آیت‌الله هاشم‌زاده هریسی: حوزه باید سنت و مدرنیته را در هم آمیزد

به گزارش خبرنگار مهر، نظام آموزشی حوزه با وجود تربیت هزاران نخبه و عالم دینی، امروز در مواجهه با پدیده‌های نوظهور و مدرن، وارد چالش‌های جدیدی شده است.

از یک سو عده‌ای معتقدند که منشا افول تحصیلی طلاب علوم دینی را می‌توان در کمرنگ شدن سنت‌های اصیل و کارآمد حوزه همچون پیش مطالعه، انس بین طلاب و استادان، مباحثه و... یافت. این افراد عمدتا از استادان شاخص حوزه‌های علمیه هستند که بارها نسبت به کمرنگ شدن این سنت‌ها در حوزه هشدار داده‌اند.

عده‌ای دیگر معتقدند که پیشرفت علوم و پیدایش مسائل جدید ایجاب می‌کند که طلاب علوم دینی همپای سایر نظام‌های آموزشی، راه مدرنیته را در پیش بگیرند.

اما به نظر می‌رسد تفکر بیشتر نخبگان حوزوی به در هم آمیختن سنت و مدرنیته باشد؛ روشی که ضمن حفظ سنت‌های اصیل حوزه، طلاب علوم دینی را به تبحر در پاسخگویی به مسائل روز و بکارگیری از تجهیزات مدرن رهنمون می‌کند.

خبرگزاری مهر برای بررسی عمیق‌تر این پرونده، سلسله گفتگوهایی با طلاب، استادان و نخبگان حوزوی خواهد داشت تا مسائلی همچون دلایل کمرنگ شدن سنت‌های اصیل حوزه، گرایش طلاب علوم دینی به دریافت مدرک دانشگاهی، افت تحصیلی در حوزه‌های علمیه و موارد اینچنینی را واکاوی کند.

آمیختن سنت و مدرنیته در حوزه

آیت‌الله هاشم هاشم‌زاده هریسی عضو مجلس خبرگان رهبری درباره اهمیت توجه به سنت‌های حوزوی اظهار کرد: سنت یادگاری است که از گذشته‌ها مانده است. در گذشته معمولا انسان‌های بسیار دقیق، وارسته و مجربی بودند که همه مسائل را با کوشش و تلاش به دست آوردند و امروز حاصل تلاش‌های آنها برای ما سنت است.

وی اضافه کرد: نوشتن بحارالانوار توسط علامه مجلسی یک سنت بود ولی الان کسی حوصله ندارد چنین کتابی بنویسد. اینکه ایشان تک تک اخبار را از شهرها و کشورهای مختلف جمع‌آوری کرده برای ما یک سنت است ولی اکنون حوصله این کار وجود ندارد.

این استاد حوزه علمیه معتقد است که سنت‌های حوزه با خون دل خوردن و اخلاق و تلاش‌های بسیار به دست آمده و باید حفظ شود.

وی گفت: البته مسائل و نیازهای زیاد دیگری پیش می‌آید که در زمان گذشته نبوده، بنابراین جمع کردن سنت و مدرنیته یک هنر است.

آیت‌الله هاشم‌زاده هریسی تاکید کرد: سنت‌گرایی بد نیست، تجددگرایی هم به تنهایی خوب نیست؛ این دو اگر با هم آمیخته شوند زیبا می‌شود.

باید تکلیف را در لباس حق دید

وی سنت‌گرایی در کنار توجه به روش‌ها و نیازهای جدید را مهم دانست و افزود: بعضی‌ها به سنت علاقه دارند و غیر از این را نمی‌پسندند که این تحجر است، بعضی دیگر فقط به مدرنیته گرایش دارند و نسبت به سنت بی‌‌توجه هستند که این رویه، روشنفکرگرایی غرب گرایانه است.

این عضو مجلس خبرگان رهبری معتقد است که برخی‌ها تجددگرایی را کفر می‌دانند در صورتی که سنت و تجدد اگر با هم باشند خوب است.

وی در مورد تغییر رویه مردم از تکلیف‌مداری به حق‌خواهی اظهار کرد: در گذشته مردم آماده بودند که تکلیف بر عهده آنها گذاشته شود تا عمل کنند ولی امروز همه حق می‌خواهند، پس باید تکلیف را در لباس حق دید، چون تکلیف حق است.