به گزارش خبرنگار مهر، سال 81 بود که با حضور اسحاق جهانگیری وزیر صنعت وقت کلنگ نوسازی کارخانه ایرالکو بر زمین زده شد تا سایه سنگین آلایندگی ناشی از خط قدیمی تولید این واحد آلومینیوم سازی کشور که روزگاری عنوان مادر صنعت آلومینیوم کشور را با خود به یدک می کشید از سر شهر اراک و مردم آن کم شود.
کلنگی که آنروز به زمین زده شد، با دلسوزی و دلواپسی دکتر صدوق مدیرکل سابق حفاظت محیط زیست استان مرکزی تنها یک کلنگ زنی ساده نبود آغاز پروژه ای بود که به لحاظ حساسیت و ضرورت اجرایش برای اولین بار تابلوی روز شمارش نیز در محل اجرای پروژه قد علم کرد تا نمایش مهلت 999 روزه به مدیرانش بگوید شمارش معکوس اجرای این پروژه از سوی مردم آغاز شده و کسی در این رابطه با ایرالکو شوخی ندارد.
آنروز که کلنگ این پروژه بزرگ بر زمین زده شد دکتر جابریان در دولت هشتم استاندار استان مرکزی بود و امروز با گذشت حدود 11 سال از این قضیه و تغییر پنج استاندار همواره پرونده ایرالکو به عنوان پرونده پای ثابت میز استانداران این استان جا خوش کرده و به جرات می توان از آن به عنوان دکور همیشگی اتاق استانداران در این سالها یاد کرد.
پرونده ای که اگر این سالها برای مردم شهر اراک آبی نداشته برای عده ای که به دنبال ردای مسئولیت بودند نان داشته است.
میراث صنایعی که در اراک فعالند
مردمی که میراث آنها از صنعتی بودن شهرشان آلودگی های مختلف است. صنایعی که در اراک فعالند و پول و سرمایه هایشان دیگر شهرهای کشور را آباد می کند.
مظلومیت مردم اراک آنقدر زیاد است که اگر هر از گاهی مسئولی بخواهد از سر دلسوزی فکری به احوال آنها کند بازیهای سیاسی اجازه این کار را نمی دهد؛ اتفاقاتی که در باب مسائل مختلف رخ داده و البته بعد از مدتی به فراموشی سپرده شده است.
روز پنج شنبه 25 اردیبهشت ماه جاری سومین جلسه کارگروه کاهش آلودگی کلان شهر اراک برگزار شد این در حالی بود که علیرغم قرار داشتن موضوع رسیدگی به مشکلات آلایندگی کارخانه ایرالکو با حضور مدیران و نمایندگان این شرکت در دستور کار جلسه متاسفانه برای بار دوم مسئولان این مجموعه با به سخره گرفتن این کارگروه از حضور در آن خودداری کردند.
استاندار مرکزی اگر چه گذر کوتاهی در این جلسه به موضوع آلایندگی کارخانه آلومینیوم زد و با بیان این که این واحد صنعتی در پی حل مشکلات آلایندگی خود است سعی کرد موضوع آلایندگی این واحد صنعتی را که نقش بسزایی در آلودگی هوای شهر اراک دارد در این جلسه خیلی باز نکند.
عملیات تغییر تکنولوژی شرکت ایرالکو با غیبت مسئولان زیست محیطی
محمد حسین مقیمی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر این که آیا با مدیران شرکت ایرالکو که برای دومین بار متوالی کارگروه کاهش آلودگی هوای اراک را به سخره گرفته و حاضر به شرکت در جلسه نشدند اظهارداشت: صحبتهایی که قرار بود امروز در این جلسه از سوی آنها بیان شود روز دوشنبه 22 اردبیهشت در حاشیه مراسم آغاز عملیات اجرایی تغییر خط 3 کارگاه احیا در کارخانه زده شده بود این در حالی بود که در مراسم آغاز عملیات تغییر خطوط 3 کارگاه احیا ایرالکو نه نماینده محیط زیست حضور داشت نه نمایندگان تشکلهای زیست محیطی تا ایرالکو گزارش دهد و این افراد به عنوان نمایندگان مردم اراک از حقوق مردم دفاع کنند.
مراسم آغاز عملیات تغییر تکنولوژی خط سه کارگاه احیا شرکت ایرالکو که با غیبت بزرگ مسئولان زیست محیطی استان و تشکل های زیست محیطی اراک برگزار شد فرصتی بود تا مدیران این مجموعه صنعتی با ارائه گزارشی بار دیگر موضوع عدم الایندگی این مجموعه را در بوق و کرنا کرده و با مظلوم نمایی از حقوق مورد ادعای خویش دفاع کنند.
مدیرعامل ایرالکو بعد از شروع رسمی عملیات اجرایی بهینه سازی کارگاه احیا این شرکت در جمع خبرنگاران حاضر شد و علیرغم توضیحات بسیار در خصوص آلوده نبودن این کارخانه از یک سو و اقدامات صورت گرفته در کاهش آلایندگی آن از سوی دیگر که بالاخره مشخص نشد این کارخانه از دید مدیرعاملش آلوده هست یا خیر.
اقدامات اصلاحی صرفا در جهت رفع نگرانی مردم بوده است
مدیرعامل شرکت ایرالکو در این مراسم با دفاع از عدم آلایندگی کارخانه ایرالکو در پاسخ به خبرنگار مهر گفت: تاکنون کسی گزارش مستندی مبنی بر آلایندگی این مجموعه ارائه نکرده و تمامی اقدامات اصلاحی صورت گرفته طی سالهای اخیر صرفا در راستای رفع نگرانی های مردم اراک بوده است.
افخمی با بیان این که شهر اراک شهری صنعتی با مشکلات زیست محیطی بسیار است گفت: مسئولین ایرالکو در تلاش اند تا با اقدامات اصلاحی آن بخش از نگرانی مردم اراک در باب آلودگی هوا را که به شرکت آلومینیوم سازی برمی گردد رفع نمایند اما برای تحقق این مهم نیازمند کارشناسی دقیق مشکلات زیست محیطی اراک و ارائه اسناد و مدارکی هستیم که ثابت کند این شرکت چه میزان در آلایندگی هوای اراک نقش دارد.
وی ادامه داد: ایرالکو صنعتی قدیمی در اراک است و با توجه به گره خوردن فعالیت این شرکت و ارتزاق مردم اراک از محل آن دایره توجهات و انتظارات مردمی را بیش از پیش به سوی خود جذب کرده است.
مدیرعامل شرکت ایرالکو با بیان این که خط جدید ایرالکوبا ظرفیت 110 هزارتن تولید نه تنها آلوده نیست بلکه در زمره صنایع سبز نیز ارزیابی شده است گفت: موضوع الایندگی ایرالکو حرفی غیر قابل هضم برای مدیران این مجموعه است چرا که هیچ کجا مشخص نشده این صنعت چه نقشی در آلودگی هوای کلان شهر اراک دارد.
وی با بیان این که تمامی اقدامات اصلاحی صورت گرفته در زمینه اصلاح خطوط، فیلتراسیون آند و ...طی سالهای اخیر صرفا برای اعتماد سازی کارخانه در بین مردم و از بین رفتن ذهنیات غلط در پی تبلغیات سوء علیه شرکت بوده وگرنه تا کنون گزارش علمی پیرامون آلایندگی این شرکت ارائه نشده گفت: خوشحال می شویم یکی بیاید سهم ایرالکو از آلودگی هوای اراک را مشخص کند.
حسابهای بانکی ایرالکو را به اراک انتقال می دهم
مدیرعامل ایرالکو در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر اینکه چرا صنعت بزرگی چون آلومینیوم سازی که هم تمام فعالیت های تولیدی اش در اراک متمرکز است هم پیامدهای منفی ناشی از این فعالیت که آلودگی هوا از جمله آنهاست نصیب مردم اراک می شود باید پولهایش در پایتخت هزینه شود گفت: من هم قبول دارم این مسئله را و معتقدم شرکتی که تمام فعالیت هایش در اراک متمرکز است باید حسابهای بانکی اش نیز دراراک متمرکز شود و این مهم را به عنوان یک ماموریت کاری خود از ابتدای امر در اولویت قرار داده و به زودی بدان جامه عمل خواهم پوشاند.
افخمی با بیان این که محیط صنعتی عاری از آلودگی وجود ندارد گفت: ما معتقدیم آلایندگی زیست محیطی ایرالکو زیر استانداردهای بین المللی است و این فرافکنی ها در باره این کارخانه درست نیست.
افخمی با بیان این که تمام آنچه در باره ایرالکو مطرح می شود صرفا حرفی غیر کارشناسی است گفت: علیرغم این شرایط ایرالکو همواره تابع قانون بوده و برای جلب رضایت دستگاه قضا و مردم علاوه بر ایجاد خط جدید 110 هزار تنی در راستای خواباندن 2.5 خط تولیدی خود بدون مستندات علمی که میلیارد ها تومان خسارت بر بدنه شرکت وارد کرد نیز همت گمارد چرا که نگران آینده شغلی کارگران خود بود.
وی ادامه داد: آماده سازی زمین ایجاد واحد آند در خیرآباد از دیگر اقداماتی بود که براساس حرفهای غیر علمی بر شرکت ایرالکو تحمیل شد و با توجه به این که پرونده واحد آند در محاکم قضایی در حال رسیدگی و احتمال می دهیم عدم آلایندگی این واحد نیز قویا از سوی دستگاه قضا رد شود باز با این شرایط کلیه اقدامات برای اماده سازی فضا و آغاز عملیات اجرایی پروژه از دو ماه آینده انجام شده است.
مدیرعامل ایرالکو با بیان اینکه که خوشبختانه موضوع آلایندگی واحد پخت آند شرکت ایرالکو امروز از سوی کارشناسان قضایی در حال بررسی است گفت: کار اندازه گیری خروجی ها و سایر بخشهای مورد ادعای محیط زیست در بحث آلایندگی با حضور نمایندگانی از محیط زیست، دستگاه ناظر و ایرالکو در حال انجام است و کارشناسان فوق همواره فی البداهه و بدون اطلاع کارخانه در محل حاضر و نسبت به اندازه گیری ها اقدام کرده اند.
افخمی مدعی شد: طبق این نظر سنجی ها خوشبختانه نتایج حاصل بسیار رضایت بخش و امید وار کننده بوده است.
وی تاکید کرد: شرکت ایرالکو حاضر است به مدت سه ماه و با حضور خبرنگاران کار سنجش آلایندگی این کارخانه توسط کارشناسان خبره خارجی را انجام دهد تا ثابت کند ایرالکو نقش چندانی در آلودگی هوای اراک ندارد.
افخمی با بیان این که سلامت مردم و کارگران کارخانه ازاولویت مدیران این مجموعه است گفت: اندازه گیری خروجی دودکش های کارخانه در هر روز و هر ساعت با توجه به اهمیتی که این مجموعه به سلامت مردم می دهد بر می گردد.
صنعت آلومینیوم هزینه های اجتماعی اش را به اراک خواهد داد
مدیرعامل ایرالکو همچنین در پاسخ به این سوال که چرا ایرالکو هزینه ای اجتماعی خود را به شهر اراک نمی پردازند افزود: ایرالکو یک شرکت سهامی است و دیگر بودجه و اعتبار دولتی ندارد که بخواهد هزینه هایی در زمینه حمایت از یک تیم فوتبال به صورت آنچه در سالهای قبل انجام داد صورت دهد اما با توجه به ضرورت مشارکت این صنعت در حوزه ورزش در تلاش است با ورود به ورزش همگانی که مورد اقبال همه مردم شهر اراک است گامی موثر در جهت تقویت این ورزش بردارد.
امید چیز خوبیست!
مهندس افخمی در ادامه در پاسخ به خبرنگار مهر که گفت امیدواریم با توجه به این که شما می گویید ایرالکو نقشی در آلایندگی هوای اراک ندارد شما به عنوان یک مدیر ایرالکو پیشگام مدیران صنایع دیگر شوید و زمینه زندگی خانواده تان در این شهر فراهم کنید گفت: امید چیز خوبی است امیدوار باشید چرا که در دوران دولت تدبیر و امید زندگی می کنید.
دیوان عدالت عدم آلایندگی ایرالکو را رد کرد
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی که در مراسم آغاز عملیات اجرایی تغییر تکنولوژی خط 3 کارگاه احیا شرکت ایرالکو حضور نداشت و این عدم حضور وی موجب شد تا مدیر ایرالکو با ایراد سخنان فوق بار دیگر عدم آلایندگی این شرکت را تبلیغ کند غیبت خود را با خبری خوش برای مردم اراک جبران کرد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی در گفتگو با مهر از صدور رای دیوان عدالت مبنی بر رد اداعای عدم آلایندگی ایرالکو خبر داد و گفت: در پی شکایت ایرالکو از سازمان محیط زیست و شهرداری اراک مبنی بر عدم آلایندگی این شرکت در دیوان عدالت و ارائه گزارش مبسوط و مستند اداره کل محیط زیست استان مرکزی درباره آلایندگی ایرالکو در نهایت رای دیوان عدالت در تاریخ 24/2/93 مبنی بر رد ادعای عدم آلایندگی ایرالکو از سوی مدیران این مجموعه رد شد.
امیر انصاری افزود: کار سنجش خروجی دودکشهای ایرالکو که با حضور نماینده محیط زیست، نماینده دادگستری و ایرالکو به صورت گاه و بیگاه از این مجموعه صورت می گرفت همگی حکایت از بالا بودن آلایندگی های سه گانه این شرکت اعم از CO، ذرات و HF بوده است.
وی ادامه داد: در نمونه برداری HF این مجموعه که قبل از سال جدید توسط دستگاه سنجش لیزری HF تهران نیز صورت گرفت متاسفانه میزان این آلاینده بیش از استاندارد بوده است این در حالیست که در نمونه برداری انجام شده طی 20 روز گذشته توسط آزمایشگاه معتمد محیط زیست آلاینده CO و ذرات بالاتر از استاندار بود که در نهایت تمامی گزارشهای جمع آوری شده از سوی اداره کل محیط زیست استان مرکزی به دیوان ارسال و در نهایت با توجه به کامل بودن این گزارشات دیوان نسبت به رد این ادعای مطروحه از سوی مجموعه ایرالکو اقدام کرد.
آلایندگی سایت قدیمی ایرالکو موضوعی اثبات شده است
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی با بیان این که آلایندگی سایت قدیمی ایرالکو موضوعی اثبات شده و محرض است که دیگر نیازی به طرح و بررسی آن از سوی کارشناسان ندارد افزود: تمامی دیگهای فعال در این بخش باید جمع آوری و دیگ های جدید جانشین شوند.
انصاری افزود: نصب دیگ های جدید در این سایت و فعالیت آن نیز مشروط به آن است که در صورتی این دیگ ها می توانند بعد از نصب کامل در خط 3 فعال شوند که اولا با سیستم FTP سایت مَچ شده ثانیا در سنجش های انجام شده دیگر آلاینده های بالاتر از استاندارد نباشند چرا که در غیر این صورت نه تنها اجازه نصب دیگ ها در خط 4 و 5 داده نمی شود بلکه کلا سایت باید تعطیل شود.
وی اواخر مردادماه را آخرین مهلت مدیران ایرالکو برای نصب دیگ های جدید و انجام تست نهایی در خط 3 کارگاه احیا اعلام کرد و در باره کارگاه پخت اند نیز گفت: انتقال کارگاه پخت آند به خارج از محدوده شهر اراک و استقرار آن در شهرک صنعی خیرآباد از مصوبات هیات دولت است و کسی حق ندارد اجرای این مصوبه را با بهانه تراشی های واهی به عقب بیندازد.
انصاری با بیان این که این مجموعه باید در سال 86 به خیرآباد منتقل می شد افزود: متاسفانه عدم تامین زمین، آب، برق، گاز از جمله مشکلاتی بود که همواره از سوی ایرالکو برای انتقال آندسازی مطرح می شد که خوشبختانه با تلاش استاندار مرکزی امروز این مشکل با تامین 150 هکتار زمین در خیرآباد و دیگر زیرساختهای لازم حل شده و اجرای این طرح باید هر چه سریعتر عملیاتی شود.
...........................
گزارش: فاطمه عسگری نیا
عکس: محمد وروانی فراهانی