به گزارش خبرنگار مهر، حوزه محیط زیست در این هفته شاهد رویداد های مختلفی بود که در ادامه برخی از مهمترین اخبار زیست محیطی این هفته را مرور می کنیم.
آغاز انتقال کارخانه روغن نباتی قو
در اولین روز از هفته جاری ، مدیرکل محیط زیست تهران از انتقال کارخانه روغن نباتی قو به خارج از شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران از ابتدای سال آینده خبر داد.
محمدهادی حیدرزاده با بیان این مطلب افزود: برای انتقال کارخانه روغن نباتی قو به خارج از شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران رایزنی هایی با شورای شهر انجام شده و از ابتدای سال آینده به تدریج این کارخانه از تهران خارج می شود.
وی با اشاره به مصوبه شورای شهر تهران برای جذب کارکنان کارخانه روغن نباتی قو اظهار داشت: بر اساس این مصوبه شهرداری تهران مکلف می شود کارکنان کارخانه روغن نباتی قو را جذب کند.
به گفته مدیرکل محیط زیست تهران، با جذب کارکنان کارخانه توسط شهر داری از ابتدای سال آینده به تدریج انتقال روغن نباتی قو به خارج از تهران طی فاز های مختلف انجام می شود.
حیدر زاده با اشاره به انتقال برخی دیگر کارخانه های آلاینده به خارج از تهران تصریح کرد: چنانچه شرایط قانونی امکان پذیر باشد محیط زیست از طریق قضایی مانند دیگر موارد خروج این کارخانه از شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران را پیگیری می کند.
۳ میلیون خودروی فاقد کاتالیست در تهران
رییس ستاد محیط زیست و توسعه پایداری شهرداری تهران بابیان اینکه نصب کاتالیست تا ۹۰ درصد موجب کاهش ذرات آلاینده می شود گفت: نصب کاتالیست روی خودرو و نوسازی خودروهای فرسوده توسط شهرداری پیگیری می شود.
در این روز علی محمد شاعری، گفت: حدود ۷۰ درصد علت آلودگی هوا منابع متحرک هستند که موتورسیکلت ها نقش به سزایی در این زمینه دارند.
وی با بیان اینکه اقداماتی که امروز شهرداری تهران در ششمین روز از هفته هوای پاک انجام داد تاثیر بسزایی در کاهش آلودگی هوا خواهد داشت، افزود: امروز سه هزارمین تاکسی فرسوده نوسازی شد و یک سمند یورو ۴ جایگزین آن شد که این اقدام اقدامی محیط زیستی و در جهت کاهش آلودگی هواست.
وی با اشاره به نصب هزارمین کاتالیست تاکسی اظهار داشت: هر خودروی فرسوده در روز حدود ۸ هزار گرم ذرات آلاینده تولید می کند که این رقم در خودروی نو حدود ۵۰۰ گرم است. به عبارتی هر خودروی فرسوده ۱۵برابر خودروی نو تولید آلودگی می کند. بنابراین نوسازی ناوگان تاکسیرانی و ورود تاکسی های یورو۴ اقدامی بسیار موثر در کاهش آلاینده های هواست.
شاعری با بیان اینکه امسال ۹۴ روز آلوده داشته ایم، گفت: این در حالی است که کیفیت سوخت اصلاح و ورود ریزگردها از مرزهای غربی نیز متوقف شده است اما با این حال وجود سه هزار خودروی فاقد کاتالیست ، تردد ۲ میلیون موتورسیکلت در سطح شهر، فعالیت بیش از ۳۲۰ واحد صنعتی آلاینده و مصرف بالای انرژی در شهر نقش به سزایی در تولید آلودگی در شهر تهران دارد.
حذف ۲۰ قلاده خرس از طبیعت کشور
روز یکشنبه اعلام شد تلفات ۲۰ قلاده خرس در سال ۹۳ در حالیکه هنوز ۲ ماه تا پایان آن باقی مانده می رود تا رکوردی بی سابقه از کشتار حیات و حش و مرگ و میر گونه های ارزشمند در کشور ثبت کند.
سال ۹۲ مصادف بود با حذف ۱۵ پلنگ از طبیعت کشور . این سال که به تعبیر بسیاری از کارشناسان سال سیاه پلنگ های ایرانی نامیده می شد واکنش های زیادی را برای حفاظت از این گونه در معرض انقراض، دستکم در حد شعار در پی داشت به گونه ای که حتی بسیاری از نمایندگان مجلس از وضع قوانین سختگیرانه تر برای بازدارندگی بیشتر شکارچیان از صید این گونه ارزشمند کشور دم زدند.
اگر چه برخی معتقد اند میزان تلفات گونه ای مانند پلنگ در سال های گذشته از این هم بیشتر بوده و در سال ۹۲ فقط به دلیل رسانه ای شدن تلفات این گونه بیشتر به چشم آمده است اما کاهش روزبه روز جمعیت این گونه نشان می دهد که رسانه ای شدن پلنگ بی جهت نبوده تا جایی که بسیاری از کارشناسان سال گذشته نسبت به آینده این گونه نگرانی عمیق خود را ابراز کردند.
اما پیدا شدن لاشه یک خرس قهوه ای در حوالی کلار دشت در سیزدهمین روز از سال جاری یعنی همزمان با روز انس با طبیعت نشان از این داشت که قرار است سال ۹۳ سال بد اقبالی باشد که کشته شدن ۲۰ امین خرس تا کنون در سال جاری آن را اثبات کرد.
مراسم روز جهانی تالابها در تالاب هامون برگزار می شود
در این روز معاون سازمان محیط زیست با بیان اینکه مراسم روز جهانی تالابها امسال در کنار تالاب بین المللی هامون برگزار می شودگفت: شعار امسال این روز تالابها برای آینده ما است.
احمد علی کیخا اظهار داشت: امسال با توجه به اهمیت و جایگاه جوانان در توسعه کشورها و نقش آنها در فرایند حفاظت و احیا زیست بوم های ارزشمند طبیعی شعار امسال روز جهانی تالاب ها "تالاب ها برای آینده ما: همراه شوید!" با محوریت گروه سنی نوجوانان و جوانان تعیین شده است.
وی ادامه داد : این موضوع نشان دهنده توجه جهانی به لزوم آشنایی جوانان با اهمیت و کارکرد تالابها در آینده نسل های آتی است.
کیخا با بیان اینکه این مراسم با هدف ارتقای حساسیت های ملی و بین المللی در خصوص وضعیت تالاب های کشور و منطقه برگزار می شود، افزود: معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و گری لوئیس نماینده مقیم سازمان ملل در ایران در این مراسم حضور خواهند داشت.
سیرک شیراز و کازرون مجوز محیط زیست ندارد
روز دوشنبه رئیس اداره ساماندهی و هماهنگی امور مناطق سازمان محیط زیست بابیان اینکه هنوز مجوزی برای فعالیت سیرک شیرازوکازرون صادر نشده،گفت: برای صدور مجوز این سیرک ها براساس دستورالعمل تدوین شده تصمیم گیری می شود.
امیرحسین داداشی در خصوص برنامه سازمان حفاظت محیط زیست برای حذف حیات وحش از سیرک ها کشور افزود: پس از اعتراضات مردمی صورت گرفته نسبت به حیوان آزاری در برخی سیرکهای کشور و درخواست حذف حیات وحش از این مجموعه ها از خردادماه سال جاری، طی جلساتی در دفتر شکار و صید، دستورالعملی برای نگهداری و استفاده از حیوانات در سیرکها تدوین شد.
داداشی با اشاره به سیاست سازمان بر حذف تدریجی حیات وحش از سیرکها اظهار داشت: در این جلسات که با حضور دامپزشکان، اساتید دانشگاه، کارشناسان محیط زیست، مسئولان سازمان و نماینده معترضان حیوان آزاری در سیرکها برگزار شد با بررسی استانداردهای نگهداری از حیوانات در سیرکهای کشورهای اروپایی از قبیل ایتالیا و ولز و با نظر کارشناسانه اعضای جلسه، دستورالعملی سختگیرانه تدوین شد که ابلاغ آن آغازی بود بر حذف تدرجی حیات وحش از سیرکها.
به گفته وی،این دستورالعمل، محدودیتهای بسیاری را برای سیرکداران ایجاد می کند به عنوان مثال بر اساس این دستورالعمل،حداكثر گونه قابل نمايش از گوشتخواران و فوكها سه گونه و حداكثر 10 قلاده و ساير گونه ها جمعا" 15 عدد است.
رئیس اداره ساماندهی و هماهنگی امور مناطق سازمان محیط زیست تصریح کرد: طبق ماده 5 این دستورالعمل، هر گونه رفتار خشن كه منجر به آسبيب ديدگي جسمي ، روحي و بيماري وحوش شود و يا آسیب دیدگی در اثر سهل انگاري ممنوع بوده و استفاده از هر گونه وسيله(مانند شلاق ياچوب) و ياهرنوع روشي برای تربيت حيوانات كه به آنها از نظر جسمي و يا رواني صدمه وارد مي کند ممنوع است ودرصورتيكه حيوانات به عمد و يا دراثرسهل انگاري آسيب ببينند برابر ماده 8 اين دستورالعمل نسبت به ابطال مجوز آن سیرک اقدام خواهد شد.
فرود ۱۶ درنای خاکستری در تالاب خشکیده بندعلی خان
در این روز مدیر دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران از فرود ۱۶ درنای خاکستری درتالاب خشکیده بندعلی خان درمنطقه حفاظت شده کویر خبرداد.
کیوان هوشمند افزود: روز گذشته یک دسته درنای خاکستری در منطقه حفاظت شده کویر در استان تهران فرود آمدند.
به گفته وی، این درناها که یک دسته شانزده عددی بودند روز گذشته در محل تالاب بندعلی خان فرود آمدند.
مدیر دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران اظهار داشت: متاسفانه به دلیل خشکسالی و کاهش بارندگی ها در حال حاضر تالاب بندعلی خان کاملا خشک است. درناها نیز طبق عادت سال های گذشته در محل تالاب فرود آمده اند و قطعا با مشاهده تالاب خشکیده طی روزهای آینده منطقه را ترک خواهند کرد.
هوشمند تصریح کرد: ۲۵ سال قبل که بارندگی در منطقه مناسب و تالاب پر آب بود هزاران پرنده مهاجر از انواع مرغابی، غاز و حتی قو برای زمستان گذرانی به این منطقه مهاجرت می کردند.
بکارگیری خرس در سیرک کازرون متوقف شد
روز سه شنبه رئیس اداره ساماندهی و هماهنگی امور مناطق سازمان محیط زیست از توقیف خرس سیرک همایونی در کازرون خبر داد.
امیرحسین داداشی با بیان این مطلب افزود: سیرک همایونی چند روزیست بدون مجوز سازمان حفاظت محیط زیست با یک قلاده خرس، در شهر کازرون مشغول اجرای برنامه است که پس از گزارشات مردمی به دفتر شکار و صید و پیگیری استان، روز گذشته، خرس این سیرک ضبط و به زودی به یک مرکز مناسب نگهداری منتقل خواهد شد.
رییس اداره ساماندهی و هماهنگی امور مناطق سازمان محیط زیست با اشاره به حمل غیرقانونی و بکار گیری حیوانات وحشی در سیرک همایونی اظهار داشت: پرونده سیرک همایونی جهت رسیدگی به دادگاه کازرون ارجاع داده شد که به استناد ماده 10 قانون شکار و صید و ماده 8 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست برخورد قانونی با متخلف صورت خواهد گرفت.
وی همچنین از توقیف یک قلاده شیر متعلق به یک معرکه گیردر کرمانشاه خبر داد و تصریح کرد: این شیر که بدون مجوز سازمان حفاظت محیط زیست برای اجرای برنامه به کار گرفته می شد نیز ضبط و به تهران منتقل شد که اکنون در قرنطینه پارک پردیسان به سر می برد.
داداشی همچنین از توقیف خرس دیگری در دزفول خبر داد و تأکید کرد: این خرس که بطور غیرقانونی توسط یک معرکه گیر مورد استفاده قرار می گرفت امروز ضبط شد و به زودی به یک مرکز مناسب برای نگهداری انتقال خواهد یافت.
رییس اداره ساماندهی و هماهنگی امور مناطق سازمان محیط زیست یادآور شد: پرونده این دو معرکه گیر به دلیل بکارگیری غیرقانونی حیوانات به دادگاه ارسال شده است.
تشدید نظارت بر ورود و خروج پرندگان شکاری
در این روز سازمان محیط زیست با ابلاغ بخشنامه ای به ادارات کل محیط زیست استانها نظارت دقیق برورود و خروج پرندگان شکاری ،اعمال مقررات کنوانسیون سایتیس وافزایش تمهیدات حفاظتی دراستانهای جنوبی و مرکزی را خواستار شد.
مدیر کل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به سیاست های این سازمان برای مقابله با ورود و خروج غیرقانونی گونه های جانوری و اجرای تعهدات بین المللی از جمله ضوابط کنوانسیون سایتیس گفت: پیرو ابلاغیه های قبلی بکارگیری کامل اقدامات حفاظتی در استانها طی بخشنامه ای به ادارات کل حفاظت محیط زیست استانها ابلاغ شده است.
علی تیموری در خصوص مفاد این بخشنامه توضیح داد : در این بخشنامه ادارات کل حفاظت محیط زیست استانها برنظارت دقیق بر ورود و خروج پرندگان شکاری و اعمال مقررات کنوانسیون سایتیس تاکید شده است.
تیموری با اشاره به برخی گزارش های ورود اتباع خارجی به کشور همراه با پرندگان شکاری بدون اخذ مجوز های لازم از سازمان حفاظت محیط زیست، تصریح کرد: ورود کلیه گونه های مشمول کنوانسیون سایتیس به کشور از جمله پرندگان شکاری، مستلزم اخذ مجوز ورود سایتیس از مدیر اجرایی کنوانسیون سایتیس مستقر در اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید می باشد.
وی تاکید کرد: ارائه گواهی سایتیس (یا پاسپورت های سایتیس) از کشور مبدا یا سایر کشورها، به هیچ عنوان مجوز برای ورود پرندگان به کشور محسوب نشده و ورود آنها بدون اخذ مجوز مدیریت اجرایی سایتیس در ایران، ممنوع بوده و نقض مقررات و جرم محسوب می شود.
تیموری با اعلام اینکه خروج پرندگان شکاری وسایر گونه های مشمول سایتیس از کشور نیز مستلزم اخذ مجوز خروج از مدیر اجرایی کنوانسیون سایتیس در ایران است، گفت: بازدید اتباع بیگانه از مناطق تحت مدیریت سازمان برای هر مدت و به هر دلیل، نیازمند اخذ مجوز از اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید بوده و ادارات کل استانها نمی توانند راسا" نسبت به صدور مجوز بازدید برای آنها اقدام کنند.
رهایی شیر زخمی از معرکه گیری
روز چهارشنبه شیری که بدون مجوز سازمان محیط زیست توسط یک معرکه گیر در کرمانشاه برای نمایش بکار گرفته شده بود به قرنطینه مرکز بازپروری حیات وحش پردیسان در تهران انتقال یافت.
دکتر ایمان معماریان دامپزشک حیات وحش درباره وضعیت جسمی این شیر،گفت: این شیر ساعت روز گذشته به قرنطینه منتقل شد و پس از بیهوش کردن در ساعات اولیه ورود حیوان به مرکز بازپروری حیات وحش پردیسان، زنجیر و شلنگی که به دور گردنش بسته و منجر به ایجاد زخمی عمیق شده بود را از بدنش جدا شد.
وی گفت: این شیر نر که حدود 2 سال سن دارد و تا کنون تنها با اسکلت تغذیه شده نسبت به سنش وزن کمی دارد و پس از به هوش آمدن با اشتهای زیادی به تغذیه مشغول شد.
به گفته این دامپزشک، علیرغم وجود زخم های سر و گردن و از بین رفتن یال این شیر توسط زنجیر و شلنگ، حال عمومی حیوان رضایت بخش است و در قرنطینه تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار دارد.
معماریان ضمن انتقاد از شرایط نامناسب نگهداری از حیوانات و آسیب های جدی به آنها در سیرک ها و معرکه گیری ها تصریح کرد: مهمترین راه پیشگیری از سوء استفاد بیشتر سیرکداران و معرکه گیران از حیوانات، ممنوعیت ورود حیوانات جدید به این مجموعه ها و حذف تدریجی حیوانات موجود از طریق عقیم سازی است.
معماریان درباره سرنوشت این شیر گفت: در مرکز بازپروری پردیسان جایی برای نگهداری از این شیر وجود ندارد. باغ وحش تهران نیز ظرفیت نگهداری شیر جدیدی را ندارد و از آنجایی که این شیر، نر است در شیرهای نر گله قرار خواهد گرفت.
بیابان لوت ثبت ملی شد
در این روز عضو هیئت رئیسه کانون سبز فارس، از ثبت ملی بخش های وسیعی از بیابان لوت و ارسال پرونده برای ثبت جهانی به یونسکو خبر داد.
بهمن ایزدی افزود: در جلسه صبح امروز کمیته ثبت آثار طبیعی بخش های وسیعی از لند فرم های ارزشمند لوت بررسی و تمام این بخش ها ثبت ملی شد.
به گفته وی، امروز همچنین پرونده این اکوسیستم ارزشمند برای ثبت در آثار طبیعی جهان به یونسکو ارسال شد.
عضو هیات رییسه کانون سبز فارس اظهار داشت: این پرونده در نوبت بررسی کمیسیون عالی ثبت آثار جهانی یونسکو قرار می گیرد و به احتمال زیاد در سال ۹۴ ثبت جهانی می شود.
ایزدی تصریح کرد: در جلسه امروز کمیته ثبت آثار طبیعی ملی مقرر شد هر روزی که در سال آینده بیابان لوت ثبت جهانی شود به عنوان روز ملی بیابان لوت نامگذاری شود.
وی افزود: در این روز نشست ها و همایش های تخصصی برای بررسی و دقت نظر در خصوص ارزش های بیابان لوت برگزار می شود تا متخصصان بتوانند تجربیات خود در تحقیقاتی که برای شناخت و حفاظت از این اکوسیستم ارزشمند انجام داده اند را تبادل نظر کنند.
پایتخت طی ۱۰ ماهه نخست سال روز بسیار ناسالم نداشت
تعداد روزهای هوای پاک پایتخت در ۱۰ ماهه نخست امسال به ۱۳ روز افزایش یافته و تاکنون در هیچ روزی از سال هوا در وضعیت بسیار ناسالم قرار نداشته است.
روز چهارشنبه دکتر وحید حسینی مدیرعامل شرکت کنترل کیفت هوا تازه ترین گزارش از بررسی کیفیت هوا در سال جاری را اعلام کرد و گفت: : شاخص كيفيت هواي تهران در ۱۰ ماهه نخست سال ۱۳۹۳ نسبت به مدت مشابه طی سالهای ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ به علت کمتر بودن تعداد روزهای آلوده و بیشتر بودن تعداد روزهای پاک و سالم در وضعیت مطلوب‌تری بوده است.
به گفته وی، بررسی تطبیقی هوای تهران در بازه زمانی ۱۰ ماهه در سالهای ۹۱، ۹۲ و ۹۳ نشان می دهد یک روز در ۱۰ ماهه اول سال ۹۱ و ۳ روز در مدت مشابه سال گذشته در وضعیت «پاک» قرار داشته اما این شرایط به ۱۳ روز طی ۱۰ ماه منتهی به دی سال جاری افزایش یافته است.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا اظهار داشت: کیفیت هوای شهر تهران در سالهای ۹۱، ۹۲ و ۹۳ به ترتیب در ۱۸۲، ۱۷۳ و ۲۰۱ روز در وضعیت «سالم» قرار داشته است. ۱۱۱ روز در ده ماهه اول سال ۹۱ و ۱۲۰ روز طی مدت مشابه در سال ۹۲، کیفیت هوا در وضعیت «ناسالم برای گروههای حساس جامعه» قرار داشته اما اين شرایط تا پایان دی ماه سال ۱۳۹۳ به ۸۹ روز کاهش یافته است.
حسینی تصریح کرد: ۱۱ روز در ۱۰ ماهه نخست سال ۱۳۹۱، ۱۰ روز در مدت مشابه سال ۱۳۹۲ و ۳ روز طی ۱۰ ماه نخست امسال، هوا در وضعيت «ناسالم» قرار داشته است. آمارها نشان می دهد، طی ۱۰ ماهه نخست سال ۱۳۹۱، ۱ روز در وضعیت «بسیار ناسالم» بوده است اما این شرایط در ۱۰ ماه نخست سال جاری و سال گذشته رخ نداده است.