به گزارش خبرنگار مهر، در حالی که کمتر از دو هفته از انتشار گزارش خبرگزاری مهر با تیتر «این یک هشدار جدی است؛ احتمال ریزش ناگهانی «فلک‌الافلاک» می گذرد که مسئولان از آغاز مرمت این بنای تاریخی خبر می دهند.
غلامرضا سلیمانی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: بنای تاریخی فرهنگی قلعه فلک الافلاک که همچون نگینی در مرکز دره باستانی خرم آباد می درخشد، متعلق به دوره ساسانی و قرون سوم و چهارم هجری است که به شماره ۸۸۳ مورخ ۱۳۴۸/۷/۱۰ هجری در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
وی گفت: این بنای تاریخی در حال حاضر در محوریت ثبت موقت جهانی دره خرم آباد قرار دارد و میراث فرهنگی در راستای اهداف حفاظتی و مرمتی خود با اعتباری بالغ بر دو هزار و ۵۰۰ میلیون ریال عملیات مرمت آن را آغاز کرده است.
محمدرضا اسدی معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان نیز در این رابطه اظهار داشت: اقدامات مرمتی این فاز بنای قلعه عبارتند از برچیدن آجر فرش، جمع آوری عایق بام، تخلیه خاک آوار بین طاق و تویزه ها، مرمت طاقها و تویزه ها، استحکام بخشی، اجرای گچ عسلی، صندوقه چینی، شیب بندی، مرمت ناودانها، اجرای تأسیسات الکتریکال و مکانیکال، نصب پروژکتورهای نورپردازی، اجرای عایق کاری بام، اجرای نرده جان پناه، مرمت پله های دسترسی بام، اجرای کف فرش آجری و بند کشی آن است.
احمد نصرالهی مدیر پایگاه قلعه فلک الافلاک نیز در این رابطه بیان داشت: سبک سازی و مرمت پشت بام فضاهای پیرامونی حیاط دوم قلعه فلک الافلاک در سنوات گذشته انجام شده و هنچنین در صورت تأمین اعتبار مالی با توجه به وجود طرح و توان اجرایی، ادامه اجرای استحکام بخشی بنای خشتی قلعه از سر گرفته خواهد شد.
بنا بر این گزارش، پیش از این خبرگزاری مهر با انتشار گزارش هایی ضمن هشدار به متولیان امر در رابطه با خطر ریزش بنای تاریخی قلعه فلک الافلاک بر لزوم مرمت و اجرای طرح استحکام بخشی این بنا تاکید کرده بود.
قلعه باستانی فلک الافلاک یکی از شاخص‌ترین آثار تاریخی ایران و جهان است، بنای عظیم آجری مربوط به دوره ساسانی که همچنان استوار بر روی تپه‌ای باستانی در مرکز شهر خرم‌آباد میزبان دوستداران میراث فرهنگی این مرزوبوم است.
زیبایی و معماری شگفت‌انگیز قلعه فلک الافلاک موجب شده که این قلعه تاریخی و باستانی لرستان از سوی بسیاری از کارشناسان به‌عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی و معماری دنیا لقب گیرد.
این قلعه به لحاظ موقعیت استراتژیک خود در قرن چهارم هجری قمری به‌عنوان مقر حکومت آل حسنویه و گنجور در زمان آل‌بویه درآمد و از قرن ششم هجری پس از ساخته‌شدن شهر جدید خرم‌آباد این قلعه نیز به‌نام خرم‌آباد معروف شد و احتمالاً نام فلک الافلاک در دوره قاجار به آن اطلاق شده است.
این بنای کم‌نظیر مربوط به دوره ساسانی است و به شماره ۸۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
فلک الافلاک در فهرست ثبت موقت خاک می‌خورد
طی سال‌های گذشته همواره موضوع ثبت جهانی فلک الافلاک به‌عنوان شاهکار معماری جهان مطرح بوده است تا این اثر تاریخی در فهرست موقت ثبت جهانی قرار گیرد ولی به‌رغم گذشت سال‌ها با فراهم نشدن زمینه ثبت جهانی، فلک الافلاک در فهرست موقت خاک می‌خورد.
به نظر می‌رسد موارد مختلفی در عدم ثبت جهانی قلعه تاریخی فلک الافلاک مؤثر باشد، عواملی که شاید تنها بخشی از آن به عدم آزادسازی حریم این بنای تاریخ بازگردد و عوامل دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند روند ثبت جهانی این اثر تاریخی را تحت تأثیر قرار دهد.
بخش عمده‌ای از حریم بنای باستانی فلک الافلاک طی سال‌های گذشته آزادسازی شده است ولی متأسفانه بعد از آزادسازی، ساماندهی این حریم از سوی متولیان امر مورد غفلت قرارگرفته تا تبدیل حریم این بنای تاریخی به یک سایت گردشگری مغفول واقع شود.
قانون آزادسازی حریم این بنای تاریخی در جلسه علنی روز چهارشنبه مجلس شورای اسلامی مورخ نوزدهم آذرماه سال ۱۳۸۲ تصویب و در ۲۶ آذرماه به تایید شورای نگهبان رسید، شاید نخستین کسی که دغدغه آزادسازی حریم این بنای تاریخی را مطرح کرد رهبر معظم انقلاب اسلامی بود که در سال ۱۳۷۰ خواستار توجه به این امر شد.
از سوی دیگر طرح استحکام‌بخشی و لرزه‌خیزی قلعه تاریخی فلک الافلاک به مدت بیش از چهار سال است که به دلایل مختلفی مسکوت مانده و امروز شاهد مشکلاتی در این بنای تاریخی هستیم، مشکلاتی که با هشدار مسئولان ملی و استانی نیز مواجه شده تا نماینده ولی‌فقیه در لرستان بگوید که با استمرار بی‌توجهی‌ها این بنای عظیم به تلی از خاک تبدیل خواهد شد.
نم‌زدگی دیواره‌های قلعه باستانی قلعه فلک الافلاک، گلسنگ‌هایی که روی دیواره دیده می‌شود، احداث راه‌پله‌های نوساز بدون توجه به همخوانی با این بنای تاریخی، وجود موزه‌های مردم‌شناسی و باستان‌شناسی در داخل این بنای منحصربه‌فرد و آسیب‌های ناشی از این فعالیت این موزه هاو ... همه و همه مشکلاتی است که این بنای تاریخی با آن دست در گریبان است.
مشکلات یاد شده پیش از این در گزارش های متعددی از سوی خبرگزاری مهر مطرح شده که امید می رود با آغاز عملیات مرمتی بنای تاریخی فلک الافلاک شاهد استحکام بخشی به این بنای تاریخی و بسترسازی برای ثبت جهانی آن باشیم.