خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ: کتاب «زندگی خصوصی مائو تسه تونگ» شامل خاطرات دکتر لی جی سویی پزشک مخصوص مائو به تازگی با ترجمه محمدجواد امیدوارنیا توسط انتشارات جهان کتاب منتشر و راهی بازار نشر شده است. مترجم این کتاب سال‌ها به عنوان دیپلمات در چین حضور داشته و با شرایط سیاسی و فرهنگی این کشور آشنایی دارد.
لی جی‌سویی نویسنده این کتاب، به مدت ۲۲ سال، از اولین سال‌های انقلاب و تأسیس جمهوری خلق چین تا زمان درگذشت مائو، در کنار رهبر چین بوده است.
انتشار کتاب مورد نظر بهانه‌ای شد تا با محمدجواد امیدوار نیا گفتگوی کوتاهی درباره «زندگی خصوصی مائو» و همچنین بازار نشر در چین داشته باشیم.
امیدوارنیا، سال‌ها در زمان حیات مائو در عصر انقلاب فرهنگی و پس از او در دوران نهضت اصلاحات به رهبری دنگ شیائو پینگ، در چین حضور داشته و شاهد زندگی واقعی مردم چین بوده، این کتاب را به این دلیل برای ترجمه انتخاب کرده که نمایانگر حقایقی از تاریخ افراط گرایی و تندروی در سال‌های ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۶ در این کشور بوده است.
در ادامه، گفتگوی مهر با مترجم این کتاب را می‌خوانید؛
* کتاب «زندگی خصوصی مائو» در چین هم عرضه شده است؟
خیر. کتاب موردنظر امکان چاپ و انتشار در چین را نداشته و همانطور که در پیشگفتار مترجم کتاب آورده‌ام، خارج از این کشور چاپ و عرضه شده است.
* مخاطبان اصلی این کتاب را چه گروهی می‌دانید؟ مخاطبان عام، سیاستمداران یا علاقه‌مندان به تاریخ؟
به نظر من، مخاطبان اصلی این کتاب، کسانی هستند که روزگاری چون مائو را همچون بت می‌پرستیدند.
* پس از انتشار کتاب، مقامات چین یا نویسنده‌ای در دفاع از مائو، مطلب یا اثری منتشر نکرد؟
از طرف محافل دولتی و غیردولتی چین واکنشی به کتاب نشان داده نشد. چون شمار کمی از مردم این کشور ممکن است از انتشارش مطلع باشند. دولت چین هم تمایلی ندارد که توجه‌ها به سمت این کتاب جلب شود و همه از چاپش مطلع شوند.
* با توجه به این که سال‌ها به‌عنوان دیپلمات در چین حضور داشته‌اید، کمی درباره بازار نشر چین صحبت کنیم. مخاطبان کتاب در چین، بیشتر به چه ژانری علاقه دارند؟
با آغاز عصر اصلاحات در چین به رهبری دنگ شیاو پینگ، توجه مردم بیشتر به سمت کتاب‌هایی درباره مسائل اقتصادی، بازرگانی و فنی جلب شده است. بازار نشر این کشور هم به سوی صنعتی شدن جریان پیدا کرده است.
البته چینی‌ها داستان‌های کهن و نوی خود را دارند و این داستان‌ها بین مردم این کشور، جایگاه ویژه‌ای دارند. باید به این نکته هم اشاره کنم که کتاب در شهرهای بزرگ چین بازار عمده دارد نه در روستاها و مناطق فقیر این کشور.
* سازوکار ترجمه آثار خارجی در این کشور چگونه است؟
روند ترجمه آثار خارجی به زبان چینی با ثروتمندتر شدن مردم این کشور و توجه آنها به مسائل مختلف خارجی رو به ازدیاد است. با این حال ترجمه آثار چینی در خارج از مرزها، هنوز جایگاه چشمگیری پیدا نکرده است؛ که یکی از عوامل اصلی آن، عدم آشنایی بسیاری از کشورهای جهان با زبان چینی است.
* آیا تصاحب جایزه نوبل توسط مو یَن، تاثیری بر بازار کتاب چین و آثار این نویسنده در کشورش داشت؟
دریافت جایزه نوبل توسط مو یَن که اولین دریافت کننده این جایزه در میان نویسندگان چینی است، باعث زیاد شدن فروش آثار خودش، به ویژه کتاب «قورباغه» شد. این کتاب مو ین، انتقادی ضمنی از برنامه تک فرزندی در چین است.
* چینی ها را در حال حاضر، ملت کتابخوانی می‌دانید یا دولت چین است که با برنامه‌ها و گسترش صنعت چاپ و نشر، قصد کتابخوان کردن مردمش را دارد؟
توجه به کتاب در چین رو به افزایش است. چون مردم روز به روز ثروتمندتر می‌شوند و یکی از سرگرمی‌های آنها و همچنین راهی برای شناخت بیشتر جهان و ازدیاد حضور در بازار جهانی مطالعه و کسب اطلاعات علمی و فنی و بازرگانی زیادتری برای آنها است.