بخشی از عبودیت انسان در مراودات و مراجعات و ارتباطات اجتماعی او با مردمان شکل می‌گیرد و این حوزه بسیار مهمی از عبودیت است.

خبرگزاری مهر، گروه دین و آئین: محمد علی انصاری، مفسر قرآن کریم و استاد حوزه و دانشگاه به تفسیر آیاتی از قرآن کریم و بیانات امیر حکمت و بلاغت امیرمومنان علی (ع) و شرح دعاهای صحیفه سجادیه پرداخته است که به صورت روزانه و موضوعی، در ماه مبارک رمضان تقدیم مخاطبان خواهد شد. در روز یازدهم ماه مبارک رمضان محمدعلی انصاری مفسر قرآن در تفسیر سوره یس به بیان حسن ارتباط اجتماعی؛ جلوه‌ای از عبودیت پرداخته است که در زیر می‌خوانید:

بخشی از این عبودیت انسان در مراودات و مراجعات و ارتباطات اجتماعی او با مردمان شکل می‌گیرد. این حوزه بسیار مهمی از عبودیت است و چه زیباست که من خدمت عزیزان به این شیوه عرض کنم که عبودیت از جایی شروع می‌شود که انسان‌ها با هم مواجه می‌شوند. «مَن تَبَسَّمَ فی وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ»، «تبسم در صورت یک مؤمن، یک عبادت و عبودیت است».

هنگامی که دو مؤمن با هم مصافحه می‌کنند، همان تعبیری که «مؤمنین دستی به هم می‌دهند، صورت بر صورت هم می‌گذارند» و همان آداب مهرورزانه توصیه شده را عمل می‌کنند، «گناهانشان به برکت این عبادتی که انجام می‌دهند فرو می‌ریزد،» این موضوع از یک تبسم و از یک صحف در صحف نهادن، دست در دست نهادن شروع می‌شود و تا جایی ادامه پیدا می‌کند که از برترین عبادات و برترین رازهای رسیدن انسان به عبودیت، «برآوردن حاجات یک انسان مؤمن است که از هفتاد حج مستحب در نزد خداوند، گاه فراتر و بالاتر است». یعنی از جلوه‌های عمده عبودیت و عبادات محسوب می‌شود و باید بیشتر به این تأمل کرد عزیزان، حسن ارتباط اجتماعی و حسن همسایگی.

و اگر دامنه این موضوع را باز کنیم، می‌بینیم که دامنه آن در روایات، توصیه‌های دینی و حتی آیات شریفه قرآن بسیار گستره است و گمان حقیر این است که در این جهت، نگاه مسلمانان نگاه جامعی نیست، ما در قسمت اول بحث عبودیت به نفس و تهذیب و مراقبه و کارکردن با نفس و احراز کمالات نفسانی از برکات عبودیت را درک می‌کنیم، متوجهیم و بیشتر مشتاقیم، «اما گروهی از انسان‌ها بیشتر اشتیاق عبادات این چنینی را دارند، اما این قسم سوم که هم پایه آن دو عبادت قبلی مطرح می‌شود به تعبیر مرحوم خواجه آن جایگاه را که باید مانند دو قسم قبل داشته باشد در میان مسلمانان ندارد. حسن مراودات اجتماعی که رنگ و بوی عبادی دارد.

ریشه کار هم روشن است عزیزان، اگر جان و نفس انسان طعم عبادت را بچشد و عبودیت را درک کند، به همان معانی که به محضر مبارکتان اشاره شد، بعد اتفاقی که می‌افتد این هست، بهترین نمونه اش همین ماه شریف است که ملاحظه می‌کنید، شما مگر در خطبه نبی مکرم (ص) نخواندید که «أَنْفَاسُکُمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ وَ نَوْمُکُمْ فِیهِ عِبَادَةٌ»، «نفس های شما مسلمانان در این ماه صیام تسبیح خداست و خواب شما عبادت است»، چرا؟ این جایی است که جان و نفس انسان قرین و عجین با حقیقت عبودیت می‌شود و اگر این اتفاق برای انسان رخ داد، دیگر تمام افعال او و رفتارهای او یک سره و یک دست عبودیت و عبادت محسوب خواهد شد و این انسان دائم الوصل و متصل به فیض الهی و ارتباط با حضرت پروردگار می‌شود.