خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه: با نزدیک شدن به ماه مهر و تمام شدن تعطیلات تابستانه پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌ها حوزه اندیشه بازگشایی می‌شوند و بازار نشر و نشست‌ها به نسبت هفته‌های قبل کمی پررونق‌تر می‌شود.
واکنش‌ها به یک حکم
یکی از جنجالی‌ترین اتفاقات هفته گذشته، اخراج بیژن عبدالکریمی استاد فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی بود که واکنش و اعتراض بسیاری از اندیشمندان و نخبگان علوم انسانی را برانگیخت و به دنبال این واکنش‌ها، رئیس دانشگاه آزاد دستور توقف این حکم و بررسی مجدد حکم این استاد فلسفه را صادر کرد.
محمد مهدی طهرانچی طی نامه‌ای خطاب به رییس مرکز حقوقی و صیانت از دارایی‌های دانشگاه نوشت: با بررسی گزارش‌های واصله نسبت به حکم تجدیدنظر صادره در ارتباط با بیژن عبدالکریمی این‌جانب لازم می‌دانم با اعمال بند «د» ماده ۲۷ آئین نامه نحوه تشکیل و رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی و آموزشکده‌های سما، موضوع مجدداً در هیئت عالی تجدید نظر مورد بررسی و اجرای حکم تا زمان رسیدگی در هیات متوقف شود.
اما در هفته گذشته مناسبت روز مردم شناسی و بزرگداشت ابوریحان بیرونی را داشتیم که پژوهشگاه فرهنگ، هنر ارتباطات و انجمن آثار و مفاخر فرهنگی نشست‌هایی به این مناسبت برگزار کردند.
پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات همچنین در یک نشست از کتاب «ارتباطات میان‌فرهنگی» نوشته برایان جی.هورن و باری تومالین که توسط محمدحسین شعاعی ترجمه شده و دانشگاه امام صادق (ع) هم آن را منتشر کرده است رونمایی شد و اساتید رشته مدیریت و ارتباطات درباره حوزه ارتباطات میان فرهنگی سخنرانی کردند.
بازار داغ نشر در روزهای آخر تابستان
اما حالا که صحبت از کتاب شد نگاهی به بازار نشر بیندازیم که در هفته گذشته خیلی هم پررونق بود. یکی از مهمترین آثاری که در هفته گذشته منتشر شد اثر تازه رضا داوری اردکانی، چهره ماندگار فلسفه و رئیس فرهنگستان علوم بود. کتاب «گسست تاریخی و شرق شناسی» که توسط انتشارات نقد فرهنگ منتشر شده درباره گسست تاریخی و نسبت آن با شرق شناسی است.
داوری اردکانی در بخشی از مقدمه این اثر نوشته است: مسئله گسست تاریخی چنانکه باید در ایران مطرح نشده است. یکی دو بار هم که از بعضی دانشمندان علوم اجتماعی نظرشان را در این باره پرسیدم به آن اعتنا نشان ندادند و آن را قابل طرح و تأمل ندانستند. وقتی به مطلبی التفات نمی‌کنند طبیعی است که آن را درنمی‌یابند وگرنه فهم گسست تاریخی برای دانشمندان نباید چندان دشوار باشد اما اکنون زمان، زمان سرعت است و مجال درنگ و تأمل تنگ.
همین جا که صحبت از داوری اردکانی شد به یک انتصاب در فرهنگستان علوم هم اشاره کنیم و آن هم اینکه در هفته گذشته علی‌اکبر صالحی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی با حکم رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم به‌عنوان معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم منصوب شد.
اما به اخبار و اتفاقات حوزه کتاب برگردیم؛ «نوشتن درباره درمانِ گفتاری» نوشته جفری برمَن با ترجمه نازی اکبری کتاب دیگریست که توسط انتشارات ققنوس منتشر شده و نویسنده در آن به سهم یالوم در روان‌درمانی و ادبیات پرداخته است. تکیه جفری برمَن در این کتاب بر ایده‌های متناوبی است که آثار یالوم را به هم پیوند می‌زنند. ازجمله این ایده‌ها می‌توان به شفافیت درمانگر، اهمیت رابطه التیام‌بخش، روان‌درمانی این‌جا و اکنون، رواج اضطراب مرگ، نظریه شفابخشی زخمی و شفابخشی متقابل اشاره کرد.
کتاب «حکمرانی علوی؛ الگوی نظام سیاسی در اسلام» نوشته اسماعیل منصوری لاریجانی هم اثر دیگریست که به تازگی منتشر شده است. در این اثر مهمترین صفات و ویژگی‌هایی که مولای متقیان (ع) خویش را متصف به آن می‌داند، تبیین شده است. این اثر را مؤسسه بوستان کتاب منتشر کرده است.
محمد اخگری هم تازه‌ترین ترجمه خود که مدت‌ها مشغول آن بود را به تازگی منتشر کرد. این استاد دانشگاه و مترجم باسابقه در تازه‌ترین اثرش سراغ کتاب «مایستر اکهارت تولد عرفان آلمانی از روح فلسفه اسلامی» نوشته کورت فلاش رفته است. فلاش، نویسنده این اثر در کتاب نامبرده که اثر برگزیده پانزدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در حوزه مطالعات اسلامی است نشان می‌دهد که ابن رشد به واسطه آثار آلبرت و دیتریش فرایبرگ الهام بخش تفکرات اساسی اکهارت بوده است و ارتباط اکهارت را با ابن‌سینا و دیگر فلاسفه مسلمان تبیین می‌کند.
روز گذشته (چهارشنبه ۱۷ شهریور ماه) «مجموعه مقالات بررسی و شناخت آثار سیدعباس معارف» هم با حضور خواهر مرحوم عباس معارف رونمایی شد.
بازدید از منزل مرحوم علامه حکیمی
در گزارش هفته‌های قبل به خبر درگذشت مرحوم حکیمی، پیام تسلیت‌های صادره و برخی از بحث و گفتگوهایی که با درگذشت این فیلسوف عدالت درگرفت پرداختیم اما برگزاری مراسم و نشست‌های یادبود برای این عالم فرزانه همچنان ادامه دارد به طوری که در روز دوشنبه ۱۵ شهریورماه به همت موسسه فهیم مراسم بزرگداشت علامه محمدرضا حکیمی با سخنرانی جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه به صورت مجازی برگزار شد. منوچهر صدوقی سها، آیت‌الله سیدجعفر سیدان، محمد اسفندیاری و حجت الاسلام مهدی مهریزی از جمله سخنرانان این جلسه بودند. روز سه شنبه ۱۶ شهریور ماه هم حجت الاسلام سید محمود دعایی، سرپرست روزنامه اطلاعات، احمد مسجد جامعی، قائم مقام رئیس مرکز دائرةالمعارف اسلامی و حجت الاسلام مسیح مهاجری، مدیر مسئول روزنامه جمهوری اسلامی از منزل مرحوم علامه حکیمی و زندگی ساده این حکیم فرزانه بازدید کردند.
امیرمهدی حکیمی برادرزاده علامه محمدرضا حکیمی در نوشتاری درباره اینکه چرا علامه حکیمی تا آخر عمر ازدواج نکرد بیان کرده که به گفته مرحوم، تجرد ایشان اختیاری نبوده و با اینکه ایشان اهل سخت‌گیری نبودند اما بعضی مواقع قرار نیست امری اتفاق بیفتد و از دست کسی هم کاری ساخته نیست.
دعوت به یک نشست
در پایان اینکه در هفته آینده برنامه‌ای برای علاقمندان حوزه جامعه شناسی با عنوان «بررسی و نقد آثار؛ افکار و کنشگری محمدامین قانعی‌راد» برگزار می‌شود. در این نشست سعید مدنی درباره موضوع «جنبش‌های اجتماعی جدید از منظر دکتر قانعی‌راد» و حسن محدثی عضو هیات علمی دانشگاه درباره موضوع «بررسی کتاب جامعه‌شناسی رشد و افول علم در ایران»، سخنرانی می‌کنند. این نشست دوشنبه ۲۲ شهریورماه از ساعت ۱۷ تا ۱۹ به صورت مجازی برگزار می‌شود.