سهیل رضایی روانشناس در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به بعضی از سریال هایی که در دهه شصت ساخته شد، بیان کرد: بعضی از این سریال ها مثل «خانه سبز»، «همسران»، «پدرسالار» و... جزو معدود کارهایی بودند که به دغدغه های اجتماعی پرداختند اگر خاطرتان باشد در آن زمان برنامه هایی که شب ها پخش می شد بیشتر خبر و آثار سیاسی بود و مسایل اجتماعی دغدغه نبود.
وی ادامه داد: در این شرایط اگر اثری به مسایل اجتماعی می پرداخت با اقبال زیادی هم مواجه می‌شد. انقلاب ما ابعاد اجتماعی داشت اما به شکل سیاسی ادامه پیدا کرد بنابراین در آن زمان مخاطب امکان انتخاب زیادی نداشت و سریال ها را حتما دنبال می کرد و تلویزیون همین امر را برای خود یک امتیاز محسوب کرد و موفقیت این سریال ها را به پای خود گذاشت.
این روانشناس با بیان اینکه تلویزیون در این شرایط به خود مغرور شد، عنوان کرد: تلویزیون چون فکر می کرد موفقیت از آن اوست به حذف و تصفیه کردن برخی افراد و چهره ها اقدام کرد. در حوزه سریال ها، مجری ها و... همیشه سخن از این بوده است که اینها کاره ای نبوده اند و تلویزیون آنها را به یک برند تبدیل کرده است. درست است که زمینه و بستر مهم است اما نمی توان به راحتی همه چیز را کنار گذاشت.
شبکه های ماهواره ای با فراهم کردن سرگرمی مردم را به خود جذب کردند
رضایی با بیان اینکه در دهه شصت مردم قدرت انتخابی بین رسانه های نداشتند، اظهار کرد: در آن دهه قدرت انتخاب چندانی نبود اما اکنون با رشد شبکه های مجازی مردم آزاد شده اند و اکنون شما می بینید که مردم در شبکه های ماهواره ای هم به دنبال آثار اجتماعی هستند تا سیاسی، بنابراین شبکه هایی مثل فارسی وان و جم به دلیل فراهم کردن فضای سرگرمی مخاطب را به خود جذب کردند.
این روان تحلیلگر با اشاره به حضور مدیران فنی در سازمان صداوسیما تصریح کرد: این سازمان به جای اینکه بیشتر مدیران فرهنگی داشته باشد همیشه از مدیران فنی بهره برده و شاخص هایش هم همیشه فنی بوده است. به طور مثال بیان شده است که در سازمان شبکه ها افزایش پیدا کرده و یا توسعه های فنی وجود داشته است. مدیران در چنین فضایی کمتر به رویکردهای فرهنگی توجه کرده اند.
همگرایی در تلویزیون از بین رفته است
وی ادامه داد: در چنین شرایطی نمی توان سراغ بازیگران و کارگردانان دهه شصت رفت و اقبال گذشته را برگرداند چون سازمان انعطاف لازم را ندارد و اگر باز حرفی بزنند و یا داستان و درامی را بیان کنند که تلویزیون دوست نداشته باشد، حذف می شوند. به این ترتیب همگرایی که بزرگترین رسالت رسانه ملی است از میان می رود و مردم فکر می کنند رسانه ملی حتی در سریال سازی هم موضع دارد و قرار است نکته و پیامی را انتقال دهد. مخاطب با خیال راحت این سریال ها را نگاه نمی کند و همین باعث می شود مخاطب تلویزیون کمتر شود و چون اقبال مخاطب کم است درآمد نهایی تلویزیون نیز کاهش می یابد و سریال ها بی کیفیت تر می شوند. صداوسیما در این شرایط یک سرازیری را پیش می رود که بعید است با این مدیران ترمز آن کشیده شود.
این مدرس دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به برنامه هایی که در یک بازه زمانی پرمخاطب روی آنتن می روند اما کمتر اقبال دارند، اظهار کرد: من با برنامه ای مثل «ماه عسل» همکاری داشتم که یک کانال در فضای مجازی داشت و من فکر می کردم تعداد اعضای آن حداقل به یک میلیون نفر برسد، در حالیکه به این میزان نرسید و می توان فهمید در چنین شرایطی یک برنامه با رویکرد اخلاقی و معنوی هم نمی تواند نتیجه مطلوب خود را داشته باشد چون رسانه ها به تکثر رسیده اند.
رسانه ملی طاقت ارتباط با نخبگان را ندارد
رضایی اضافه کرد: حتی اگر به پیامک های برنامه ها توجه کنید این پیامک ها پیش از این دو تا سه میلیون بوده اند اما الان تنها برنامه ای که پیامک های ان به یک میلیون می رسد برنامه «نود» فردوسی پور است و بیشتر پیامک ها زیر پانصد هزار است.
این کارشناس در بخش دیگری درباره ارتباط رسانه ملی با نخبگان تصریح کرد: رسانه ملی طاقت ارتباط با نخبگان را ندارد. گاهی در تلویزیون من به آنها نقدی بیان می کنم و نظری را ارایه می دهم اما طاقتی برای پذیرفتن آن نیست. من نمی توانم فقط روی نظرات لایک بزنم و موافقت خود را اعلام کنم. سازمان صداوسیما نیاز به پیمانکار دارد و کارشناس و نخبه که بخواهد نظر دهد، نمی خواهد. از طرف دیگر تلویزیون بسیاری را زخمی کرده است و فرد گاهی تعجب می کند که باید به نظر چه افرادی در حوزه ساخت یک اثر جواب بدهد. ما زمانی فرار مغزها را داشتیم اما امروز به فرار چهره ها رسیده ایم. بازیگران و هنرمندان به راحتی ممنوع التصویر می شوند و کنار گذاشته می شوند.
رضایی در پایان سخنان خود بیان کرد: بسیاری از مدیران تلویزیون سیاسی هستند در این شرایط کار برای برنامه سازی و سریال سازی سخت تر و خنثی تر می شود و برنامه سازان هم به جای ساخت آثار باکیفیت و قوی سمت برنامه های زنده می روند.