سید محسن هاشمی کارشناس سینما که چهار سال مدیریت اجرایی جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان را نیز به عهده داشته است با اشاره به اختلاف بر محل برگزاری این رویداد سینمایی به خبرنگار مهر گفت: محل برگزاری جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان یک ماجرای قدیمی است که شکل گیری این چالش دو دلیل عمده دارد؛ دلیل نخست اینکه سازمان سینمایی و بنیاد سینمایی فارابی مایل به واگذاری جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان به اصفهان نیست و از سوی دیگر اصفهان توان مراقبت و اراده ای برای برگزاری این جشنواره از خود بروز نداده و دبیرخانه دائمی جشنواره کودکان و نوجوانان را با یک مدیر و دست کم سه کارشناس سینمایی دایر نکرده است.
وی با اشاره به اینکه در سال ۱۳۷۷ به عنوان قائم‌مقام اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در اصفهان مشغول به فعالیت بوده است، بیان کرد: به خاطر دارم در آن ایام زنده یاد سیف الله داد معاون وقت سینمایی سفری به اصفهان داشت و جلسات پی در پی با شهرداری اصفهان به عنوان میزبان جشنواره گذاشت. اصفهان تمایلی نداشت هزینه های برگزاری جشنواره را متقبل شود و فقط به عنوان میزبان مطرح شود.
هاشمی افزود: مجموعه مسئولان در اصفهان تمایل داشتند اگر هزینه‌ها را می‌دهند به عنوان مسئول و تصمیم‌گیرنده عمل کنند که این خواست مورد قبول زنده یاد سیف الله داد قرار نگرفت و پس از آن به تهران آمد و اعلام کرد که جشنواره کودکان و نوجوانان در کرمان برگزار می شود. در نهایت پیگیری های مجید زهتاب مدیرکل وقت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در اصفهان با عطاالله مهاجرانی وزیر وقت ارشاد باعث شد زنده یاد سیف الله داد ظرف ۴۸ ساعت شجاعانه حرف خود را پس بگیرد.
این کارشناس با اشاره به این مطلب که پس از اعلام بازگشت جشنواره کودکان و نوجوانان به اصفهان توافق نامه ۵ ساله بسته شد، گفت: زنده یاد سیف الله داد بعد از اینکه مجددا اعلام کرد جشنواره به اصفهان برمی گردد، جلسات متعدد گذاشت و طی این جلسات توافق نامه ای بین بنیاد سینمایی فارابی و معاونت سینمایی با اداره ارشاد اصفهان با حضور محمد پزشک، زنده یاد سیف الله داد از یک سو و مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی اصفهان، شهرداری و مدیر کل دفتر استانداری اصفهان از سوی دیگر شکل گرفت و طی این توافق نامه قرارداد ۵ سال بسته شد تا جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان در اصفهان بماند و مقرر شد دبیرخانه جشنواره به شکل دائمی در اصفهان دایر شود.
وی متذکر شد: در توافق نامه قید شده بود که اصفهان به عنوان میزبان نقش خود را کامل ایفا کند به این معنا که دو جایزه برای تامین هزینه ۵۰ درصدی ساخت بهترین فیلم و بهترین کارگردانی اختصاص دهد تا هم چرخه سینمای کودک بچرخد و هم و جشنواره به بهترین شکل برگزار شود.
هاشمی در پاسخ به اینکه آیا دبیرخانه جشنواره به اصفهان منتقل شد؟ گفت: خیر. پس از پایان توافق ۵ ساله بین تهران و اصفهان انتقال دبیرخانه صورت نگرفت. در واقع تهران نگران این بود که اصفهان توانایی لازم برای برگزاری جشنواره به شکل تمام و کمال را ندارد و از طرفی اصفهان هم نگران این بود که تهران به چشم صندوق پول به آن نگاه کند و اختیار لازم برای تخصیص دبیرخانه دائمی را ندهد. در واقع اصفهان نمی خواست که تنها میزبان باشد بلکه تمایل داشت علاوه بر میزبانی تصمیم گیرنده و برگزارکننده جشنواره باشد و به عبارتی دوست داشت صاحبخانه باشد. پس از آن هم جشنواره یکسال به همدان رفت و دوباره اصفهان کوشید تا جشنواره را برگرداند.
این کارشناس سینما با اشاره به این مطلب که اصفهان در ۱۵ سال گذشته اراده ای برای تاسیس دبیرخانه دائمی نداشته است، تصریح کرد: مسئولان استان اصفهان در ۱۵ سال گذشته اراده ای برای تاسیس دبیرخانه دائمی با حضور یک مدیر و دست کم سه کارشناس در بخش ملی و بین الملل نداشته اند و نتوانسته جلب اعتماد کنند. بنیاد سینمایی فارابی و سازمان سینمایی هم به شکل سنتی و اداری تمایلی برای واگذاری جشنواره ها به اصفهان نداشته است.
هاشمی با ارائه پیشنهادی بیان کرد: بهترین شیوه برای حل این مساله این است که در توافقنامه جدید قید شود که اصفهان با راه اندازی دبیرخانه دائمی جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان علاوه بر معرفی یک نفر به عنوان مدیر، دست‌کم به مدت سه سال شرایط انتقال تجربه از بنیاد سینمایی فارابی را فراهم کند. درست مانند جشنواره نانت. به نظر من دوستان در سازمان سینمایی و بنیاد سینمایی فارابی برگزاری جشنواره در اصفهان را مثل جشنواره کن می بینند. یعنی تمایل دارند در همه امور و تصمیمات در تهران انجام شود و بعد جشنواره را به خرج اصفهان در شهر اصفهان برگزار کنند. مسئولانی اصفهانی هم می گویند اگر قرار است جشنواره مثل کن الگو شود بهتر است تهران همه هزینه ها را خودش بپذیرد و شهرداری اصفهان تنها میزبان یک شب شام باشد همانند مهمانی شهرداری کن که به اعتقاد من درخواست درستی نیز هست.
هاشمی اظهار کرد: در جشنواره کن به این صورت است که همه هزینه ها را وزارت امور خارجه، وزارت جنگ، مسئولان سینمایی و برخی از اسپانسرها در پایتخت فرانسه می پردازند و بعد جشنواره را در کن برگزار می کنند و شهر کن به میزبانی شهردار تنها یک شب شام به حلقه اصلی برگزارکننده و فیلمسازانی که در بخش رقابتی حاضر بوده اند، می دهد.
وی افزود: به اعتقاد من با پیش بینی موادی در توافقنامه برگزاری جشنواره مبنی بر الزام میزبان به تاسیس و اداره دبیرخانه دائمی (فعال طی سال و نه فقط موسمی طی چهار ماه مانده به جشنواره) و الزام بنیاد سینمایی فارابی به انتقال تجارب ظرف دو سال، تصدی گری فارابی به نقطه پایان می رسد و از آن پس این جشنواره سینمایی هم چون سایر جشنواره ها صرفا با نظارت عالیه سازمان سینمایی و بدون مداخله فارابی انجام گیرد.
این کارشناس سینما که مدیریت اجرایی جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان را نیز به عهده داشته است با اشاره به تولیدات سینمای کودک و نوجوان گفت: طی ۹ سال اخیر تولیدات سینمای کودک فست‌فودسازی شده است یعنی سه ماه مانده به آغاز جشنواره بنیاد سینمایی فارابی یادش می افتد که مهرماه جشنواره برگزار کند و بعد شروع به حمایت از فیلمسازان می کنند و فیلمسازان طی سه ماه فیلم تولید می کنند و نتیجه این گونه ساخت و سازها این می شود که بنیاد سینمایی فارابی هم اکنون بیش از ۳۰ فیلم کودک و نوجوان دارد که آنها را عرضه نمی کند چون می داند نه تنها مورد استقبال قرار نمی گیرد بلکه موجب تحقیر این نوع سینما هم می شود.
هاشمی یادآور شد: برای تولید سینمای کودک علاوه بر تامین زیر ساخت جلوه های ویژه رایانه ای توسط دولت که الزام جذابیت سینمای کودک است دو راه پیشنهاد می شود؛ نخست مشارکت فارابی تا حداکثر پنجاه درصد هزینه تولید و نه بیشتر و دیگری ارایه تسهیلات و از جمله اعطای وام تا سقف شصت درصد هزینه تولید. در این صورت می توان علاوه بر داشتن سینمای کودک به ظرفیت های جذب تماشاگر فیلم نیز امیدوار بود.
وی افزود: از همین رو بهتر است بنیاد سینمایی فارابی مدیریت شایسته و سازگاری را تحت عنوان مدیریت تولید و توسعه سینمای کودک داشته باشد. نکته دیگر اینکه من معتقدم وقتی تولیدات ارزشمند در حوزه سینمای کودک و نوجوان به اندازه کافی نیست بخش ایران باید به طور کامل از جشنواره فیلم های کودکان و نوجوانان حذف شود و مانند همه جشنواره های معتبر دنیا فقط بخش بین الملل داشته باشیم و ایران هم به طور طبیعی دو سهمیه در بخش بین الملل خواهد داشت که در این صورت می توان جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان را به شکل سالانه برگزار کرد.
هاشمی در پایان توصیه کرد: حال اگر قرار بر این باشد که این جشنواره به شیوه سنتی یعنی از ایران در بخش ملی ۱۲ فیلم و در بخش بین الملل ۱۲ فیلم که دو فیلم از این بخش هم سهم ایران است، برگزار شود با توجه به شرایط موجود این امکان وجود ندارد و توصیه می شود که بهتر است دوسالانه برگزار شود. البته من به شخصه طرفدار برگزاری جشنواره به شکل سالانه با حذف بخش ملی هستم و نکته پایانی اینکه معتبرترین جشنواره ها در دنیا به نام شهر برگزارکننده معروف می شود و زمانی که سال ها هزینه می شود تا یک رویداد سینمایی در شهری پا بگیرد و در جهان معتبر شود اشتباه محض است که این اعتبار به راحتی از دست رود. بر همین اساس بهترین مکان برگزاری جشنواره بین المللی فیلم کودک و نوجوان همان اصفهان است.