به گزارش خبرنگار مهر، مالکیت دو کاخ سعدآباد و نیاوران همواره محل مناقشه میان بنیاد مستضفعان و سازمان میراث فرهنگی بوده است. هر یک از این دو نهاد بر اساس برخی مستندات ادعای مالکیت این کاخها را دارند اما در تازه ترین اتفاق دادگاه بدوی رای به نفع بنیاد مستضعفان و مالکیت آن بر این دو کاخ داده است.
این موضوع را قاسم سعیدی، معاون حقوقی بنیاد مستضعفان در گفتگو با خبرنگار مهر تایید کرد و توضیح داد: به منظور ابطال اسناد دولت و میراث فرهنگی چندی پیش جلسه دادگاه در شعبه 6 دادگاه انقلاب اسلامی برگزار و حکم مالکیت بنیاد مستضعفان بر کاخهای سعدآباد و نیاوران صادر شد. تا کنون نیز اعتراض سازمان میراث فرهنگی به ما ارجاع داده نشده است. پیش از این دو کاخ و بناهای اطرافش در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار داشته ولی از آنجا که بنیاد مستضعفان قصد تجمیع املاک خود را دارد، از سازمان میراث فرهنگی به دلیل اینکه از واگذاری این دو کاخ استنکاف می کرد، شکایت کرده و دادخواستی را به دادگاه بدوی ارائه داد و دادگاه هم در این زمینه رای را به نفع بنیاد مستضعفان صادر کرد. مدیریت دو کاخ بر عهده سازمان میراث فرهنگی است اما باید مشخص شود که این دو کاخ و زمینها و بناهای اطرافش در مالکیت بنیاد مستضفعان است نه سازمان.
کشف 7 محوطه تاریخی و 2 آب‌انبار دست‌کند در جزیره ابوموسی
این هفته بعد از مدتها خبر رسید که طی بررسی های انجام شده در جزیره ابوموسی هفت محوطه تاریخی به همراه دو آب انبار دست‌کند کشف شده است.
محمداسماعیل اسماعیلی‌جلودار، سرپرست تیم بررسی و شناسایی آثار باستانی جزیره ابوموسی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: به دست آوردن سفال‌های چینی منسوب به دوره صفویه استقرار در این جزیره را از دوران صفویه نشان می دهد، از طرفی بدست آمدن سفال های شبیه به پیش از تاریخ می تواند بیانگر حضور ایرانیان در دوران پیش از صفویه در این جزیره باشد. در فصل اول بررسی و شناسایی شواهدی از دوران تاریخی (ساسانی)، ایلخانی، تیموری و صفوی تا دوران معاصر بدست آمده است.
اسماعیلی‌جلودار درباره کشف دو آب انبار دست‌کند گفت: شواهد دست‌کند بودن این دو چاه از روی آثار کلنگ بر روی دیواره ها و وجود منفذهایی در گوشه های چاه به عنوان جای پا جهت تردد و دیوارچین بودن بخش فوقانی آن به ارتفاع حدود 50 سانتی‌متر قابل اثبات است. یکی از این دو چاه اکنون توسط بومیان جزیره در حال استفاده و دیگری متروک مانده است.
کاخ چهل ستون سرهنگ آباد در آستانه نابودی قرار گرفت
از حوزه میراث فرهنگی خبر دیگر این بود که کاخ چهل ستون سرهنگ آباد در شرق شهرستان اردستان شاید اگر مورد حفاظت اصولی قرار می گرفت قابلیت ثبت جهانی داشت ولی اکنون به عنوان یک مخروبه تلقی می شود. این در حالی است که وجود درختان سر به فلک کشیده آن و عبور آب قنات برای آبیاری باغ سرهنگ آباد و حوض سنگی که در وسط عمارت قرار گرفته آن را به باغ چهل ستون اصفهان تشبیه کرده چرا که در اثر انعکاس عکس ستون های چوبی ایوان در آب این حوض این عمارت به عمارت چهل ستون شهرت یافته است اما به دلیل بی توجهی به بادگیر مدور این مجموعه یکی در سال های گذشته و دیگری در تابستان امسال فرو ریخته است این در حالی است که ستون های سنگی این مجموعه هم به دلیل هوازدگی دچار فرسودگی شده است.
همچنین به دلیل ریزش بخشی از سقف شیروانی، نقاشی ها، گچبری ها و آیینه کاری های دوران قاجار بیش از پیش در حال تخریب هستند حتی برخی از آنها به سرقت رفته اند.
مرمت ابتدایی این بنا حدود 500 میلیون تومان هزینه در بر دارد که هزینه مرمت کاملش حدود 10 میلیارد تومان خواهد شد و شامل آسیب شناسی، مرمت سازه ای، مرمت سنگ و چوب و ... می شود.
درخواست مالک خانه علیزاده برای برگشت به فهرست میراث ملی
از آنجا که در حوزه خروج میراث ملی از فهرست ثبت شده ها این روزها خبرهای زیادی شنیده می شود و آخرین خبر هم مربوط به خانه تاریخی علیزاده است، این هفته معاون حقوقی سازمان میراث فرهنگی با بیان اینکه مالک تاریخی خانه علیزاده خواستار برگشت این ملک به فهرست میراث ملی شده است گفت: اعتراض وی نسبت به رای دیوان عدالت اداری که بر اساس اظهارات شخص ثالث آن هم در حریم این خانه داده شده، از طریق رئیس دیوان عدالت اداری پیگیری می شود.
وی گفت: حریم خانه های تاریخی ضوابط خود را دارند اگر این همسایه در حریم قرار گرفته می بایست نسبت به ثبت بودن حریم خانه اعتراض کند نه اینکه دست به ابطال خانه تاریخی از فهرست میراث ملی بزند چون درباره ابطال یک اثر تاریخی همسایه هیچ دخالتی نمی تواند انجام دهد بخصوص در این مورد که ثبت شدن ملک در فهرست میراث ملی با رضایت کامل مالک انجام شده بود و اکنون که دیوان عدالت اداری به موجب دادخواست شخص ثالث اقدام ناباورانه ای انجام داده صاحب خانه علیزاده از سازمان میراث فرهنگی گلایه دارد و خواست برگشت به فهرست میراث ملی شده است.
امضای تفاهمنامه بین وزارت نفت و میراث فرهنگی
این هفته قائم مقام سازمان میراث فرهنگی درباره اقدامات 100 روزه سازمان میراث فرهنگی، ثبت نشدن میراث ناملموس ایران در فهرست جهانی، استفاده نامناسب از کاخ موزه های تهران و بناهای تاریخی و فعالیتش در ایکوموس به سئوالات خبرنگاران پاسخ داد و برای اولین بار یک نشست خبری برگزار کرد و وعده های زیادی داد.
مهدی حجت گفت: احداث ساختمانی در پارکینگ جنوبی ستاد مرکزی سازمان میراث یکی از اقدامات آتی است تا این سازمان به یک مرکز اداری فرهنگی تبدیل شود. ممکن است پژوهشگاه و آزمایشگاه مرمت آثار که در گذشته بزرگترین آزمایشگاه خاورمیانه بود به این ساختمان برگردد. شاید تا سال آینده بتوان این ساختمان را کامل کرد.
ارگ آزادی زندان اوین نیست
قائم مقام سازمان میراث فرهنگی درباره تغییر و تحولات در ساختمان ارگ آزادی گفت: این ساختمان احتیاج به این همه نرده نداشت. این ساختمان پیشتر شبیه به زندان اوین بود تا یک مرکز فرهنگی. اکنون نرده ها برداشته شده و آب نماها احیا شده تا مردم بتوانند از آمفی تئاتر، کتابخانه، مرکز اسناد، دو بازارچه بزرگ، یک گنبدخانه، پژوهشکده صنایع دستی و نمایشگاه ها و کارگاه های آن استفاده کنند. این یک تصویر از یک مرکز فرهنگی می تواند باشد.
جلب حمایت وزارت نفت در پشتیبانی از مسائل فرهنگی
حجت از مذاکره با مسئولان وزارت نفت درباره پشتیبانی از فعالیت های فرهنگی سازمان میراث فرهنگی خبر داد و گفت: تمامی دستگاه های فنی دنیا و آن هایی که درحوزه سدسازی و نفت موظف به فعالیت هستند باید در حوزه های فرهنگی نیز سرمایه گذاری کنند چرا که فعالیت اولیه آن ها جامعه اشراف را در زمینه مسائل فرهنگی و محیط زیستی تحت تاثیر قرار می دهد به همین منظور تفاهم نامه ای با این وزارتخانه امضا شد که این وزارتخانه بتواند در مجموعه تاریخی بیستون سرمایه گذاری کند و یا در احیای مجدد تخت جمشید مشارکت داشته باشد. در همین جا از سایر وزارتخانه ها که در تاسیسات کلان ساده و عمرانی فعالیت دارند دعوت به همکاری می کنم.
تلاش برای احیای مجدد مرکز آموزش عالی میراث
حجت احیای مجدد مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی را یکی از اقدامات مهم سازمان میراث فرهنگی دانست و گفت: این مرکز می تواند به یک مرکز بین المللی آموزش میراث فرهنگی و در حد یک دانشگاه ایجاد شود.
یونسکو به سعدآباد می رود
معاون میراث فرهنگی درباره محل استقرار کمیسیون ملی یونسکو گفت: ساختمانی که از سعدآباد وجود دارد که می تواند محلی برای این مرکز باشد تا زمانی که وزارت علوم بتواند محلی را برای آن ها تعیین کند. قرار است کاخ موزه ها محلی برای جذب فعالیت های فرهنگی باشد.
تبدیل خانه تاریخی بهزاد به محل آموزش مینیاتور
معاون میراث فرهنگی گفت: خانه تاریخی بهزاد طبق وصیت آن مرحوم باید به محل آموزش هنر مینیاتور تبدیل می شد اما اکنون استفاده دیگری از آن می شود. دستور داده ام بلافاصله این خانه با کمک معاونت صنایع دستی به موزه مینیاتور و محلی برای آموزش این رشته هنری شود.
کاخ موزه ها امکان واگذاری به بخش خصوصی را ندارند
حجت گفت: کاخ موزه ها بر اساس قانون امکان واگذاری فعالیت هایشان به بخش خصوصی را ندارند. این یک اشتباه قانونی است که در این مراکز کافی شاپ درست کنند شاید منافعی در میان بوده که قطعا در شان کاخ موزه نیست. آیا کاخ موزه تهران به اندازه خانه هنرمندان نمی تواند محلی برای جذب فرهنگیان باشد؟
امضای توافقنامه ایران و آذربایجان در ثبت چوگان
پس از اعلام خبر ثبت شدن چوگان به نام آذربایجان رئیس مرکز منطقه ای میراث ناملموس توضیحاتی پیرامون این موضوع داد و گفت: ایرانیان تصور می کردند چوگان اصلا نباید در اجلاس میراث ناملموس ثبت می شد.
یدالله پرمون به خبرنگار مهر گفت: کنوانسیون های یونسکو برای پاسداری از میراث ناملموس به هیچوجه بحث رقابت را قبول ندارند چون رقابت یک مفهوم عام است. طبق این کنوانسیون شما حق ندارید بگویید چوگان برای من است و کشور دیگری حق ندارد آن را ثبت کند و یا حق ندارید بگویید خاستگاه چوگان کشور من است و آذربایجان حق ندارد آن را ثبت کند و یا اینکه بگوییم آذربایجان به تازگی مستقل شده و حق ندارد میراثی را به ثبت برساند چون هر کشوری می تواند عنصری که در خاکش وجود دارد را ثبت کند. اما این که آذربایجان در پرونده ارسالی خود درباره چوگان اطلاعات اشتباه داده یا نه باز هم به ما بر نمی گردد بلکه مربوط به ارزیابان یونسکو و کشور آذربایجان است.
دغدغه ایرانیان درباره چوگان توضیح داده شد
این مردم شناس درباره اصلاح عنوان پرونده چوگان هم گفت: به وزیر فرهنگ آذربایجان گفتم از عنوانی که به انگلیسی برای پرونده تان نوشتید تعابیر زیادی می شود در حالی که یونسکو تاکید دارد عنوان انتخاب شده باید شفاف باشد. حتی گفته به جای یک کلمه می توان تعریف آن عنوان را بیاورید. بنابراین این تعبیر به وجود می آید که چوگان ایران را مصادره کرده اید. این صحبت را قبول کردند و ما هم عنوان پیشنهادی را نوشتیم. فردای آن روز توافقنامه ای بین ما و آنها امضا شد.
رييس مركز منطقه اي پاسداري از ميراث فرهنگي ناملموس در آسياي غربي و مركزي ادامه داد: در این توافقنامه 3 بند آمده است. یکی اینکه در انتهای عنوان پرونده عبارت "در جمهوری آذربایجان" آورده شود و دیگری اصلاح فیلمی بود که در آن به اشتباه از غلط مصطلح آذربایجان جنوبی استفاده شده بود. چون در گفتار ترکی معرفی چوگان آمده که این بازی در آذربایجان جنوبی یعنی استانهای آذربایجانی غربی و شرقی ایران هم اجرا می شود. آنها مدعی هستند که استفاده از این اصطلاح یک غلط مصطلح در کشورشان است و آنها هیچ قصدی برای اهانت به تمامیت ارضی ایران ندارند. قرار شد این فیلم توسط نمایندگی ایران پس از اصلاح دوباره روی سایت یونسکو بارگذاری شود. همچنین پیشنهاد شد پرونده باز بماند تا کشورهای دیگر نیز به آن الحاق شوند. درست مثل پرونده ثبت جهانی نوروز.