خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ، با توجه به اینکه برخی از کارشناسان و منتقدان فرهنگی و هنری معتقد هستند که اتمسفر فرهنگ و هنر به گونه‌ای است که قائل به هیچ‌گونه خط‌مشی و ایدئولوژی نیست و همانند درختی است که هزاران شاخه دارد و از هر یک بهره‌ای می‌برند و با توجه به اینکه در دوران انفجار رسانه‌های اجتماعی به سر می‌بریم که بی‌وقفه پیشنهادهای هنری و بسته‌های فرهنگی برای مخاطبانش دارد نمی‌توان در تقابل و یا به زور فعالیت‌هایی انجام داد که تأثیر بسزایی در جامعه ندارد. اگر به حوزه مُد و لباس توجه کنیم، در جامعه خواهیم دید که جوانان ما در یک طرف هستند که گویی در دایره سرگردانی افتاده‌اند و در دوراهی «این را بپوش» و «آن را نپوش» گیر کرده‌اند!
طراحان و تولیدکنندگان در این میان بیشتر در دایره سرگردانی هستند. ارتباط و تعامل دوسویه میان تولیدکننده و طراح به خوبی شکل نگرفته و هر کدام آن یکی را مانع پیشرفت این حوزه می‌داند. از این لحاظ که میان تولیدکننده و طراح تقابل وجود دارد و راه‌شان از هم جدا است. از سوی دیگر جوانان به سمت جریان جهانی مد هستند و دیدگاه‌های نهادها و سازمان‌های متولی با آنان کاملاً فرق می‌کند. جوانان در جریانات ترند جهانی هستند و گویی نهادها، سازمان‌ها، طراحان و پژوهشگران در راهی دیگر، از همین رو، در این دو راهی‌ها هیچکس نمی‌تواند آن یکی را راضی کند که کدام راه درست‌تر، صحیح‌تر و قابل باورتر است! پس در این دایره سرگردانی چه باید کرد؟ با توجه به اینکه مسئولان مربوطه شهامت به چالش کشیده شدن را ندارند و راهی که در پیش گرفتند خلاف جهتی است که مردم می‌روند. به نوعی در تقابل این نهادها و سازمان‌های متولی با مردم می‌بینیم که آن‌ها در سویی در حال برگزاری برنامه‌ها، نمایشگاه‌ها و جشنواره‌هایی هستند که هم‌مرزی، هم‌فکری و یکدستی با اندیشه‌ها و افکار مردم در سطح شهر ندارد و از طرفی مردم جامعه در حال انتخاب فرهنگ و الگوی متفاوت دیگری هستند که با الگوهای ترویجی نهادها در تضاد است. شاید در جریان برنامه‌ریزی برای بهبود یا فرهنگی کردن مسئله پوشش در جامعه ایرانی اتفاقاتی رخ داده باشد اما دوگانگی و گسست همچنان پایدار است، سید محمود لاجوردی تولیدکننده و فعال حوزه مد و لباس در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر به برخی از پرسش‌های موجود پاسخ می‌دهد.
با توجه به اینکه نهادها و سازمان‌های متولی در امور فرهنگی در حال انجام پروژه‌ها، برنامه‌ها، کنگره‌ها و فرهنگسازی هستند اما دیده می‌شود که با دغدغه‌های سوژه‌های طبقه متوسط شهری در کشور هم‌خوانی ندارد و سوژه‌های اجتماعی به دنبال دغدغه‌های فرهنگی و ارزشی خاص خودشان هستند و در اینجا گسستی ایجاد شده است از همین‌رو می‌بینیم که الگوهای ارائه شده از سوی برخی نهادها و سازمان‌ها از سوی مردم قابل تأیید و تبعیت نیست یا تأثیر عینی آن الگوها را شاهد نیستیم، دیدگاه شما درباره این پیش‌فرض چیست؟ دلایل این اتفاقات چیست که نتوانستیم در حوزه مد و لباس موفق باشیم؟ گویی هر چه بیشتر جشنواره، نمایشگاه و… برگزار می‌شود اوضاع نابه‌سامان‌تر خواهد شد!
البته اگر منتقد و کارشناس در زمینه مد و لباس به صراحت عنوان می‌کند که جشنواره بی کارکرد است باید نقد او را از مبنا و اساس بررسی کنیم که چرا به این نکته اشاره کرده است، ببینید برگزاری جشنواره‌ها حرکتی است که آغاز می‌شود و قطعاً برگزاری جشنواره‌های بزرگی همچون جشنواره مد و لباس فجر ضعف‌هایی هم دارد و کسی هم منکر این ضعف‌ها و کمبودها و کاستی‌ها نیست اما باید ببینیم که چگونه می‌توان این کم و کاستی‌ها را برطرف کرد.
اگر طراح از دانشگاه‌ها یا مؤسسات طراحی مد و لباس فارغ‌التحصیل شده باشند شاید طرح‌های آنان خیلی بر مذاق تولیدکنندگان خوش نیاید. این گسست جدی میان صنعت و دانشگاه‌ها است که در همه حوزه‌ها وجود دارد
امکان دارد، تولیدکننده‌ای که در زمینه لباس اجتماع به‌صورت تخصصی فعالیت می‌کند با طرح‌ها و مدل‌هایی که در جشنواره ارائه می‌شود، موافق نباشد و از آن‌ها برای تولید انبوه در اجتماع استفاده نکند. پس در نتیجه ما باید به ریشه این موضوع یعنی اینکه طراح در دانشگاه‌ها چه می‌آموزد، برگردیم.
زیرا طراح کسی است که در این زمینه مطالعه داشته و با تحقیق و پژوهش به طراحی می‌پردازد اگر طراح از دل بازار آمده باشد، طرح‌هایی را براساس سلیقه مردم به تولیدکننده ارائه می‌دهد که قطعاً مورد تأیید آن‌ها خواهد بود اما اگر از دانشگاه‌ها یا مؤسسات طراحی مد و لباس فارغ‌التحصیل شده باشند شاید طرح‌های آنان خیلی بر مذاق تولیدکنندگان خوش نیاید. این گسست جدی میان صنعت و دانشگاه‌ها است که در همه حوزه‌ها وجود دارد.
کارآمد بودن در چه‌چیزی از اجرایی شدن نمایشگاه و جشنواره‌ها نهفته است؟ مطمئناً تعاملات و ارتباطات میان طراحان و تولیدکنندگان مفید است اما خیلی از طراحان آن را بدون کارکرد می‌دانند!
اگر جشنواره را از این منظر نگاه کنیم که طراحان آثارشان را به جشنواره ارائه می‌دهند تا تولیدکنندگان با طرح آن‌ها آشنا شوند قطعاً این ارتباط و تعامل منجر به اتفاقات خوبی در زمینه مد و لباس می‌شود تا در سال‌های آینده شاهد طراحی‌های خوبی در سطح جامعه باشیم و از این جهت به اعتقاد من جشنواره مد و لباس فجر «کارآمد» است. زیرا طراح به دنبال این خواهد بود که نظرات و اعتماد تولیدکننده را جلب کند و تولیدکننده هم طراحان حرفه‌ای را انتخاب کند و بداند که طراح چارچوب اصلی طراحی را یاد گرفته است اما سلیقه بازار را نمی‌داند و باید در این زمینه او را توجیه کند و مسائلی را به او آموزش دهد.
کارکرد بودن جشنواره متوجه چه کسی است، تولیدکننده؟ طراح یا مردمی که به دنبال مُد مناسب ایرانی هستند؟
بدون شک، جشنواره برای طراح کارکرد دارد زیرا آثار همکارانش را می‌بیند و این امر باعث رشد و خلاقیت ذهن او در طراحی می‌شود و با مشاهده طرح‌های بیشتر ایده‌هایی در این زمینه در ذهن‌اش شکل می‌گیرد همچنین تعامل و ارتباط خوبی میان طراح و تولیدکننده ایجاد می‌شود. قطعاً برای تولیدکننده هم جشنواره متفاوت خواهد بود زیرا با متدهای روز آشنا می‌شود و با طراحان بی‌شماری ارتباط برقرار می‌کند در نتیجه جشنواره مد و لباس چندان برای مردم کوچه و بازار و عموم نیست.
جشنواره مد و لباس، جشنواره تخصصی است که افراد متخصص در جشنواره حضور پیدا می‌کنند تا جشنواره برای آنان کارکرد تخصصی داشته باشد و فضای حرفه‌ای ایجاد کند. هرچند میوه همکاری و تعامل میان تولیدکننده و طراح برای مردم جامعه خواهد بود
اگر جشنواره برای عموم مردم برگزار نمی‌شود پس برای چه کسانی است؟
جشنواره مد و لباس، جشنواره تخصصی است که افراد متخصص در جشنواره حضور پیدا می‌کنند تا جشنواره برای آنان کارکرد تخصصی داشته باشد و فضای حرفه‌ای ایجاد کند. هرچند میوه همکاری و تعامل میان تولیدکننده و طراح برای مردم جامعه خواهد بود، یعنی وصلتی که اینجا اتفاق می‌افتد در نهایت برای مردم جامعه مفید خواهد بود. این جشنواره برای کسی که می‌خواهد در حوزه مد و لباس یاد بگیرد یا با همکاران و هم‌صنفی‌هایش ارتباط برقرار کند بسیار مفید خواهد بود. بالاخره پیدا کردن علم و ارتباطات از اصول بیزنس است که طراح و تولیدکننده با حضور در این جشنواره می‌تواند از این موارد بهره‌مند شود. هر فردی به دنبال این موضوعات باشد جشنواره برایش کارکرد دارد اگر هم به دنبال این موضوعات نباشد قطعاً می‌گوید که جشنواره کارکرد و اهمیتی برای تولیدکنندگان و طراحان نخواهد داشت.
آقای لاجوردی آیا جشنواره به صورت صددرصدی به اهدافش رسیده است؟
قطعاً خیر، جشنواره هنوز به اهدافش نرسیده است. اینجا باید منتقدان، کارشناسان، تولیدکنندگان و طراحان کمک کنند تا جشنواره به مقاصدش دست پیدا کند و یک قدم صنعت مد و لباس را به جلو حرکت دهند اگر این اتفاق رخ دهد قطعاً جشنواره‌ها برنده هستند.