به گزارش خبرنگار مهر، نظام آموزشی حوزه با وجود تربیت هزاران نخبه و عالم دینی، امروز در مواجهه با پدیده‌های نوظهور و مدرن، وارد چالشهای جدیدی شده است.
از یک سو عده‌ای معتقدند که منشا افول تحصیلی طلاب علوم دینی را می‌توان در کمرنگ شدن سنت‌های اصیل و کارآمد حوزه همچون پیش مطالعه، انس بین طلاب و استادان، مباحثه و... یافت. این افراد عمدتا از استادان شاخص حوزه‌های علمیه هستند که بارها نسبت به کمرنگ شدن این سنت‌ها در حوزه هشدار داده‌اند.
عده‌ای دیگر معتقدند که پیشرفت علوم و پیدایش مسائل جدید ایجاب می‌کند که طلاب علوم دینی همپای سایر نظام‌های آموزشی، راه مدرنیته را در پیش بگیرند.
اما به نظر می‌رسد تفکر بیشتر نخبگان حوزوی به در هم آمیختن سنت و مدرنیته باشد؛ روشی که ضمن حفظ سنت‌های اصیل حوزه، طلاب علوم دینی را به تبحر در پاسخگویی به مسائل روز و بکارگیری از تجهیزات مدرن رهنمون می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفتگو با خبرنگار مهر معتقد است که حوزه علمیه با وجود اینکه از یک روش سنتی در آموزش متابعت می‌کند اما مولفه‌های مثبت و منحصر به فردی در نظام آموزشی دارد که قابل الگوگرفتن برای سایر نهادهای آموزشی است.
ویژگی‌های منحصر به فرد نظام آموزشی حوزه
وی تنازع بقایی که در انتخاب استاد وجود دارد را یکی از این ویژگی‌ها برشمرد و گفت: معتقدم که این ویژگی را باید پررنگ کنیم.
این استاد حوزه در توضیح این ویژگی آموزشی حوزه افزود: اول سال تحصیلی استادان متعددی در حوزه، درس را شروع می‌کنند و کسانی به حیات تدریس ادامه می‌دهند که بتوانند بهتر تدریس کنند.
حجت‌الاسلام ابوالقاسم علیدوست، رابطه معنوی بین استادان و طلاب را یکی دیگر از ویژگی‌های آموزشی حوزه علمیه ذکر کرد و افزود: نگاه طلاب به استادان حوزه این طور نیست که تدریس، شغل استاد است و استاد می‌خواهد منبع درآمدی از این طریق داشته باشد.
اصل خودجوش بودن طلاب در تحصیل و انتخاب دروس یکی دیگر از ویژگی‌هایی است که این عضو جامعه مدرسین به آن اشاره کرد و گفت: طلاب بدون اینکه اجباری در دروس استادان حوزه شرکت می‌کنند و گاهی مشاهده می‌شود که در یک درس ۱۸۰ نفر حضور پیدا می‌کنند.
حجت‌الاسلام علیدوست تاکید کرد: نظام مباحثه از مختصات تمدن اسلامی است که حوزه علمیه به ارث برده است.
رئیس حلقه علمی کرسی نظریه پردازی فقه و اصول، متن‌محوری و دقت‌هایی که در متون حوزه می‌شود را یکی دیگر از امتیازات مهم حوزه‌های علمیه برشمرد.
اتاق فکر برای حل آسیب‌های آموزشی حوزه تشکیل شود
وی معتقد است که در کنار این امتیازات، نمی‌شود ادعا کرد که نظام آموزشی حوزه بهترین نظام آموزشی و بدون آسیب است و نیاز به آسیب شناسی ندارد.
این استاد حوزه پیشنهاد کرد که دست اندرکاران و متولیان حوزه باید با مشارکت اساتید حوزه یک بارش فکری در این ارتباط داشته باشند و اتاق‌های فکر ایجاد کنند که مسائل آموزشی حوزه را دائم آسیب شناسی کنند و برای برطرف کردن آسیب‌ها راه حل ارائه کنند.
این عضو جامعه مدرسین تاکید کرد که محورها و چالشهای آموزشی حوزه‌های علمیه باید در آن اتاق فکر مورد بررسی و تبادل نظر قرار بگیرد و آنچه که مطلوب‌تر است عملیاتی شود.
حجت‌الاسلام علیدوست اظهار کرد: نظام آموزشی حوزه علمیه عموما نظام کارآمدی است، اما می‌تواند بهتر از این باشد.