به گزارش خبرگزاری مهر و به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، لیلا کفاش‌زاده مسئول دفتر پژوهش و آموزش کودکان و نوجوانان با اعلام این خبر افزود: دهتولوک، دومین عروسکی است که در این فهرست ثبت میشود.
او با اشاره به ارسال پرونده ثبت عروسک مورد اشاره به دفتر ثبت میراث ناملموس کشور، گفت: این دفتر امیدوار است که تمام نواحی ایران بتوانند عروسک ها و بازیچه های خود را احیا کرده و به ثبت برسانند.
این پژوهشگر در رابطه با ساخت عروسک دهتولوک به خبرنگار سایت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری (richt.ir) گفت: زنان و دختران روستاهای شیب دراز و برکه خلف قشم سال‌هاست که عروسک هایی با پارچه و مواد ساده برای بازی کودکان درست می‌کنند.
وی افزود: با توجه به ثبت نشدن ساخت عروسک ها و انتقال آن به صورت شفایی و سینه به سینه و همچنین کاهش اقبال عمومی از عروسک های بومی به دلیل وجود عروسک های کارخانه ای احتمال زوال و فراموشی آنها وجود دارد.
کفاش زاده با اشاره به اینکه که درحال حاضر نیز بسیاری از مادران جوان و یا نوجوانان فن ساخت این بازیچه بومی را بلد نیستند هشدار داد که با مرگ نسل قبلی این هنر نیز از یاد خواهد رفت.
به گفته وی نهاد غیردولتی موسسه آوای طبیعت پایدار با همکاری بخش کمک های کوچک تسهیلات محیط زیست جهانی سازمان ملل متحد(SGP )، اداره محیط زیست منطقه آزاد قشم و با مشارکت مستقیم مردم روستای شیب دراز موفق به احیای روش ساخت عروسک های بومی این منطقه شدند.
وی با اشاره به ساختار ساده عروسک های قشم گفت: بدن این عروسک ها از مقداری پارچه و پنبه ساخته شده و لباس ها و زیورآلات آنها کاملا با فرهنگ روستائیان و اعتقاداتشان منطبق است.
به گفته مسئول دفتر پژوهش و آموزش کودکان و نوجوانان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری سازندگان در برخی موارد برای عروسکشان صورت نمی گذارند چون معتقدند که آفرینش کار خداوند است و پیکره ساخت بشر حتما باید نقض داشته باشد.
وی افزود: مواد اولیه ساخت عروسک ها از جنس طبیعی است و از محل زندگی تهیه می شود.
او خاطرنشان ساخت که این صنعت باعث جذب گردشگران بیشماری به این دو روستا شده و موسسات گردشگری عروسک های بومی و سوزن دوزی زنان روستا را به عنوان سوغات فرهنگی به گردشگران داخلی و خارجی معرفی می کنند.
نخستین عروسک بومی به نام «دوتوک» از روستاهای تاج میر و کسراب در خراسان جنوبی مهر ماه سال ۱۳۹۳ با شماره ۱۰۶۳ ثبت ملی شد.
در نشست «درجستجوی آینده عروسک» که هفته گذشته در موزه عروسک‌های ملل برگزار شد ضمن هشدار نسبت به از بین رفتن هنر ساخت عروسک بومی در بین روستاییان بر ضرورت حمایت نهادهای سیاست‌گذار فرهنگی از این هنر بومی، معرفی هرچه بیشتر این عروسک‌ها و جلوگیری از ورود بی‌رویه عروسک‌های بی‌هویت و بی@کیفیت خارجی مورد تاکید قرار گرفت.