به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «اسلام و دموکراسی در ایران» پژوهشی در سیر مجادلات فقها و روشنفکران درباره نقش آرای مردمی در حکمرانی نوشته امیر دبیری مهر، توسط انتشارات نقد فرهنگ منتشر شد.
این کتاب پژوهشی کوششی است برای طبقه بندی متفکران طرخ، صاحب نام و موثر در ایران که رابطه اسلام و دموکراسی برایشان یک دغدغه است. تا از این طریق، چارچوبی روشن موثق و جامع از مجموعه مباحث مربوط به اسلام و دموکراسی ارائه شود. به عبارت دیگر، در این کتاب حجم وسیعی از نظریه پردازی ها، گفت وگوها، مباحثه ها و مجادلات درباره یکی از مهم ترین چالش های سیاسی ایران چارچوب بندی و سازماندهی شده است.
ساختار کتاب به این شکل است که دارای سه دفتر است؛ دفتر نخست: بازشناسی آرای صاحب نظران: توصیف تاریحی و گفتمانی، دفتر دوم: بررسی آرای متعارض درباره اسلام و دموکراسی در ایران و دفتر سوم: تحلیل آرای معارض فقها و روشنفکران.
نویسنده ذیل هرکدام از این دفترها گفتارهایی آورده که عناوین آنها عبارتست از: گفتارهای دفتر نخست عبارتند از: گفتار اول: دیرینه شناسی تعارض و تقابل عملی درباره اسلام و دموکراسی در ایران، گفتار دوم: مروری کلی برمباحث نظری صاحب نظران درباره ارتباط اسلام و دموکرسی دو رویکرد متفاوت در تفکر پیرامون اسلام و دموکراسی و گفتار سوم: مفاهیم اساسی.
گفتارهای دفتر دوم عبارتند از: گفتار اول: نگرش سنت گرایانه به رابطه اسلام و دموکراسی: آرای قائل به عدم سازگاری ۱۴۴، گفتار دوم: نگرش مدرن سکولاریسم به رابطه اسلام و دموکرسی، آرای قائل به عدم سازگاری حاکمیت انسانی با حاکمیت خدا، گفتار سوم: نظریه پردازان دوره انتقال یا اسلام گرایان اصولگرا، گفتار چهارم: نگرش قائل به دموکراسی دینی: آرای متفکران معتقد به سازگاری اسلام و دموکراسی.
گفتارهای دفتر سوم هم عبارتست از: تحلیل آرای معارض فقها و روشنفکران..
دبیری مهر در بخشی از پیشگفتار اثر نوشته است: در این پژوهش نمی خواهیم به سوال بزرگ و نامحدودی مثل آیا اسلام و دموکراسی سازگار هستند یا خیر پاسخ دهیم، زیرا سوال های زیادی در پی دارد که پاسخ های جداگانه و مفصلی می طلبد که خود موضوع تحقیق های دیگری مثل کدام اسلام؟ قرائت اهل سنت از اسلام و قرائت تشیع از اسلام؟ و...است. از سوی دیگر بحث حاضر ماهیتی شناخت شناسانه یا اپسیتمولوژیک ندارد در نتیجه بحث بر سر این نیست که اسلام با دموکراسی سازگار است یا خیر که این امری در حوزه اجتهاد مذهبی است بلکه از منظر یک دانش پژوه سیاسی بحث این است که کدام قرائت امامیه از اسلام به دموکراسی سازگار است و کدام نیست.
در این کتاب تلاش شده به این سوال ها پاسخ داده شود؛
۱.آیا دلیل ناسازگار دیدن اسلام و دموکراسی از نظر برخی از علمای سنت گرا تعارض حاکمیت الهی با دموکراسی است؟
۲. آیا دلیل ناسازگار دیدن اسلام با دموکراسی از نظر سکولارها نقض سکولار با پیروی از احکام شرعی به ویژه آموزه های اجتماعی اسلامی (فقه امامیه) است؟
۳. آیا فقدان نظریه روشن و منجز متفکران دوره انتقال در خصوص رابطه اسلام و دموکراسی به نگرش فراسنتی و درعین حال غیرمدرن ایشان باز می گردد؟
۴. آیا دلیل سازگاری قرائت مذهب امامیه با دموکراسی از دیدگاه برخی از صاحب نظران به قرئات خاص ایشان از اسلام و دموکراسی باز می گردد؟
در انتهای اثر فهرست منابع، فهرست کتابها، فهرست منابع رسانه ای و فهرست کتابهای خارجی آمده است.
کتاب «اسلام و دموکراسی در ایران» پژوهشی در سیر مجادلات فقها و روشنفکران درباره نقش آرای مردمی در حکمرانی نوشته امیر دبیری مهر در ۲۸۸ صفحه با قیمت ۸۵ هزار تومان توسط انتشارات نقد فرهنگ منتشر شده است.