به گزارش خبرنگار مهر، اخیرا کتابی شامل مجموعه درس گفتارهای سال ۱۳۶۳ متفکر فقید، سید احمد فردید توسط بنیاد فردید با نام «غرب و غرب زدگی» منتشر شده است. این کتاب به اهتمام بنیاد حکمی و فلسفی دکتر فردید آمادهسازی، تحشیه و تصحیح و توسط انتشارات فرنو به شمارگان ۲۴۰۰ نسخه و در ۲۸۸ صفحه منتشر شده است.
آثاری که از سیداحمد فردید باقی مانده است
بهروز فرنو، عضو هیئت مدیره بنیاد حکمی- فلسفی فردید در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد آثاری که از سید احمد فردید باقی مانده گفت: یادداشت ها و آثاری که از مرحوم فردید باقی مانده شامل دو بخش می شود؛ یک قسمت حواشی و یادداشت هایی است که استاد بر فرهنگ های مختلف باقی گذاشتهاند و از این طریق در خصوص اتیمولوژی کلمات کارکرده اند و قسمت دیگر درسگفتارهای استاد است که در جلسات و دوره های مختلف با استفاده از همان اتیمولوژیهای کلمات، مباحث حکمی خود را تفصیل داده اند و مطلب بر روی نوار ضبط شده و از ایشان باقی مانده است.
وی ادامه داد: در وهله اول در بنیاد سعی شده بود که کار روی فرهنگ اتیمولوژیک استاد متمرکز شود. اما بعد بحثی که در هیئت علمی شد ما را به اینجا رساند که کار اتیمولوژی بدون مباحث حکمی ایشان، جایگاه و اهمیت خود را نزد مخاطبان پیدا نمی کند، لذا هیئت علمی ما را موظف به پیاده سازی و آماده سازی درسگفتارهای استاد کردند.
فرنو افزود: پیاده سازی نوارها و آماده سازی درسگفتارها مستلزم دقت زیاد بود، چون اصطلاحاتی که استاد به کار برده بودند اعم از اصطلاحات روز به زبان های آلمانی و فرانسه و... و همینطور اصطلاحات حکمت قدیم به فارسی و عربی، از کتب مختلف عرفان و تصوف و کلام و اصطلاحات دیگر زبانهای قدیم همچون سنسکریت، لاتین و یونانی، ما را مکلف می کرد که در مورد ضبط کلمات دقت کنیم و در حد بضاعت در زیرنویسها و یادداشتها، اصطلاحات را توضیح دهیم.
دو جلد دیگر از مجموعه «غرب و غربزدگی» در دست انتشار
قائم مقام اجرایی بنیاد حکمی- فلسفی فردید گفت: الآن جلد اول از مجموعه غرب و غربزدگی منتشر شده است و کل این مجموعه تا جلسه سی و هشتم در دو مجلد بعدی در دست آماده سازی است. این مجموعه گفتارهای سال ۶۳ استاد فردید است که به صورت فایل های تصویری ۴۵ دقیقه ای ضبط شده بود.
وی افزود: دو جلد دیگر از این مجموعه باقی مانده است که ان شاءالله تا سال آتی آماده می شود. همچنین ما قصد داریم اهم قسمتهای این مجموعه تصویری را هم با این کتاب منتشر بکنیم.
یادداشت های برخی از شاگردان مرحوم فردید را منتشر می کنیم
فرنو ادامه داد: استاد دوره های مختلف دیگری در انجمن حکمت و فلسفه، دانشکده حقوق، دانشکده ادبیات و... داشتند که اهم مطالب آن را سعی می کنیم به مرور منتشر کنیم. علاوه بر این، یادداشتهایی از برخی از شاگردان خاص استاد وجود دارد که بنا داریم این یادداشت ها را نیز منقح و منتشر نماییم. این یادداشت ها دروس کلاسی استاد است که در دانشکده و در کلاس درس قبل از انقلاب ثبت شده است و توسط دانشجویان رسمی آن کلاسها یادداشت شده است.
روش فردید در ریشه شناسی لغات، حقیقت تفکر در ادوار مختلف را عیان کند
فرنو گفت: امید این است که با انتشار این کتاب به روش استاد در تحقیق کلمات و ریشه های آن توجه جدی بشود و اهمیت و لزوم طریقت زندآگاهی برای خروج ما از آشفتگی فکر و زبان در عصر جدید روشن شود. یعنی طریق پرداختن به کلمات، سابقه آن و انکشاف حجاب کلمات مسخ شده، حقیقت تفکر در ادوار مختلف را عیان کند.
وی ادامه داد: این مجموعه با نظارت افرادی از جمله دکتر محمد رجبی، دکتر پرویز ضیاء شهابی و همکاری علمی آقای حسن رحمانی در معادل سازی لغات به زبان اصلی به انجام رسیده است. بنده نیز در مورد جمعآوری زیر نویس ها، توضیحات و ارجاعات کمک کردهام.
فرنو در مورد موضوعاتی که در کتاب «غرب و غربزدگی» مورد بررسی قرار گرفته گفت: تذکر استاد نسبت به عصر جدید و مبانی تفکر حاکم بر عالم و شئون مختلف این تفکر است که به صورت فرهنگ و تمدن جدید بر عالم سیطره دارد. عمده پرسش استاد از حجاب این تفکر و فرهنگ جدید است. منتهی در این پرسش نمی توانیم عطف توجه به معارف قدیم نداشته باشیم لذا لازم است تاریخ تفکر از دوره یونان و قبل از آن و همچنین در دوره اسلامی و دوره جدید تعقیب شود.
وی ادامه داد: مرحوم فردید به عنوان کسی که این دوره ها را بازخوانی و مطالعه کرده و کلمات را در ادوار مختلف تفکر تعقیب کرده است شاید تنها کسی باشد که با اشراف کامل نسبت به تفکر قدیم و جدید توانسته طرح مسئله کند. اهمیت این درسگفتارها طرح مسئله در مورد تفکر جدید و عالم جدید و مبانی آن با عطف توجه به معارف قدیم و اسلامی است.
فرنو با اشاره به اینکه در تفکر فردید نیست انگاری و غربزدگی یکسان تلقی می شود، گفت: جمله ای در پشت جلد کتاب آمده است که استاد می گوید: «بنده سال هاست کلمه نیست انگاری را به جای نیهیلیسم به کار برده ام. نیست انگاری با غرب زدگی یکی است. در عصر جدید اصرار عجیبی است در نیست انگاری و غرب زدگی مضاعف. اصلا خدایان ادوار گذاشته هم دیگر نیستند و آنچه هست انسان است و لاغیر. این یعنی اومانیسم که سال هاست من آن را به بشرانگاری تعبیر کردم. حوالت تاریخی و مکر لیل و نهار چنان بوده که انسان دانسته یا ندانسته خود را دائرمدار همه امور بداند.»
وی در پایان اظهار داشت: در این تفسیری که ایشان از تفکر جدید می کند مسئله شرق و غرب به معنی جغرافیایی نیست بلکه غربی است که در عصر جدید بر عالم جدید سیطره پیدا کرده و بر مبنای تفکرات خود بنیاد و اومانیستی و تفرعن مضاعف تعین پیدا کرده و در عصر آخرالزمان به امپریالیسم ختم شده است.