به گزارش خبرنگار مهر، جلسه هم‌اندیشی «حاشیه‌نشینی؛ چالش امروز، بحران فردا» با حضور دکتر موسوی چلک مدیر انجمن مددکاری ایران، دکتر عبدالرضا مصری سخنگوی مجلس شورای اسلامی، دکتر رضا محبوبی مدیرکل امور اجتماعی وزارت کشور، دکتر مرتضی طلایی نایب‌رئیس شورای شهر تهران، نریمان مصطفایی مدیر ستاد ملی بازآفرینی پایدار شهری و خبرنگاران رسانه‌های جمعی عصر دوشنبه در سالن اجتماعات خبرگزاری مهر برگزار شد.
دکتر مرتضی طلایی به بررسی سیاست‌های پیشین کشور که باعث به وجود آمدن بحران حال حاضر حاشیه‌نشینی شده است پرداخت و گفت: در ابتدا ضروری است تعریفی از حاشیه‌نشینی ارائه کنیم، آن دسته از افراد که در حاشیه شهرها زندگی می‌کنند و از خدمات شهری که دیگر شهروندان استفاده می‌کنند محروم هستند را حاشیه‌نشین می‌گویند. پس از تعریف ارائه‌شده، ضروری است مسائل قبل و بعد از این پدیده مورد بررسی قرار گیرد.
وی در ادامه گفت: باید مشخص شود حاشیه‌نشینی حاصل بی‌تدبیری چه دستگاه‌هایی است و پیامدهای حاشیه‌نشینی مورد بررسی و مطالعه دقیق کارشناسی قرار بگیرد.
نایب رئیس شورای شهر تهران حاشیه‌نشینان را قربانیان ناکارآمدی برنامه های توسعه در کشور دانست و گفت: بی‌تدبیری بسیاری از دستگاه‌ها درگذشته تا به امروز و بی کفایتی دولت ها و ناکارآمدی برنامه های توسعه باعث شده حاشیه‌نشینی رشد شتابانی داشته باشد.
توسعه اجتماعی و فرهنگی فراموش شده است
نایب رئیس شورای شهر تهران گفت: نگاه تک‌بعدی به توسعه اقتصادی در کشور پیامدی جز رشد روزافزون حاشیه‌نشینی ندارد، شهروندانی که مجبور به زندگی در سکونتگاه‌های غیررسمی شده اند قربانیان توسعه نامتوازن هستند.
طلایی در ادامه یادآور شد: پس از هشت سال جنگ تحمیلی، توسعه به ویژه توسعه اقتصادی را مدنظر قرار دادیم و در این میان توسعه اجتماعی و فرهنگی به دست فراموشی سپرده شد و در نهایت آثار این فراموشی را می توان در جامعه با پدیده هایی از جمله حاشیه نشینی دید.
نایب رئیس شورای شهر تهران گفت: نابرابری‌های اجتماعی و ایجاد فاصله طبقاتی وضع جامعه را به‌جایی رسانده که توسعه اقتصادی کشور قربانیان زیادی بر جای بگذارد.
وی به تهدیدها و فرصت‌های پدیده حاشیه‌نشینی اشاره کرد و افزود: باید به دنبال چراهایی باشیم که پدیده حاشیه‌نشینی را به وجود آورده است باید مسئولانی مورد سؤال قرار بگیرند که شرایط را به‌گونه‌ای رقم زدند و به‌گونه‌ای عمل کردند که این پدیده در جامعه گسترده شد.
طلایی مورد سؤال قرار گرفتن مسئولانی که به پدیده حاشیه‌نشینی دامن زده‌اند را ضروری دانست و گفت: مدیران آینده باید بدانند ادامه رو چه سیاستی باشند.
نبود مدیریت یکپارچه در کلان‌شهرها به بحران حاشیه‌نشینی دامن زده است
نایب رئیس شورای شهر تهران گفت: زیرمجموعه آنچه امروز از آن به‌عنوان حاشیه‌نشینی یاد می‌کنیم، فقر و بزهکاری است، در حاشیه‌نشینی بسترها برای وقوع هر نوع جرمی فراهم است.
طلایی توسعه نامتوزان و نابرابر را مدل پیشرفت کشور عنوان کرد و گفت: بعد از دفاع مقدس نبود یک مدیریت یکپارچه و همچنین نبود نظام پایش و کنترل و شاخص‌های اندازه‌گیری باعث شده در برخی استانها حاشیه از متن جلو بزند.
وی در ادامه به تقسیم حق آبه های زاینده رود از زمان شیخ بهایی تاکنون اشاره کرد و گفت: حق آبه ها از زاینده‌رود به‌درستی تقسیم می‌شد و به دست بهره‌برداران می‌رسید ولی در سال‌های اخیر به دلیل اعمال سیاست‌های نادرست دولت نهم و دهم، ۳۰۰ هزار نفر از این حق آب‌ها محروم ماندند و در حال حاضر نیازمند کمک هستند. اعمال سیاست‌های نادرست همیشه آثار جبران‌ناپذیری در بردارد.
وی در ادامه گفت: بحران مدیریت باعث شد مردمی که در سال های گذشته از حق آبه ها بهره مند بودند با مشکلات اساسی روبه‌رو شوند و بر اثر اعمال سیاست‌های نادرست این حق آبه ها به استان‌های دیگر سرازیر شود.
طلایی به بحران مدیریت در کشور اشاره کرد و گفت: از سال ۷۸ کارشناسان به مسئله حاشیه‌نشینی ورود پیداکرده‌اند حال سؤالی که مطرح است این است که چرا هنوز مشکل حل‌نشده است، چرا محله‌های حاشیه نشین از جمله دروازه غار در تهران به حال خود رها شد؟
طلایی در پاسخ به این پرسش که بسیاری از شهرداری‌ها از شهرداری تهران الگو می‌گیرند سهم شهرداری در کنترل پدیده حاشیه‌نشینی چیست، گفت: نبود مدیریت یکپارچه در کلان‌شهرها باعث شده به بحران حاشیه‌نشینی دامن زده شود. هر دستگاهی کار خود را انجام می‌دهد مشخص نیست مسئول تکدی گران، حاشیه‌نشینی و ساماندهی معتادان کیست.
کشور با بحران مدیریت دست و پنجه نرم می کند
طلایی ادامه داد: باید در سه بخش این معضل را ریشه‌یابی کرد اول آنکه چه عواملی باعث به وجود آمدن این پدیده شده است، دوم آنکه به سیاست‌های غلط با صراحت اعتراف کنیم و سوم آنکه باور کنیم سیاست‌ها در توسعه غلط بوده است.
وی گفت: بسیاری از مسئولان مربوطه نامتوازن عمل کرده‌اند توسعه اقتصادی را به‌درستی اعمال نکرده‌اند در کل مدیریت در کشور ناکارآمد بوده است و به جرات می‌توان گفت در حال حاضر بحرانی که کشور با آن دست و پنجه نرم می‌کند بحران مدیریت است.
نایب‌رئیس شورای شهر تهران یادآور شد: ارائه راهکارهای مشخص که منجر به نتیجه مطلوب شود مستلزم برنامه‌ریزی جامع و دقیق است در خصوص حاشیه‌نشینی باید اقدامات انجام‌شده به‌صورت یکپارچه باشد تا اثرگذاری قابل مشاهده باشد.
نایب رئیس شورای شهر تهران گفت: در حال حاضر ایراد ساختاری، سازمانی، مدیریتی و سیاست‌گذاری وجود دارد در محله خاک سفید مسئله‌ای که کمتر بدان پرداخته شد، نبود حاکمیت و قانون بود مردم در آن منطقه پول آب و برق و گاز پرداخت نمی‌کردند تبدیل به جزیره‌ای خودمختار شده بود اگر اقدامی صورت نمی‌گرفت امکان داشت این منطقه برای دیگر مناطق به الگو تبدیل شود.
طلایی در پایان گفت: به مسائل اجتماعی نباید نگاه امنیتی داشته باشیم چراکه اگر نگاه امنیتی بر مسائل اجتماعی حاکم شود مسئولان امر را در برخورد با مشکلات اجتماعی با مشکلات بزرگی روبه‌رو می‌کند مدیریت نرم برای برخورد با معضلات اجتماعی ضروری است.
به گزارش خبرنگار مهر، خبرگزاری مهر در طول یک ماه و نیم، ۷۶ گزارش را در قالب یک پرونده ویژه به بررسی مسئله حاشیه نشینی اختصاص داد.