خبرگزاری مهر - گروه استانها: امام حسن بن علی(ع)، در سال سوم هجری زاده شدند و پس از پدر به امامت و خلافت رسیدند. ولی پس از مدت کوتاهی به صلح با معاویه ابن ابوسفیان رضایت دادند. به روایت تاریخ یعقوبی حسن بن علی(ع) سه بار توسط دشمنان مسموم شدند.
دانشنامه اسلام می‌نویسد در منابع عوامل پذیرش صلح توسط امام حسن علیه السلام، صلح‌دوستی، بیزاری از سیاست و چنددستگی‌های متعاقبش و تمایل به جلوگیری از خون ریزی‌های گسترده گزارش شده است؛ اما احتمال دارد که حضرت به علت نبود حامی صلح را پذیرفته باشند.
بنابر آنچه در کتب تاریخی آمده است، دولت امام حسن(ع) با مشکلات مالی روبرو بود؛ از این رو امام حسن(ع) نمی‌توانستند به سربازانی تکیه کنند که میل چندانی به جنگیدن نداشتند.
حدیثی موجود است که مدعی است امام حسن(ع) در حق خودشان به عنوان خلیفه پافشاری نخواهد کرد. این حدیث می‌گوید «رسول گرامی اسلام(ص) گفته‌اند که این پسرم حسن(ع) حاکمی است که توسط آن خداوند، روزی دو گروه مخالف مسلمان را در کنار هم می‌آورد».
سید محمدحسین طباطبایی با اشاره به اینکه حسین بن علی نیز در دوران حکومت معاویه صلح را بر جنگ برگزید می‌نویسد: «اگر امام حسن یا امام حسین(ع) با معاویه می‌جنگیدند کشته می‌شدند و برای اسلام کمترین سودی نمی‌بخشید و در برابر سیاست حق به جانبی معاویه که خود را صحابی و کاتب وحی و خال المؤمنین معرفی کرده و هر دسیسه را به کار می‌برد، تأثیری نداشت.»
اهل بیت(ع) همواره عمل به وظیفه می‌کردند
یکی از اساتید حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: اهل بیت علیهم السلام همواره عمل به وظیفه می‌کردند و یکی از وظایف ایشان حفظ اسلام و اصل دین است.
حجت الاسلام محمدباقر ادیبی با بیان اینکه اگر حفظ دین به جنگ است جنگ می‌کنند و اگر حفظ دین به صلح باشد امام صلح می‌کنند و این با توجه به موقعیت و شرایط آن زمان تصمیم گیری می‌شد، ادامه داد: پیامبر اسلام(ص) برای حفظ دین هم جنگیدند و هم صلح کردند همچون صلح هدیبیه.
اهل بیت(ع) همواره به وظیفه عمل می‌کردند و یکی از وظایف ایشان حفظ اسلام و اصل دین است
وی با بیان این که باید برای فهم بسیاری از جریان‌ها در طول تاریخ جامعه آن روز را شناخت، ابراز داشت: در زمان امام حسن مجتبی(ع) سه شهر مهم مدینه، شام و کوفه وجود داشت. در مدینه جریان نفاق (طلحه و زبیر و دیگران) و در شام جریان کفر و نفاق به فرماندهی معاویه حاکم بود.
استاد سطوح عالی حوزه در ادامه افزود: در شهر کوفه نیز سه جریان وجود داشت. پیروان مکتب خلفا (اهل سنت)، شیعه عثمانی و شیعه علوی بودند.
وی افزود: متأسفانه در کوفه و مدینه افرادی بودند که بصیرت نداشتند و به موقع اقدام به عمل نمی‌کردند. برای نمونه فردی به نام سلیمان بن صرد خزاعی که از اصحاب پیامبر(ص) بود اما در جریان صلح امام حسن(ع) به امام گفت «السلام علیک یا مذلل المومنین».
حجت الاسلام ادیبی اظهار داشت: اگر امام حسین(ع) به جای امام حسن(ع) بودند ایشان نیز صلح می‌کردند. امام حسین(ع) در زمان امام حسن(ع) حضور داشتند و در کنار امام زمان بودند.
عوامل صلح امام حسن(ع)
وی ابراز داشت: در واقع سه گروه عامل صلح امام حسن مجتبی(ع) بودند. حکومت عوام فریب، نخبگان عافیت طلب و یاران بی‌بصیرت.
این استاد حوزه و دانشگاه اظهار کرد: زمانی که معاویه پشت درهای شهر لشگرکشی کرده بود کسانی که نزد امام حسن(ع) بودند به همدیگر نگاه می‌کردند و هیچ حرکتی از خود نشان نمی‌دادند. آن هم کسانی که همیشه پای رکاب امام علی(ع) بودند اما امام حسن(ع) را یاری نکردند و حتی فرمانده سپاه امام حسن مجتبی(ع) فریب دشمن را خورد و امام را یاری نکرد.
بزرگ‌ترین کرامت امام حسن مجتبی(ع) این است که توانستند اسلام را حفظ کنند
وی در ادامه افزود: دنیاپرستی و مقام‌پرستی موجب شد فرمانده سپاه امام حسن مجتبی(ع) فریب وعده‌های سپاه دشمن را بخورد.
حجت الاسلام ادیبی تصریح کرد: جامعه آن روز به حدی متزلزل بود که امام حسن مجتبی(ع) حتی برای رفتن به مسجد زره به تن می‌کردند؛ زرهی که برای جنگ است اما امام به دلیل جامعه نفاق و کفر و مقام‌پرستی که در آن حاکم شده باید هرلحظه آماده باشد.
وی اظهار کرد: حتی در زمانی که امام مجتبی(ع) در میان مردم راه می‌رفتند فردی ایشان را نشانه گرفتند. آن‌چنان فشار از سوی یاران و دشمنان بر امام وارد بود که حضرت دیدند اگر صلح نکنند معاویه چیزی از اسلام باقی نمی‌گذارد و فردی از بنی هاشم و مسلمانان زنده نمی‌ماند.
این کارشناس مسائل دینی تصریح کرد: بزرگ‌ترین کرامت امام حسن مجتبی(ع) این است که توانستند اسلام را حفظ کنند.