به گزارش خبرنگار مهر، پنجمین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای که به نوعی جشن ملی بازی‌سازان ایرانی است هفته گذشته در برج میلاد برگزار شد.
متین ایزدی، دبیر جشنواره پنجم در نشست رسانه‌ای این جشنواره مطرح کرده بود: در این دوره، ۱۲۹ بازی و ۲۰ بازی‌نامه به دبیرخانه ارسال شده است. این بازی‌ها بررسی شده و در نهایت ۹۳ اثر به داوری نهایی رسیده و در هشت ژانر دسته‌بندی شده‌اند.
براساس این دسته‌بندی، ما ۱۵ بازی در سبک اکشن، شش بازی در اکشن ماجرایی، دو اثر در سبک سکوبازی، ۱۰ بازی ورزشی، ۴۸ بازی ساده یا کژوال و شش بازی در سبک استراتژی و مدیریتی داشته‌ایم. اما به گفته دبیر جشنواره بازی‌های رایانه‌ای، بیشترین سهم به بازی‌های موبایلی تعلق داشت. به گفته ایزدی، ۴۸ بازی ساده در این مرحله داوری شده‌اند که ۹۵ درصد آنها، بازی‌های رایانه‌ای بوده‌اند.
بازی‌سازی اقتصاد پررونقی ندارد
دبیر جشنواره نابسامانی بازار بازی‌های رایانه‌ای را دلیل گرایش بازی‌سازان به سمت تولید بازی‌های موبایلی می‌داند و می‌گوید: ساخت بازی‌های رایانه‌ای به زمان و انرژی و پول بسیار نیاز دارد و بازی‌سازی اقتصاد پررونقی ندارد و جای کمی برای ریسک کردن وجود دارد؛ بنابراین بازی‌سازها ترجیح می‌دهند به جای ساختن بازی‌های رایانه‌ای که پرهزینه و زمانبر است، به بازی‌های موبایلی روی آورند.
این پرسشی است که پیش از این با حسن کریمی قدوسی هم مطرح شده و او در پاسخ گفته بود: بازی‌های خارجی با کیفیت بالا، به راحتی در ایران دانلود و به طور غیرمجاز عرضه می‌شوند. وقتی قیمت این بازی‌ها از یک فلافل ارزان‌تر است و با قیمت سی‌دی خام برابری می‌کند هیچ ناشری به انتشار بازی ایرانی، رغبت نشان نمی‌دهد به این معنی که عدم تنطیم نسبت قیمت به کیفیت، موجب پدیدآمدن چنین شرایطی می‌شود. از سوی دیگر ما هنوز به کنوانسیون برن نپیوسته و قانون کپی‌رایت را قبول نکرده‌ایم. تا زمانی که حق مولف را نپذیریم و به آن احترام نگذاریم، وضعیت به‌سامان نمی‌شود و در بر همین پاشنه می‌چرخد.
به گفته مدیرعامل بنیاد بازی‌های رایانه‌ای، اگر بازی‌سازان به سراغ تولید بازی‌های موبایلی می‌روند به‌خاطر امکان رقابتی است که همچنان در این زمینه وجود دارد اما این رقابت در ارتباط با بازی‌های رایانه‌ای به حداقل خود رسیده است. البته امکان رقابت در زمینه موبایل هم، در آینده نزدیک کمرنگ می‌شود. چراکه در شرایط فعلی، به خاطر توافقات هسته‌ای، گشایشی ایجاد شده و شرکت‌های خارجی دلشان می‌خواهد به بازار جذاب ایران، با وجود ۲۰ میلیون گیمر دسترسی داشته باشند. اگر این بازی‌ها فارسی و وارد فضای ایران شوند بازی‌های موبایلی هم سرنوشت مشابه بازی‌های کامپیوتری را پیدا می‌کنند.
راه‌اندازی آزمایشگاهی برای بازی‌های موبایلی
اما اتفاق خوبی که در نشست رسانه‌ای پنجمین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای به آن اشاره شد، راه‌اندازی آزمایشگاهی برای بازی‌های موبایلی بود. به گفته کریمی قدوسی، حجم عمده‌ای از تولیدات ما به بازی‌های موبایلی برمی‌گردد و یکی از عمده‌ترین دغدغه‌های بازی‌سازان در این مدت، امتحان کردن بازی‌هایشان با گوشی‌ها و تبلت‌های مختلف بوده؛ به همین خاطر با بازار موبایل تفاهمنامه نوشته‌ایم تا یک آزمایشگاه موبایلی راه‌اندازی شود و بازی‌سازان محصولات خود را در این آزمایشگاه امتحان کنند.
راه‌اندازی آزمایشگاه برای بازی‌های موبایلی، اقدام بسیار شایسته‌ای است اما دردی از بازی‌سازان درمان نمی‌کند. آنچه توان و ذوق بازی‌سازان را نشان می‌دهد ساخت و تولید بازی‌های رایانه‌ای است و این همان عنوانی است که بنیاد ملی بازی‌ها با خود یدک می‌کشد. وقتی حجم عمده‌ای از بازی‌ها به خاطر نبود قانون کپی‌رایت و نبود هزینه‌های مورد نظر و وجود رقابت نابرابر با بازی‌های خارجی و دلایل ریز و درشت دیگر به بازی‌های موبایلی اختصاص پیدا می‌کند بهتر نیست بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای نام خود را تغییر دهد!؟
گرچه رفع این مشکلات، از توان بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای خارج است و عزمی ملی را می‌طلبد. پیوستن به کنوانسیون برن و قانون کپی‌رایت، برعهده بنیاد ملی بازی‌ها نیست.
رعایت حق و حقوق دیگران، حتی در صورت پذیرفتن این قانون، درگرو فرهنگسازی است و آموزش و پرورش و صدا و سیما، می‌توانند عهده‌دار نقش مهمی در این زمینه باشند. اما چند کلیپ و پویانمایی در زمینه احترام به حق و حقوق دیگران ساخته شده است؟ بازی سازان تا چه اندازه مخاطب خود را می‌شناسند و نبض بازار در دستشان است؟
آیا می‌توانیم بین‌المللی باشیم!؟
باز هم امسال برای نخستین بار از داوران بین‌الملل دعوت شده بود تا آثار ارسال شده به پنجمین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای را داوری کنند. به گفته متین ایزدی، ۱۳ داور ایرانی و ۱۲ خارجی، بازی‌ها را انتخاب و داوری کردند.
به گفته او، بزرگ‌ترین مزیت وجود داوران خارجی این است که بازی‌سازها می‌توانند از نظر داوران خارجی بهره ببرند، نقاط مثبت و منفی بازی‌های خود را دریابند و جشنواره را از یک جشنواره ملی به یک جشنواره بین‌المللی تبدیل کنند؛ از سوی دیگر، بزرگ شدن دایره داوری، این شائبه را کمرنگ می‌کند که در فلان جشنواره، ملاک‌های داوری و برگزیدگان از قبل مشخص شده‌اند.
همچنین متین ایزدی از بین‌المللی شدن جشنواره بازی‌های رایانه‌ای تهران خبر داده است. اما وقتی بازی‌سازی ما به صنعت تبدیل نشده و بازی‌سازی ما به تهران و چند شهر بزرگ محدود می‌شود، حضور چند بازی‌ساز و داور خارجی چه دردی را درمان می‌کند؟
آیا مشکل دانلود غیرمجاز و بیمه و نبود حقوق ثابت و نبود بازار برای بازی‌های ایرانی برطرف یا لااقل کمرنگ می‌شود یا همچنان بازی‌سازان به دنبال آن هستند تا قبای ژنده خود را به کجای شب تیره‌ای که در آن هستند بیاویزند!؟