فریده خلعتبری، مدیر نشر شباویز در گفتگو با خبرنگار مهر به اینکه باید ضوابطی برای ترجمه وجود داشته باشد، اشاره و بیان کرد: وزارت ارشاد، 20 سال پیش، سیاست بسیار خوبی را در پیش گرفته و تعیین کرده بود که هر ناشر بهازای هر ترجمه باید 10 کار تالیفی داشته باشد. تالیفاتی که به تدریج به 7 و بعد به 5 جلد رسید.
او وجود ترجمه معکوس را ضروری دانست و افزود: اگر انگلستان از 50 کشور جهان، کتاب ترجمه میکند تا مردمش با فرهنگ و آداب و رسوم مردم دیگر آشنا شوند، کتابهای خود را هم به 50 کشور ارسال میکند. ما این همه کتاب به فارسی برمیگردانیم چند درصد از کتابهای خود را به زبانهای ذیگر ترجمه کردهایم و به کشورهای دیگر فرستادهایم؟
خلعتبری با اشاره به اینکه باید تعادلی میان ترجمه و ترجمه معکوس داشته باشد گفت: کسی با ترجمه مخالف نیست. ما نمیتوانیم راه بر ورود اندیشههای تازه ببندیم. از طرفی باید تعادلی میان کتابهایی که به فارسی ترجمه میشود و کتابهای فارسی که به دیگر زبانها برگردانده میشود وجود داشته باشد اما متاسفانه نشانی از این تعادل نیست.
به گفته مدیر نشر شباویز، باید نهادی وجود داشته باشد تا کتابها را برای ترجمه انتخاب کند وگرنه بسیاری ناشران به سود مالی خود فکر میکنند نه به ورود نگاه و طرز تفکری تازه. زیرا کتابهای ترجمه به تصویرگری نیاز ندارد. کتابسازی آن چندان دشوار نیست از سوی دیگر ما لازم نیست حق مالکیت معنوی آثار را رعایت کنیم.
خلعتبری به ضرورت حمایت وزارت ارشاد از تالیف اشاره کرد و افزود: ارشاد باید از نویسندگان و ناشرانی که کار تالیفی منتشر میکنند حمایت کند و دوباره به همان سیاست پیشین خود برگردد و برای ناشران، قواعد و ضوابطی را درنظر بگیرد مبنی براینکه در ازای فلان تعداد کتاب تولیدی میتوانید این اندازه ترجمه هم داشته باشید.
مدیر نشر شباویز در ادامه گفت:در برنامه چهارم توسعه، صادرات فرهنگ و هنر در اولویتها بود امکان این اولویت به مرور کمرنگ و بعد فراموش شد. ناشران خصوصی، هزینه بسیاری را برای ترجمه معکوس متقبل میشوند و هیچ نهادی نیست که از آنها پشتیبانی کند در حالی که کشوری چون ترکیه، از هر ناشر، یک موسسه مالی معتبر حمایت میکند. بنابراین ناشران خارجی با اطمینان خاطر با آنها ارتباط برقرار و کار میکنند.