به گزارش خبرنگار مهر، جشنواره تئاتر استانی برای تئاتری های شهرستانی اگر بیشتر از جشنواره اسکار هیجان نداشته باشد کمتر هم ندارد.
جشنواره تئاتر استانی در واقع تنها راهی است که هنرمندان شهرستانی می توانند به جشنواره فجر راه پیدا کنند و در پایتخت به اجرای نمایش خود بپردازند.
همین یک دلیل کافی است که هنرمندان نمایش برای حضور در این ماراتن هنری تمام سال چشم انتظار باشند.
در استان فارس نیز که در حوزه نمایش ظرفیت های بسیار خوبی در حوزه نیروی انسانی دارد جشنواره تئاتر استانی برای هنرمندان اهمیت فراوانی دارد و از سوی دیگر به عنوان تنها رویداد هنری برای مخاطبان تئاتر نیز یک فرصت خاطره انگیز است.
هر چند که در سال های اخیر رونق جشنواره های تئاتر استانی کم شده است و شاید هیجانی که در گذشته وجود داشت جای خود را به کم رونقی داده است. موضوعی که عده ای آن را به دلیل رشد رسانه های دیجیتال می دانند و عده ای دیگر معتقد هستند که نبود کار خوب سبب کم رونقی جشنواره های استانی تئاتر در شیراز شده است.
هنر تئاتر امروز در بسیاری از کشورهای دنیا به عنوان یک سرگرمی فرهنگی نقشی پر رنگ در اقتصاد شهری دارد، اما در شیراز هنوز این هنر نتوانسته جای خود را در رشد اقتصادی پیدا کند.
شاید جشنواره تئاتر استانی فارغ از یک مسابقه مقدماتی برای رسیدن به جشنواره فجر بتواند نقشی مهم در تولید تئاتر و همچنین اقتصاد فرهنگ داشته باشد.
در آستانه آغاز به کار جشنواره تئاتر استانی به سراغ برخی از هنرمندان این حوزه رفتیم تا از خاطرات آنها از جشنواره تئاتر استانی مطلع شویم.
در شیراز عاشق تئاتر بسیار داریم
رحیم هودی ، پیشکسوت تئاتر استان فارس در این راستا به خبرنگار مهر گفت: در شیراز عاشق تئاتر و هنرمند با ذوق بسیار داریم اما میدان کار نیست.
وی گفت: تا از تولید تئاتر حمایت نشود شاهد اتفاقی بزرگ و مثبت در زمینه نمایش نخواهیم بود.
این بازیگر برجسته تئاتر، سینما و تلویزیون ابراز داشت: در دهه 60 ما شاهد اجراهای بسیار خوبی بودیم اما با گذشت سال ها این اجراها کم شدند.
وی تصریح کرد: نگاه جشنواره محور باید حذف شود زیرا تئاتر هویت و ارزش خود را در اجرای عموم به دست می آورد.
هودی خاطر نشان کرد: از یک بعد جشنواره خوب است زیرا زمینه ساز تولید آثاری می شود اما کارها در اجرای عموم است که محک جدی می خورند.
وی ادامه داد: در گذشته آثار اجرای عموم می رفتند و بعد کارگردان تشخیص می داد که آیا در جشنواره می تواند موفق باشد یا نه ولی در حال حاضر شرایط برعکس شده است.
این استاد تئاتر بیان کرد: تئاتر باید مردمی باشد و اثری ارزش دارد که مردم با رغبت به تماشای آن بیایند.
هودی افزود: حمایت مسئولان نیز می تواند بسیار موثر باشد و به رشد نمایش کمک کند.
وی گفت: در پارک آزادی سالن نمایشی برپاست که لطف کرده اند و به اسم من نامگذاری شده اما یک اتاق دارد که هر بار به بهانه ای از اهالی تئاتر گرفته می شود.
مدیریت هنری و فرهنگی فارس باید دلسوخته فرهنگ باشد
قاسم امین بیطرف بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: من سالهای زیادی خاک صحنه خورده ام و بیش از 50 سال کار کردم اما از سال 84 که از اداره فرهنگ و ارشاد فارس بازنشسته شده ام کسی از من یادی نکرده است.
وی ادامه داد: وقتی از من پیشکسوت برای دیدن تئاتر دعوت نمی شود چه نظری می توانم برای این جشنواره ها داشته باشم.
این بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون افزود: مدیری باید بر مسند فرهنگ و هنر این شهر تکیه کند که بتواند دلسوخته هنر و فرهنگ باشد و بتواند آن را پاس دارد نه کسی که درک صحیح از این حوزه ندارد.
وی ضمن ابراز خرسندی از حضور فردی فرهنگی در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: امیدوارم مدیریت جدید کاری برای این فرهنگ ناب بکند و اتفاق خوبی در این عرصه رقم بخورد.
امین بیطرف افزود: در گذشته شیراز همیشه در حوزه تئاتر حرفی برای گفتن داشت اما سالهاست در این حوزه حرفی برای گفتن نداریم.
وی گفت: باید از توان افراد پیشکسوت استفاده کرد تا بتوان شاهد اتفاقات خوب فرهنگی بود.
این هنرمند با انتقاد از عدم شناخت فرهنگی برخی مدیران از هنرمندان خاطرنشان کرد: تئاتر نباید مقطعی باشد اگر اینگونه باشد باید فاتحه ان را خواند.
امین بیطرف در ادامه یادآور شد: عدم توجه به اهالی فرهنگ و هنر به شکل درست و واقعی موجب مهاجرت این هنرمندان به تهران شده است پس باید قدر این ثروت های فرهنگی را بیشتر دانست.
جشنواره برای ما تبدیل به یک افسوس شده است
فرهاد ارشاد ، نویسنده، بازیگر و کارگردان تئاتر در این راستا با اشاره به اینکه جشنواره تئاتر استانی برای ما به یک افسوس تبدیل شده، اظهار داشت: جشنواره تئاتر استان برای من که یک طلبه صحنه نمایش می باشم تبدیل به دریغ و افسوس شده است.
وی ابراز داشت: خاطرات گذشته را که مرور می کنم یادم به کارهای نابی می افتد که نسل ما برای تماشای آنها لحظه شماری می کرد.
این فعال حوزه تئاتر ادامه داد: در سال های نه چندان دور نیز نمایش هایی همچون قصه های درگوشی، رقص روی لیوان ها و شهرزاد حور الهویزه را در همین جشنواره های استانی شاهد بودیم.
وی تصریح کرد: در آن سال ها آثاری خوب در جشنواره به نمایش در می آمد و ضمن اینکه اخلاق مداری هم در بین بچه های تئاتر فراوان وجود داشت.
ارشاد خاطرنشان کرد: اما در سال های اخیر شاهد افت کیفی جشنواره بودیم.
وی افزود: در کنار افت کیفی بد اخلاقی ها نیز در این سال ها رشد کرده و شما شاهد بودید که در اختتامیه جشنواره در سال های قبل چه اتفاق های تلخی رخ داد.
این نمایشنامه نویس در ادامه در پاسخ به پرسشی مبنی بر خاطرات خوش جشنواره های تئاتر استانی بیان کرد: یکی از این خاطرات خوش مربوط به لحظه ای است که امیر رضا کوهستانی در اوایل دهه هشتاد جایزه کارگردانی خود را به میلاد اکبر نژاد تقدیم کرد و نشان داد که هنرمندان تئاتر برای تشویق کارهای خوب یکدیگر پیشقدم هستند.
به سال های آینده خوشبین هستم
همچنین بهاره شفیعی ، مترجم و کارگردان تئاتر در این راستا به خبرنگار مهر گفت: با توجه به حضور فارغ التحصیلان تئاتر در فضای نمایش به سال های آینده خوشبین هستم.
وی گفت: در اواخر دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد سال های خوشی را در جشنواره تئاتر استانی شاهد بودیم که بعدها این جشنواره با افت کیفیت مواجه شد.
شفیعی افزود: شاید کمبود سالن و مشکلات سخت افرازی و مشکلات درونی بچه های تئاتر از یک سو و علاقه به پایتخت نشینی و مهاجرت از سوی دیگر سبب این افت شده باشد.
این کارگردان تئاتر ادامه داد: اما به نظر می رسد با توجه به حضور بچه های دانشگاهی سال های آینده نیز شاهد اتفاقات خوبی باشیم.
وی در ادامه در پاسخ به پرسشی مبنی بر خاطرات خوب و بد جشنواره تئاتر استانی یادآور شد: همه اتفاقات جشنواره برای من به خاطرات خوب است و تجربه های مفید برای آینده.
شفیعی همچنین از نمایش های قصه های درگوشی، کوچ و مرثیه به عنوان آثاری یاد کرد که از آنها لذت برده است.
به تولید تئاتر فکر کنیم
در ادامه محمو ناظری نمایشنامه نویس در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: ما متاسفانه جشنواره پرور شده ایم و آن قدر که جشنواره مهم شده کارهای زیر بنایی مورد توجه نیست.
وی گفت: ما از دانشگاه شیراز و با یک گروه دانشجویی وارد فضای تئاتر شدیم که موفقیت های بسیاری نیز به دست آوردیم اما به نظرم نباید تنها فکر ما معطوف به جشنواره شود.
ناظری افزود: در سالهای دهه 70 دوستی ها بیشتر بود و مباحثی مانند نبود آموزش و یا کمبود بودجه هنوز به دغدغه تبدیل نشده بودند.
وی تصریح کرد: در معرض مخاطب نبودن و اجرای عموم نداشتن یکی از دلایل این افت کیفیت ها است.
این نمایشنامه نویس ادامه داد: عدم استفاده از اهالی تئاتر در مراحل بازخوانی، بازبینی و داوری جشنواره نیز از علل دیگر افت کیفی است.
وی تاکید کرد: به نظرم مسئولان باید به فکر تولید های ماندگار باشند و تولید آثار و چاپ نمایشنامه ها و کتب تخصصی حمایت کنند تا شاهد اتفاقات بهتری در عرصه تئاتر باشیم.
ناظری بیان کرد: نمایشنامه من در دوسالانه نمایشنامه نویسی برتر شد ما خود من با هزینه شخصی به دنبال چاپ اثر رفتم و هیچکس حمایت نکرد و حتی مسئولان وقت از این اتفاقات اطلاعی نداشتند.
وی ابراز داشت: این اتفاقات سبب می شود که به جایی برسیم که اتفاقاتی را در اختتامیه جشنواره شاهد باشیم که با هنر همخوانی ندارد.
رفتارهای غیر اخلاقی در تئاتر شیراز اپیدمی شده است
آرمان طیران نویسنده، کارگردان و طراح صحنه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: جشنواره تئاتر استانی چندین سال است که دستخوش رفتارهای غیراخلاقی و غیر اصولی مدیران و اعضای جدید و تازه وارد عرصه تئاترشده است.
وی ابراز داشت: چندین سال است کارهای بچه های تئاتر توسط کارشناسان و داوران رد می شود اما با اعتراض و داد فریاد مورد پذیرش واقع می شود.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: اعضای تازه وارد به عرصه تئاتر آموزش های ناپسندی را یاد گرفته اند و خیلی راحت حقی را ناحق و ناحقی را حق جلوه می دهند.
وی با بیان اینکه مدتی است رفتارهای غیراخلاقی در تئاتر شیراز اپیدمی شده است، ادامه داد: شاید این افراد که اشتباهی به تئاتر وارد شده اند صحنه تئاتر با با استادیوم ورزشی اشتباه گرفته اند.
طیران با بیان اینکه چرا باید فضای فعلی تئاتر به فضایی برای قشون کشی و لشکر کشی تبدیل شود، اضافه کرد: این رفتارها نه تنها غیر اخلاقی و غیر انسانی است بلکه زیبنده هنر شیراز هم نیست.
وی همچنین با اشاره به افزایش تعداد تئاترها از 5 نمایش به 13 نمایش در بیست و پنجمین جشنواره تئاتر استان فارس تصریح کرد: اگر فقط 5 کار توسط هیات داوران پذیرفته شده چرا باید به 13 نمایش ارتقا یابد اگر هم 13 کار باید به جشنواره می رفت چرا از ابتدا فقط 5 کار تائید شد.
این هنرمند افزود: چرا افرادی که تازه پا به این عرصه گذاشته اند از اساتید و بزرگترهای خود اخلاق حرفه ای و هنری را نیاموخته اند، واقعا پیشکسوتان ما کی داد زدند، کی کتک کاری کردند و حرف های ناپسند زدند.