پویا محمودیان، مدیرکل صادرات معاونت صنایع دستی کشور در گفتگو با خبرنگار مهر به توضیح درباره برگزاری نخستین نمایشگاه سوغات زیارتی در شهر مشهد پرداخت و افزود: داستان از آنجا آغاز شد که دوستان ما در معاونت صنایع دستی به این نتیجه رسیدند که نقاط و شهرهای زیارتی چون مشهد، گردش مالی خوبی در بحث سوغاتی دارند. اما جای صنایع دستی ما در این سبد سوغات خالی است.
او در ادامه بیان کرد: برای گنجاندن صنایع دستی در سبد سوغات زائران، ۸ ماه پیش یک تیم کارشناسی تشکیل دادیم تا به پزوهش میدانی درباره همه استان‌ها بپردازیم و ببینیم چه کالاهایی می‌توانند در این سبد قرار بگیرند که هم کیفیت خوبی داشته باشند هم قیمت مناسبی. هم برای گردشگران خارجی جذاب باشند و هم داخلی. مهم‌تر از همه قابلیت سفارش‌پذیری داشته باشند. در نهایت به ۵۰۰ قلم رسیدیم.
محمودیان با اشاره به استقبال از نمایشگاه سوغات زیارتی که در نخستین روزهای اسفند در شهر مشهد برگزار شد گفت: جامعه هتلداران از این نمایشگاه استقبال کردند و برای فروشگاه‌هایی که در هتل‌هاست، صنایع دستی مورد نظر خود را سفارش دادند. کسبه بازار رضا هم از این نمایشگاه بازدید کردند و سفارش دادند.
کدام صنایع دستی در سبد سوغات جا دارد؟
مدیرکل صادرات معاونت صنایع دستی کشور به ۵۰۰ قلمی که انتخاب شد تا به عنوان سوغات زیارتی در اختیار زائران قرار گیرد اشاره کرد و گفت: از سجاده و جانماز و جای قرآن و رحل و انگشتر و زیورآلات دیگر گرفته تا عقیق و فیروزه و چرم و کاشی‌هایی که روی ان «وان یکاد» و آیات دیگر قرآنی نوشته شده، در این سبد قرار گرفته است.
محمودیان به هدف برگزاری نمایشگاه سوغات زیارتی هم اشاره و بیان کرد: کسی که به زیارت امام رضا(ع) می‌آید دلش می‌خواهد سوغات درخوری تهیه کند و چه چیز بهتر و ارزشمندتر از صنایع دستی. اما ما بدون تحقیق به این نتیجه نرسیدیم و همان ۸ ماه پیش، پرسشنامه‌ای را تنظیم کردیم که آیا زائران فقط مهر و تسبیح و زرشک و زعفران می‌خرند؟ نتیجه پژوهش ما منفی بود.
بازار سوغات زیارتی در قبضه محصولات چینی!
او در ادامه و با اشاره به این‌که کالاهای چینی بازار مشهد و شهرهای زیارتی دیگر را اشباع کرده، گفت: وقتی این کالاها، بازار را قبضه کرده و مردم در شهری چون مشهد، فقط زرشک و زعفران نمی‌خرند، پس چرا ما نباشیم؟ چرا حضور کالاهای ایرانی و صنایع دستی تا این اندازه کمرنگ باشد؟ پس طی یک سفر دوهفته‌ای به مشهد به گفت‌وگو با فروشندگان و تجار پرداختیم و کوشیدیم تا سلیقه‌های مختلف را پوشش دهیم و به این مساله هم فکر کنیم که توان اقتصادی مخاطبان ما هم متفاوت است.
مدیرکل صادرات معاونت صنایع دستی کشور در پاسخ به این‌که کدام یک از صنایع دستی ما پرطرفدارتر بودند گفت: از همه کالاها استقبال شد اما کشورهای حاشیه خلیج فارس بیش از هرچیز از صنایع چرمی، کیف و کفش و پالتو و کت چرم، استقبال کردند، چون ذبح ما اسلامی است و آنها می‌توانند به انچه می‌خرند و می‌پوشند اعتماد کنند. در بحث زیورآلات هم کوشیدیم تا سلیقه زنان عرب را در نظر بگیریم. گرچه به بانوان ایرانی هم فکر کردیم.
محمودیان در پاسخ به این انتقاد برخی هنرمندان صنایع دستی که در این نمایشگاه‌ها، همیشه تعداد محدودی از صنعتگران شرکت می‌کنند، گفت: این فاز اول کار بود. در نمایشگاه‌های بعدی از وجود هنرمندان دیگر بهره گرفته می‌شود. ما همچنین قرار است این نمایشگاه را در قم و به طور مفصل در نجف و کربلا نیز به اجرا درآوریم.