به گزارش خبرگزاری مهر، درس اخلاق آیت الله جاودان با موضوع قیامت در پی می آید؛
أعوذ باللهِ من الشَّیطانِ الرَّجیم. بسم اللهِ الرَّحمن الرَّحیم. الحَمدُ للهِ رَبِّ العالمین وَ لا حَولَ وَ لا قوَة إلا بالله العَلیِّ العَظیم وَ الصَّلاة وَ السَّلام عَلی سَیِّدِنا وَ نبیِّنا خاتم الأنبیاء وَ المُرسَلین أبِی القاسِم مُحمَّد وَ عَلی آلِهِ الطیِبینَ الطاهِرینَ المَعصومین سِیَّما بَقیة اللهِ فِی الأرَضین أرواحُنا وَ أرواحُ العالمینَ لِترابِ مَقدَمِهِ الفِداء وَ لعنة الله عَلی أعدائِهم أجمَعین إلی یَوم الدّین.
نکته ی اول اینکه باید بدانید که قــَسَم بسیار مهم است و نباید آن را کوچک شمرد. زبانتان دچار این عادت نباشد که مدام به خداوند قسم بخورید. قسم شرعی قسمی است که نام خدای تعالی در آن برده شود. مثلا والله یا بالله. قسم به امیرالمومنین (علیه السلام) یا قسم به قرآن، قسم شرعی نیست. البته شکستن آن قسمها نیز گناه دارد اما آنها قسم شرعی نیستند. قسم شرعی تنها زمانی است که انسان به خدای متعال قسم بخورد و نام مبارک خدای متعال یا نامی که به خدای متعال مربوط میشود را بیاورد. به عنوان مثال بگوید قسم به آن کسی که جان من در قبضه قدرت اوست. این قبیل قسمها در کلمات رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و امیرالمومنین (علیه السلام) وجود دارد. بنابراین چنین قسمی نیز قسم شرعی است زیرا آن کسی که جان ما در دست اوست، خدای متعال است.
عرض کردیم که قسم خوردن، بسیار گران است. در یک جریانی شخصی در مورد مبلغ کلانی مدعی شده بود و حضرت صادق (علیه السلام) یا حضرت زین العابدین (علیه السلام) (درست به خاطر ندارم که کدام یک از این دو امام بزرگوار بودند) باید قسم میخوردند تا ادعای آن شخص را رد کنند. حضرت (علیه السلام) فرمودند من قسم نمیخورم. با آنکه حق با من است اما من به خاطر این مبلغ قسم نمیخورم. پول این شخص را میدهم اما قسم نمیخورم. یعنی قسم اینقدر حرمت دارد. انسان باید مراقبت کند که زبانش به قسم خوردن عادت نکند زیرا عادت به قسم خوردن بد است. ممکن است در بیهوده قسم خوردن عاقبت به خیری وجود نداشته باشد.
به ادامه بحث درمورد قیامت میپردازیم: عرض کردیم که قیامت ناگهان می آید. قیامت برای هرکسی که پیش می آید، به صورت ناگهانی است. آیات متعددی در این رابطه خواندیم. همچنین عرض کردیم که قیامت برای انسان یک کشف است. یک پرده ای از مقابل چشمانش برمیدارند تا قیامت برایش حاضر شود. وگرنه قیامت الان نیز به صورت واقعی وجود دارد. همین الان ما در برزخ و قیامت هستیم و تمام آن حوادث به طور دقیق سر جای خودش هست. پرده قیامت را برای ما کنار میزنند. در آیه ۲۲ سوره مبارکه ق میفرماید: فکشَفنا عَنکَ غِطاءَکَ چشمت را باز میکنند و پرده را از جلوی چشمانت برمیدارند. برای هرکس زمانی که این پرده برداشته شود، قیامت میشود.
بعد عرض کردیم در آیه ۹۷ سوره مبارکه انبیاء میفرماید: فإذا هیَ شاخِصَة أَبْصارُ الذینَ کفرُوا کسی که قیامت برایش پیش می آید، چشمانش به طور کامل به حوادث قیامت مبهوت میماند. ببینید الان من به طور معمولی این جمعیت را نگاه میکنم اما هرکس به قیامت می آید اینگونه نگاه نمیکند. چهار چشمی به قیامت نگاه میکند و قیامت تمام حواسش را میگیرد. به عنوان مثال گفته اند هرکس به قیامت می آید برهنه است. زیرا انسان چیزی همراه خودش نبرده است.
اگر خاطرتان باشد، زمانی که رسول الله (صلی الله علیه و آله) داستان قیامت را برای فاطمه بنت اسد (سلام الله علیها) گفتند، ایشان بسیار اظهار ناراحتی کردند. بعد از پیامبر خواهش کردند که یکی از لباسهای خودشان را به او بدهند تا آن را به عنوان کفن بپوشد. پیامبر (صلی الله علیه و آله) یکی از لباس های خودشان را برای ایشان فرستادند و به حضرت علی (علیه السلام) فرمودند که من ایشان را از عریان آمدن در قیامت ترساندم. گفته میشود که در آن روز اصلا چشم کسی به دیگری نمی افتد. انقدر انسان مشغول خودش است که هیچ کس، کس دیگری را نمیبیند. قیامت اینگونه حواس انسان را میگیرد.
چه اتفاقی می افتد که اینگونه حواس انسان را میگیرد. در آیه ۱۷ سوره مبارکه انفطار میفرماید: وَمَا أَدْراکَ ما یَوْمُ الدّینِ تو چه میدانی که روز قیامت چیست؟ این کلمه را دو نوع میتوان به کار برد. یک زمان من واقعا میخواهم بگویم تو نمیدانی آن داستان چیست. اما یک زمانی خدای متعال این سخن را به پیامبر (صلی الله علیه و آله) میگوید. عرض کردم که پیغمبر (صلی الله علیه و آله) و افرادی مانند ایشان، کسانی هستند که آنچه دیده و چشیده اند برای ما میگویند. نه اینکه تنها شنیده باشند. قیامت را دیده و چشیده اند و برای ما توضیح میدهند.
بنابراین وَمَا أَدْراکَ ما یَوْمُ الدّینِ یعنی چه؟ این به معنای دومش به کار رفته که میخواهد بگوید حادثه قیامت، حادثه بسیار بزرگ و عظیمی است. عرض کردم مادامی که انسان در این دنیاست حادثه ای به عظمت مرگ برایش پیش نمی آید. هرچه قدر حوادثی که در این دنیا برای انسان پیش می آید بزرگ باشد، به بزرگی مرگ نیست. اما حادثه مرگ در برابر حادثه قیامت یک از هزار است. فرمودند تو نمیدانی قیامت چیست! یعنی قیامت بسیار عظیم است.
در این سوره این مطلب را تکرار کرده اند. چنین تکراری در قرآن کم اتفاق افتاده است. ببینید در سوره مبارکه قدر میفرماید: إِنـّا أنزلناهُ فی لیْلةِ القدْر * وَما أَدْراکَ ما لیْلة القدْر و دیگر تکرار نکرده است. در آیات بعد هم لیْلة القدْر را توصیف کرده است. اما در سوره مبارکه انفطار میفرماید: وَمَا أَدْراکَ ما یَوْمُ الدّینِ * ثــُمَّ وَمَا أَدْراکَ ما یَوْمُ الدّینِ روز جزا چیست؟ تو نمیدانی روز جزا چیست. بسیار عظیم است. خب این چه روزی است که شما میفرمایید انقدر عظیم است. در آیات بعد یک مقدار توضیح میدهند.
یَوْمَ لا تمْلِکُ نفسٌ لِنفس شیْئا روز قیامت روزی است که هیچ کس برای هیچ کسِ دیگری، هیچ کاری نمیتواند بکند. دقت کنید: روز قیامت روزی است که هیچ کس برای هیچ کسِ دیگری، هیچ کاری نمیتواند بکند. هیچ کسی نسبت به هیچ کسِ دیگری، مالک و قادر هیچ چیزی نیست. به عنوان مثال کسی نمیتواند یک ریگ از زیر پای کسی که برایش بسیار عزیز است، بردارد. کسی نمیتواند یک جرقه از کسی که برایش عزیز است، دور کند. فرض کنید یک فردی بهشتی است، آتش او را نمی سوزاند. اگر دستش را بگیرد تا آتش را از کسی که برایش عزیز است دور کند، نمیتواند. هیچ کس برای هیچ کسِ دیگری، هیچ کاری نمیتواند بکند. خب، این یک معنا برای قیامتی است که گفتیم تو نمیدانی چیست.
بعد میفرماید: وَالأمْرُ یَوْمَئِذٍ للهِ آن روز همه کار دستِ خداست. آن روز همه کار دستِ خداست. عظمت روز قیامت به این دلیل است که هیچ کس، هیچ کاری از دستش برنمی آید. کار، فقط دستِ خداست. آن روز انسان این مطلب را میبیند. آن روز این مطلب را شهود میکند. اگر انسان چنین مثال های را شهود کند، چقدر احساس ناتوانی خواهد کرد؟ ببینید اینجا به صورت بسیار طبیعی اگر آتشی به سمت ما بیاید، دستمان را مقابل آن میگیریم. خب دستم از صورتم حفاظت میکند. دست می سوزد، اما میتواند جلوی صورت را بگیرد. اگر یک سنگ بیاید، دستمان را جلوی آن میگیریم تا به صورتمان نخورد. این طبیعی است.
انسان وقتی دارد به زمین میخورد، دستش را جلو می آورد تا زمین نخورد. دست انسان میتواند برای خودِ انسان یک کارهایی بکند. یا من دارم میخورم زمین، شما دستت را میگیری من زمین نمیخورم. اما آقا در قیامت هیچ کس یک ذره و یک سر سوزنی برای هیچ کسِ دیگری، نمیتواند هیچ کاری بکند.
اینجا یک پرانتز باز کنم، ممکن است بعضی از دوستان سوال داشته باشند. شفاعت داخل این مساله نیست. شفاعت به جای خودش است. آن قدرت و خدایی که همه کار به دست اوست، برای بعضی از اولیاء خودش، برای بعضی از دوستان خودش، برای علمای بزرگ، انبیاء و اولیاء، یک اجازه ای داده است. آن روز هیچ کس بی اجازه شفاعت
نمیکند. خداوند به این اشخاصِ خاص، اجازه شفاعت داده است. شفاعت هم تحت همان امر است. همه چیز دست خداست و از آن بیرون نیست.
در آیه ۵۵ سوره مبارکه حج میفرماید: وَلا یَزالُ الذینَ کفرُوا فی مِرْیةٍ مِنهُ کفر به قیامت اساسی ترین کفر است. ببینید امروزه در جهان افراد بسیاری خداوند متعال را قبول دارند. در گذشته نیز آمار نشان میداد ۸۷ درصد مرم جهان به خداوند معتقدند. مشکل در قبول قیامت است. بسیاری از افراد در اینجا مشکل دارند. افراد بسیاری خداوند را قبول دارند اما کاملا آزاد زندگی میکنند. اگر انسان قیامت را هم قبول داشته باشد و بداند که یک روزی از این دنیا میرود و باید حساب ذره ذره اعمالش را پس دهد، آزاد زندگی نمیکند.
دیشب خدمتتان عرض کردم فردی که تازه مسلمان شده بود، هنگامی که به او قرآن می آموختند، بعد از اینکه سوره زلزال را آموخت از جایش برخاست. معلم از او پرسید چرا برخاستی؟ هنوز تمام نشده. او پاسخ داد من تمام حرفهای دین را آموختم. این قسمت را دیشب عرض نکردم، وقتی او را خدمت پیامبر (صلی الله علیه و آله)آوردند حضرت فرمودند این فرد فقیه شد. یک آیه را فهمید. آن هم یک آیه بسیار اساسی. هر ذره بدی کنی، میبینی. هر ذره خوبی کنی، میبینی. او گفت همین قدر کافی است. من به چیز دیگری احتیاج ندارم. من بعد از این باید فقط مراقبت کنم. من تمام دین را فهمیدم.
عرض میکردم اعتقاد اول اعتقاد به وجود خداوند است. اعتقاد دوم که اعتقاد اول را نیز معنادار میکند، اعتقاد به قیامت است. وَلا یَزالُ الذینَ کفرُوا فی مِرْیةٍ مِنهُ کسانی که کافرند، در قیامت شک دارند. ولو خدا را قبول داشته باشند. حَتـّی تأتیـَهُم السّاعَة ُبـَغتة تا آن روزی که قیامت ناگهان برایشان بیاید. اگر خاطرتان باشد ابتدای مبحث عرض کردم قیامت ناگهانی است. حَتـّی تأتیـَهُم السّاعَة ُبـَغتة أوْ یَأتیهُمْ عَذابُ یَوْم ٍعَقیم ٍ یا عذاب آن روز عقیم برایشان پیش آید.
در آیه بعد فرمودند که روز قیامت چیست: المُلکُ یَوْمَئِذٍ للهِ آن روز مالکیت متعلق به خداوند است. آن روز پادشاهی متعلق به خداوند است. در آیه ۱۹ سوره مبارکه انفطار فرمود: وَالأمْرُ یَوْمَئِذٍ للهِ کار دست خداوند است. از هیچ کس، هیچ کاری برنمی آید. المُلکُ یَوْمَئِذٍ للهِ یَحْکـُمُ بَینهُمْ او بین مردمانی که به قیامت آمده اند حکم میکند. خب نتیجه این حکم کردن چه میشود؟ فالذینَ آمَنـُوا وَعَمِلـوا الصَّالِحَاتِ فی جَنـّاتِ النعیم کسانی که به خدا و قیامت ایمان آورده اند و عمل صالح کردند در بهشت های نعمت خداوند هستند. بنابراین یک مطلب دیگری که انسان در قیامت میفهمد این است: ببینید الان سراپای وجود ما نعمت است. چه کسی در این شک دارد؟ اگر یک ذره از گوشه ناخن در گوشت برود، ببینید چه میشود. زندگی انسان را تلخ میکند. گفتند گاهی پلک از آن سو میروید. حالا ببینید زندگی آن فرد چه میشود. بزاق دهان یک آقایی کم بود. مجبور بود روزی بیست لیتر آب بخورد. حیرت آور است. بیست لیتر آب بخورد تا بزاق لازم را تامین کند.
ببینید سراپای ما نعمت است. نمیتوان انکار کرد. اگر هم بخواهیم نعمتهای خدا را بشماریم نمیتوانیم. حتی ابَرکامپیوترها نمیتوانند تمام نعمتها را شماره کنند. میخواستم عرض کنم ما سراسر در نعمت غرق هستیم اما آنها را نعمت نمیدانیم. میگوییم این ناخن من است. این پوست من است و... فرق آن عالم با اینجا این است که شما در بهشت هرچه را میبینید، نعمت خدا میبینید. همه چیز را نعمت میبینید. به عنوان مثال من در این دنیا این دسته صندلی را جای دست میبینم و چیز دیگری نمیبینم. اما در بهشت اگر شما به این نگاه کنید، نعمت میبینید. کسی که خدایی نکرده در جهنم گرفتار میشود، همه چیز را غضب خدا میبیند. بهشتی ها رحمت میبینند و جهنمی ها هرطرف را نگاه میکنند، غضب خدا را میبینند. خدا پیش نیاورد.
المُلکُ یَوْمَئِذٍ للهِ آن روز پادشاهی از آن خداست. بین آنها حکم میکند. خب ما دعواها و اختلاف نظرهای زیادی با هم داریم. این اختلاف نظرها باید یک روزی حل شود. باید مشخص شود حق با کیست و خداوند باید حکم کند. یَحْکـُمُ بَینهُمْ نتیجه حکومت و قضاوت الهی این است که فالذینَ آمَنـُوا وَعَمِلـوا الصَّالِحَاتِ فی جَنـّاتِ النعیم کسی که درست فکر میکند و درست عمل میکند و تمام عمرش پاک بوده به بهشتی که تمامش نعمت است میرود. این یک بهشتِ خاصی است. اگر فرصت شد عرض میکنم.
در آیه بعد میفرماید: وَالذینَ کفرُوا وَکذبُوا بآیاتِنا فأولئِکَ لهُمْ عَذابٌ مُهِینٌ برای کسانی که کافر شدند و نشانه های ما را تکذیب کردند، عذاب خوارکننده ای است. اعتقادات بسیار مهم است. اعتقاداتِ درست، بسیار مهم است. مشکل زمان ما این است که دشمن آمده و درون اعتقادات ما ایستاده است. در گذشته به سراغ اعمال و رفتار ما می آمدند. امروز که روز آخر است (آخرالزمان است و انشاء الله شما پایان خوشِ آن را میبینید) شیطان، دشمن، بیگانه، دشمن خارجی و درونی آمده درون اعتقادات.
جوانها! پای این مساله بایستید. ببینید اعتقاداتی که شما از خانه تان و از پدر و مادرتان دارید، معمولا خوب و درست است، پای آنها بایستید و سعی کنید آن اعتقادات را مستحکم کنید و مطالعات صحیح انجام دهید. معلمِ درست پیدا کنید تا این اعتقاداتتان محکم شود و بماند. اگر انسان اعتقداتش صحیح باشد، حتما سرانجامش درست است. اگر اعتقادات درست باشد، حتما و قطعا سرانجام خوب خواهد شد. اگر هم مشکلی داشته باشد در طول راه حل میشود. صد سال به جهنم میرود و سرانجام به بهشت میرود. انشاء الله خدا گرفتاری در جهنم را پیش نیاورد. اما اعتقاد درست سرانجامش خوب است و بسیار با ارزش است. اعتقاد درست عامل اصلی نجات آدمی است.
در آیه ۱۵ سوره مبارکه غافر میفرماید: ... لِیُنذِرَ یَوْمَ التـّلاق پیامبران آمده اند تا روز تلاقی را انذار کنند. یعنی چه؟ در آیه بعد می فرماید: یَوْمَ هُمْ بارزُونَ روز قیامت یا روز تلاقی(یَوْمَ التـّلاق) روزی است که همه آشکارند. همه آشکارند. به عنوان مثال اگر انسان برهنه باشد فقط پوست بدنش دیده میشود. فقط ظاهر بدنش دیده میشود. اینکه اخلاقش مانند فرشته است یا شمر مشخص نمیشود. آن روز این مطلب فهمیده میشود. در آیه ۹ سوره مبارکه طارق میفرماید: یَوْمَ تـُبلیَ السَّرَائِرُ تمام سریره ها و قسمتهای پنهان عمق جان انسان، آن روز آشکار میشود. مثل روز آشکار میشود. مانند این چراغ که تمام ما میبینیم، هرکس به تمام وجود آشکار است. این مطلبِ بسیار بزرگی است. من اگر بدانم به تمام وجودم برای شما آشکار هستم، آیا باز هم اینجا مینشینم؟ اگر مینشینم خوشا به حالم. اگر کسی هیچ مساله پنهانی نداشته باشد و تمامش درست باشد، بسیار سعادتمند است. هیچ چیزِ پنهانی که درونش باشد و خجالت بکشد وجود ندارد. همه اش خوب و درست است.
فرمودند اگر کسی اندرونش از ظاهرش بهتر باشد، جزء اولیاء خداوند است. اگر کسی ظاهر و باطنش یکسان باشد، مومن است. اگر ظاهرش از باطنش بهتر است، فرمودند منافق است.
آن روز تمامی وجود انسان آشکار است. قبلا یک داستانی را برایتان عرض کرده ام. یک مرد بسیار بزرگواری را در مشهد زیارت کردم. ایشان گفت من یک وقت خواب دیدم از کربلا به طرف نجف میرویم. به نجف که نزدیک شدم دیدم دو راه وجود دارد. یک راه است که اگر انسان از آنجا برود به خدمت امیرالمومنین (علیه السلام) میرسد و یک راه است که اگر برود قیامت است. من خوف داشتم از اینکه به قیامت بروم و کوشیدم به دیدار امیر المومنین (علیه السلام) بروم. به آن طرف رفتم. یک درگاهی وجود داشت که یک پاسبان داشت و کسی بدون اجازه او نمیتوانست وارد شود. من به آنجا رفتم. دیدم چهار یا پنج نعلین آنجا بود. معلوم شد تنها پنج نفر از علمای بزرگ به محضر امیرالمومنین (علیه السلام) رسیده اند. هیچ کس دیگری اجازه ورود پیدا نکرده بود.
من دیدم آن ماموری که آنجا نشسته بود و افرادی که میخواستند وارد شوند را بررسی میکرد، تمام ذره ذره وجود را میدید. گفت مرا نگاه کرد و یک لبخند اندکی به لبش آمد. خیلی انسان بزرگی بود. به دلالت و راهنمایی امام زمان (علیه السلام) از عراق فرار کرده بود و آن زمانی که من او را دیدم فارسی بلد نبود. اصالتش عراقی بود. افراد قبیله اش قتل عام شده بودند و این یک نفر با دلالت و راهنمایی امام زمان (علیه السلام) فرار کرده بود. به کویت آمده بود و از کویت به ایران آمده بود. کسی که خداوند جانش را به دلالت و راهنمایی امام زمان (علیه السلام) نجات داده است، زمانی که در معرض بررسی قرار گرفت، یک لبخند اندکی به لبان آن پاسبان آمده بود.
یک روزی انسان به تمام وجودش آشکار است. در ادامه آیه ۱۶ سوره مبارکه غافر میفرماید: لا یَخفی عَلی اللهِ مِنهُمْ شَیْءٌ هیچ چیزی در وجود او بر خداوند پنهان نیست. آقا آیا الان اینطورهست یا خیر؟ الان چیزی از وجود ما نزد خداوند مخفی است؟ میتوانیم یک کاری بکنیم، فکری بکنیم، خیالی بکنیم، چیزی در دل داشته باشیم که خداوند نداند؟ گاهی بر خود انسان مخفی است. مثلا فردی کاری میکند که ریشه اش حسد است. خودش نمیداند که ریشه آن کار حسد است. همینطور موارد دیگر. اما آیا چیزی هست که بر خداوند مخفی باشد؟ شما اعتقاد دارید که همه چیز نزد خدا آشکار است. یک ذره ی مخفی از خداوند در هیچ کجای عالم نداریم. هیچ چیزی از عالم بر خدای متعال مخفی نیست.
چرا میفرماید: یَوْمَ هُمْ بارزُونَ؟ در روز قیامت تمام شخصیت افراد به تمامی آشکار و بارز میشود؟ در آیه بالا نیز همینطور بود. فرمود آن روز همه امور به دست خداوند است. امروز چطور؟ همه امور بدست خداوند هست یا خیر؟ حدود سی سال است که این کشتی های غول پیکر امریکایی در این خلیج منتظرند تا به ایران بیایند. سی سال آنها را نگه داشته است. کار، دست خداوند است. دست آنها نیست. در خاطرم هست زمانی که عراق مورد حمله قرار گرفته بود، دوستان ما خدمت حاج آقای حق شناس بودند و گفتند آقا جدا احتمال خطر هست. آنها هم آماده بودند. بارها آماده بودند که روز بعد به ایران حمله کنند. اگر بخواهند با موشک ایران را بزنند ما چه کار میتوانیم بکنیم؟ هیچ کاری نمیتوانیم بکنیم؟ حتی الان که بسیار پیشرفت کرده ایم، مگر میشود کاری کرد؟ یک نگهدار وجود دارد.
وَالأمْرُ یَوْمَئِذٍ للهِ کار دست خداوند است. امروز و هر روز. خداوند همیشه پادشاه عالم است. امروز و هر روز. ما به تمامی وجودمان در برابر علم خدای متعال آشکاریم. لا یَخفی عَلی اللهِ مِنهُمْ شَیْءٌ هیچ چیز از این انسانها نزد خداوند مخفی نیست. در ادامه آیه میفرماید: لِمَن المُلکُ الیَوْمَ امروز پادشاهی متعلق به کیست؟ گفته میشود آن روز نفــَس کشی وجود ندارد که پاسخ این سوال را بگوید. منادی از طرف خدای متعال سوال میکند امروز پادشاهی متعلق به کیست و هیچ کس نیست جواب بگوید. صاحب همان ندا جواب میدهد للهِ الواحِدِ القهّار پادشاهی و مالکیت همه چیز متعلق به خداوند است. قسمت مهم قیامت این است. در آن روز این مطالب برایمان روشن میشود و اینها را میبینیم. در آن روز پادشاهی خداوند را
میبینیم.
قیامت بسیار مهم است. من نمیخواهم چنین گرفتاری هایی داشته باشم. چه کار باید بکنم؟ اگر میخواهی آن روز هیچ گرفتاری برایت نباشد، راهش باز است. کسی که در نامه عملش ظلم نیست، در قیامت هیچ مشکلی نخواهد داشت. مشکل مربوط به خرابی است که ما به بار آورده ایم و بعد جبران نکرده ایم. گاهی یک اشتباهی پیش می آید. انسان یک حرفی از دهانش در میرود. بعد میرود و جبرانش میکند. اگر جبرانش کردی حل میشود. اگرنه میماند و دست از سرت برنمیدارد.
لِمَن المُلکُ الیَوْمَ امروز پادشاهی متعلق به کیست؟ هیچ نفس کشی وجود ندارد که در آن روز پاسخ این سوال خدای متعال را بدهد. همان منادی جواب میدهد: للهِ الواحِدِ القهّار
در آیه ۴۸ سوره مبارکه ابراهیم میفرماید: یَوْمَ تـُبَدَّلُ الأرْضُ غیْرَ الأرْض روز قیامت روزی است که این زمین شما به زمین دیگری تبدیل میشود. چگونه؟ در آیه دیگر پاسخ میدهد: در آیه ۶۷ سوره مبارکه زمر میفرماید: وَالأرْضُ جَمیعًا قبْضَتـُهُ یَوْمَ القیامَةِ زمین در روز قیامت به تمامی در قبضه قدرت الهی است. امروز چطور؟ امروز هم زمین به تمامی در قبضه قدرت الهی است. اما ما نمیبینیم. آیا میبینیم همه چیز در زمین در دست قدرت خداوند است؟ آن روز این مطلب را میبینیم. این مطلب را میفهمیم.
آن روز زمین، با زمین امروز فرق دارد و به گونه ای است که وقتی شما به آن نگاه میکنید، میبینید همه چیز در قبضه قدرت الهی است. در ادامه آیه ۴۸ سوره مبارکه ابراهیم میفرماید: یَوْمَ تـُبَدَّلُ الأرْضُ غیْرَ الأرْض وَالسَّمَاوَاتُ آسمان نیز تغییر میکند و در آن روز ما میبینم که همه چیز، آسمان و زمین در دست قدرت الهی است. البته منظور دست نیست. در ادامه آیه میفرماید: وَبَرَزُوا للهِ الواحِدِ القهّار همه برای خدای واحد قهار آشکارند. در آن روز موجود مخفی وجود ندارد. همه چیزِ همه کس ذره ذره برای خدای واحد قهار آشکار است. در آیه بعد میفرماید: وَترَی المُجْرمینَ یَوْمَئِذٍ مُقرَّنینَ میبینی مجرمان مشکل دارند. هرکس مجرم است مشکل دارد. اگر مجرم نیست چرا بترسد؟ اگر مجرم نیست چرا از مرگ بترسد؟ مرگ برایش عروسی است.
حضرت عزرائیل دو گل می آورد. اولی را مقابل بینی مومن میگیرد. مومن میبوید و همه ی چیزهایی که برایش عزیز بودند را فراموش میکند. دل کندن راحت میشود. گل دیگر را میبوید و سخاوت پیدا میکند جانش را بدهد. اصطلاحی که به کار رفته مسخیه است. از بوی خوش آن گل مدهوش میشود. اگر کسی مشکل ندارد، در آنجا هم مشکلی نخواهد داشت. اگر هم مشکل دارد تا فرصت هست باید جبران کند.
یک حدیث درمورد حضرت امام حسین (علیه السلام) بخوانیم: مردی به نام مِسمَع بن عبد الملک که بصری است به محضر حضرت صادق (علیه السلام) مشرف میشود. میگوید امام (علیه السلام) به من فرمود: یا مِسمع انتَ مِن اهلِ العِراق؟ تو از اهل عراق هستی؟ أما تأتی قبرَ الحُسَین؟ به زیارت قبر حضرت حسین (علیه السلام) میروی؟ بصره به عراق نزدیک است و الان حدود سه ساعت راه است. در آن زمان حدود دو یا سه روز راه بوده است. میگوید من عرض کردم نه آقا. أنا رجلٌ مشهورٌ عندَ اهلِ البَصره من را در شهر میشناسند و اطراف ما کسانی هستند که با خلیفه مرتبطند. اگر آنها بفهمند من به زیارت قبر حضرت حسین (علیه السلام) رفته ام برایم مشکل ایجاد میشود.
وَ عِندَنا مَن یَتـّبعُ هَوی هذا الخَلیفه در اطراف من کسی هست که علاقه مند و وابسته به دستگاه اموی است وَ عَدُوّنا کَثیر ما دشمنان بسیاری داریم. من اهل القبائل من النـّصّاب دشمنان اهل بیت و دشمنان ما بسیارند. وَ لستُ آمِنهُم عَن یَرفَعُ حالی عِندَ وُلدِ سُلِیمان من میترسم خبر من را به دستگاه دولت برسانند و برای من زحمت ایجاد شود. امام دیگر این صحبت را ادامه ندادند و مطلب دیگری را فرمودند. أفَما تَذکـُر ما صُنعَ بِه؟ تو یاد میکنی بر سر حضرت حسین (علیه السلام) چه آوردند؟ عرض کرد بله آقا از حوادث کربلا یاد میکنم. فرمودند آیا جَزَع میکنی؟ یعنی زمانی که حوادث کربلا را یاد میکنی ناراحت میشوی؟ قالَ قـُلتُ إی وَالله بله آقا به خدا قسم اینطور است.
گریه میکنم آقا. خانواده من میبینند من بدون هیچ مقدمه ای اشک از صورتم میریزد. آن روز نمیتوانم غذا بخورم. وضعم کاملا آشکار است. امام (علیه السلام) فرمود رَحِم اللهُ دَمعَتَکَ خدا آن اشکی را که از چشم تو جاری میشود رحمت کند. امّا إنـّکَ مِنَ الذینَ یُعَدّونَ مِن أهلِ الجَزَع لَنا تو در شمار کسانی هستی که برای ما جزع میکنند و غصه میخورند و ناراحت میشوند و جزء کسانی هستی که در شادی ما شادی میکنند. یَفرَحُونَ لِفَرَحَنا و یَحزَنونَ لِحُزنِنا وَ یَخافـُونَ لِخَوفِنا در ترس ما ترسانند. در ایمنی ما ایمنند. تو نتیجه این را در هنگام مرگت خواهی دید. أما إنـّکَ لتری عِندَ موتِکَ حُضُور آبائی لک پدران من هنگام مرگ تو می آیند. آنها سفارش تو را به حضرت ملک الموت میکنند.
برای تو بشارت می آورند. بشارت هایی که برای تو می آورند بسیار بیشتر از این هایی است که برایت گفتیم. و حضرت ملک الموت بر تو از مادر شفیق و دلسوز، با رحمت بیشتری عمل میکند و دلسوزتر است. تو که دلت برای ناراحتی ما میسوزد و برای ما جزع میکنی و در شادمانی ما شادمانی و در حزن ما محزونی، حضرت ملک الموت برای تو از مادرِ شفیق و دلسوز، دلسوزتر خواهد بود. بعد امام (علیه السلام) گریه کرد و من هم با ایشان گریه کردم. بعد فرمودند: الحَمدُ لله الذی فضَّلـَنا علی خَلقِه بِرَحمَته خدا به رحمتش ما را بر مخلوقاتش برتری بخشید و ما اهل بیت را به رحمت خودش مخصوص گردانید. ما اهل بیت رحمت هستیم. خدا ما را به رحمت خلق کرده است. بعد فرمود یا مِسمَع زمین و آسمان در قتل حضرت حسین (علیه السلام) گریه کرد. فرشتگانی که برای ما گریه کردند بسیار بیشتر از انسانهایی که گریه کردند، هستند. اشک فرشتگان از آن روزی که ما را کشتهاند خشک نشده است.
بعد برای ما فرمود: وَ ما بَکی أحَدٌ رَحمَة لنا وَ لِما لقینا إلا رَحِمَهُ الله آن کسی که برای ما میسوزد و برای ما گریه میکند، قبل از اینکه اشک از چشمش جاری شود رحمت خداوند شامل حالش میشود. اصلا رحمت شامل حال کسی میشود که برای ما گریه میکند. اگر رحمت شامل نشود، اشک ما جاری نمیشود. فرمودند هیچ کس بر ما گریه نمیکند مگر اینکه رحمت خداوند قبل از اینکه اشک از چشمش جاری شود شامل حالش شده است. وقتی این اشک روی گونه هایش جاری شد، اگر یک قطره از آن اشک صورت مومن سَقَطَت فی جَهَنَّم در جهنم بچکد، آتش جهنم خاموش میشود. فرمودند: إنَّ مُوجـِعَ لنا قلبُهُ کسی که دلش برای ما به درد می آید، هنگام مرگ زمانیکه ما را مشاهده میکند شادمان خواهد شد.
این شادمانی از لحظه مرگ در دلش هست تا در حوض کوثر ما را ملاقات کند. شادمانی یک لحظه از دلش بیرون نمیرود. زیرا یک روزی دلش برای حضرت حسین (علیه السلام) به درد آمده است. حوض کوثر از اینکه دوستان ما به کنارش می آیند شادمان میشود. انقدر آنجا نعمت وجود دارد که آن فرد دلش نمیخواهد یک لحظه از آنجا دور شود. بعد فرمودند یا مسمع هرکس یک جرعه آبی از حوض کوثر بخورد تا ابد سیراب میشود و هیچگاه تشنه نخواهد شد.
میگویند خنکی حوض کوثر مانند کافور است. بویش مانند مشک است. طعمش مانند زنجبیل است. از عسل شیرینتر است. از کره نرمتر است. از اشک زلالتر است. همینطور فرمودند. بوی عطرش از هزار سال راه به مشام میرسد. کسی که در آنجا یک جرعه از حوض کوثر مینوشد، میگوید ای کاش من دیگر هیچ جای دیگری نروم. همینجا برایم تا ابد کافی است. بعد فرمودند: وَ ما مِن عَین بَکـَت لنا هیچ چشمی برای ما گریه نمیکند مگر اینکه از دیدار حوض کوثر شادمان میشود و از آن خواهد نوشید. میگویند هرکس به درجه محبتی که به ما دارد از حوض کوثر لذت میبرد. شیرینیاش برایش بیشتر است چون محبتش بیشتر است. یک مطلب دیگر: تجسم محبت اهل بیت حوض کوثر است. هرکس اهل محبت است، از آن خواهد نوشید. هرکس هم اهل محبت اهل بیت نباشد از آن نمینوشد. فرض ندارد.
مطلب دیگر در رابطه با امام حسن مجتبی (علیه السلام): ببینید دوران امامت تقریبا ۲۵۰ سال است. این دوران برای حفظ دین است. خداوند فرستادگان و مجموعه ائمه (علیهم السلام) را برای حفظ دین قرار داده است. هرکدام از ائمه یک بخشی از دین را حفظ کرده اند. یک بخش اساسی از حفظ دین در دوران حضرت مجتبی (علیه السلام) صورت گرفته است. شاید معاویه خطرناکترین عنصری بود که در طول تاریخ، ائمه با آن روبه رو شده اند. معاویه خطرناکترین کسی بود که در دوران امامت، ائمه با او روبه رو شدند. نقشه و طرحش نابودی اصل دین بود.
به دوستش مغیرة بن شعبه گفت به خدا قسم من میخواهم این نام مبارکی که پنج بار در مأذنه ها برده میشود را دفن کنم. (عرض کردم که اکثر کافران خدا را قبول دارند و قیامت را قبول ندارند بنابراین به نام خداوند قسم خورد.) هرکاری که برای رسیدن به این مقصود لازم بود انجام داد. پس چرا امروز دین موجود است و سالم و صحیح در دست ماست؟ ببینید این مطلب بسیار مهمی است. این نمازی که شما میخوانید، این روزه ای که میگیرید، این اعتقاداتی که دارید همان است که پیغمبر (صلی الله علیه و آله) فرموده است. همه همان است که ایشان فرموده است. این مطلب بسیار بزرگی است. در عالم یک کتاب آسمانی دیگر که درست و سالم و دست نخورده باشد، وجود ندارد.
یک دین سالم و درست و دست نخورده دیگر نداریم. فقط همین یکی است. به برکت چه؟ بخشی از این به برکت آن ده سال است که حضرت مجتبی (علیه السلام) در دوره معاویه صبر کرده است. دوستانش می آمدند و میگفتند: یا مُسَخِّنَ وُجوهِ المُومِنین تو آبروی مومنین را بردی. این ده سال صبر یکی از دلایلی است که امروز دین سالم در دست ما است. اگر امیرالمومنین (علیه السلام) نبود، اگر حضرت زهرا (سلام الله علیها)نبود، اگر امام حسین (علیه السلام) نبود، اگر هرکدام از این ائمه (علیهم السلام)را برداریم دین به دست ما نمیرسید. ائمه ما مامور حفظ دین اند. دقت کنید مامور حفظ دین اند. هرکدام برای حفظ یک حلقه از حلقه های دین ماموریت داشتند.
صبر حضرت مجتبی (علیه السلام) برای حفظ دین به اندازه شهادت حضرت امام حسین (علیه السلام) لازم بود.ببینید امام حسین (علیه السلام) ده سال تمام در عصر معاویه امامت کردند. ده سال حضرت مجتبی (علیه السلام) بودند و ده سال هم امام حسین (علیه السلام) بودند. یک قدم و یک کلمه حرکت نکردند. همانطور که حضرت مجتبی (علیه السلام) صبر و تحمل کردند، امام حسین (علیه السلام) نیز صبر و تحمل کردند. ببینید امام حسین (علیه السلام) ابتدای حکومت یزید قیام کردند.
معاویه مرده بود که قیام کردند. در زمان معاویه امکان نداشت و باید صبر میکردند. آن صبر دین را سالم به دست ما رسانده است. عرض کردم صبر و تحمل ایشان به همان اندازه قیام حضرت حسین (علیه السلام) ارزش دارد. این حلقه را بردایم قطع میشود. دین به دست ما نمیرسید. کار ائمه (علیهم السلام) همین است. دین باید سالم به دست ما برسد. یک روزی این دین باید کاملا اجرا شود. آن عصر حضرت ولی عصر (علیه السلام) است. امیدوارم همه شما حتی پیرمردها آن روز را ببینند. اگر خدا مرحمت کند، میشود.
خدمتتان عرض کردم که دوستان طلبه ما در مدرسه آقای مجتهدی به خدمت رهبر رفته بودند. جلسه خصوصی بود. ایشان فرمودند که امیدوارم شماها دوران عزت اسلام را ببینید. امیدواریم همه تان آن روز را ببینید.
حضرت مجتبی (علیه السلام) ده سال دندان روی جگر گذاشتند. امام حسین (علیه السلام) نیز دقیقا ده سال دندان روی جگر گذاشتند. فرقی ندارد.