورده هاي دامي در اين روستا افزايش يافته و در نتيجه شركت پس از چندين سال ضرر دهي، سرانجام سودآور شود.

نفس هاي آخر بهكده رضوي

با اين وجود آنچه كه از شواهد و قرائن پيداست، بهكده رضوي اين نگين سبز شمال خراسان كه روزگاري نماد فعاليت حرفه اي كشاورزي و دامپروي بود؛ روزهاي افول خود را طي مي كند، نسخه هاي مختلف مسئولان تاكنون براي اين مجتمع نتيجه مناسبي در بر نداشته و به نظر مي رسد آن گونه كه اهالي اين روستاها مي گويند اندك اندك فروغي كه روزگاري جاويدان مي نمود اكنون رو به غروب است.

اين مجتمع با ظرفيت 60 هزار هكتار توسعه كشاورزي و باغداري مي تواند به عنوان يكي از قطب هاي كشاورزي و دامپروري كشور مطرح باشد اما متاسفانه اكنون از اين سطح زمين مرغوب و يكپارچه،تنها از حدود دو هزار هكتار آن استفاده مي شود و مابقي توسعه نيافته باقي مانده است.

از طرف ديگر ساكنان اين روستا كه عمري را در اين محل گذراندند از وضعيت موجود بسيار ناراضي بوده و خواستار تعيين تكليف سهام شركت و واگذاري اراضي به خود آنها هستند.

به نظر مي رسد اگر بلندهمتي از مردان تازه نفس دولت تدبير و اميد وارد گود نشود دير يا زود بايد شاهد غروب غم انگيز اين مجتمع بزرگ كشاورزي و دامپروري باشيم.