به گزارش خبرنگار مهر، حوزه محیط زیست این هفته شاهد رویداد های مختلفی بود که در ادامه مهمترین آنها را مرور خواهیم کرد.
افزایش ۲۰ درصدی حریق در جنگل ها/ ۶۰ درصد آتش سوزی ها در زاگرس
در نخستین روز از هفته جاری فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل ها و مراتع از افزایش ۲۰ درصدی تعداد فقرات آتش سوزی در جنگل ها و مراتع کشور طی سه ماه بهار امسال نسبت به مدت مشابه در سال گذشته خبر داد.
سرهنگ قاسم سبزعلی افزود: مهمترین دلایل حریق در جنگل ها و مراتع کشور، افزایش دماست، چرا که هر یک درجه افزایش دما ۱۷ درصد نیاز آبی را افزایش می دهد که این موضوع با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک کشور، وضعیت را حساس تر می کند.
به گفته وی، همچنین تغییر رژیم بارندگی در کشور از برف زمستانه به باران بهاره موجب افزایش پوشش گیاهی علفی در منابع ملی ما شده که این موضوع شرایط را برای حریق فراهم می کند.
فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل ها و مراتع اظهار داشت: پوشش علفی در فصل تابستان کاملا خشک و مستعد آتش سوزی است.
سبزعلی تصریح کرد: البته در حال حاضر ۹۵ درصد آتش سوزی ها در منابع ملی کشور در اثر عوامل انسانی است و تنها ۵ درصد آن به دلیل عوامل طبیعی است.
وی افزود: از این میزان ۶۰ درصد دلایل آتش سوزی در جنگل ها و مراتع سهوی و حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد آن عمدی است.
فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل ها و مراتع یادآور شد: تغییر کاربری اراضی ملی برای تبدیل مراتع به ملک شخصی و ویلا و دلایل قومی و قبیله ای از قبیل منتفع نشدن از طرحی در یک مرتع، عوامل اصلی آتش سوزی عمدی در جنگل ها و مراتع هستند.
سبزعلی تاکید کرد: همچنین پسچر مزارع یعنی آماده کردن زمین های کشاورزی پس از کشت بهاره برای کشت دوم تابستانه که با آتش سوزی در این مزارع توسط کشاورزان همراه است، یکی دیگر از دلایل عمده حریق در اراضی ملی کشور است.
فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل ها و مراتع اظهار داشت: در سه ماهه بهار سال جاری تعداد فقرات آتش سوزی در اراضی ملی کشور نسبت به سال گذشته ۲۰ درصد افزایش یافته است.
به گفته وی، همچنین در این مدت میزان سطح آتش سوزی در جنگل ها و مراتع کشور نسبت به سال گذشته ۱۵ درصد افزایش یافته است.
سبزعلی ادامه داد: در بهار ۹۴ تعداد حریق در جنگل های کشور ۱۰ درصد افزایش اما سطح حریق در جنگل ها در این مدت ۱۲ درصد کاهش نشان می دهد.
فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل ها و مراتع تصریح کرد: از تمام حریق های رخ داده در بهار ۹۴ حدود ۶۰ درصد آن در مناطق زاگرسی، ۲۰ درصد در شمال کشور و ۲۰ درصد دیگر در اراضی ملی خارج از این دو منطقه رخ داده است.
وی افزود: خوشبختانه حدود ۸۰ درصد از حریق ها به دلیل وجود علف های خشک و لاشبرگها در سطح جنگل ها و مراتع آتش سوزی سطحی بوده و تنها ۲۰ درصد آنها به صورت تاجی و تنه ای بوده است.
سبزعلی تاکید کرد: میزان آتش سوزی در جنگل ها و مراتع کشور در بهار سال جاری در استانهای فارس، کرمان و لرستان بیشتر از سایر مناطق کشور رخ داده است.
۸ بیمارستان پایتخت اخطار زیست محیطی گرفتند/پایش ۱۵۰ بیمارستان
روز یکشنبه ، رئیس محیط زیست شهر تهران، از پایش ۱۵۰ بیمارستان در پایتخت ظرف دو ماه آینده خبر داد.
محمد حسین بازگیر افزود: در پایش بیمارستان ها مهمترین مسئله ای که مدنظر قرار می گیرد پساب و پسماند آنهاست.
به گفته وی، تا پایان تابستان ۹۴ حدود ۱۵۰ بیمارستان در پایتخت به طور جدی بررسی و اشکالات و ایرادات آنها شناسایی می شود.
رئیس محیط زیست شهر تهران اظهار داشت: در حال حاضر به ۸ بیمارستان پایتخت تذکر داده شده و تخلفات آنها از طریق مراجع قضائی پیگیری می شود.
بازگیر تصریح کرد: محیط زیست در وهله اول به بیمارستان های متخلف از نظر مدیریت پساب و پسماند تذکر می دهد و چنانچه این تذکرات جدی گرفته نشود از طریق قضائی پیگیری آنها را در دستور کار قرار خواهد داد.
شش بند از سیاست‌های کلی محیط زیست در مجمع تصویب شد
در این روز دبیر مجمع تشخیص مصحلت نظام از لحاظ شدن سیاست‌های کلی محیط زیست در برنامه ششم و هفتم توسعه خبر داد.
محسن رضایی با اشاره به تصویب ۶ بند از سیاست‌های کلی محیط زیست اظهار داشت: ما در جلسه مجمع سیاست‌های کلی محیط زیست را دنبال کرده و تا بند ۱۰ این سیاست‌ها پیش رفتیم و در جلسه آینده سیاست‌های کلی محیط زیست به تصویب می‌رسد و خدمت مقام معظم رهبری ارسال خواهد شد.
رضایی با اشاره به برخی انتقادها مبنی بر عدم توجه برنامه ششم توسعه به مسئله محیط زیست گفت: ما در مجمع در حال تصویب برنامه محیط زیست بودیم و پس از آنکه آن را تصویب کنیم به صورت یکجا به دولت و مجلس ابلاغ می‌کنیم و این برنامه در برنامه ششم و هفتم مورد ملاحظه قرار خواهد گرفت.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه ششم از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی تصریح کرد: دولت در ماه‌های آینده برنامه خود را به مجلس ارسال می‌کند و بودجه سال ۱۳۹۵ بر اساس همین برنامه تنظیم و تصویب می‌شود که گام مهمی در توسعه کشور خواهد بود.
نگرانی از لایحه تالاب‌های کشور/ افزایش تهدیدات صنعتی و معدنی
روز دوشنبه برخی کارشناسان لایحه حفاظت از تالابها را که چندی پیش تقدیم مجلس شد بدلیل نداشتن ضمانت اجرایی وفراهم کردن زمینه مجوزهای مشروط برای بهره برداری صنعتی و معدنی ازتالابها، تهدید تازه این اکوسیستم عنوان کردند.
لایحه پیشنهادی سازمان حفاظت محیط زیست برای «حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌های کشور» چندی پیش تقدیم مجلس شورای اسلامی شد.این لایحه که اردیبهشت ۱۳۹۴ به تصویب هیئت وزیران رسید، مشتمل بر ۳ ماده است که به موضوع بهره‌برداری‌ها و عملیات‌های عمرانی، معدنی، صنعتی و کشاورزی در بستر تالابها پرداخته است.
هرچند در مقدمه توجیهی این لایحه به ارزش‌های تالابها و همچنین حساسیت‌ها و شکنندگی این زیست‌بوم‌های ارزشمند و عوامل تهدیدکننده آنها پرداخته‌شده است اما به نظر می‌رسد شرایط نگران‌کننده حاکم بر تالاب‌های کشور، چه به لحاظ تهدیدهای ناشی از بهره‌برداری‌ها و کاربری‌های نادرست و غیرعلمی تعریف‌شده و چه به لحاظ بضاعت ناچیز و ناتوانی دستگاه‌های نظارتی و متولی در صیانت و نظارت قانونی بر نحوه مدیریت جامع و بهره‌برداری از این اکوسیستم‌های پیچیده و شکننده به‌خوبی درک نشده است.
یک کارشناس منابع طبیعی در این خصوص می گوید: در شرایطی که بنابر اعلام مسئولان سازمان محیط زیست بیش از ۹۰ درصد از تالاب‌های کشور در خطر نابودی قرار دارند و در حال تبدیل‌شدن به کانون‌های تولید گردوغبار هستند و کاری از دست این سازمان برای گرفتن حق‌آبه آنها برنمی‌آید اجرای این لایحه چندان آسان به نظر نمی رسد.
هومان خاکپور با اشاره به اینکه سازمان محیط زیست توان مقابله با بهره‌برداری‌های غلط و مخرب که در حوزه تالاب های کشور در حال انجام هستند را ندارد تأکید می کند: در این شرایط چگونه می‌توان به ضمانت‌های اجرایی این لایحه امیدوار بود.
به گفته وی، نکته قابل‌تأمل در تدوین این لایحه این است که برخلاف بند ج ماده ۱۹۳ قانون برنامه پنجم توسعه کشور که از سال دوم برنامه، هرگونه بهره‌برداري صنعتي و معدني جديد از تالاب‌های داخلي را مطلقاً ممنوع اعلام کرده بود، حالا در ماده ۱ این لایحه؛ بهره‌برداری و انجام عملیات‌های عمرانی، معدنی، صنعتی و کشاورزی در بستر تالابها به‌شرط رعایت ضوابط پایداری تالابها مجاز دانسته شده است!
تدوین برنامه عمل حفاظت از گونه های جانوری در معرض تهدید کشور
روز سه شنبه ، مدیر کل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست از تدوین برنامه مدیریت و حفاظت ۳۰ گونه جانوری در معرض تهدید کشور تا پایان برنامه ششم توسعه خبر داد.
سید مجید خرازیان مقدم با اشاره به اینکه بر اساس فهرست سرخ IUCN در سال ۲۰۱۴ تعداد ۷۶ گونه از مهره داران کشور در فهرست گونه های جانوری مهره دار در معرض تهدید قرار گرفته اند، گفت: ۲۱ گونه پستاندار ، ۲۵ گونه پرنده ، ۱۶ گونه خزنده ، ۴ گونه دوزیست و ۱۰ گونه ماهیان آبهای داخلی جزء گونه های تهدید شده تلقی می شود.
وی با بیان اینکه واقعیت بدین معنا نیست که خطر نابودی گونه های جانوری را تهدید می کند، اظهار داشت: به منظور ارتقاء وضعیت حفاظتی گونه های جانوری کشور و بالاخص گونه های در معرض تهدید، در طی چند سال اخیر سازمان حفاظت محیط زیست تهیه برنامه عمل مدیریت و حفاظت گونه های جانوری در معرض تهدید کشور را در دست اقدام دارد.
مقدم گفت: تا پایان برنامه پنج ساله ششم توسعه برنامه عمل گونه های جانوری در معرض تهدید تهیه و تدوین می شود.
وی ادامه داد: براساس شرح خدمات به تدریج برنامه عمل گونه های جانوری در مرحله اول تدوین می شود و در مرحله بعد اجرایی می شود.
مقدم با اعلام اینکه برنامه عمل مدیریت سه گونه گوزن زرد، کروکودیل و سمندر تهیه شده است، افزود: برنامه عمل تهیه شده کروکودیل در مرحله اجرا است و برنامه عمل گوزن زرد ایرانی و سمندر در سال جاری به مرحله اجرا در می آید.
ریزگردها این هفته به تهران نرسیدند
در این روز اعلام شد هوای تهران از ابتدای هفته تحت تاثیر ریزگردها و گردو غبار قرار نگرفته است.
حشمت الله بسطامی، مدیر روابط عمومی و سخنگوی شرکت کنترل کیفیت هوا از تداوم شرایط سالم در هوای تهران خبر داد و گفت: هوای تهران از ابتدای این هفته در شرایط سالم قرار داشته و آنچه موجب شده کیفیت هوا نسبت به هفته گذشته در شرایط بهتری قرار بگیرد این است که تهران از ابتدای این هفته در معرض ورود ریزگردها قرار نداشته است.
بسطامی ادامه داد: در هفته های گذشته ورود گرد و غبار با منشاء داخلی که بر اساس بررسی ها عمدتا برخاسته از بیابان های اطراف تهران بوده تحت تاثیر منفی قرار گرفت و گرمای هوا و قرار گرفتن در فصل گرم و خشک سال در این موضوع و تشدید ورود گرد و غبار به تهران موثر بوده است.
سومین اجرای سیرک بدون حیوان در کشور
روز چهارشنبه اعلام شد سیرک بدون حیوان ستاره ایرانیان پس از اجرا در استان های اصفهان و همدان، این بار در شهر گرگان به مناسبت عید فطر، اجرا می شود.
بهداد سلطانیان موسس این سیرک ، اظهار داشت: این سیرک تجربه متفاوتی برای مردم کشور است، چرا که دیگر آزار حیوانات را در سیرک مشاهده نمی کنند و خبری از شلاق‌های چرمی و میله‌های فولادی و ضرب و شتم حیوانات نیست.
وی با اشاره به درخواستی که از نمایندگان مجلس برای حمایت از سیرک بدون حیوان داشته است، تصریح کرد: متاسفانه تاکنون درخواست‌ها بدون فایده بوده، با این حال بر اساس قولی که به مردم داده ایم، حتی بدون حمایت مسئولان در تمام استانها سیرک بدون حیوان را اجرا می کنیم تا به مردم ثابت شود که حضور حیوانات در سیرک معنایی ندارد.
موسس سیرک کلاسیک بدون حیوان تاکید کرد: جای حیوانات در طبیعت است و نه در قفس‌های دو متری سیرک‌ها؛ بنابراین از تمام مسئولان درخواست می کنیم که هر چه سریعتر با سیرک‌هایی که با آزار، قصد سرگرم کردن مردم را دارند، برخورد شود.
وجود ۸۸ هزار و ۹۰۰ حلقه چاه در حوزه دریاچه ارومیه/ کاهش آب دریاچه
در این روز دبیر شورای فرهنگی، اجتماعی ستاد احیای دریاچه ارومیه از وجود ۸۸ هزار و ۹۰۰ حلقه چاه در منطقه دریاچه ارومیه خبر داد و گفت: با گرم شدن هوا آب دریاچه کاهش می یابد.
خلیل ساعی با بیان اینکه افزایش یک و نیم درجه ای دمای هوا و تغییرات اقلیمی باعث شده است تا با کاهش روز افزون سطح آب دریاچه مواجه باشیم، گفت: با افزایش دمای هوا آب دریاچه کمتر و کمتر می شود.
وی با تاکید بر اینکه دیروز میزان آب دریاچه ارومیه به یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب رسید، ابراز داشت: با اجرای راهکارهای مصوب و تخصیص اعتبارات پیش بینی می کنیم سطح آب دریاچه تا سال ۱۴۰۲ به تراز اکولوژیک برسد.
ساعی با اشاره به اینکه طی دو سال گذشته سطح اشغال آب این دریاچه از ۲ هزار و ۴۵۰ کیلومترمربع به کمتر از ۲ هزار کیلومترمربع رسیده است؛ تصریح کرد: در این مدت آب موجود نیز از ۳ میلیارد و ۳۹۰ میلیون مترمکعب به یک میلیارد و ۹۵۰ میلیون مترمکعب کاهش یافته است.
مدیرکل ستاد بحران آذربایجان شرقی همچنین مصرف آب از کل ظرفیت منابع آب تجدیدپذیر دریاچه ارومیه را ۷۰ درصد اعلام کرد و گفت: این میزان در سایر کشورها ۲۱ الی ۳۳ درصد است.
ساعی از وجود ۸۸ هزار و ۹۰۰ حلقه چاه در منطقه خبرداد و افزود: بدلیل برداشتهای غیر مجاز ۸ متر تراز آبی دریاچه در طول ۲۰ سال گذشته کاهش یافته است.