هفدهمین جلسه از سلسله نشست‌های نمایش فیلم «سینماروایت» با نمایش فیلم سینمایی «خانه ای کنار ابرها» روز یکشنبه 6 مهرماه برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، «خانه‌ای کنار ابرها» که توسط جلال دهقانی اشکذری کارگردانی شده درامی است که داستان آن در دوران دفاع مقدس می گذرد. در نشست گپ و گفت این فیلم علاوه بر محسن یزدی فعال رسانه ای و محمدامین نوروزی منتقد سینما، سالکی مجری طرح کار نیز حضور داشت. سالکی در ابتدای صحبت‌های خود با بیان اینکه ایده اصلی این فیلم در شهر یزد شکل گرفت ولی در تهران اجرایی شد، گفت: اشکذری پیش از این هم سابقه ساخت تله‌فیلم داشته و اتفاقا تله‌فیلم های خوبی هم ساخته است، برای همین در تولید این کار نیز به شدت خوب ظاهر شد و توانست کار را در 32 روز به اتمام برساند.

وی ادامه داد: تولید فیلم با سرمایه گذاری شخصی و بدون حمایت دولتی انجام شد و خوشحالیم که نتیجه‌ای به نسبت خوب هم از کار گرفتیم. انشاء‌‍الله از ابتدای دی‌ماه نیز اکران‌مان آغاز خواهد شد.

فیلمی که یادآور "هویت" حاتمی کیا است

بعد از سخنان سالکی، منتقد حاضر در این نشست با اشاره به اینکه «خانه ای...» به لحاظ داستانی شباهت‌هایی به فیلم «هویت» حاتمی کیا دارد، گفت: در «هویت» هم با دزدی روبرو بودیم که به میان رزمندگان ورود می‌کند و در آنجاست که به هویت جدیدی می‌رسد.

نوروزی ادامه داد: در اینجا حضور کودک به عنوان یکی از کاراکترهای اصلی به شدت کمک به درک مفهوم فیلم می‌کند چون کودکان به فطرت الهی نزدیک‌ترند و همین باعث می‌شود مخاطب هم بیشتر با حال و هوای فضای پشت جبهه ها و آنچه در زندگی خانواده رزمندگان می گذرد، آشنا شود.

«گیلانه» مخاطب را نسبت به ارزش‌های دفاع مقدس بدبین می‌کند

در ادامه محسن یزدی درباره ضدجنگ بودن برخی آثار سینمایی از نوروزی پرسید و دلیل اینکه چطور می‌شود برخی به سراغ ساخت چنین آثاری می‌روند. نوروزی با اشاره به اینکه آثار ضدجنگ به آن دسته از آثاری اطلاق می‌شود که سعی در القای ناامیدی به مخاطب دارند، اظهار کرد: نکته اصلی که در فیلم‌های موسوم به ضدجنگ دیده می‌شود این است که با بزرگ‌نمایی مشکلات برآمده از جنگ سعی دارند مخاطب را نسبت به فلسفه دفاع ناامید کنند.

وی افزود: مثلا «گیلانه» رخشان بنی اعتماد مادری را نشان می‌دهد که مرتب از مصائب جنگ و اثرات آن به زحمت و دردسر می افتد و البته که این رنج و سختی آن قدر غلو شده عرضه می‌شود تا مخاطب را نسبت به تمامی ارزش‌های مرتبط با دفاع مقدس بدبین کند.
|
نوورزی با بیان اینکه در نگاهی که «گیلانه» و آثاری شبیه به آن دارند دفاع اسباب سرافکندگی است و آدمهای داستان هم مرتب در حال اعتراض به این هستند که چرا درگیر جنگ شده‌ایم، گفت: اما حتی یک نفر پیدا نمی‌شود تا بگوید این جنگ به ما تحمیل شده و ما فقط دفاع می‌کنیم و در نهایت شرایط به سمتی پیش می رود که «گیلانه» بیانیه جریان‌هایی مثل نهضت آزادی را تبیین می‌کند.

«خانه‌ای ...» فقر آدم‌های درگیر دفاع را هم فقری با عزت نشان می‌دهد

محمدامین نوروزی سپس با مقایسه کردن «خانه ای ...» با آثاری مانند «گیلانه» یادآور شد: آثاری مانند «گیلانه» از این می‌گویند که در زمان جنگ همه درگیر فقر و بدبختی بوده اند و اصلا وجوهی مثل ایثار و از خودگذشتگی و حس نوع‌دوستی که آن روزها وجود داشت در این آثار جایی ندارند در صورتیکه «خانه ای ...» سعی می‌کند حتی فقر آدم‌های درگیر دفاع را هم فقری با عزت نشان دهد.

وی افزود: هر 2 فیلم در عقبه جنگ هستند اما در «گیلانه» هدف نمایش کاستی‌ها برای ایجاد ناامیدی است اما اینجا کارگردان به دنبال تبیین اعتقادات مردم حین جنگ است.

برخی با ژست واقع گرایی درباره طبقات پایین فیلم می سازند

در ادامه نشست نوروزی در پاسخ به این سؤال که دلایل شکل گیری چنین نگاهی در آثار ضدجنگ چیست و اینکه آیا عدم آگاهی مسبب ایجاد این نگره است؟ گفت: ناظر بیرونی عموما ضعف‌ها را پررنگ می‌بیند اما ناظر درونی هم سختی‌ها را می بیند و هم ارتقای وضعیت روحی آدم‌ها را به سبب درگیری در شرایط سخت.

وی با اشاره به یکی از گفتگوهای شهید مرتضی آوینی افزود: آوینی خودش نقل کرده که برای انتخاب نماهای مربوط به ممانعت یک مادر از حضور فرزندش در جبهه به تردید افتاده که آیا این نماها را در «روایت فتح» بگنجاند یا نه و در نهایت به این نتیجه گیری می‌رسد که بهتر است از این نماها در تدوین استفاده نکند چون ممکن است به اصالت حس و حال جبهه ها لطمه بزند. طبیعی است که مانند این تردیدها باز هم برای آوینی وجود داشته اند و البته که باید دید آنها از کجا نشأت گرفته اند؟ و آن شهید بزرگ چگونه با این تردیدها روبرو می‌شد.

این منتقد سینما تصریح کرد: متاسفانه برخی که در خانه های اعیانی خود نشسته اند ژست واقع نمایی گرفته و درباره طبقات پایین جامعه آثار ناامیدکننده می‌سازند، در صورتی که باید میان واقعیت و حقیقت تفاوت قائل شویم و سعی کنیم در آثارمان هر 2 را تصویر کنیم. جنگ کارخانه آدم سازی بود و پالایش روحی که در رزمندگان روی می‌داد حتی برای امام (ره) هم غبطه آور بود. پس در برخورد با آن بهتر است منصفانه تصویرسازی کنیم.

ارگان‌های متولی سینمای انقلاب از «خانه‌ای ...» حمایت نکردند

سالکی مجری طرح «خانه ای...» درباره چگونگی حمایت از فیلمسازان جوان اظهار کرد: در نسل جوان انقلاب، فیلمسازان مستعد بسیاری وجود دارند که آنها نیز انگیزه‌های جدی برای کار دارند و اینها رفته رفته از راه می‌رسند و البته که به تدریج آثار خوبی را هم به سبد آثار ارزشی خواهند افزود. اما درباره حمایت وضعیت چندان مطلوب نیست. خودمان در زمان پیش تولید، طرح را با 3 ارگان متولی سینمای انقلاب مطرح کردیم اما هیچ کدام جواب مثبت ندادند و حمایتی نکردند و برای همین خودمان وارد عمل شدیم.

وی سپس با تشبیه این وضعیت با وضعیت رزمندگان زمان دفاع مقدس ادامه داد: در آن دوران هم رزمندگان ما با حداقل امکانات دفاع می کردند. همان طور که آنها از کمبودها نمی‌نالیدند ما نیز با این کمبودها کنار آمدیم و سعی کردیم فیلم‌مان را با سرمایه شخصی جمع کنیم. با این حال همین تلاش هم دیده شد و باعث شد کارگردان کار با پیشنهاد ساخت سریالی 13 قسمتی از رسانه ملی مواجه شود. ضمن اینکه حوزه هنری هم کار بعدی شان را سرمایه گذاری خواهد کرد. ما هم طلبکار هیچ نهاد و ارگانی نیستیم و وظیفه ما این بود که این فیلم را بسازیم و ساختیم.

جوانان مومن از راه می رسند

در ادامه نشست یکی از مخاطبان درباره کمبود معنویت حاکم بر اثر پرسید و سالکی پاسخ داد: به دنبال نمایش حس اعتماد به نفس فضاهای پشت جبهه بودیم و سعی کردیم همراهی آدم‌های آن دوران را نشان دهیم و اگر این حس به وجود نیامده بگذارید به حساب تجربه های ابتدایی وگرنه تلاش برای القای همین حس بوده است. به آینده سینمای دفاع مقدس امیدوار باشید چون جوانان رفته رفته از راه می رسند و همین جوانان مومن هستند که آینده این سینما را خواهند ساخت.