به گزارش خبرنگار مهر، این کتاب دهمین عنوان از مجموعه «فرهنگ و تمدن ایرانی» است که نشر افق چاپ میکند. «سرگذشت فرش در ایران» نیز مانند دیگر کتاب های مجموعه مذکور، برای عموم مخاطبان نوشته شده و با تصاویری که دارد، مطالبی نسبتا عمومی را در بر میگیرد.
روند پیش روی مطالب کتاب، از چگونگی پیدایش فرش آغاز می شود و به فرش ایرانی میرسد. تغییر و تحولاتی که بر سر فرش ایرانی رفته، در خلال دوره های مختلف تاریخی، در این کتاب روایت شده است. انسان های اولیه برای درست کردن بستر خواب، ابتدا علف و سبزه به غار محل سکونت شان میبردند. بعد از آن روش گره زدن را آموختند و سپس با زیرو رو گذاشتن الیاف، حصیر بافتند. مردم ایران، حدود ۵ هزار سال پیش حصیر میبافتهاند.
ایرانیان وقتی به استحکام و قدرت الیاف تنیده شده پی بردند، پارچه و سپس فرش بافتند. باستان شناسان نشانهها و ابزارهای بافندگی ایرانیان عصر مفرغ (حدود ۴ هزار و ۵۰۰ سال پیش) را پیدا کرده اند. همین مساله نشان دهنده قدمت و ریشه دار بودن فرش بافی در کشورمان است که در کتاب «سرگذشت فرش در ایران» به طور مشروح به آن اشاره شده است.
کتاب پیش رو، ۱۲ فصل دارد که عناوین آنها، به ترتیب عبارت است از: تولد فرش، پارس سرزمین فرشهای زرین، اعراب و فرش ایرانی، از غرب تا شرق نقش و رنگ، از ویرانی تا شکوه، از سمرقند تا آناتولی، پادشاهان فرش، طرح و نقش در شکوه، فرش ایرانی نقاشی مدرن، نقش آفرینان قاجار، فرش و فرهنگ، فرش و دنیای نو.
در قسمتی از این کتاب می خوانیم:
«مراسم ازدواج شاهزاده آناکاتارینا، دختر شاه زیگموند، پادشاه لهستان، نزدیک بود. پادشاه در تکاپوی تهیه جهیزیه برای تنها دخترش بود و بهترین وسایل را برای او مهیا می کرد تا پیش خانواده همسرش سربلند باشد. از یکی از سفیرانش به نام موراتوویچ خواست به ایران، که آن زمان دوست کشور لهستان بود، برود و قالیهای زربفت کاشانی، که آن روزها زبانزد عام و خاص بودند، برای دخترش بخرد و به لهستان بیاورد. به این ترتیب، موراتوویچ راهی ایران شد. تاجرهای لهستانی در سفر به ایران، فرش و منسوجات ایرانی زیادی را با خود به لهستان میبردند.
به همین خاطر، صنعت بافندگی لهستان تحت تاثیر ایران قرار گرفت و در نساجی پیشرفت زیادی کرد. این صنعت در لهستان پرس نام گرفت که از نام ایران یا همان پارس گرفته شده بود. بافندگان ایرانی حتی در بعضی از فرش هایی که به لهستان فرستاده می شد آرم سلطنتی لهستان را می بافتند. امروزه بسیاری از این فرش ها در موزه مونیخ نگهداری میشوند...»
این کتاب با ۲۱۶ صفحه مصور، شمارگان هزار و ۵۰۰ نسخه و قیمت ۱۱ هزار تومان منتشر شده است.