به گزارش خبرنگار مهر، حوزه محیط زیست این هفته شاهد رویداد های مختلفی بود که در ادامه مهمترین آنها را مرور خواهیم کرد.
محیط زیست برای انتقال مرجان‌ها مجوز صادر نخواهد کرد
روز جمعه هفته گذشته مدیرکل دفتر زیست بوم‌های سازمان محیط‌زیست با بیان اینکه پروژه انتقال مرجان‌ها از بندر شهید بهشتی به خلیج چابهار شکست خورد، گفت: سازمان محیط زیست دیگر هرگز برای انتقال مرجان‌ها مجوز صادر نمی‌کند.
داوود میرشکار افزود: جابجایی حدود ۳۰ هزار قطعه مرجان در بندر شهید بهشتی که نزدیک به پنج سال پیش اتفاق افتاد، مورد تایید سازمان محیط زیست بود، اما متاسفانه حقیقت این است که مکان جدید برای مرجان‌ها مناسب نبود.
به گفته وی، اما با توجه به محدودیت فضایی، سازمان محیط زیست مجبور بود که خلیج چابهار را به عنوان مکانی جدید برای انتقال مرجان‌ها از بندر شهید بهشتی که در آن اسکله سازی شده بود، انتخاب کند.
مدیرکل دفتر زیست بوم‌های سازمان محیط زیست تصریح کرد: خلیج چابهار در دریای عمان قرار دارد در حالی که بندر شهید بهشتی در خلیج فارس است و شرایط خلیج‌فارس با دریای عمان بسیار متفاوت است. چرا که دریای عمان به دریای آزاد راه دارد و به دلیل امواج فصلی و مانسونی کدورت بالاتری نسبت به خلیج‌فارس داشته و بلوم پلانکتونی در آن بیشتر است. لذا مکان مناسبی برای مرجان‌ها نبود اما با توجه به اینکه فضای دیگری وجود نداشت، چاره‌ای به جز این گزینه موجود نبود.
به گفته میرشکار، در حال حاضر با توجه به مرگ و میر تعداد زیادی از مرجان‌های منتقل شده، تنها ۵۰ درصد از آنها باقی مانده که این وضعیت از نظر سازمان محیط زیست اصلاً مناسب نیست.
نفت دوباره تَن رودخانه کرج را سیاه کرد
در نخستین روز از هفته جاری رودخانه حفاظت شده کرج بار دیگر بر اثر بی احتیاطی برخی ساکنان به مواد نفتی آلوده شد تا حیات این رودخانه که منبع آب شرب تهران و کرج است برای دومین بار در سال جاری با«نفت و گازوئیل»تهدید شود.
معاون مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز درباره این حادثه اظهار کرد: متاسفانه برای چندمین بار به علت بی احتیاطی شاهد آلودگی نفتی در رودخانه حفاظت شده کرج بودیم که منبع آب شرب و زیستگاه اصلی ماهی قزل آلای خال قرمز است.
وی با بیان اینکه این برای چندمین بار است که رودخانه کرج به مواد نفتی آغشته می شود، ادامه داد: در این مورد نیز پس از مشاهده لکه های نفتی در سطح آب، بلافاصله ماموران یگان حفاظت محیط زیست مستقر در منطقه حفاظت شده البرز جنوبی با همکاری ماموران آبگیر بیلقان برای شناسایی منشاء و علت ایجاد آلودگی اقدام به پایش مسیر رودخانه و اماکن حاشیه ای آن کردند و در نهایت محل نشت آلودگی، که یکی از ویلاهای شخصی مستقر در کیلومتر هشت محور کرج چالوس بود شناسایی و ضمن پیشگیری از ادامه نشت گازوئیل در رودخانه، مراتب جهت رسیدگی به مراجع قضایی منعکس شد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان کرج گفت: برای رفع اصلی چنین خطرات و ریسک هایی برای حفاظت از کیفیت آب شرب اجرای برنامه ایمنی آب (WSP) می تواند در حوضه آبریز مؤثر و راهگشا باشد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست کرج در پایان در پاسخ به مهر مبنی بر اینکه قانون چه مجازاتها و جریمه هایی در برخورد با خاطیان پیش بینی کرده، اظهار کرد: قانون، جرایم سنگینی از جریمه نقدی تا حبس در نظر گرفته است اما معتقدم جریمه مشکلی را حل نمی کند. زیرا خساراتی که به مرور زمان به حیات رودخانه و همچنین تاسیسات تصفیه و انتقال آب وارد می شود، بسیار زیاد است و باید در این ارتباط کار فرهنگی انجام داد و مردم را نسبت به خطرات آلودگی آب آگاه کرد.
درخواست محیط زیست از وزارت جهاد کشاورزی
روز یکشنبه سازمان حفاظت محیط زیست طی نامه ای به وزیر جهاد کشاورزی درخواست کرد، مصرف سم پرخطر و پر مصرف دیازینون که از جمله خطرناکترین سموم برای آبزیان و پرندگان است، متوقف شود.
محمدجواد سروش مشاور سازمان حفاظت محیط زیست در امور سموم و کودهای شیمیایی با اشاره به تشکیل کمیته مدیریت منابع پایه و کاهش آلودگی کود و سم در سازمان حفاظت محیط زیست، گفت: بر این اساس، طی نامه ای به وزیر جهاد کشاورزی درخواست شد تا مصرف سم پرخطر و پر مصرف «دیازینون» که از جمله خطرناکترین سموم برای آبزیان و پرندگان است و مصرف سالانه آن بیش از سه میلیون لیتر در ایران است، هر چه سریعتر متوقف شود.
مشاور سازمان حفاظت محیط زیست در امور سموم و کودهای شیمیایی خاطرنشان ساخت: بیشترین حجم استفاده از سم پر خطر «دیازینون» در شالیزارهای استان های شمالی کشور است و این تحت شرایطی است که هم اکنون در تمام کشورهای اروپایی و آمریکایی مصرف این سم خطرناک که عوارض بسیار مخربی برای محیط زیست و سلامت مردم به همراه دارد، ممنوع شده است.
سروش ضمن اشاره به درخواست این کمیته از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اظهار کرد: از این وزارتخانه خواسته شده نسبت به بررسی باقی مانده سموم و فلزات سنگین در محصولات کشاورزی اقدام کند.
وی افزود: همچنین بر اساس یکی دیگر از تصمیمات این کمیته، از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواسته شده نسبت به بررسی عوارض بهداشتی ناشی از استفاده «ترکیب اتفون» که برای عمل آوری گوجه فرنگی استفاده می شود، اقدام کند.
کاهش ۱۸ درصدی بارندگی در کشور
روز دوشنبه رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با بیان اینکه از ابتدای سال آبی جاری تا پایان خرداد میزان بارندگی در کشور ۱۸درصد کاهش نشان می دهد، گفت: وضعیت بارش در ۹ استان هشداردهنده است.
شاهرخ فاتح افزود: میزان بارش در کل کشور از ابتدای مهرماه ۹۳ تا پایان خرداد ۹۴، ۱۸۸.۵ میلیمتر بوده که این میزان در مقایسه با میانگین بلندمدت ۱۸ درصد کاهش و نسبت به سال گذشته ۱۴ درصد کاهش نشان می دهد.
به گفته وی، میزان بارندگی در این مدت در تهران ۲۲۶.۳ میلیمتر بوده که این میزان در مقایسه با میانگین بلندمدت ۱۹ درصد کاهش و نسبت به سال گذشته ۱۳ درصد افزایش نشان می دهد.
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی اظهار داشت: از ابتدای مهرماه ۹۳ تا پایان خرداد ۹۴ استان هرمزگان با ۵۳ درصد کاهش، بوشهر ۴۸ درصد و البرز ۴۱ درصد کاهش کم بارش ترین استانها نسبت به میانگین بلندمدت بوده اند.
وی تصریح کرد: در این مدت استان های گیلان با ۲۷ درصد افزایش، آذربایجان شرقی ۲۲ درصد و اردبیل ۱۶ درصد افزایش، پربارش ترین استانها نسبت به میانگین بلندمدت بوده اند.
فاتح یادآورشد: پیش بینی هواشناسی نشان می دهد در تیر و مرداد ۹۴ بارش در سواحل دریای خزر حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد نسبت به میانگین بلندمدت کاهش خواهد داشت.
وی تاکید کرد: همچنین در دو ماه آینده بیشتر مناطق کشور بارش نرمالی خواهند داشت، تنها در بخشهایی از شرق کشور میزان بارش کمی از نرمال بیشتر خواهد بود.
فاتح اظهار داشت: پیش بینی ها برای وضعیت بارش در کل کشور تا پایان سال آبی جاری یعنی ابتدای مهرماه ۹۴ نشان می دهد که در ۹ استان به لحاظ بارندگی شرایط خوبی نداریم و کمبود بارش فعلی را تا پایان سال آبی خواهند داشت.
تکرار سرنوشت آشوراده در دنا
روز سه شنبه توافق برای واگذاری بخشی از منطقه حفاظت شده دنا به منظور اهداف گردشگری در حالی انجام می شود که هنوز متخصصان و دوستداران محیط زیست در شوک مسئله گردشگری در آشوراده هستند.
طی سال های اخیر سرزمین سبز دنا و کوه های نقره فامش تحت سیطره طرح های عمرانی مغایر با موازین محیط زیست و گسترش لگام گسیخته گردشگری غیر مسئولانه، لطمات و خسارتهای زیست محیطی بسیاری را تحمل کرده و بدین لحاظ با از دست رفتن توان اکولوژی اش در سراشیبی نابودی قرار گرفته است .
از بین رفتن حدود ۷۰ هزار اصله درخت بلوط کهن سال براثر هجوم پیمانکاران خطوط لوله انتقال گاز به شمال کشور، اقدام به تصرف و تخریب اراضی دلون توسط برخی از ارگانهای دولتی، ایجاد جاده های جدید و تعریض جاده از میان جنگل های بلوط زاگرس ، تغییر کاربری اراضی، انتقال منابع آب و...، از جمله تعرضات به اکوسیستم کم نظیر دنا است که بخش هایی از این منطقه را تبدیل به کانون بحران زای زیست محیطی کرده است.
پس از ممانعت مردم «سی سخت» از هجوم برخی از ارگان ها به اراضی منطقه دلون واقع در منطقه استحفاظی دنا در سال گذشته، حالا سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ، اکوسیستم ارزشمند منطقه کُه گل (کوه گل) واقع در جنوب شرق شهر سی سخت که از جمله مناطق استحفاظی تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست است را ، نشانه گرفته است تا با تسلط بر آن و احداث جاده و مستحدثات ، یکی از ارزشمندترین بانک ژنتیک گیاهی ناحیه زاگرس را با تشدید رویکرد گردشگری، برای همیشه از بین ببرد.
این در حالی است که منطقه دنا از سال ۱۳۶۹ به عنوان منطقه استحفاظی و پارک ملی تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست قرار داد و از سال ۱۳۸۸ به عنوان ذخیره گاه زیست کره وارد فهرست حمایتی دفتر شورای هماهنگی بین المللی برنامه (انسان و ذخیره گاه بیوسفر) شد.
روشن است که واگذاری بانک ژنتیک گیاهی و جانوری منطقه آبخیز کوه گل دنا به حوزه گردشگری، تلخی تصمیمات شتابزده واگذاری جزیره آشوراده را در اذهان تشدید می کند و نه تنها موجب فاصله افتادن میان این سازمان با جوامع محلی می شود که نگرانی دوستدارن محیط زیست در خصوص سیطره گردشگری در ۱۰ درصد مناطق حفاظتی کشور و نابودی این مناطق را دو چندان می کند.
امحاء ۱۰۰ تن پسماند خطرناک در فرانسه
در این روز ، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست، گفت: سال گذشته بیش از ۱۰۰تن مواد ویژه و خطرناک و ۱۵۰۰ کیلو پسماند الکترونیک در قالب کنوانسیون بین المللی بازل برای امحا به فرانسه صادر شد.
سعید متصدی با بیان اینکه در حال حاضر مدیریت زیست محیطی مواد شیمیایی خطرناک صنعتی، آفت‌کش‌ها و کودهای شیمیایی در چارچوب قوانین و مقررات موجود ملی و همچنین بر اساس کنوانسیون‌ها برنامه‌ها و تعهدات بین‌المللی و منطقه‌ای مختلف انجام می‌شود افزود: از این طریق اقدامات مفیدی در راستای نظارت و کنترل بر ساخت تولید واردات توزیع و مصرف مواد شیمیایی صنعتی و نهاده‌های کشاورزی صورت گرفته است.
وی با بیان اینکه تولید پسماندهای ویژه و خطرناک یکی از معضلات کشورها است و هر کشوری در تلاش است تا به روش های کاملا بی خطر این پسماندها را از خود دور کند اظهار داشت:
بر این اساس کنوانسیون بازل با هدف کنترل نقل و انتقالات فرامرزی پسماندهای خطرناک و نظارت بر دفع زیست محیطی آنها در ۲۲ مارس ۱۹۸۹ توسط برنامه محیط زیست سازمان ملل به تصویب رسید و در سال ۱۹۹۲ در جهان لازم الاجرا شد، اکنون ۱۸۳ کشور عضو این کنوانسیون هستند و ایران نیز در سال ۱۳۷۱ به عنوان عضو رسمی به آن ملحق شد.
معاون انسانی سازمان محیط زیست با بیان اینکه بر اساس پیش بینی های این کنوانسیون در آینده ای نه چندان دور میزان تولید پسماندهای خطرناک و ویژه در جهان به ۴۰۰ میلیون تن می رسد تصریح کرد: سازمان محیط زیست بر اساس کنوانسیون بازل سال گذشته بیش از ۱۰۰ تن مواد ویژه و پسماندهای خطرناک را برای امحا به فرانسه صادر کرد.
ممنوعیت تجارت حیات وحش بدون مجوز محیط زیست
روز چهارشنبه مدیرکل دفتر شکار و صید سازمان محیط زیست با بیان اینکه هرگونه خرید، فروش صادرات و واردات گونه های جانوری بدون مجوز محیط زیست ممنوع است گفت: برای این منظور آموزش نیروهای گمرک و ناجا در دستور کار است.
علی تیموری افزود: خرید و فروش، واردات و صادرات اجزا گونه های جانوری و خود حیوان زنده در کشور یکی از مشکلات و معضلات بخش حیات وحش است.براین اساس در سال ۹۳ توافقی برای ساماندهی این روند میان سازمان محیط زیست، اداره کل مرزبانی ناجا و گمرک کشور انجام شد.
تیموری تصریح کرد: بر این اساس جابجایی گونه های جانوری در باغ وحش ها هم باید با مجوز سازمان حفاظت محیط زیست باشد.
وی با بیان اینکه حتی باید سابقه خرید و فروش پوست حیوانات به طور کامل مورد بررسی قرار گیرد، افزود: در صورتی که جانوری تاکسیدرمی شده یا پوست آن در دست خرید و فروش است باید سال کشته شدن حیوان و اینکه با مجوز یا بدون مجوز بوده است، مشخص شود.
مدیرکل دفتر شکار و صید سازمان محیط زیست با بیان اینکه درحقیقت باید پوست جانورانی که خرید و فروش می شود باید شناسنامه داشته باشد تاکید کرد: بر اساس این بررسی ها وضعیت جانوری که پوست آن خرید و فروش می شود، تعیین تکلیف می شود.
تیموری با بیان اینکه در حال حاضر این توافق به نهادهای مرتبط ابلاغ شده است، تصریح کرد: آموزش نیروهای گمرک و ناجا در دستور کار قرار دارد تا این نیروها با گونه های بومی و غیر بومی کشور آشنا شوند.
تعلیق کمک ۲۶ میلیون دلار ی صندوق جهانی محیط زیست به ایران
در این روز رئیس سازمان محیط زیست با اشاره به تحریم های ناعادلانه غربی ها علیه ایران گفت: صندوق جهانی محیط زیست تنها ٤.٢ از ٣٠ میلیون دلار منابع تخصیص یافته برای اجرای پروژه های زیست محیطی کشور راتعهد کرده است.
دکتر معصومه ابتکار معاون رئیس جمهوری با تاکید بر اینکه بر اساس معاهدات جهانی حفاظت از محیط زیست مسئولیتی مشترک و همگانی است افزود: این مهم در شورا و مجمع تسهیلات زیست محیطی جهانی و نیز نشست کنفرانس متعاهدین کنوانسیون تغییرات آب و هوایی نیز بارها مورد تاکید قرار گرفته است.
وی تصریح کرد: متاسفانه به رغم تلاش های به عمل آمده، دبیرخانه تسهیلات زیست محیطی جهانی در مواجهه با فشار کشورهای کمک کننده غربی، تا کنون اقدامی برای رفع تبعیض در این زمینه به عمل نیاورده است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، گفت: صندوق تسهیلات جهانی محیط زیست (GEF) متاسفانه تنها مبلغ ٤.٢ میلیون دلار از ٣٠ میلیون دلار منابع تخصیص یافته برای اجرای پروژه های زیست محیطی کشورمان را پرداخت کرده و با اعمال تحریم ها و علی رغم تصویب پروژه ها حدود ٢٦ میلیون دلار از GEF-۵ به حالت تعلیق در آمده است.
وی با اشاره به اقدامات ایران برای دریافت اعتبار در GEF-۶ افزود: متاسفانه صندوق تسهیلات جهانی محیط زیست (GEF) تمامی اعتبارات جمهوری اسلامی ایران برای GEF-۶ را از ابتدای سال جاری میلادی معلق کرده است.