دکتر علیرضا صدرا در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه جمهوریت؛ حاکمیت اراده عمومی، مشارکت مردمی، قانون و جابجایی دولتمردان و گردش نخبگانی به ویژه در قالب حکمروایی شایسته فرصتی برای اسلامیت نظام است، اظهار کرد: در مقابل اسلامیت نیز فرصتی برای جمهوریت در نظام ماست و در یک نمای کلی جمهوری اسلامی جامع استقلال، آزادی و مردم‌سالاری دینی فرصتی برای ایرانیت هم است. اما همه این موارد با افزایش کارآمدی و بالا بردن بهره‌وری و اثربخشی دولتی و ملی دربخش‌های مختلف از جمله اقتصاد، سیاست و فرهنگ تبلور مضاعف داشته و منجر به فرهنگ سازی پیشرو در جامعه شده و خواهند شد.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در چهل سال نخست در مرحله اول موفق شد نهادسازی و نظام سازی داشته باشد که الگویی بدیع و بی بدیل بود، با دفاع مقدس که خود یک جنگ جهانی سومِ تحمیل شده بود در مرحله دوم در حقیقت نظام ارزشی و سیاسی خود را تثبیت کرد و در مرحله سوم نیز با توسعه زیربنایی و سازندگی کشور موفق شد که اهم زیربناهای ایران را بسازد به این معنا که از طریق کارهای اساسی و تأمین نیازهای اصلی کشور بعد از امنیت و ثبات نظیر راه سازی، آب، برق، بهداشت، مخابرات، آموزش و … مملکت را به سوی ارتقا در عرصه‌های مختلف سوق داد. در واقع موانع پیشرفت کشور اعم از تهدیدات و کاستی‌ها را مرتفع ساخته و شرایط آن را فراهم ساخت.
وی افزود: در حال حاضر کشور در غالب این عرصه‌ها که با جمعیتی قریب ۳۰ میلیونی در دوران پهلوی وارد کننده و مصرف کننده بوده است؛ هم اینک با جمعیتی قریب به سه برابر بیشتر از آن زمان یعنی ۸۵ میلیونی تولیدکننده بوده و بعضاً صادرکننده است؛ بنابراین با توجه به آنچه که اشاره شد جمهوری اسلامی ایران در چله اول که جهاد اصغر بوده زیربنای خود را ساخت، تربیت نیروی انسانی کرد و در حال حاضر چندین میلیون دانش‌آموخته در رشته‌های مختلف در نقاط مختلف کشور داریم. نقدینگی زیادی نیز تولید شده است.
صدرا در ادامه به بیانیه گام دوم انقلاب مقام معظم رهبری (مدظله العالی) اشاره کرد و گفت: در حال حاضر یک چالش، یک راهبرد و سپس یک چشم‌انداز را پیشرو داریم که بیانیه گام دوم حاوی آنهاست. چالش ما کارآمدسازی اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ملی داخلی و خارجی دولتی، عمومی و خصوصی است، باید به جای قانون سازی زیاد با تولید قانون‌های خوب، کارآمدسازی قانونی کنیم که در مورد این مساله اکنون مجلس مدعی پیگیری است، از سوی دیگر باید بروکراسی و نظام اداری و اجرایی نارسا و ناسازوار کشور را اصلاح و اشکالات مشکل آفرینش را حل کنیم چرا که آنچه اکنون با آن مواجهیم خودش ضدتوسعه است.
وی افزود: انقلاب اسلامی به مثابه یک موتور مولد نیرو است و نمی‌توانیم قدرت رو به جلو انقلاب را کند کنیم بلکه باید شاسی خودرو پیشرفت کشور را تقویت کنیم، شاسی همان نظام بروکراسی است که باید اصلاح شود تا بهره‌وری و اثربخشی ملی کشور را ارتقا بخشد.
این پژوهشگر با بیان اینکه بر اساس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت رفتار نکرده‌ایم، گفت: در واقع به جای اینکه در دولت‌های مختلف بعد از انقلاب اسلامی پلکانی رفتار کنیم بیشتر پاندولی و زیگزاگی رفتار کرده‌ایم، و این موضوع به نوبه خود سبب نوسان و نابسامانی گشته است. سیاست‌های روزمره و ناپایدار نیز مانع پایداری و سبب بلاتکلیفی شده است؛ به همین سبب امروز برای حفظ اسلام در جامعه، نیاز به الگویی داریم که بر اساس آن هر دولتی بتواند دولت قبل را کامل‌تر کرده و به سمت توسعه و تعالی فراتر پیش برود. این مطالبه انقلاب اسلامی است و به معنای از نو ساختن و دوباره ساختن راه نیست بلکه ادامه راه پیشرفت همه جانبه کشور است.
انقلاب اسلامی به مثابه یک موتور مولد نیرو است و نمی‌توانیم قدرت رو به جلو انقلاب را کند کنیم بلکه باید شاسی خودرو پیشرفت کشور را تقویت کنیم، شاسی همان نظام بروکراسی است که باید اصلاح شود تا بهره‌وری و اثربخشی ملی کشور را ارتقا بخشد
صدرا افزود: بعد از تحقق این موارد است که به تمدن نوین اسلامی که همان پیشرفت همه جانبه در گستره فراملی بوده می‌رسیم، بسیاری مانند کیسینجر، بزرگترین استراتژیست غرب و حسنین هیکل مصری، بزرگترین استراتژیست جهان عرب می‌گویند: «ایران در حال ساخت تمدنش است». هیکل بیان می‌کند که «انقلاب اسلامی از دل‌ها نفوذ می کند»، وی اذعان دارد که من متوجه ولایت فقیه نمی‌شوم، ولی ایرانی‌ها یکبار در زمان داریوش با شمشیر خود را به مدیترانه رسانده‌اند و حال با ولایت فقیه در حال رساندن خود به مدیترانه هستند.
وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران، حکمت را وارد حکومت کرده و دغدغه و داعیه ابتنای حکومت بر حکمت را دارد، افزود: بر همین اساس باید نسبت به نوع مواجهه با مسائل برنامه‌ریزی علمی و خوب کرد، انسان و جوامع انسانی همگی بعد از امنیت، سلامت و آسایش جسمانی دنبال آرامش معنوی است. طالب عدالت، آزادی و کرامت است، کارآمدی و پیشرفت را ارزش می‌داند، جمهوری اسلامی ایران در طول چهل سال اخیر نشان داد که ظرفیت تأمین اهم این مؤلفه‌ها را دارد اما چند اشکال مشکل‌آفرین وجود دارد از جمله اینکه یکی جریان‌های فکری همواره و همچنان مشغول جدل جمهوریت و اسلامیت و برخی نیز ایرانیت هستند حال اینکه آمیزه این سه، سبب پیشرفت است. جناح‌های سیاسی نیز به جای جدال فرصت سوز بر سر عدالت و آزادی، به ویژه که آمیخته با تنازع سوزنده بوده باید با برنامه‌سازی، تصمیم سازی، کادرسازی و رقابت سالم و سازنده هم افزا، فرصت ساز باشند. هدر رفت زمان و هزینه بابت این جدل‌ها غیر قابل جبران است و منافات اساسی با اسلامیت نظام دارد چراکه حق‌الناس را تضییع کرده است. ما امروز باید کارآمدی را محور قرار داده و جدل فکری و جدال را کنار گذاشته و برهان علمی و برنامه عملی تولید و ارائه نمائیم.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران گفت: امروز انقلاب اسلامی نیازمند تخصص و تجربه شایسته و متناسب است، اسلامیت و جمهوریت و حتی ایرانیت ما در گرو کارآمدسازی ملی و دولتی است؛ امروز نخبگان علمی، با تولید نظریه علمی در تبیین پیشرفت انقلاب، نقش راهنمایی دارند. نخبگان عملی، با تولید برنامه و کادر و با سیاستگذاری و سیاستمداری یعنی ترسیم و اعمال سیاست‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نقش راهبردی دارند. این دو جریان، نقشی مکمل و هم افزا در چالش کارآمدسازی ملی، راهبرد الگوسازی اسلامی ایرانی پیشرفت و چشم‌انداز تمدن سازی نوین اسلامی دارند.
وی در مورد تأثیر دانشگاه در مقام نهاد کاربردی در جامعه به منظور تحقق اهداف انقلاب با توجه به بیانیه گام دوم افزود: دانشگاه به عنوان پژوهشگاه یا آموزشگاه، از یک سو و حوزه‌های علمیه از سوی دیگر به مثابه نیرو و نهاد عالمه نظام جمهوری اسلامی ایران محسوب شده و نقش تعیین کننده‌ای در تولید و ترویج علمی و تربیت اعم از آموزش نظری و پرورش عملی نیروهای دانش آموخته دارند. جهت شکل‌گیری نهادهای دانش بنیان و بدنه کارشناسی و مدیریتی نظام جمهوری اسلامی و قوای قانونگذاری، اجرایی و قضائی به عنوان نیرو و نهاد عاقله و مدبره نظام جمهوری اسلامی ایران و نیز حوزه عمومی و خصوصی همانند نیرو و نهادهای عامله نظام جمهوری اسلامی ایران است؛ آن هم در همه بخش‌های توسعه اقتصادی و تأمین آسایش بدنی همگانی، تعادل سیاسی و کارآمدسازی در جهت تعالی فرهنگی؛ معنوی و اخلاقی و تضمین آرامش باطنی و کرامت مدنی انسانی است.