شاخصه و ویژگی عبودیت چیست؟

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام والمسلمین شیخ حسین انصاریان استاد حوزه علمیه همزمان با ایام دهه اول فاطمیه در مسجد حضرت رسول اکرم (ص) به ایراد سخنرانی پرداخت و اظهار داشت: مدت‌های در این خانه خدا بحثی مطرح شد که در آیات و روایات مفصل به همراه لطایف، اشارات و حقایق آن بیان شد. به نظر می‌رسید بحث تمام شده باشد ولی با مراجعه به قرآن و روایات درسی از این بحث باقی مانده و حیف است که بیان نشود و آن بحث عبودیت و بندگی است.

وی با بیان اینکه عبودیت به معنای این است که انسان خودش را هزینه خداوند متعال کند، عنوان کرد: این هزینه کردن مخصوص انجام واجبات نیست. انجام واجبات بخشی از عبودیت است عبودیت شامل عمل و اخلاق و اعتقاد مثبت می‌شود. باید بدانیم از زمان حضرت آدم تا به امروز هر کسی در پیشگاه پروردگار به جایی رسیده با مایه عبودیت رسیده است.

انصاریان با اشاره به اینکه آثار عبودیت در عالم دنیا به چشم نمی‌آید و ظاهر نمی‌شود، گفت: وقتی پرده‌ها کنار برود انسان‌هایی که در این راه قدم برداشتند وقتی مقامات خود را مشاهده می‌کنند و آرزو می‌کنند ای‌کاش خداوند آنها را به دنیا برگرداند و این عبودیت را دو مرتبه تکرار کنند. البته برگشتی در کار نیست و آنجا تمام اهل نجات از وضعی که دارند رضایت کامل داشته و هرگز احساس نمی‌کنند که چیزی کم دارند.

این کارشناس مذهبی با استناد به آیات الهی خاطرنشان کرد: بر اساس آیات الهی کسانی که اعتقادات، اخلاق و حال دلشان وزن سنگین الهی دارد در عرصه زندگی از عمر خود کمال لذت را می‌برند و از آنچه دارند راضی هستند. این حال مهمی است که انسان در روز قیامت از آن زندگی که نتیجه عبودیتش بوده و به او عطا شده کمال رضایت را داشته باشد.

وی با بیان اینکه دعای کمیل دعایی ویژه است تصریح کرد: دعای کمیل یک دعای یقینی است که از سوی امام علی (ع) صادر شده و اگر کسی آن را بفهمد حتی اگر در سختی‌های گوناگون باشد راحت زندگی می‌کند؛ کسانی که در سختی‌ها، مشکلات و دشواری‌ها کم ظرفیتی نشان می‌دهند به خاطر آن است که عیار ایمان آنان کم است عیار ایمان اگر بالا باشد انسانی صابر، متوکل، آرام و محبوب الهی می‌شود. در قرآن مجید آمده افرادی که نزد حضرت یعقوب می‌رفتند و احوال ایشان را جویا می‌شدند حضرت به آنان پاسخ می‌داد من پاسخ نمی‌دهم و گلایه نزد شما نمی‌برم هر سخن و گلایه‌ای داشته باشم نزد خداوند می‌برم.

انصاریان ادامه داد: برای انسان دو پیشامد وجود دارد یک پیشامد شیرین و دیگر پیشامد تلخ است این دو پیشامد برای همه مردم وجود دارد و اینگونه نیست که دشمنان انسان مؤمن بدون رنج و مشکل باشند. کسانی که عیار ایمانشان بالا است حرفشان در تلخی‌ها این است این پیشامدها مقرر شده الهی هستند و ما راضی به رضای الهی هستیم و گلایه نداریم. پیشامدهای تلخ اولیای الهی را دیگران پیش می‌آورند و این پیشامدها نتیجه گناه، معصیت و … انسان مؤمن نیست.

این استاد حوزه علمیه با بیان حدیثی از امام علی (ع) اشاره کرد: کسی که در مسیر عبودیت قرار دارد فیوضات الهی به او روی می‌آورد بر همین اساس اولیای الهی وقتی عبادتی انجام می‌دادند از جانب خود نمی‌دانستند و فیض الهی می‌دانستند.

وی اضافه کرد: انسان مملوک مالک است و بر هیچ چیزی قدرت ندارد و نمی‌تواند ادعا کند که چیزی از خود دارد؛ بنابراین هیچ قدرتی وجود ندارد مگر با عنایت و لطف الهی. اگر پروردگار به انسان کمک نکند حتی نمی‌تواند قدم از قدم بردارد. کسانی که توجه به این مهم دارند هرگز مغرور نمی‌شوند و چیزی را از آن خود نمی‌دانند.

انصاریان با اشاره به داستان حضرت سلیمان گفت: روی حضرت سلیمان دید هدهد نیست و غایب است برهمین اساس تصمیم گرفت او را مواخذه کند از این رو وقتی هدهد آمد پرسید دلیل غیبت تو چیست؟ هدهد ماجرای بلقیس و تخت پادشاهی او را تعریف کرد و جناب سلیمان بعد از شنیدن سخنان هدهد خطاب به حاضران گفت چه کسی می‌تواند تخت پادشاه صبا را اینجا بیاورد؟ در همین هنگام قدرتمندترین جن از طایفه جنیان خطاب به حضرت سلیمان گفت من آن را می‌آورم قبل از آنکه از جای خود برخیزی و همچنین یکی دیگر که به علم کتاب اشراف داشت گفت من آن را می‌آورم قبل از آنکه پلک بزنی؛ وقتی شخص دوم تخت را حاضر کرد حضرت سلیمان فرمود این تختی که اینجا حاضر شده احسان و فضل الهی به من است. این داستان قرآنی نشان می‌دهد که انسان باید همه چیز را از آن خدا ببیند اگر چنین شود زبان گلایه‌اش بسته می‌شود. کسانی که اهل عبودیت هستند برای همه خیر، کرامت و نیکی می‌خواهند.