به گزارش خبرنگار مهر، سفر استانی علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور با استان هرمزگان صبح امروز یکشنبه ۱۹ بهمن آغاز شد و وی برنامه های خود را بازدید سرزده از ۴ کتابخانه عمومی شهر بندرعباس آغاز کرد.
اولین کتابخانه ای که مختارپور از آن بازدید کرد، کتابخانه سید احمد خمینی بود که ۶ کتابدار در شیفت صبح آن مشغول به خدمت هستند. این کتابخانه دارای ۶ کتابدار دیگر برای شیفت عصر است. کتابخانه سید احمد خمینی دارای سالن مطالعه ساده ای است که قسمت مردانه و زنانه آن به مدد قفسه های کتاب که در میان سالن قرار دارد، از یکدیگر جدا می شود. طبق سخنان کتابداران این کتابخانه، منابع جدید کتابخانه ای این ماه، در حدود ۳ کارتون کتاب به این کتابخانه رسیده است. حساب شدن سابقه کار و بیمه کتابداران از جمله مسائل و نکاتی است که کارکنان این کتابخانه با مختارپور مطرح کردند. شرکت در آزمون استخدامی و آمدن احکام شغلی جدید کتابداران از دیگر دلمشغولی هایی است که با دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور مطرح می شود.
کتابداران کتابخانه سید احمد خمینی می گویند مجلات «زن روز»، «سروش»، «پنجره» و «مثلث» بیشترین اقبال را بین اعضای کتابخانه دارند. مجلات «معارف»، «معرفت» و «کیهان ورزشی» نیز مجلاتی هستند که اعضای این کتابخانه کمتر از آنها سراغ می گیرند. طبق سخنان کتابداران این کتابخانه، مجلات خانوادگی و هنری بهترین جایگاه را بین مخاطبان دارند. کتابداران این کتابخانه از زیاد بودن منابع دانشگاهی می گویند و دلیلش را حضور پررنگ دانشجویان در کتابخانه عنوان می کنند. کتاب های کمک درسی نیز از دیگر کتبی هستند که در این کتابخانه زیاد هستند چون متقاضیان زیادی دارند. اکثر اعضای این کتابخانه عمومی، دانش آموزان و دانش جویان هستند. یکی از بخش های این کتابخانه، بخش کودک آن است که ۵۰۰ عضو از میان کودکان را پذیراست و در آن کلاس های مختلفی برای کودکان برگزار می شود.
تحصیل حین خدمت غیرقانونی است/ ارتقای سطح آموزشی فقط از طریق دانشگاه نیست
بهمن ماه امسال حدود ۱۳۰ تا ۱۴۰ عنوان کتاب کودک برای کتابخانه عمومی سید احمد خمینی ارسال شده است. یکی از سوال هایی که مختارپور از کتابداران این کتابخانه می پرسد، مربوط به تامین منابع اهل سنت است که این سوال در کتابخانه های بعدی تکرار می شود. ۶ کتابدار کتابخانه سید احمد خمینی در میان سخنان خود از مساله ارتقای سطح آموزشی و مدرک تحصیلی می گویند. پاسخ دبیرکل نهاد کتابخانه ها در این باره، چنین است: تحصیل ضمن خدمت طبق قانون ممنوع است. اما کارمند اداره یا همان فردی که در نهاد کتابخانه ها به عنوان کتابدار می شناسیم، می تواند از مرخصی های خود استفاده کرده و تحصیل کند و پس از پایان دوره تحصیل، مدرکش را در اختیار نهاد قرار دهد تا در میزان دریافت حقوقش تاثیرگذار باشد اما ارتقای سطح آموزشی فقط از طریق دانشگاه نیست و می توان از دوره های آموزشی ضمن خدمت هم بهره برد.
وی در ادامه پاسخ خود گفت: یک مشکل که در این زمینه وجود دارد، این است که فردی برای کار در زمینه امور خدماتی نهاد استخدام شده است. اما بعد از چند سال می آید و می گوید من مدرک کتابداری دارم و می خواهم کتابدار شوم. به نظر شما اگر این فرد را به عنوان کتابدار استخدام کنیم، پستی که در امور خدماتی داشت، خالی نمی ماند؟ آن وقت باید جای یک کتابدار قدیمی را تنگ کرده و برای آن پست خدماتی هم فرد دیگری را از بیرون نهاد استخدام کنیم. بنابراین باید اجازه بدهید که مقداری زمان بگذرد و ما چینش ها را انجام بدهیم و همچنین، آزمون استخدامی سال ۹۱ را بررسی کنیم. مشکل دیگر در این زمینه این است که در سال های اخیر، مدارک تحصیلی غیرمرتبط با رشته کتابداری در نهاد زیاد شده است. افرادی هستند که زندگی خود را به پای تحصیل کتابداری گذاشته اند، خب طبیعی است که کتابدار نهاد بودن، حق این افراد است.
مختارپور در پاسخ به یکی از کتابداران که درباره وضعیت بهره وری حقوق خود اعتراض داشت، گفت: این یک مشکل عمومی در نهاد است و قرار شد برای حل کردنش، یک مسیر قانونی درست شود. برخی از سایت ها و رسانه ها سعی می کنند کتابدارها را انسان هایی فقیر نشان بدهند. در حالی که بنا به مساله ساعت کاری مرسوم، در مقایسه با برخی ادارات، نهاد وضع بدی ندارد. البته در شهرهای بزرگ است که هزینه ها با دریافت های حقوق همخوانی چندانی ندارد. طبق سخنان کتابداران این کتابخانه، حقوق دوستان از اسفند ماه ۹۲ تا امروز، حدود ۲ برابر شده است.
دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در بخش دیگری از سخنانش با کتابداران کتابخانه عمومی سید احمد خمینی بندرعباس گفت: شمار نامه های الکترونیکی که برای من ارسال می شود، از ۱۶ هزار و ۵۰۰ نسخه گذشته است. که متاسفانه خواندن برخی از آنها، انسان را ناراحت می کند. دقت کنید که یک زمان، بحث امر به معروف و نقد سازنده مطرح است اما در مقطعی دیگر، در یک سازمان همه از هم عیب می گیرند و یکدیگر را متهم می کنند. اگر فضا سالم باشد، یک عیب و ایراد کوچک خودش را به خوبی نشان می دهد. در یک ظرف شیر، به راحتی می توان یک تار مو را پیدا کرد اما در یک ظرف آش نه. وقتی همه درباره هم حرف می زنند و نظر می دهند، تشخیص صحت و سقم مطلب بسیار سخت می شود.
در آزمون استخدامی ۹۳، نیروهای جدید جذب می کنیم
یکی از کتابداران این کتابخانه عمومی درباره صحت زمزمه تعدیل نیرو در نهاد کتابخانه ها پرسید و وی در پاسخ گفت: این مساله یک شایعه است. به شایعات گوش ندهید. من پیش تر هم اعلام کردم که قرار نیست تعدیل نیرو انجام شود. ما نه تنها تعدیل نیرو نخواهیم داشت، بلکه قرار است در آزمون استخدامی سال ۹۳، نیروهای جدید جذب کنیم. ما در سال ۹۴، وضعیت مالی بهتری خواهیم داشت. هم بودجه نهاد، یک درصد بیشتر شده و هم سهم نهاد را از نیم درصدهای شهرداری ها گرفته ایم. دوستان باید برای رفع مشکلات، صبور باشند. همین مساله افزایش حقوق ها که صورت گرفت، به دلیل بودجه سال ۹۳ بود که بسته هم شده بود. بنا بر صرفه جویی است. به عنوان مثال، هزینه های جشن کتاب امسال در نهاد، به یک سوم تقلیل پیدا کرد. آیا شما در این کتابخانه صندوق وام دارید؟
پاسخ کتابداران به این سوال مثبت بود و اعلام کردند که کتابخانه عمومی سید احمد خمینی بندرعباس، صندوقی برای اعطای وام ۳ میلیون تومانی دارد. مختارپور نیز این قول را داد که به این موضوع درباره استان ها و کتابخانه های استانی که صندوق وام شان، اعتباری کم و مدت انتظار طولانی دارد، رسیدگی شود.
اما دومین کتابخانه عمومی که مختارپور از آن بازدید کرد، کتابخانه فردوسی بود که بیش از ۳۴ هزار نسخه کتاب را در خود جا داده است. این کتابخانه هزار و ۲۰۰ عضو دارد که بیش از ۳۰۰ تن از آن ها، کودک هستند. طبق سخنان کتابداران این کتابخانه ها، منابع جدیدی که برای این کتابخانه ارسال شده، بیشتر کتاب های کودک و نوجوان و اکثرا از کتب آموزشی بوده است. بخش کودک این کتابخانه بیش از ۳ هزار جلد کتاب را در خود جا داده است. کارکنان این کتابخانه عمومی، از احکام شغلی خود راضی هستند اما معتقدند هنوز پایه های دریافتی شان هماهنگ نیست چون مدارک تحصیلی یکی است ولی حقوق ها، تا حدودی متفاوت است. با این حال، کتابداران کتابخانه فردوسی بندرعباس نیز می گویند که حقوق شان نسبت به اسفندماه ۹۲ با وجود کاهش ساعت کاری، حدود ۲ برابر بیشتر شده است.
کتابداران این کتابخانه می گویند مجلات فرهنگی، تاریخی و آشپزی اقبال بیشتری نسبت به دیگر مجلات دارند. روانشناسی نیز حوزه ای است که مجلاتش در رده بعدی استقبال مخاطبان قرار دارند. اما خلاف کتابخانه قبلی، مجله سیاسی «مثلث» در کتابخانه فردوسی اصلا مخاطب ندارد؛ مجله معارف نیز چنین وضعیتی دارد. یکی از کتابداران می گوید از مجلاتی مانند «بخارا» و «موفقیت» خیلی استقبال می شد که دیگر برایمان ارسال نمی شوند. از دیگر اطلاعاتی که مختارپور در این بازدید کسب می کند، این است که طی ۲ ماه گذشته، ۳۰۰ تا ۴۰۰ جلد کتاب به این کتابخانه اهدا شده است. یکی از سوالاتی که دبیرکل کتابخانه های عمومی کشور در بازدیدهایش از این چند کتابخانه مطرح می کند، این است: «از کدام قفسه ها بیشتر کتاب می برند؟» و «کدام قفسه کتاب است که اصلا به آن نگاه نمی کنند؟» پاسخ ها نیز به این ترتیب است: «کتاب های هنری را زیاد می خوانند چون کتابخانه در نزدیکی دانشگاه هنر قرار گرفته است. کتاب های هنر پراقبال هستند اما منابع مان در این زمینه ضعیف است. وجود رمان های عامه پسند، هم عاملی است که مردم را به کتابخانه ها می کشاند. مجله های آشپزی هم عامل دیگری برای جذب مردم به کتابخانه هاست.»
کتابخانه شهید مطهری، سومین مقصد دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در سفرش به هرمزگان است. این کتابخانه کوچک، ۲ کتابدار در شیفت صبح و ۲ کتابدار در شیفت عصر دارد که ۷۲۰ نفر از اهالی محله اطراف خود را به عنوان عضو پذیرفته است. بیش از ۵۰۰ تن از این اعضا، از کودکان هستند که در بخش کودک این کتابخانه حضور حضور پیدا می کنند. در این کتابخانه هم از مجلات سیاسی مانند «مثلث» که برای کتابخانه ها ارسال می شود، استقبالی نمی شود. بلکه بیشتر رمان، کتاب کودک و کتاب های مرجع هستند که توسط اعضای این کتابخانه مطالعه می شوند.
آشپزی و خیاطی کمکی به جریان کتابخوانی نمی کنند
کتابداران کتابخانه شهید مطهری می گویند با توجه به این که این کتابخانه وسط محله قرار دارد و اطرافش چندین مدرسه قرار گرفته، بهتر است تبدیل به کتابخانه کودک شود. وقتی صحبت از استقبال خوب از کتاب ها و مجلات آشپزی و خیاطی در این کتابخانه می شود، مختارپور می گوید: آثار مربوط به آشپزی و خیاطی، رونق دهنده بازار نشر و حوزه کتاب نیستند. این مسائل، موضوعاتی هستند که افراد خودشان می توانند بیاموزند. اما رونق حوزه ای مانند ادبیات عامه پسند در ادبیات، پسندیده تر است چون باعث می شود مخاطب و مراجعه کننده، کمی بعد از شروع مطالعه این کتاب ها، با راهنمایی کتابدارها، به سمت جریان جدی ادبیات برود و کتاب های زیادی مطالعه کند. البته استقبال زیاد از کتاب های آشپزی و خیاطی هم، تقاضای مخاطبان است و باید تامین شود ولی به هرحال آشپزی و خیاطی، کمکی به جریان کتابخوانی نمی کنند.
یکی از موضوعاتی که کتابداران این کتابخانه، در کنار افزایش حقوق شان، مطرح می کنند، این است که تعدادی از کتابدارها، از شهرهایی مانند کرمان آمده اند و تعهد داده اند که ۵ سال در این شهر کتابداری کنند اما پیش از اتمام موعد مقرر، می خواهند به شهر خود برگردند. مختارپور همان طور که در این بازدید، به این مساله اشاره می کند، آن را در پاسخ به سوال یکی از کارشناسان ستادی اداره کل کتابخانه های عمومی استان هرمزگان نیز می گوید. بحث انتقال کتابدارها به شهر خودشان و دوری و نزدیکی منزل تا کتابخانه محل خدمت در بندرعباس از دیگر موضوعاتی است که در بازدید از کتابخانه شهید مطهری به آن اشاره می شود و دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، قول مساعد برای پیگیری آن می دهد.
آخرین کتابخانه ای هم که توسط مختارپور مورد بازدید قرار می گیرد، کتابخانه عمومی علامه طباطبایی است. این کتابخانه نیز دارای ۲ کتابدار در شیفت صبح و ۲ کتابدار دیگر در شیفت عصر است. این کتابخانه دارای تعداد زیادی کتاب است که ۱۸ هزار عنوان آن وارد سامانه الکترونیکی نهاد کتابخانه ها شده است و هزار نفر عضو از خدمات آن استفاده می کنند که ۵۰۰ تن از آن ها کودک هستند. ۲ کتابدار نوبت صبح این کتابخانه، به ترتیب ۱۹ و ۱۷ سال سابقه کتابداری دارند و می گویند حضورشان در کتابخانه را از سال هایی آغاز کرده اند که نهاد کتابخانه های عمومی کشور، هنوز جزئی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.
کتابداران این کتابخانه می گویند: حقوق مان نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده و این، وضعیت خوبی است. ما کارمان را با حقوق ۷ هزار تومان آغاز کردیم و امروز هم قانع هستیم اما نسل جوان به این وضعیت قانع نیست.
برنامه بازدید از کتابخانه ها قرار بود با یک کتابخانه روستایی، خارج از بندرعباس به پایان برسد که به دلیل نبودن کتابدار و مسئول آن، این برنامه عملی نشد. بازدید از کتابخانه آیت الله طالقانی نیز که در طبقه همکف اداره کل کتابخانه های استان هرمزگان قرار دارد، به دلیل تعمیرات، میسر نشد.
نظر شما