چاپ کتابی جدید درباره اصغر فرهادی و سینمایش

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «فرهادی و سینمای پرسش» نوشته اسدالله غلامعلی به تازگی توسط نشر ورا منتشر و راهی بازار نشر شده است.

نویسنده این کتاب معتقد است مفاهیم و مسائلی که در سینمای اصغر فرهادی مطرح می‌شوند، نه تنها جدی و عمیق اند و از کلیدی ترین مباحث و دغدغه‌های بشری محسوب می‌شوند، بلکه پرسش‌های بی شماری را مطرح می‌کنند که پاسخ آن‌ها می‌تواند برای هر مخاطب، منحصر به فرد باشد. این فیلمساز نام آشنای ایرانی که به نگارش درام‌های خانوادگی، دادگاهی، معمایی، پیچیده و تا حدودی بدبینانه و تلخ شهرت دارد، به وسیله ابزار مدرنی به نام دوربین، به واکاوی انسان به ویژه انسان معاصر ایرانی می‌پردازد؛ انسانی که در راه خودشناسی، گمشده است.

این کتاب ۴ فصل دارد که عناوین شان به ترتیب عبارت است از: «تکرار و توسعه عناصر»، «تراژدی ایرانی»، «فرهادی و طبقه متوسط» و «فرهادی، داستایوفسکی و باختین».فصل دوم کتاب ۴ بخش دارد که عناوین این بخش‌ها هم به این ترتیب است: «درآمد»، «تراژدی مدرن»، «فرهادی، هگل و قهرمان محق» و «فرهادی، ایبسن و تنهاترینِ مردم».

کتاب «فرهادی و سینمای پرسش» به روش توصیفی تحلیلی نوشته شده است و مانند سینمای فرهادی به دنبال پاسخ نیست؛ چون در جهان معاصر پاسخ‌ها نیستند که نجات بخش اند بلکه این پرسش‌ها هستند که انسان  را به بازاندیشی در خویش سوق می‌دهند. هرکدام از فصول این کتاب، شامل تاویلی از سینمای فرهادی هستند.

در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:

تضاد و به قول هگل دیالکتیک موجود در جهان، موجب حرکت می‌شود؛ رابطه نامتناهی و متناهی، فرد و دولت، خدایگان و بنده! هگل می‌گوید: شکوفه چون پدیدار می‌شود، جوانه از میان می‌رود، و شاید گفته شود که شکوفه، جوانه را باطل می‌کند. به همین گونه میوه چون پیدا شود ممکن است شکوفه، صورتی کاذب از وجود گیاه دانسته شود، زیرا میوه به جای شکوفه همچون طبیعت راستین آن ظاهر می‌گردد. این مراحل نه تنها با هم متفاوتند، بلکه به دلیل ناسازگاری جای یکدیگر را می‌گیرند، ولی طبیعت متحرک آنها در عین حال آنها را به دقائق وحدتی اندام وار و منظم تبدیل می‌کند، به نحوی که نه تنها میان آنها تضادی پیش نمی‌آید، بلکه همه به اندازه یکدیگر ضروی می‌شوند.

برخورد نیروها جهان، زندگی و تراژدی را می‌سازند. بنابراین تراژدی در ذات زندگی وجود دارد. کلیفورد لیچ معتقد است که حس تراژیک زندگی دلالت بر این امر دارد که موقعیت‌ها به ناچار تراژیک اند، و همه انسان‌ها در موقعیتی اهریمنی قرار دارند که اگر ازین واقعیت آگاه باشند، رنج می‌برند. مراد فرهادپور تراژدی را به چهار دوره یونان، قرن شانزدهم انگلیس، قرن هفدهم فرانسه و تراژدی مدرن، تقسیم می‌کند. اما تراژدی، صفت تراژیک را به وجود آورد که باعث شد، بسیاری از مردم، هر داستان غم انگیزی را تراژدی بدانند. داستان، نمایشنامه و فیلم‌های زیادی وجود دارند که حاوی موقعیتی بغرنج و اندوهناک هستند و معمولا از سوی برخی از مخاطبان، به عنوان تراژدی پذیرفته می‌شوند. تراژدی خارج از این تقسیم بندی نیست، و هر داستان غم انگیزی تراژدی نیست و حتی شاید تراژیک هم نباشد. تراژدی غم انگیز است، ولی هر اندوهی، به مثابه تراژدی یا تراژیک نیست. چرا که تراژدی از تضادی حرف می‌زند که به پیچیده است و حل نشدنی!

این کتاب با ۱۹۰ صفحه، شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان منتشر شده است.