به گزارش خبرنگار مهر، این پرنده، 36 سانتیمتر طول دارد و در حالت نشسته، به واسطه گوشپرهای بلندش، به آسانی شناخته می شود. گاهی اوقات، در هنگام استراحت گوشپرها را جمع می کند. از جغد جنگلی کوچکتر، صفحه صورت نخودی و به شکل خاصی، صورت به دو قسمت تقسیم شده و رنگ چشم ها نارنجی است.
اواسط خرداد ماه سال جاری بود که یکی از فعالان و عکاسان حوزه حیات وحش توانست در یکی از مناطق روستایی استان مرکزی صحنه ای زیبا را که تاکنون در استان دیده نشده بود، ثبت کند. حضور جغد شاخدار ماده به همراه سه جوجه اش در حاشیه روستای ارکوین در 40 کیلومتری اراک صحنه ای ست که توسط عکاس حیات وحش ثبت شده است،
این پرنده در مناطق جنگلی به سر برده و در آشیانه های متروک یا روی زمین تخمگذاری می کند. صدای نرِ این جغد، هنگام تعیین قلمرو تکرار ( هو hoo) است و در سایر مواقع، دو سیلابی و شبیه (که ویک- که ویک- که ویک) شنیده می شود. در ایران، احتمالا در جنگل های شمال تولید مثل کرده و زمستان ها، به صورت مهاجر در نواحی شمال شرق و مناطق مرکزی تا جنوب و فارس دیده می شود.
فعال محیط زیست ضمن تایید حضور جغد شاخدار در اراک به مهر گفت: حضور جغد شاخدار ماده به همراه جوجه هایش در این منطقه آن هم در فصل بهار که فصل زادآوری است نشان از جوجه گذاری این گونه پرنده در استان دارد که برای نخستین بار تاکنون گزارش شده است.
محمود کل نگری افزود: وقتی پرنده ای در فصل بهار دیده می شود نشان از این دارد که در این منطقه جوجه گذاری کرده است همچون سار و در زمستان ها مهاجر بوده است (یعنی تابستانگذران)، اگر برای سپری نمودن زمستان به منطقه مذکور بیاید به آن زمستانگذران می گویند. اگر در کل سال در منطقه بماند بومی تلقی می شود.
وی با بیان اینکه این جغد یکی از جغدهای نادر در ایران است، تصریح کرد: جغد شاخدار یکی از گونه های پرنده ای شب فعال است که در تعداد کمی از مناطق کشور دیده می شود.
کل نگری اضافه کرد: این نوع جغد در استان مرکزی به ندرت دیده می شد آن هم بعنوان پرنده مهاجر عبوری و بیشتر در مناطق شمالی کشور دیده می شد.
جغد شاخدار یکی از 12 گونه جغد موجود در ایران است
این فعال محیط زیست در خصوص ظاهر این جغد گفت: این جغد یکی از 12 گونه جغد موجود در ایران است که دو گوشپَر در بالای سرش دارد که به همین دلیل بنام شاخدار یا گوش دراز خوانده می شود.
کل نگری با بیان اینکه در استان مرکزی جغدهای کوچک زیاد وجود دارد، افزود: تفاوت بارز این جغد با جغد کوچک در جثه و همچنین نحوه فعالیتش است، جغدهای کوچک روز فعال هستند ولی این جغد روزها در انبوه شاخ و برگ درختان استراحت می کند یا به‌طور قائم و نزدیک به تنه درخت روی شاخه‌ها می نشیند و شب ها به شکار می پردازد.
کل نگری توضیح داد: این پرنده در مناطق جنگلی به سر برده و در آشیانه های متروک با روی زمین تخمگذاری می کند و از پستانداران کوچک ، پرندگان و حشرات تغذیه می کند .
وی با اشاره به اهمیت حضور این پرنده نادر در استان گفت: این نوع جغد به دلیل نحوه رژیم غذاییش می تواند در چرخه نابودی جوندگانی چون موش موثر باشد.
کل نگری با بیان اینکه این جغد و جوجه هایش در منطقه ای با پوشش گیاهی خشک دیده شدند، افزود: این مسئله بیانگر این است که مناطق خشک چون باغات خشکیده و درختان متأثر از خشکسالی نیز می توانند زیستگاه های مناسبی برای برخی از پرندگان باشند.
درختان خشک، مأمنی برای جوجه گذاری پرندگان
وی خاطرنشان کرد: معمولا تصور بر این است که درختان خشک اهمیت ندارند و آن ها از بین برده می شد در حالیکه از لحاظ زیست بومی می تواند مأمن و پناهگاه جوجه گذاری پرندگان باشند.
کل نگری ادامه داد: معمولا پرندگانی چون دلیجه، کبوتر جنگلی، سار معمولی، شانه به سر و جغد شاخدار در چنین محل هایی لانه سازی می کنند.
وی تاکید کرد: از طرفی چون تعداد زیادی از حشرات چوب خوار در این درختان زندگی می توانند غذای اصلی پرندگان باشند و به نحوی این درختان خود حافظ یک چرخه طبیعی هستند.
سکون و عدم حرکت جغد شاخدار در روز این پرنده را در معرض تهدید و آزار قرار داده است
کل نگری گفت: نکته مهمی که باید بر آن تاکید کرد این است که به دلیل سکون و عدم حرکت این پرنده در روز، شاهد آسیب های بیشتر این گونه هستیم که نیاز به توجه و نگاه ویژه دارد بطوریکه این پرنده در معرض، تهدید، آزار و اذیت نباشد.
این فعال حوزه حیات وحش تاکید کرد: اهمیت به محیط زیست، گونه های گیاهی و جانوری همگی نیاز به فرهنگ سازی و آگاهی دارد تا ما شاهد آسیب دیدن محیط اطراف خود نباشیم.
حضور گونه های نادر پرندگان، حیوانات و پوشش های گیاهی همگی جزو میراث عمومی به شمار می روند که برای حفظ و مراقبت از آن ها نیاز به برنامه ریزی و آموزش است و نباید سخن از آن ها به یک اطلاع رسانی خلاصه شود بلکه باید افق های دورتر و وسیع تری را در نظر حفظ و نگهداری از آن ها در نظر داشت.
....
گزارش: سمیه انصاری فر