به گزارش خبرنگار مهر، سفر استانی علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به استان هرمزگان دیروز یکشنبه ۱۹ بهمن انجام شد و وی در خلال این سفر از ۴ کتابخانه و اداره کل کتابخانه‌های عمومی این استان بازدید کرد.
در ابتدای جلسه‌ای که مختارپور با حضور کارشناسان ستادی نهاد کتابخانه‌ها در استان هرمزگان برگزار کرد، کارشناس مالی اداره کتابخانه‌های عمومی هرمزگان به نکاتی درباره نیرو و ابزار در اداره کل این استان اشاره کرد. در ادامه مختارپور با اشاره به مساله تخلفات اداری، گفت: هیچگونه تخلفی نباید در هیچ اداره ای صورت بگیرد. البته مشکلات اداری و قانونی وجود دارد ولی توجه کنیم که اگر باب تخلف در نهاد یا سازمانی باز شود، این باب قابل بستن نخواهد بود چون برای پوشاندن یک تخلف، باید تخلف دیگری صورت بگیرد.
وی در ادامه گفت: توقعات کتابدارها باید منطبق با منطق باشد. در حال حاضر سطح حقوق کتابدارهای نهاد به سطح قابل قبولی رسیده است. به این نکته توجه داشته باشید که در برخی کشورها مانند انگلستان، افراد اصراری بر ادامه تحصیل دانشگاهی برای بیشتر شدن حقوق شان ندارند چون وقتی برای شغلی مشخص با مدرکی مشخص استخدام می‌شوند، اگر مدرکشان را ارتقا هم بدهند، باز هم همان میزان اولیه را دریافت خواهند کرد. توضیح بیشتر اینکه اگر به عنوان مثال برای شغلی با مدرک لیسانس فراخوان بدهند و فردی آن شغل را به دست بیاورد، اگر بعد از چند سال دکترا هم بگیرد، باز همان میزان دریافتی اول را خواهد داشت.
جایگاه فعلی نهاد با التزام به قانون به دست آمده است
عضو هیئت امنای نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: من تمام تلاشم را کردم تا وضع حقوقی کتابدارها بهتر شود. همین مساله هم باعث شده نامه‌های درخواست بازگشت زیادی به دستم برسد. یعنی نیروهایی که چند سال پیش از نهاد رفته‌اند، نامه می‌نویسند و می‌خواهند به نهاد و عرصه کتابداری بازگردند؛ چون احساس کرده‌اند وضع نهاد بهتر شده و جایگاهش دارد بالاتر می‌رود. پیش از این اصلاً کسی کاری به مدیرکل نهاد نداشت. حالا اگر نهاد به چنین جایگاهی رسیده، آیا باید کارش را با قانون جلو ببرد و خودش را مقید به قانون بداند یا مانند بعضی دوره‌ها، تقیدی به اجرای قانون نداشته باشد؟ وقتی اخیراً برای قانون نیم درصد به مجلس رفته بودم، برخی از نماینده‌ها گفته بودند اگر نهاد یک بار دیگر درخواست بررسی این مسئله را بدهد، قانون انحلال نهاد را مطرح خواهیم کرد. اما وقتی دیدند در نهاد به قانون پایبند هستیم، قانون نیم درصد با ۷ نفر مخالف در کل مجلس، تصویب شد. آن ۷ نفر هم ملاحظاتی داشتند که مخالفت کردند. بنابراین جایگاه فعلی نهاد با التزام به قانون به دست آمده و نباید با تخلف از بین برود.
یکی از کارشناسان دیگر حاضر در جلسه با ارائه گزارشی کوتاه گفت: احداث کتابخانه مرکزی هرمزگان را با ۷ هزارمتر زیربنا در دستور کار داریم و نزدیک به ۸ میلیارد تومان اعتبار برای پایان این پروژه نیاز داریم. برای احداث و اتمام کار دیگر کتابخانه‌های استان هم به ۹ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان بودجه احتیاج داریم. برای دیگر فعالیت‌ها از جمله توسعه یا مثلا شاداب سازی، به یک میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم. در این استان، ۱۶ کتابخانه به صورت مجتمع فرهنگی هستند و اداره ارشاد هم در زمینه‌های مشارکتی، کمکی نمی‌کند، قانون نیم درصد هست ولی همه خرج و مخارج کتابخانه‌ها به عهده ماست. به همین دلیل برق ۲ باب از کتابخانه‌ها، قطع شد.
درخواست کرده‌ایم بودجه عمرانی نهاد کتابخانه‌ها به طور مستقیم به دست نهاد برسد
مختارپور در پاسخ به این کارشناس گفت: طبق قانون، چند سال بعد از جدا شدن نهاد از وزارت ارشاد، بودجه اش ابتدا به ارشاد داده می‌شد و سپس از ارشاد به نهاد می‌رسید. یک بخش از این بودجه، بودجه عمرانی بود. بودجه عمرانی نهاد هنوز از ارشاد می‌آید و از مجلس درخواست کرده‌ایم برای سال ۹۴ کاری کنند که این بودجه عمرانی مستقیم به خود نهاد برسد. البته بدانید که اگر این بودجه را هم به ما بدهند، پاسخ نیاز اداره استان‌های نهاد را نخواهد داد. به هر حال، تازه این کار را برای سال ۹۴ شروع کرده ایم و امیدواریم به نتیجه برسد.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: من نامه ای به وزیر ارشاد نوشته‌ام و برای برپایی جلسه هیئت امنای نهاد از ایشان دعوت کرده ام. جدولی تهیه شده و قرار است جلسه ای با اعضای هیئت امنا داشته باشیم. این جلسه هر ۳ ماه یک بار به طور فصلی برگزار می‌شود. یکی از مشکلات این بود که در کتابخانه‌های مشارکتی، مدیری بوده که کتابخانه را به بخش خصوصی اجاره داده و ارشاد شاکی شده است. دوستان به مساله تعمیرات و تاسیسات کتابخانه‌ها هم اشاره کردند که در حال کار روی این مسائل هستیم. من پیشتر در گفتگویی با خبرگزاری مهر، اشاره کرده ام که متاسفانه هزار و ۸۰۰ کتابخانه ما سیستم کامل اطفای حریق ندارند. به هرحال در این زمینه مشکلات وجود دارد و در حال کار روی آنها هستیم. چارت سازمانی کل نهاد هم در حال تدوین است. زمان دقیق آن را نمی‌دانم ولی به طور حدودی شاید در جلسه هیئت امنا در بهار ۹۴ بتوانیم درباره اش گفتگو کنیم.
یکی از مواردی که کارشناس‌های ستادی نهاد کتابخانه‌ها در استان هرمزگان مطرح کردند، درباره بیمه‌هایی بود که وزارت ارشاد برای آنها رد نکرده بود. مختارپور در این باره گفت: به نظرم راه کاربردی در این زمینه شکایت قانونی برای رسیدگی باشد. می‌توانید از نهاد یا وزارت ارشاد شکایت کنید. من اصلًا ناراحت نمی‌شوم؛ حتی اگر حکمی علیه نهاد صادر شود و نهاد موظف به پرداخت شود. بنابراین به نظرم راه مفید در این زمینه، شکایت قانونی باشد.
همان هفته اولی که به نهاد آمدم، طرح ایستگاه‌های مطالعه را تعطیل کردم
بخشی از این جلسه هم به مساله ایستگاه‌های مطالعه اختصاص داشت. مختارپور در این باره گفت: چنین ساختاری اصلاً صحیح نیست که ناچار شویم، چنین ایستگاه‌هایی را مرتب پر و خالی کنیم و نهادهای دیگر هیچ کاری در این زمینه نکنند. من به آقای اللهیاری گفته‌ام تا به این موضوع رسیدگی شده و ایشان هم مشغول است. اگر به عنوان مثال برای ایستگاه مطالعه، به پارک نیاز است، خوب است شهرداری این بخش کار را به عهده بگیرد، ما که قرار نیست متصدی هم کارهای ایستگاه‌های مطالعه باشیم. یک مشکل دیگر در این باره، این است که زمانی نهاد کتاب با تیراژ ۱۲۰ تا ۲۰۰ هزارتا چاپ می‌کرد و در این ایستگاه‌ها می‌گذاشت. من هفته اولی که به نهاد آمدم، این طرح را تعطیل کردم. دقت کنید که قرار است نهاد تشویق کننده ناشران باشد نه اینکه خودش ناشر شود و جای آنها را بگیرد. نمی‌شود که نهاد، هم کتاب بخرد، هم خودش چاپ کند و هم از خودش بخرد و در ایستگاه مطالعه بگذارد. وقتی ناشران کشورمان توانایی چاپ کتاب با تیراژ ۵۰۰ نسخه را دارند، معنی ندارد نهاد با تیراژ ۲۰۰ هزارتایی کتاب چاپ کند. در وهله بعد، آیا معقول است که اجازه بدهیم کتاب‌ها را هر کسی که خواست از ایستگاه مطالعه ببرد و معلوم نباشد که آن را بیاورد یا نیاورد؟ این شان کتاب نیست.
طرح فعلی «کتاب من» با اصل مفهوم کتابخانه عمومی مغایرت دارد و لذا اصلاحات بنیادین در آن ایجاد خواهد شد
مختارپور درباره سوالی که یکی از کارشناسان درباره طرح «کتاب من» مطرح کرد، گفت: این طرح در سال اولش با ۷ تا ۸ هزار نفر متقاضی آغاز شد اما در سال آخر، تعداد متقاضیان به ۹۷۰ هزار نفر رسید. طرح کتاب من یعنی فرستادن کتابی که در کتابخانه نیست، برای عضو. عضو متقاضی کتابی که در کتابخانه‌ها نیست، سفارش می‌دهد و کتابخانه آن را تهیه کرده و برای آن فرد می‌فرستد. بعد کتاب وارد کتابخانه می‌شود. من از کتابدارها می‌پرسم، فرم تقاضا را عضو پر کرده یا شما؟ بعد اطلاعات را پر کرده و کتاب را برای کتابخانه می‌فرستند. در برخی مقاطع، آن کتاب من که ارسال شده، اصلا خوانده نشده است. حالا حساب کنید که برای این کتاب، هزینه خرید و ارسال در نظر گرفته شده است. این طرح در اصل، با مفهوم کتابخانه‌های عمومی مغایرت دارد؛ و معنی اش کتابخانه خصوصی است. یعنی کتاب را بخری و به شخص بدهی. بنابراین طرح «کتاب من» دوباره راه خواهد افتاد ولی با یک سری تغییرات بنیادین.
پیش از آغاز و برگزاری این جلسه، محسن زینلی تختی مدیر اداره کل کتابخانه‌های استان هرمزگان به ارائه گزارشی به مختارپور پرداخت و گفت: در کل استان، ۶۱ باب کتابخانه وجود دارد که در مجموع ۶۰۲ هزار نسخه کتاب در آنها وجود دارد. کل اعضای کتابخانه در این استان هم ۳۹ هزار نفر هستند. ما در مجموع، ۱۱۴ نفر کتابدار و ۱۸ نفر عضو ستادی داریم. زیربنای کتابخانه‌هایمان ۳۱ هزار و ۴۹۲ متر مربع است و ۱۳ شهرستان در استان وجود دارد که در هرکدام مسئولان شهرستان در کتابخانه‌ها مشغول هستند. همه این مسئول‌ها، کتابداری هم می‌کنند و تنها مسئول شهرستان بندرعباس است که کتابداری نمی‌کند.
وی گفت: ما در شهرستان‌ها دچار کمبود کتابدار هستیم و تمرکز کتابدارها در شهر بندرعباس زیاد است. دلیلش هم این است که نیروهای غیربومی زیادی جذب شده اند و در خود استان، رشته دانشگاهی کتابداری نداریم. بنابراین تعداد زیادی از کتابدارها از فارس و کرمان آمده اند. برای شهر نیز، وجود نیروی کتابدار واقعا احتیاج است. مبالغ نیم درصد هم از سال گذشته تا به حال، ۵۰ درصد رشد داشته است.
مختارپور در این باره گفت: تا زمان برگزاری آزمون استخدامی، نیروهایی از رشته‌های نزدیک به کتابداری استخدام کنید تا شیفت‌های خالی کتابدارهایی که می‌خواهند به شهرشان بروند، پر کنند. برای این افراد می‌توان دوره‌های ۹ ماهه خدمت و آموزش را در نظر گرفت. بعد از این دوره هم می‌توانند در آزمون استخدامی شرکت کنند.
در هر منطقه باید کتاب‌های متناسب با مذهب و قومیت آن منطقه ارائه شود
سوال دیگر مختارپور از مدیر اداره کل کتابخانه‌های عمومی هرمزگان درباره اعضای اهل سنت کتابخانه‌ها بود. مختارپور پرسید: چه تعدادی از اعضای کتابخانه‌های این جا، از اهل سنت هستند؟ و چه کتاب‌هایی برایشان دارید؟ پاسخ نیز به این ترتیب بود که اکثرا اعضای کتابخانه‌ها در قشم از اهالی سنت هستند و کتاب‌های منابع دینی زیادی برایشان وجود ندارد اما کتاب‌های حوزه ادبیات که مورد پسندشان باشد، در اختیارشان قرار می‌گیرد.
مختارپور در ادامه گفت: در هر منطقه باید کتاب‌های مناسب آن منطقه ارائه شود. یعنی در مناطق کردنشین یا ترک نشین کشورمان، باید کتاب‌هایی که دوست دارند یعنی کتاب‌های کردی و ترکی وجود داشته باشد. درباره برادران اهل سنت هم همین طور است و باید کتاب‌های مورد نیازشان تامین شود. از توزیع و ارائه کتاب‌های تفرقه افکن نیز جلوگیری شود. این مساله طبق عقل، شرع و حرف رهبرمان است. بنابراین فهرست کتاب‌های مورد نیاز اهل سنت را ارائه کرده و آنها را برایشان تهیه کنید.
سفر استانی دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به هرمزگان، شب گذشته به پایان رسید.