به گزارش خبرنگار مهر، قاچاق سمندر لرستانی در آستانه نوروز در حالی شدت می گیرد که خرید و فروش این گونه در سطح بین المللی ممنوع است ولی همچنان شاهد عرضه این گونه در معرض انقراض در کنار ماهی های قرمز برای استفاده در سفره هفت سین هستیم.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به کشف و ضبط تعداد 100 سمندر لرستانی از سطح بازار تهران اظهار داشت: این سمندرها از سوی گشتهای نظارت و کنترل اداره کل محیط زیست استان تهران از سطح بازارهای تهران جمع آوری شده است.
محمد حسین بازگیر ادامه داد: این سمندرها بعد از کشف و جمع آوری به مدت یک هفته در مرکز قرنطینه پردیسان نگه داشته شده و روز گذشته پس از هماهنگی با دامپزشک و تایید سلامت آنها برای انتقال به زیستگاه طبیعی به لرستان منتقل شدند.
وی با اشاره به تشدید نظارت بر زیستگاههای این گونه در آستانه ایام نوروز بیان داشت: در این راستا طی نشستی که با استانهای همجوار لرستان داشتیم در مورد جلوگیری از زنده گیری و قاچاق این گونه هماهنگیهای لازم صورت گرفت.
بازگیر با بیان اینکه دو پاسگاه موقت به تعداد پاسگاههای موجود در زیستگاههای سمندر لرستانی اضافه شده است، افزود: همچنین پاسگاههای محیط بانی موجود در سطح این زیستگاهها با اعزام نیرو و تجهیزات تقویت شده اند.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان از ایجاد یک پاسگاه محیط بانی موقت در ایستگاه راه آهن تله زنگ در مرز استان خوزستان برای جلوگیری از قاچاق سمندر لرستانی خبر داد و گفت: همچنین پاسگاه محیط بانی ایستگاه تنگ هفت و کرکی نیز تقویت شده است.
بازگیر از راه اندازی گشت سیار در شهر دورود برای سرکشی مستمر از ایستگاههای راه آهن به منظور جلوگیری از قاچاق این گونه از طریق قطار خبر داد و گفت: همچنین هماهنگیهای لازم با نیروی انتظامی، راه آهن و پلیس راه آهن برای جلوگیری از قاچاق سمندر لرستانی صورت گرفته است.
وی همچنین با اشاره به ارائه آموزشهای لازم به جوامع محلی نزدیک زیستگاه این گونه گفت: سرکشی از فروشندگان ماهی قرمز به منظور جمع آوری سمندرهای قاچاق شده نیز به طور مستمر توسط تیم های این اداره کل انجام می شود.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان به پخش کلیپ و تیزر اطلاع رسانی در مورد اهمیت گونه سمندر لرستانی در صدا و سیما اشاره کرد و گفت: رایزنیها و مکاتبات لازم با ادارات محیط زیست استانهای مختلف کشور نیز صورت گرفته تا در صورت مشاهده این گونه در بازارها نسبت به جمع آوری و انتقال آن به زیستگاه خود اقدام کنند.
بنابر این گزارش در خانواده پهناور حیات وحش ایران راسته دوزیستان شامل هشت گونه سمندر بوده که اکثر آنها در شرایطی نامعلوم یا بحرانی به سر می برند. در بین این خانواده هشت نفره، سمندر کوهستانی لرستان در سال های اخیر تهدیدهای بسیاری را تجربه کرده و همچنان جمعیت این گونه با خطرات مختلفی روبروست.
این گونه ارزشمند در محیطی از بقایای جنگل‌های بلوط که حاوی آب های خنک باشد زیست کرده و بر پشت خود خال ها یا نوارهای زرد و نارنجی چشمگیر روی زمینه قهوه ای داشته و زیر بدنشان زرد یا نارنجی قرمز است.
نام این گونه ترکیبی از دو کلمه سام (آتش) و اندر (درمیان) بوده و به همین دلیل در برخی از کتب قدیمی او را فرزند آتش نامیده اند. در حقیقت جوامع محلی سمندر را نماد پاکی، شجاعت و انسان راست کردار دانسته و در بین آنها از احترام ویژه ای برخوردار است.
این گونه 14 سانتی متری آندمیک ایران بوده و تنها در لرستان و در مرز با استان خوزستان یافت می‌شود. در حقیقت قرار گرفتن این گونه در بین دو استان خوزستان و لرستان به جای آنکه حفاظت و حراست بیشتری را به وجود بیاورد، سبب پاسکاری سمندر در بین این دو استان شده است تا در مقطعی از زمان شاهد کاهش جمعیت این گونه به علت نبود نظارت کافی باشیم.
نخستین عاملی که موجب شد سمندر لرستانی روند انقراض را آغاز کند، قاچاق بیش از حد این گونه به دست سوداگران حیات وحش بوده به طوریکه خرید و فروش سمندر چنان رونق یافت که فروش سمندر در کنار خیابان و ماهی فروشی‌ها به یک امر کاملا عادی تبدیل شده است.
به هر حال هر چند که اقدامات مسئولان برای حفاظت از سمندر لرستانی قابل توجه است ولی تجربه های مختلف در این حوزه نشان داده تا عزم همگانی در میان خود مردم برای حراست از سرمایه های طبیعی این مرز و بوم شکل نگیرد هیچ برنامه ای در این زمینه توفیق چندانی نخواهد داشت.