تاریخ انتشار: ۱۷ خرداد ۱۳۹۹ - ۱۱:۳۱

اگر به میزان خواب توصیه شده (بین ۷ تا ۹ ساعت در شبانه روز) توجه کنید، متوجه می‌شوید تقریباً حدود یک سوم از زندگی خود را در خواب می‌گذرانید.

به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، اگرچه این میزان در نگاه اول زیاد به نظر می‌رسد اما باید بدانید بدن و ذهن شما در طول این زمان بسیار پرمشغله است. به همین دلیل است که می‌توانید در زمان‌های بیداری پرانرژی، سالم و مولد عمل کنید.

خواب شامل پنج مرحله است که به دو دسته خواب بدون حرکات سریع چشم (خواب غیر رم) و خواب همراه با حرکات سریع چشم (خواب رم) تقسیم شده و شامل خواب آلودگی، خواب سبک، خواب متوسط تا عمیق، خواب عمیق و رؤیا است.

به عقیده دکتر مصطفی امیری فلوشیپ اختلالات خواب، بزرگسالان به ۷-۹ ساعت خواب نیاز دارند اما نتایج پژوهش‌های اخیر بر زمان کلی خواب متمرکز نیست بلکه به این نکته می‌پردازد که شما به هر کدام از مراحل خواب تا چه حدی نیازمند هستید.

مراحل خواب

مراحل ۱ و ۲ خواب غیر رم و خواب رم را تحت عنوان خواب سبک می‌شناسیم و مراحل ۳ و ۴ خواب غیر رم تحت عنوان خواب عمیق طبقه بندی می‌شوند.

مرحله ۱

در طول مرحله ۱، شما از بیدار بودن دور شده و آماده خواب می‌شوید. این مرحله بسیار سبک بوده و مدت زمان طولانی دوام نمی‌آورد. فرد در حالت آرامش قرار می‌گیرد و این مرحله او را برای انتقال به مرحله بعدی خواب آماده می‌کند.

مرحله ۲

این مرحله از منظر چرخه خواب هنوز جزو خواب سبک محسوب می‌شود اما فرد در این مرحله یک خواب باثبات‌تر و بادوام‌تر را تجربه می‌کند. تنفس و ضربان قلب کند می‌شود، ماهیچه‌ها در حالت آرامش قرار گرفته، دمای بدن کاهش می‌یابد و امواج مغزی فعالیت کمتری دارند.

مرحله ۳ و ۴

در مرحله ۳ و ۴ خواب فرد وارد خواب عمیق می‌شود. مرحله ۴ عمیق‌ترین مرحله خواب است. در طول خواب عمیق، تنفس، ضربان قلب، دمای بدن، امواج مغزی به پایین‌ترین حد فعالیت خود می‌رسند. عضلات بسیار آرام هستند و به سختی می‌توان فرد را در این مرحله بیدار کرد.

مرحله ۴ به عنوان مرحله بهبودی شناخته می‌شود، چرا که رشد و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده در این مرحله اتفاق می‌افتد، هورمون‌های مهم در این مرحله آزاد و انرژی سلولی بازیابی می‌شوند.

مرحله رم ( REM)

اولین چرخه رم حدود ۹۰ دقیقه پس از به خواب رفتن شروع و هر ۹۰ دقیقه تکرار می‌شود. چشمان فرد در این مرحله سریعاً حرکت می‌کنند و امواج مغزی مشابه فرد بیدار است. تنفس، ضربان قلب و فشار خون نیز به زمان بیداری نزدیک است و عموماً رویابینی در این مرحله از خواب اتفاق می‌افتد. در این مرحله عضلات به طور موقت فلج و از حرکات فیزیکی در طول رویابینی جلوگیری می‌شود.

چقدر خواب عمیق نیاز داریم؟

در بزرگسالان سالم، حدود ۱۳ تا ۲۳ درصد از خواب از نوع خواب عمیق است، بنابراین اگر فردی در شبانه روز ۸ ساعت می‌خوابد به حدود ۶۲ تا ۱۱۰ دقیقه خواب عمیق نیاز دارد. اگرچه نیاز به خواب عمیق با افزایش سن کمتر می‌شود.

برخی کارکردهای خواب عمیق برای ذهن و بدن عبارتند از؛

- تثبیت حافظه

- فرآیندهای مربوط به یادگیری

- بهبود وضعیت جسمانی

- متعادل شدن قند خون و متابولیسم بدن

- تقویت سیستم ایمنی

- سم زدایی

چقدر خواب رم نیاز داریم؟

اگرچه تاکنون هیچ اجماع نظری در میان متخصصان در این رابطه وجود ندارد اما رویابینی عمدتاً در این مرحله رخ می‌دهد. متخصصان معتقدند رویابینی به تسهیل پردازش هیجانی و تثبیت حافظه کمک می‌کندو در اکثر بزرگسالان خواب رم حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از خواب را به خود اختصاص می‌دهد.

چگونه خواب عمیق را افزایش دهیم؟

اگر شما حدود ۸ ساعت می‌خوابید اما در رختخواب خود مدام غلت می‌زنید، ممکن است که خواب عمیق را به اندازه کافی دریافت نکنید.

به گفته دکتر زهرا بابایی، متخصص روانشناسی و درمانگر اختلالات خواب، آموزش مغز خود برای خواب عمیق به واسطه برخی راهبردهای زیر امکان‌پذیر است؛

- کاهش استرس

- ایجاد عادات و روتین‌های منظم برای خواب و بیداری

- استفاده از چشم بند برای جلوگیری از نور

- ورزش منظم

- ایجاد رژیم غذایی متناسب

- گوش دادن به صداهای تقویت کننده خواب مانند صداهای سفید

- مراقبه و آرام سازی

تیم تخصصی اختلالات خواب در مجموعه پزشکان جایروس به این موضوع اشاره می‌کنند که اگر شما علیرغم خواب کافی، در طول روز کماکان احساس خستگی می‌کنید باید ابتدا برخی دلایل احتمالی توسط پزشک متخصص خواب، مورد ارزیابی قرار گیرد.

برخی از این دلایل اختلالات خواب عبارتند از؛

- اختلالات خواب عمومی مانند اختلال سیکل خواب و بیداری و...

- وقفه خواب انسدادی یا همان آپنه‌ خواب

- بی خوابی و عدم دریافت خواب کافی و یا خواب زیاد به دلیل مشکلات قلبی، تیروئید، نارکولپسی، اضطراب و افسردگی و...

- سایر مشکلات مربوط به سلامتی که باعث ایجاد خستگی می‌شود و احتمال دارد اختلال خواب شما ناشی از سایر مشکلات پزشکی شما باشد.

در مواردی که شک به اختلال خواب وجود داشته باشد، بهترین جایی که می‌تواند به شما کمک کند یک کلینیک خواب است که در این‌گونه کلینیک‌ها، فلوشیپ اختلالات خواب و تیم‌های تخصصی روانشناسی و روانپزشکی و گاهی متخصصین سایر رشته‌های مرتبط حضور دارند.

در صورت نیاز به بررسی دقیق خواب شما، یک تست خواب نیز در کلینیک خواب انجام خواهد شد.

این مطلب، یک خبر آگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد.