غلامرضا جمشیدنژاد مترجم و مصحح نسخ خطی در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: به تازگی کتاب «دیباچه ای بر میراث نوشتاری پزشکی ایران و جهان» را با همراهی پژوهشکده کتابخانه مجلس شورای اسلامی به چاپ رساندیم که عرضه اش در نمایشگاه کتاب تهران آغاز شد.
وی افزود: این کتاب یک اثر تالیفی و در عین حال معرفی دو مجموعه مهم در علم پزشکی است. دو مجموعه مذکور یکی به زبان فارسی و دیگری به زبان عربی است. هر دو را سالک الدین محمد حمّویی یزدی گردآوری کرده است. این دو مجموعه در یک مجلد حجیم فراهم آمده اند و در واقع معرفی ۱۵۰ کتاب در یک جلد هستند. در اثری که ما با عنوان «دیباچه ای بر میراث نوشتاری پزشکی ایران و جهان» کار کردیم، این آثار و نویسندگانشان را معرفی و مقدمه هایی که سالک الدین بر آن ها نوشته، منعکس کرده ایم.
این پژوهشگر در ادامه گفت: کار روی این اثر، به طور مشترک توسط دکتر محمدابراهیم ذاکر و من انجام شد. سالک الدین محمد حمّویی ۷۵ رساله و کتاب فارسی را در یک مجموعه و رساله های عربی را هم که تعداد آن ها هم ۷۵ تاست، در مجموعه دیگر استخراج و استنساخ کرده است. در این میان، تعداد کتاب های فارسی کمتر بود و بین کتاب های عربی هم چند تایی بودند که نتوانستیم نسخه خطی شان را پیدا کنیم. بنابراین تا جایی که نسخه های اصلی را پیدا کردیم، توانستیم این اثر را به روز کنیم. این کتاب با حدود ۴۰۰ و چند صفحه در نمایشگاه کتاب تهران عرضه شد.
جمشیدنژاد گفت: در حال حاضر یک کتاب در دست آماده سازی دارم که قرار است توسط انتشارات میراث مکتوب به چاپ برسد و هنوز عنوانی ندارد. این اثر هم تصحیح و ترجمه دو کتاب از محمد بن زکریای رازی است. یکی بهنام اوجاع المفاصل که متن عربی شا را با توجه به چند نسخه و ترجمه کهن فارسی اش از قرن هفتم انجام دادیم. ترجمه فارسی این اثر «الحاصل فی ترجمه اوجاع المفاصل» نام دارد و مترجمش ناشناس است. این ترجمه متن واقعا وزینی است. ما این ترجمه را تصحیح کرده و به طور ضمیمه با ترجمه اثر چاپش می کنیم. رساله دیگر زکریای رازی هم «نقرس» نام دارد که آن را هم از عربی به فارسی ترجمه کرده ایم.
وی گفت: این روزها مشغول بررسی نهایی روی این ترجمه هستم و نامواره ها و اسامی کتب و اصطلاحات پزشکی را بررسی می کنم تا اشتباهی صورت نگیرد. ترجمه این دو رساله زکریای رازی چون به هم نزدیک هستند، قرار است با هم به چاپ برسند.
جمشیدنژاد در پایان گفت: امیدوارم خداوند به افرادی که در زمینه ترجمه و تصحیح نسخه های خطی و کتاب های کهن فعالیت می کنند، توفیق بدهد و اولیای امر هم این افراد را تشویق کنند چون این کار این روزها دیگر خریدار چندانی ندارد. ما انبوهی از آثار قدیمی را داریم که باید به زبان فارسی ترجمه و به روز بشوند. یعنی از قالب عربی بیرون بیایند تا برای کاربران امروز قابل استفاده باشند.