علی اکبر تورانیان مدیر انتشارات شهرآب در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره وضعیت کاغذ گفت: فارغ از همه مشکلات و بحران‌های مربوط به کاغذ، فروشش و مسائل مشابه، مساله‌ای که در اولویت قرار دارد، بحث امنیت حوزه نشره است. متاسفانه حوزه نشر از امنیت سرمایه‌گذاری ناشر برای آثارش برخوردار نیست و در جامعه‌ای که امنیت نباشد، نمی‌شود کار و زندگی کرد.
وی افزود: وقتی ناشر مالک آثار و سرمایه خود نیست، نمی‌تواند کار کند. قاچاق کتاب به شکل فیزیکی و مجازی ضربه‌ای به امنیت این‌شغل می‌زند که قابل توصیف نیست. نکته تاسف‌بار این‌جاست که هیچ‌نظارت و کنترلی هم روی این‌مساله نیست و هیچ‌اقدام جدی برای از بین بردن قاچاق کتاب انجام نمی شود. به بیان ساده، هیچ‌مشکل و مانعی برای کار قاچاق‌چیان و قانون‌شکنان نیست. در مواقعی، کارهای جسته‌گریخته‌ای انجام شد اما کافی نبودند. در این‌زمینه و در شرایطی که ناشران به مرز ورشکستی رسیده‌اند، مطالبه‌گر اصلی باید وزارت ارشاد باشد. در نتیجه همین‌شرایط، ناشری که می‌خواهد کتابی را با شمارگان چندهزار نسخه چاپ کند، ناچار است آن را با شمارگان ۱۰۰ نسخه چاپ کند. ولی آیا واقعا شمارگان ۵۰ یا ۱۰۰ نسخه برای یک کشور ۸۰ میلیونی توجیهی دارد؟
این‌مدیر نشر در ادامه گفت: تا کمی پیش‌تر از کشور همسایه‌مان افغانستان، به ایران می‌آمدند و از تولیدات ناشران ما خرید می‌کردند اما الان به واسطه چاپخانه‌های دیجیتال دیگر نمی‌آیند و نیازشان توسط قاچاق‌چیان کتاب تامین می‌شود. وقتی سینمای ایران با مشکل قاچاق فیلم‌ها و پخش غیرمجازشان روبرو شد، با خاطیان برخورد جدی شد و مجازات‌های سنگین برای قانون‌شکنان در نظر گرفته شد. در نتیجه امنیت به مشاغل سینما برگشت اما مساله کتاب رها شده است. اگر این‌نظارت‌ها و مجازات‌ها اعمال شوند، مطمئن هستم میزان شمارگان کتاب تغییر خواهد کرد.
کسانی هستند که امکان واردات کاغذ را دارند و می‌توانند قیمت‌های عجیب و غریب را بشکنند. اما کسانی هم در پشت پرده ماجرا هستند که می‌توانیم آن‌ها را مافیای کاغذ بخوانیم و بگوییم واردات کاغذ در انحصار آن‌هاست. خیلی‌ها هستند که حاضرند با همین ارز آزاد، کاغذ وارد کنند و به چاپ کتاب کمک کنند. چرا باید این‌افراد و گروه‌های دلسوز نادیده گرفته شوند؟تورانیان گفت: اما درباره مساله کاغذ و مواد اولیه تولید کتاب، باید بگویم کاغذ واقعا وضعیت بدی دارد. یعنی بلاتکلیف است؛ یک روز هست و یک روز نیست. ناشر هم نمی‌تواند کتابی را که برای چاپ آماده کرده چاپ کند. این‌اواخر کاغذ تا مرز بندی ۸۰۰ هزار تومان هم رسید. برای از بین‌بردن چنین‌وضعیتی، دولت سیزدهم باید توجه ویژه‌ای به کارخانه‌های کاغذسازی که در کشور هستند، داشته باشد. چون متاسفانه به‌جای تولید کاغذ کتاب، لیوان‌ها یا ظروف کاغذی تولید می‌کنند و یا خمیر کاغذ می‌فروشند. در نتیجه کاغذ چاپ کتاب، در داخل کشور تولید نمی‌شود. پس می‌طلبد که دولت بر کارخانه‌های تولید کاغذ نظارت داشته باشد که کاغذ کتاب تولید کنند نه چیز دیگر تا کاغذ ناشران از خود داخل کشور تامین شود نه خارج.
وی در ادامه گفت: در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد کاغذ مصرفی ناشران، وارداتی است. ما با آمریکا در یک جنگ اقتصادی تمام‌عیار هستیم و مساله تحریم اصلا قصه و افسانه نیست که بخواهیم نادیده‌اش بگیریم. پس خودکفایی در زمینه کاغذ، می‌تواند کمک زیادی به ما کند. جنگ‌مان هم به زودی تمام نمی‌شود. آمریکایی که دارو را تحریم می‌کند، می‌تواند کاغذ را هم تحریم کند. همین‌مساله و رفتارهایی که آمریکا تا به امروز داشته، ضرورت خودکفایی در تولید کاغذ را نشان می‌دهد. هم بازارش وجود دارد، هم شرایطش و هم شیوه‌های نوین کاغذ در کشور موجودند. اما اگر بناست کاغذ چاپ کتاب وارد شود، دولت باید شرایط این‌کار را آسان بگیرد. کسانی هستند که امکان واردات کاغذ را دارند و می‌توانند قیمت‌های عجیب و غریب را بشکنند. اما کسانی هم در پشت پرده ماجرا هستند که می‌توانیم آن‌ها را مافیای کاغذ بخوانیم و بگوییم واردات کاغذ در انحصار آن‌هاست. خیلی‌ها هستند که حاضرند با همین ارز آزاد، کاغذ وارد کنند و به چاپ کتاب کمک کنند. چرا باید این‌افراد و گروه‌های دلسوز نادیده گرفته شوند؟
مدیر انتشارات شهرآب گفت: در حال حاضر شرایط ساخت زینک هم در کشورمان وجود دارد. اما همان جریان‌های پشت پرده اجازه نمی‌دهند کارخانه تولید زینک در کشور ساخته شود. در نتیجه زینک مورد نیاز چاپ کتاب، از ترکیه وارد می‌شود. برایم واقعا عجیب است که کشور ما که در زمینه مسائل دفاعی و انرژی هسته‌ای، سخت‌ترین کارها را با وجود فشارهای دولت‌های بزرگ غربی به سرانجام رسانده، نمی‌تواند کارخانه کاغذ و زینک داشته باشد و در زمینه این‌محصول به خودکفایی برسد.
تورانیان در پایان گفت: آقای رئیسی رئیس دولت سیزدهم در برنامه‌های خود، بر احیای تولید در کشور تاکید کرده بود. امیدوارم ایشان این‌مساله را همچنان مد نظر داشته باشد و به آن رسیدگی کند.