خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - محمد فاطمی زاده: از ماه مِی سال ۲۰۱۴ و پس از پایان مهلت ریاست جمهوری «میشل سلیمان» در لبنان، این کشور با بحران خلأ ریاست جمهوری مواجه است. از آن زمان تاکنون پارلمان لبنان حدود ۴۰ جلسه برای انتخاب رئیس جمهور جدید برگزار کرده که تمامی آنها به دلیل به حد نصاب نرسیدن تعداد نمایندگان با ناکامی مواجه شده است.
در این مدت «سمیر جعجع» نامزد جریان «۱۴ مارس» به دلیل عدم حضور نمایندگان جریان «۸ مارس» در جلسات انتخاب رئیس جمهور از تصدی پست ریاست جمهوری بازمانده است. از سوی دیگر «میشل عون» نامزد مورد حمایت حزب الله لبنان نیز درست به همین دلیل یعنی عدم حضور نمایندگان جریان مقابل در جلسات تعیین تکلیف پست ریاست جمهوری، موفق به تصدی این پست نشده است.
در ادامه کشمکش‌های سیاسی گسترده در لبنان، سرانجام روز پنجشنبه هفته گذشته «سعد الحریری» رئیس جریان المستقبل رسما حمایت خود از «میشل عون» نامزد مورد حمایت حزب الله را برای تصدی پست ریاست جمهوری اعلام کرد. در همین زمینه با «حکم امهز» کارشناس و تحلیلگر لبنانی گفتگو کردیم که در ادامه می آید.
*چرا سعد الحریری موضع خود را تغییر داد و از میشل عون حمایت کرد؟
در دوره اخیر تحولات مهمی در خصوص سعد الحریری در بُعد شخصی و سیاسی وی رخ داد؛ مجموعه تحت نظر حریری در برهه اخیر با بحران مالی مواجه شد. همچنین همانگونه که می دانید سعودی ها اصلی ترین حامی جریان المستقبل به رهبری سعد الحریری هستند اما در روابط سعد الحریری و سعودی ها مشکلاتی ایجاد شده است و روابط طرفین چنان قوی نیست و سرد است. برخی اطلاعات حاکی است سعد الحریری ۴ مرتبه به عربستان سفر کرده تا با ملک سلمان دیدار کند اما پادشاه عربستان اجازه دیدار را به وی نداده است.
از سوی دیگر سعد الحریری محبوبیت سابق خود را در میان مردم از دست داده و شکست وی در انتخابات شهرداری های لبنان که چند ماه گذشته برگزار شد، نشانگر این موضوع است؛ تا جایی که سعد الحریری در شهر طرابلس اصلی ترین پایگاه مردمی خود شکست خورد.
بنابراین سعد الحریری در ابعاد اقتصادی، سیاسی و مردمی وضعیت نامناسبی دارد. تنها راه سعد الحریری برای بهبود وضعیتش ورود به منصب نخست وزیری است که آن هم بدون موافقت حزب الله امکان پذیر نیست. سعد الحریری پیش از این موفق نشده گزینه های خود برای ریاست جمهوری یعنی «سمیر جعجع» و «سلیمان فرنجیه» را به منصب ریاست جمهوری برساند و در نهایت راهی جز حمایت از میشل عون نداشت.
*در صورتی که سعدالحریری نخست وزیر لبنان شود، وضعیت او را در آینده چگونه ارزیابی می کنید؟
سعد الحریری در صورت نخست وزیری همانند سابق قدرتمند نیست و علاوه بر ضعف در حوزه های سیاسی، اقتصادی و مردمی در میان اعضای فراکسیون تحت نظر خود در پارلمان لبنان نیز جایگاه متزلزلی دارددر صورتی که سعد الحریری نخست وزیر شود، همانند دوران سابق در سال های گذشته که این منصب را در اختیار داشت، قوی نخواهد بود و به عنوان یک فرد ضعیف به ساختمان نخست وزیری وارد خواهد شد.
علاوه بر نکاتی که در خصوص ضعف سیاسی، اقتصادی و مردمی رهبر جریان المستقبل بیان کردم، نکته حائز اهمیت این است که جایگاه سعد الحریری در میان اعضای فراکسیون خود در پارلمان لبنان که متشکل از ۲۱ نماینده است و از جمله بزرگترین فراکسیون های پارلمان لبنان محسوب می شود نیز متزلزل شده است؛ تا جایی که اعضای فراکسیون تحت نظر وی مخالفت خود را با حمایتش از نامزدی میشل عون برای ریاست جمهوری لبنان اعلام و تصریح کرده اند که از میشل عون حمایت نخواهند کرد.
همچنین در خود جریان المستقبل نیز در این خصوص سردرگمی ها و دستپاچگی های بسیاری وجود دارد که بیانگر ضعف سعد الحریری است. بنابراین رهبر جریان المستقبل نخست وزیر ضعیفی خواهد بود.
*در خصوص نقش سعودی ها در حمایت سعد الحریری از میشل عون توضیح دهید. آیا سعد الحریری این موضع را با هماهنگی سعودی ها اتخاذ کرده است؟
معتقدم که سعد الحریری این موضع را به تنهایی اتخاذ نکرده است بلکه سعودی ها نیز در این خصوص چراغ سبز نشان داده اند. به صورت کلی سعد الحریری از سوی سعودی ها حمایت می شود و دیگر گروه های اهل تسنن لبنان نیز به خاطر سعد الحریری مورد حمایت گسترده سعودی ها هستند.
بنابراین سعد الحریری تنها نماینده سعودی ها در لبنان است اما در برهه کنونی وضعیت تغییر کرده است. از سوی دیگر سعودی ها با بحرانی در منطقه مواجه هستند که دیگر مانند سابق نمی توانند در عرصه سیاسی لبنان ایفای نقش کنند و تاثیر بگذارند.
به علاوه به نظر می رسد قدرت های بین المللی موثر در لبنان نیز به متحدان خود در این کشور در خصوص ریاست جمهوری میشل عون چراغ سبز نشان داده اند. همچنین طی ماه های آتی نیز انتخابات پارلمانی را در لبنان خواهیم داشت و همه این عوامل بر روی موضوع انتخاب رئیس جمهور موثر است.
*حزب الله در حل بحران ریاست جمهوری لبنان چه نقشی ایفا کرد؟
حزب الله از ابتدا در میان همه گروه ها به صداقت و اخلاق شناخته شده بود؛ تا جایی که خود اسرائیلی ها مانند وزیر جنگ این رژیم نیز به صداقت سیدحسن نصرالله اذعان کرده اند. سید حسن نصرالله از ابتدا از میشل عون حمایت کرد و حتی زمانی که سعد الحریری از سمیر جعجع به عنوان گزینه ریاست جمهوری لبنان حمایت کرد، مجددا نصرالله در رسانه ها حاضر شد و بر التزام اخلاقی و سیاسی به میشل عون تاکید کرد.
بنابراین هر چند که برخی از سیاستمداران لبنانی مکر و حیله را در کار خود وارد کرده اند اما حزب الله از ابتدا سیاست را با صداقت در هم آمیخت. همچنین حزب الله این قدرت را دارد که خواسته اخلاقی و سیاسی خود را به نتیجه برساند.