احسان صدر، رئیس انجمن نیروگاه‌های مقیاس کوچک در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه در حال حاضر یکی از چالش‌های مهم توسعه کشور کمبود منابع سرمایه‌ای است، گفت: سرمایه گذاری خارجی تقریباً متوقف شده و حتی کشور به درآمدهای ارزی خود نیز دسترسی ندارد. توسعه زیرساخت برق هم بسیار سرمایه بر است و به همین علت در سال‌های گذشته به اندازه کافی توسعه نیافته است.
وی افزود: البته در تابستان‌های یکی دو سال اخیر نزولات جوی مناسب به کمک صنعت برق آمد ولی این امر پایدار نیست و به احتمال خیلی زیاد، کمبود برق، تابستان امسال خود را نشان می‌دهد. خوشبختانه راه حل این عقب افتادگی وجود دارد. ارزان‌ترین و سریع‌ترین روش تأمین برق، نیروگاه‌های مقیاس کوچک هستند که نیاز به منابع سرمایه‌ای را تا نصف کاهش می‌دهند و با توجه به شرایط کنونی کشور، یک موهبت الهی هستند.
این مقام مسئول توضیح داد: ایجاد هر مگاوات ظرفیت نیروگاهی بزرگ حدود ۶۰۰ هزار یورو سرمایه نیاز دارد و حدود ۴۰۰ هزار یورو نیز برای رساندن این برق به مصرف کننده لازم است در شبکه انتقال و فوق توزیع سرمایه گذاری شود، ادامه داد: این ارقام در حالی است که نیروگاه‌های مقیاس کوچک با ۴۰۰ هزار یورو سرمایه گذاری همان میزان برق را به مصرف کننده می‌رسانند. به این ترتیب اگر از ظرفیت این نیروگاه‌ها استفاده کنیم در کوتاه مدت نیاز به اجرای پروژه‌های گران قیمت و زمانبر توسعه شبکه برق برطرف می‌شود. این ظرفیت می‌تواند در شرایط کنونی برای کشور نجات بخش باشد.
حل چالش برق شهرک‌های صنعتی با کمک کوچک مقیاس‌ها
صدر ضمن یادآوری اینکه صنعت برق، زیر ساخت بخش صنعت و تولید به شمار می‌رود، اظهار داشت: در بسیاری از مواقع در شهرک‌های صنعتی واحدهای متوسط و کوچکی را شاهد هستیم که به دلیل نبود زیرساخت برق سرمایه گذاری آنها به تعویق افتاده است؛ این در حالی است که نیروگاه‌های مقیاس کوچک به سرعت می‌توانند این مشکل را برطرف کنند.
وی گفت: سرمایه گذاران نیروگاه‌های مقیاس کوچک متکی به سرمایه‌های شخصی هستند و وابستگی حداقلی به منابع عمومی یا صندوق توسعه ملی دارند. به همین جهت در سال‌های اخیر که آهنگ توسعه نیروگاه‌های بزرگ کند شده است، نیروگاه‌های مقیاس کوچک جهاد سرمایه گذاری را ادامه داده‌اند.
به گفته رئیس انجمن نیروگاه‌های کوچک مقیاس، با وجود اینکه نیروگاه‌های کوچک مقیاس تنها ٢ درصد ظرفیت نیروگاهی کل کشور هستند اما سهم ۲۰ تا ٢٥ درصدی در ایجاد ظرفیت‌های جدید تولید برق دارند.
وی بزرگترین مشکل نیروگاه‌های مقیاس کوچک را معوقات آنها دانست و تصریح کرد: نیروگاه‌ها پول برقی را که ۹ ماه پیش تولید کرده و به دولت تحویل داده‌اند هنوز دریافت نکرده‌اند. این میزان، منهای معوقات سال‌های قبل است. همین یک مشکل برای زمین‌گیر شدن یک نیروگاه کوچک مقیاس کافی است.
کم لطفی وزارت نیرو
صدر توضیح داد: تأخیر در پرداخت‌ها باعث شده نیروگاه‌ها در یک سال اخیر برخی ملزومات را ١٠٠ درصد گران‌تر، خریداری کنند و ارزش مطالباتشان در زمان پرداخت نزدیک ۱۰۰ درصد افت کند. البته متوجه محدودیت‌های مالی وزارت نیرو هستیم، اما این فشارها در کنار اینکه نرخ‌های خرید برق متناسب با واقعیت‌های اقتصادی کشور افزایش نیافته، کمر سرمایه گذاران را خم کرده است. به علاوه طبق بررسی‌هایی که انجام شده متوجه شدیم که منابع وزارت نیرو به درستی مدیریت نمی‌شود و می‌تواند به شکل مناسب‌تری مدیریت شود. به طور مثال میزان مطالبه نیروگاه‌های کوچک مقیاس به ازای هر کیلووات ظرفیت به طور متوسط حدود یک میلیون و ٣٠٠ هزار تومان است اما این رقم برای نیروگاه‌های بزرگ کمتر از ۴٠٠ هزار تومان است که آن هم البته خوب نیست ولی این تفاوت نشان می‌دهد که هنگام تخصیص همین منابع محدود به نیروگاه‌های مقیاس کوچک کم لطفی می‌شود.
رئیس انجمن نیروگاه‌های مقیاس کوچک افزود: چون این نیروگاه‌ها اغلب به نهاد عمومی و صندوق‌های بزرگ سرمایه گذاری متصل نیستند امکان جبران معوقات از منابع مالی خود را ندارند، از سویی دیگر این بد قولی‌های مسبوق به سابقه وزارت نیرو موجب بدنامی نیروگاه داران نزد بانک‌ها برای ارائه تسهیلات سرمایه در گردش شده است. متأسفانه تأخیر بیش از حد در پرداخت‌ها کارد را به استخوان رسانده و در صورتی که این نیروگاه‌ها الان که فصل تعمیرات است پولی دریافت نکنند، قادر نیستند تعمیرات سالانه خود را به موقع انجام دهند و احتمالاً در تابستان نمی‌توانند با حداکثر ظرفیت به کمک شبکه برق بیایند.
این مقام مسئول گفت: این نگرانی بزرگی است چراکه عمده درآمد سالانه این نیروگاه‌ها در تابستان محقق می‌شود و آماده نشدن نیروگاه‌ها برای تولید در تابستان هم به زیان شبکه است هم به زیان تولید کننده و متأسفانه این چرخه معیوب ادامه پیدا می‌کند.