به گزارش خبرنگار مهر، دوشنبه ۲۸ مهرماه سالجاری، بارندگی های چند ساعته در خرم آباد منجر به سیلابی می شود که مسئولان مدعی هستند طی سالهای اخیر یعنی از سیل سال ۸۵ تاکنون چندان سابقه نداشته است.
حوالی عصر بارندگی ها شدت می گیرد تا رودخانه فصلی شورآب به جنب و جوش بیفتد و خروشان راهی پایین دست شود؛ خروش شورآب همانا و زیر آب رفتن پل احداث شده روی این رودخانه همانا!
بازخوانی یک ماجرا و ابهاماتی که همچنان باقیست
در حالی که باران به کار خود مشغول است و رودخانه ها و دشت و کوه را سیراب می کند در مجتمع شبانه روزی عشایری ویسیان اتفاق دیگری در حال رخ دادن است، یکی از دانش آموزان که گفته می شود حین بالا رفتن از تخت دچار آسیب شده توسط مدیر مجتمع به درمانگاه ویسیان انتقال داده می شود.
کاظم صفرزاده - معلم لرستانی - نفر اول سمت چپ
اطلاع دقیقی در زمینه آنچه در این درمانگاه رخ داده در اختیار رسانه ها توسط مسئولان دانشگاه علوم پزشکی لرستان گذاشته نشده است ولی مطابق برخی اظهارات به دلیل کمبود امکانات مسئولان درمانگاه تشخیص می دهند که دانش آموز آسیب دیده باید به خرم آباد اعزام شود.
مدیر مجتمع شبانه روی ویسیان نیز که نگران حال دانش آموز آسیب دیده است به همراه دو دانش آموز دیگر و با ماشین شخصی خود که یک دستگاه خودروی پژو است در شب بارانی به جاده می زند و در نهایت روی پل شورآب سیلاب راه او را می بندد و در این حادثه پس از سقوط خودرو در داخل رودخانه سه دانش آموز و معلم فداکار لرستانی جان خود را از دست می دهند.
پیکر معلم لرستانی ۱۴ روز پس از حادثه در حالیکه تیم های امداد و نجات هلال احمر از یافتنش ناامید شده و دست از جستجو برداشته بودند با تلاش مردم روستایی پیدا می شود تا این بار نیز مردم به تسلای خاطر خانواده کاظم صفرزاده به میدان بیایند و همت کنند تا درد خانواده ای را که در غم از دست دادن سرپرست خود بود دست کم با پیدا کردن پیکرش التیام بخشند.
روایت این ماجرا از آن جهت بار دیگر تکرار می شود تا بتوان ابهامات موجود در این حادثه را بازخوانی کرد، ابهاماتی که قرار بود کمیته ویژه بررسی حادثه به ابعاد آن بپردازد و در مدت زمان کوتاهی گزارش ماجرا را به مردم و افکار عمومی اعلام کند.
دستور تهیه گزارش تیم ویژه ۲۴ روز روی زمین ماند
پس از وقوع حادثه رخ داده خبرگزاری مهر به عنوان نخستین خبرگزاری ضمن پرداختن به فداکاری معلم لرستانی، خواستار بررسی ابعاد این حادثه از یک سو و همچنین معرفی مقصران شد، موضوعی که مورد توجه مدیریت ارشد لرستان قرار گرفت تا استاندار لرستان در اقدامی شایسته نسبت به تشکیل تیم ویژه بررسی حادثه اقدام کند.
تیم ویژه تشکیل شده با ترکیب مدیر کل آموزش و پرورش لرستان، رئیس دانشگاه علوم پزشکی لرستان، مدیر کل راه و شهرسازی لرستان، فرمانده پلیس راه استان، مدیر کل مدیریت بحران لرستان و نمایندگانی از معاونت سیاسی امنیتی استانداری و اداره کل اطلاعات لرستان مامور بررسی حادثه شد تا هوشنگ بازوند بگوید که این تیم موظف است "ظرف ۴۸ ساعت" با بررسی حادثه نتیجه را به استاندار اعلام کند.
روز چهارم آبان ماه سالجاری ماموریت ویژه استاندار لرستان به تیم موردنظر ابلاغ شد، از آن روز تاکنون نزدیک به ۲۴ روز می گذرد و هنوز خبری از گزارش تیم ویژه و معرفی مقصران این حادثه نیست تا بسیاری از مسئولان پشت فداکاری معلم روستایی پنهان شوند.
فرار به جلوی برخی مسئولان و قاطعیت استاندار
آسیب شناسی و معرفی مقصران این حادثه از آن جهت حائز اهمیت است که ضمن اصلاح و رفع مشکلات در بخشهای مختلف از تکرار چنین واقعه تلخی جلوگیری شود، واقعه ای که سه دانش آموز ۱۷ ساله را به کام مرگ برد و سه فرزند کاظم صفرزاده را از نعمت پدر محروم کرد.
در جریان این حادثه همچنان پاسخ به برخی سوالات مغفول مانده و ابهاماتی وجود دارد که شفاف سازی در مورد آنها صورت نگرفته است؛ سوالاتی مانند وضعیت آسیب دیدگی دانش آموز مجتمع شبانه روزی عشایری ویسیان، دلیل نبود امکانات در مرکز درمانی ویسیان، چرایی اعزام دانش آموز با ماشین شخصی معلم به جای استفاده از آمبولانس درمانگاه، دلیل بی توجهی به دبی آبی عبوری از زیر پل شورآب در طراحی این پل و سوالات دیگری که پاسخ آنها را مسئولان امر باید به افکار عمومی بدهند.
کم توجهی به رفع ابهامات در این زمینه به گونه ای است که برخی مسئولان در اظهار نظرهایی ضمن فرار به جلو در زمینه برخورد با مقصران حادثه توپ را به زمین رسانه ها انداخته و خبرنگاران را متهم کرده اند که چرا پیگیر معرفی مقصران حادثه هستند!؟
هر چند که پاسخ این گونه اظهارات را استاندار لرستان به خوبی در یکی از جلسات استانداری داد و اعلام کرد ایثار معلم لرستانی جای خود را دارد ولی انصافا در زمینه دلایل وقوع این حادثه کوتاه نخواهیم آمد.
این اظهارات استاندار لرستان افکار عمومی را امیدوار کرد که در این زمینه هوشنگ بازوند قاطعانه عمل خواهد کرد تا مردم و افکار عمومی منتظر بمانند که نمود بیرونی این قاطعیت را ببینند.
اما و اگرهای طراحی پل شورآب
خبرگزاری مهر پیش از این در گفتگو با برخی کارشناسان به بعضی ابعاد این حادثه از جمله غیراستاندارد بودن پل شورآب پرداخته بود تا رضا میرزایی دانشجوي دكتراي زمين شناسي و كارشناس ارشد منابع آب زیرزمینی شركت آب منطقه اي استان لرستان به برخی دلایل این حادثه بپردازد.
وی در این رابطه به مهر گفت: در گذشته و در زمان احداث جاده آسفالته خرم آباد به پلدختر بر روي رودخانه شوراب پلي ساخته شده كه داراي دو دهنه كوچک به ابعاد ۳ در ۱.۸ متر است. طی دو سال اخير با تعريض جاده بدون هيچگونه مطالعات هيدرولوژي حوضه آبريز بالادست و شناخت و اطلاع از دبي سيلابي رودخانه؛ پل نيز تعريض شده و بخش جديدي در قسمت ورودي با دو دهنه به ابعاد ۲.۷ در ۲.۶ متر به پل قديمي اضافه و يک سازه نامتناسب قيفي شكل و غيراستاندارد ايجاد شده كه متأسفانه ظرفيت آبگذري سيلاب هاي كوچک با دوره بازگشت حتي كوتاه مدت را هم ندارد.
ميرزايي حرفهایش را اینگونه ادامه داد: در شب حادثه بر اثر بارش شديد در حوضه سيل خيز شوراب و بروز سيل؛ پل شوراب توان و ظرفيت عبور سيلاب را نداشته و با بالا آمدن سطح تراز آب و سرريز از روي پل ضمن بستن جاده آسفالته؛ تخريب گاردريلهاي محافظ پل، دو خودروي سواري كه با سرنشينان در داخل سيل به دام افتاده بودند را با خود برد.
این سخنان تنها به بخشی از دلایل وقوع حادثه شب ۲۸ مهرماه اشاره می کند تا ابعاد دیگر ماجرا نیازمند پاسخگویی مسئولان باشد. اهمیت این پاسخگویی آنجاست که به گفته کارشناسان تعداد زيادي از پلهايی كه در گذشته و طي سالهاي اخير بر روي رودخانه هاي دائمي و غير دائمي استان لرستان احداث شده؛ بدون مطالعات هيدرولوژي و محاسبات هيدروليک رودخانه ها بوده و اين سازه ها ظرفيت آبگذري سيل ها با دوره برگشت حتي كوتاه مدت را هم ندارند.
حادثه ای که باید از تکرار آن جلوگیری شود
همین جملات کافی است که بدانیم حادثه ای که برای کاظم صفرزاده رخ داد ممکن است در آینده نیز تکرار شود و معلوم نیست که در آن روز نیز مسئولان امر فداکاری معلمی را پیدا کنند تا بتوانند پشت او پنهان شوند.
نبی صفرزاده برادر بزرگ "کاظم صفرزاده" معلم فداکار لرستانی معتقد است که بررسی ابعاد مختلف این حادثه و رفع مشکلات در این زمینه می تواند از تکرار حوادث بعدی جلوگیری کند.
وی که با خبرنگار مهر گفتگو می کرد با طرح این سوال که اگر درمانگاه ویسیان امکانات درمانی کافی را می‌داشت آیا معلم و دانش آموزان راهی مرکز استان می شدند؟ یادآور می شود: امیدواریم مسئولان، مرکز درمانی ویسیان را تجهیز کنند تا از این پس شاهد این گونه حوادث دلخراش نباشیم.
صفرزاده خواستار بررسی وضعیت پلهای استان با توجه به قرارگیری در فصل بارندگی ها می شود و می گوید: باید از ساخت پل های غیر استاندارد جلوگیری شده و مسائل فنی و کارشناسی رعایت شود چرا که رودخانه در شروع فصل سرما، خشمگین و خروشان شده و تبدیل به بستری برای وقوع حوادث می شود.
برادر معلم فداکار لرستانی با سعه صدر تمام می گوید که ما عزیز خود را از دست داده ایم ولی از کسی شکایتی نداریم اما انتظار می رود با بررسی ابعاد این حادثه از تکرار آن جلوگیری شود.
وی معتقد است که اگر این اتفاق نمی افتاد شاید چند خانواده داغدار و چند فرزند یتیم نمی شدند و ادامه می دهد: باید مسئولان ذی ربط قبل از وقوع حوادث ناگوار دیگر چاره اندیشی کنند تا شاهد حوادث مشابه نباشیم.
صفرزاده از مسئولان مختلف به ویژه استاندار لرستان به خاطر جدیت در پیگیری حادثه تقدیر می کند و می گوید: باید از این حادثه عبرت و درس گرفت زیرا احتمال تکرار چنین حوادثی دور از ذهن نیست.
نباید از کنار کمبودهای درمانگاه ویسیان عبور کرد
نماینده مردم خرم آباد و دوره چگنی در مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر معتقد است که ریشه یابی حادثه رخ داده و بررسی عوامل آن می تواند به جلوگیری از وقوع حوادث مشابه کمک کند و یادآور می شود: به طور قطع باید برابر قانون با مسئولانی که در این زمینه کوتاهی کرده اند برخورد صورت گیرد.
ابراهیم آقامحمدی با اشاره به فرآیند رخ دادن حادثه برای دانش آموز مجتمع شبانه روزی عشایری ویسیان می گوید: اگر این اتفاق به دلیل غیراستاندارد بودن تخت های این مجتمع رخ داده باید به طور قطع موضوع بررسی و مشخص شود که این حادثه به چه شکلی بوده است.
وی به کمبود امکانات در درمانگاه ویسیان نیز اشاره کرده و معتقد است که اگر امکانات در این درمانگاه وجود داشت به طور قطع نسبت به اعزام دانش آموز آسیب دیده به خرم آباد اقدام نمی شد و این موضوع نشان می دهد که حتی کوچکترین امکانات برای انجام اقدامات اولیه وجود نداشته تا پس از درمان موقت زمینه اعزام در شرایط مناسب فراهم شود.
آقامحمدی با یادآوری اینکه این موارد در حوزه درمانی کوتاهی هایی است که صورت گرفته و نباید از کنار آن عبور کرد تصریح می کند: وقتی در یک مرکز بخش یا روستا درمانگاه و خانه بهداشت پیش بینی می شود برای این است که در موارد نیاز در حد پاسخگویی به نیازهای درمانی اولیه این مراکز بتوانند ایفای نقش کنند.
وی خواستار پاسخگویی متولیان امر در زمینه چرایی عدم اعزام دانش آموز به وسیله آمبولانس به جای ماشین شخصی معلم فداکار روستایی است و می گوید: این سوالات باید از سوی مسئولان امر در دانشگاه علوم پزشکی پاسخ داده شود.
غیراستاندارد بودن پل شورآب به صورت مکتوب تذکر داده شده بود
نماینده مردم خرم آباد و دوره چگنی در مجلس شورای اسلامی در مورد پل شورآب نیز معتقد است که وضعیت این پل حتی در فصول دیگر سال به دلایل مختلف از جمله وقوع تصادفات و غیراستاندارد بودن مورد گلایه مردم بوده و این موضوع نیز طی نامه ای کتبی پیش از وقوع این حادثه به اداره کل راه و شهرسازی لرستان اعلام شده است.
آقامحمدی با بیان اینکه در صورت توجه به اصلاح این پل غیراستاندارد می شد از وقوع حوادث جلوگیری کرد ادامه می دهد: به نظر می رسد بعضی مشکلات موجود در جریان وقوع این حادثه می توانست پیش از این رفع شود تا امروز نیاز به تشکیل تیم ویژه ای برای بررسی دلایل قربانی شدن پنج نفر نباشیم.
وی با یادآوری اینکه ضعف در بحث جستجوی اجساد حادثه دیدگان نیز کاملا مشهود و معلوم است می گوید: چطور یک سازمانی با امکانات فراوانی که در اختیار دارد نمی تواند جنازه ها را کشف کند در حالیکه یک دهیار روستایی با هیچ گونه امکاناتی در روز تاسوعا و عاشورا اراده می کند و مصمم به انجام عملیات جستجو می پردازد و در نهایت موفق هم می شود.
آقامحمدی یادآور می شود: وقتی سازمانی با امکانات عریض و طویل نمی تواند کاری که یک فرد عادی انجام داده را انجام دهد ضعف در این زمینه مشهود است.
با مسئولان کم کار برخورد شود
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه باید آسیب شناسی جدی در این زمینه صورت گیرد و در مواردی که ضعف وجود دارد برخورد جدی شود یادآور شد: نباید برخورد با مسئولان کم کار در سایه تجلیل از فداکاری معلمی قرار بگیرد که در راه نجات دانش آموزانش جان خود را از دست داد.
وی خواستار جدیت تیم ویژه بررسی حادثه می شود و معتقد است که باید هر چه سریع تر در این زمینه پیگیری های لازم صورت گیرد و با متخلفان برخورد شود تا از وقوع حوادث بعدی در این زمینه جلوگیری به عمل آید.
نماینده مردم خرم آباد و دوره چگنی در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر ضرورت تجلیل مادی و معنوی از خانواده های معلم و دانش آموزان روستایی قربانی این حادثه یادآور می شود: این اقدام نباید موجب شود که جریان بررسی علل وقوع حادثه منحرف و ضعف دستگاههای دست اندر کار پنهان شود و باید این دو موضوع از هم جدا دیده شود.
آقامحمدی ادامه می دهد: باید ضعف های مدیریتی که منجر به وقوع این حادثه شده در جای خود بررسی و با مدیران متخلف برخورد قانونی شود.
فداکاری معلم لرستانی در انتظار ارج گذاری واقعی
به هر روی فراموش نکنیم ارج گذاری واقعی به فداکاری معلم لرستانی زمانی محقق می شود که ضمن معرفی مقصران و رفع مشکلات و کاستی ها از تکرار این گونه حوادث جلوگیری شود.
شاید اگر کاظم صفرزاده زنده بود این روزها از مسئولان می خواست پل شورآب را اصلاح کنند، برای درمانگاه ویسیان امکانات درمانی و پزشکی ببرند و اگر کاستی هایی در مجتمع شبانه روزی ویسیان وجود دارد را برطرف کنند تا مجبور نباشد در حادثه بعدی دوباره دانش آموزانش را هراسان بردارد و دل به جاده سیل گرفته بزند.