حدیث قدسی لَوْلاک بیانگر منزلت و عظمت بی‌نظیر حضرت زهرا(س)

خبرگزاری مهر - گروه دین و آئین: حضرت صدیقه کبری سلام‌الله علیها الگوی برجسته و شایسته ای برای زنان و مردان در همه تاریخ و جغرافیای جهان است؛ الگویی که تأسی به آن نه‌تنها آثار رنج و زحمت را از زندگی‌ها بیرون می‌برد، بلکه منشأ خیرات و برکات زیادی برای زندگی فردی و اجتماعی ما خواهد بود. در این میان، الگو بودن آن حضرت نکته‌ای نیست که تنها شیعیان به آن اذعان داشته باشند، بلکه وقتی منابع تاریخی و روایی را بررسی می‌کنیم با نمونه‌های بسیاری مواجه می‌شویم که حتی علمای غیر شیعی اعم از دانشمندان اهل سنت و حتی بزرگان مسیحیت و سایر ادیان به آن اشاره کرده‌اند.

آن حضرت در هر مرحله از زندگی خود به نوعی رفتار می‌کردند. گاهی در نقش دختر کاملی برای پدر خود حاضر بودند و نقش فرزندی را به نحوی ادا می‌کردند که پیامبر صلی‌الله علیه و آله به ایشان لقب «ام ابیها» را دادند. یعنی فرزندی که از شدت دلسوزی و وفاداری و مهربانی نسبت به پدر خود، مانند مادر و پدر است. زمانی در نقش همسری برای حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام بودند. آن هم همسری کامل، دلسوز، وفادار، مؤمن و دارای جمیع خصلت‌های نیکو و پسندیده‌ای که در زندگی اسلامی باید مورد توجه قرار بگیرد. از سوی دیگر گاهی در نقش مادری ظاهر می‌شدند و نمونه کامل از مادری هستند که می‌توانند فرزندان خود را به بهترین وجه ممکن تربیت کنند. چه فرزندان پسر و چه فرزندان دختر خود را، به طوری که هر کدام از آن‌ها بهترین و کامل‌ترین انسان‌های روی زمین هستند و خود، سرمشقی برای مردم تاریخ شده‌اند.در یک دوره‌ای هم حامی امامت بودند. ایشان به نحوی از امام زمان خود، دفاع کردند که مردان آن روزگار و بلکه همه تاریخ باید دفاع از امام زمان را از آن بانوی مکرم فرا بگیرند. ایشان گاه با سخنرانی و خطابه کار را پیش می‌بردند و نمونه آن خطبه جامع و پندآموز فدکیه است. در شرایطی هم جان خود و فرزندی که باردار بودند را برای دفاع از حق و دفاع از امام به خطر انداختند تا جایی که این فداکاری و ایثار منجر به شهادت ایشان و فرزندشان شد.

در حدیثی از سوی حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف می‌خوانیم که: «حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها الگوی کاملی برای من هستند.» وقتی ایشان از بانوی مکرم اسلام الگو می‌گیرند، جای بحث و شکی باقی نمی‌ماند که همه مردان و زنان مؤمن ایشان را الگو و سرمشق خود قرار بدهند.

شأن و منزلت حضرت زهرا سلام‌الله علیها، جایگاه رفیعی است که از درک ما فراتر رفته است. البته ما می‌توانیم از این فضیلت‌ها استفاده کنیم و تا حدی که می‌توانیم خودمان را شبیه ایشان کرده و مانند آن بزرگوار زندگی کنیم. به مناسبت فرارسیدن ایامی که منسوب به آن حضرت است، حجت الاسلام والمسلمین سید محمدباقر علم الهدی استاد حوزه علمیه تهران از رهگذر تبیین سبک زندگی فاطمی، مطالبی درخصوص فضائل و خصایص آن حضرت با عنوان الگوی برتر مطرح می‌کنند و مطالب آن تقدیم مخاطبان می‌شود. آنچه در این بخش خواهید خواند بخش دوم این سلسله مطلب است:

پیامبر اکرم (ص) با استناد به حدیث قدسی لولاک فرمودند: «یا احمد لولاک لما خلقت الافلاک و لو لا علی لما خلقتک و لو لا فاطمه لما خلقتکما» خداوند فرموده است: ای احمد اگر تو نبودی افلاک را خلق نمی‌کردم و اگر علی نبود تو را خلق نمی‌کردم و اگر فاطمه نبود شما دو نفر را خلق نمی‌کردم. این حدیث بیانگر منزلت و عظمت بی نظیر حضرت زهرا سلام الله علیها نزد خداوند متعال است.

پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت مطهرش همانند شاخ و برگ یک درخت و متمم و مکمل یکدیگرند و حضرت زهرا سلام الله علیها و فرزندان معصوم آن حضرت موجب تکمیل رسالت و اجرای صحیح دستورات دین خدا هستند. اگر فرزندان حضرت فاطمه سلام الله علیها نبودند مردم در اجرای احکام قرآن دچار تشویش، تردید، دودلی و شک می‌شدند و آن اسلام ناب که مسیر سعادتمندی انسان‌ها را هموار می‌کند به دست مردم نمی‌رسید.

در حقیقت اگر حضرت زهرا سلام الله علیها نبود و فرزندان آن حضرت پا به عرصه حیات نمی‌گذاشتند رسالت، ولایت و اسلام به ثمر نمی‌رسید. مقامات این بانوی بزرگوار عالم آنقدر بالا و رفیع است که همه فرشتگان و آسمانیان به حال او غبطه می‌خورند و بر ایشان سلام و درود می‌فرستند. رسول گرامی اسلام نیز نسبت به صدیقه اطهر فاطمه زهرا سلام الله علیها علاقه فراوانی داشتند، دست ایشان را می‌بوسیدند و همواره ایشان را بر دیگران مقدم می‌داشتند. بارها و بارها از پیامبر اکرم (ص) شنیده شد که می‌فرمودند دخترم زهرا بهترین و برترین زنان روی زمین و بهشت برین است و ایشان را سیده نساء العالمین، سرور زنان جهان معرفی فرمودند.

ابن ابی الحدید که از دانشمندان بزرگ اهل سنت و معتزلی مذهب است در تفسیر آیه «انما یریدالله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا» مطرح می‌کند؛ فاطمه زهرا سلام الله علیها از اهل بیت است و این آیه دلالت بر عصمت آن حضرت دارد و در تأیید آن به حدیث شریف نبوی استناد می‌کند آنجا که پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «فاطمه بضعه منی فمن آذاها فقد آذانی و من آذانی فقد آذی الله» فاطمه پاره تن من است هر کس او را برنجاند مرا رنجانده و هر کس مرا برنجاند خدا را رنجانده است. ابن ابی الحدید این سخن پیامبر اکرم (ص) را دلیل بر عصمت حضرت زهرا سلام الله علیها می‌داند.

با سیری در زندگانی وجود مقدس پیامبر اکرم (ص) و حضرت خدیجه (س)، پدر و مادر بزرگوار حضرت زهرا سلام الله علیها می‌توان بیشتر با سجایای اخلاقی صدیقه طاهره آشنا شد.

پیامبر اکرم (ص) در قرآن کریم چنین توصیف شدند: «و ما ارسلناک الا رحمه للعالمین» ای رسول ما تو نفرستادیم مگر آنکه رحمت برای عالمیان باشی. وجود مقدس پیامبر اکرم (ص) مظهر رحمت خداوند متعال در این عالم و عالم دیگر است. رسول خدا (ص) آنچنان ارزش و جایگاه قدسی دارند که خداوند متعال اوصاف آن حضرت را با اسماً مخصوص خودش توصیف می‌کند و می‌فرماید: «لقد جاءکم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتم حریص علیکم بالمومنین رئوف رحیم»؛ قطعاً برای شما پیامبری از خودتان آمد که بر او دشوار است شما در رنج بیفتید، به هدایت شما حریص و نسبت به مؤمنان دلسوز مهربان است.

زهرا سلام الله علیها در دو دامن پاک، مطهر و سرشار از ایمان پرورش پیدا کرده و از زلال معرفتی آیات نورانی قرآن در کنار پدر بزرگوارش و از تربیت‌های پاک، مخلصانه و بی شائبه مادر بافضیلتش بهره گرفته است

در این آیه خداوند متعال دو ویژگی که از اوصاف خود را به پیامبر اکرم (ص) نسبت داده است، با این دو ویژگی بیشتر می‌توان با ملکات اخلاقی پیامبر رحمت آشنا شد. رأفت و مهربانی از ویژگی‌ها خداوند است و خدای متعال پیامبر را مظهر این دو ویژگی معرفی می‌کند. پیامبر اکرم (ص) اقیانوس رأفت و رحمت برای همه عالمیان است. پروردگار عالم در آیه دیگری درباره پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «و ما ارسلناک الا حافه للناس بشیرا و نذیرا»، ما تو را جز برای اینکه مردم را بشارت به رحمت پروردگار عالم و انذار از عذاب الهی دهی نفرستادیم.

در جای دیگری خداوند متعال درباره اخلاق پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «انک لعلی خلق عظیم»، تو دارای اخلاق عظیم و برجسته هستی. همچنین در آیه ۱۵۹ سوره آل عمران می‌فرماید: «فما رحمه من الله لنت لهم و لو کنت فظا غلیظ القلب لانفضوا من حولک»، به مرحمت خدا بود که با خلق مهربان گشتی و اگر تندخو و سخت دل بودی مردم از گرد تو متفرق می‌شدند. بی جهت نبود که وقتی حضرت در جنگ احد مورد تهاجم کفار قریش قرار گرفت و زخم‌های بیشماری بر پیکر نازنینش وارد شد، اصحاب از پیامبر اکرم درخواست کردند که دشمنانش را نفرین کند اما پیامبر رحمت فرمودند: «انی لم ابعث لعانا ولکنی بعثت داعیا و رحمه اللهم اهد قومی فانهم لایعلمون»، من برانگیخته نشدم تا انسان‌ها را نفرین کنم بلکه من برای دعوت و رحمت برانگیخته شدم، خدایا قوم مرا هدایت کن زیرا آنها می‌دانند.

در جای دیگری پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق»، من مبعوث شدم تا مکارم اخلاق را در میان مردم تمام کنم.

اما مادر حضرت زهرا سلام الله علیها، خدیجه کبری بانوی بسیار بافضیلت و دارای جایگاه بسیار ارجمند در پیشگاه خدا و پیامبر خدا است. بانویی که جز معدود زنانی است که پیامبر اکرم (ص) به عنوان برترین زنان عالم و از زنان بهشتی معرفی کردند. حضرت خدیجه (س) حدود ۲۵ سال با پیامبر اکرم (ص) زندگی کرد. ایشان در حالی که بیشترین امکانات مالی و اقتصادی را در اختیار داشت از هیچ خدمتی به پیامبر خدا کوتاهی نکرد، ثروتش را در طبق اخلاق گذاشته و در راه رضایت معشوق و معبود هزینه کرد.

حضرت خدیجه سنگ صبور غم‌های دل رسول گرامی اسلام بود و تمام ناراحتی‌ها و شکنجه‌های روحی و جسمی که از سوی قریش بر آن حضرت وارد می‌شد را با عواطف مخلصانه خود تعدیل می‌کرد. خدیجه سلام الله علیها در کمال متانت و کرامت پا به پای رسول خدا سختی‌ها را تحمل می‌کرد. پیامبر اکرم (ص) به خاطر خلق برجسته خدیجه (س) آنقدر به ایشان وابسته بود که وقتی خدیجه سلام الله علیها از دار دنیا رفتند، سال درگذشت ایشان را که مقارن با وفات جناب ابوطالب بود عام الحزن نام گذاری کردند. بعد از رحلت خدیجه سلام الله علیها هر گاه پیامبر خدا به یاد خدیجه می‌فتادند و یا به مناسبتی ذکر خیری از ایشان به میان می‌آمد چشمان مبارک رسول خدا اشکبار می‌شد. غم سراپای وجود حضرت را می‌گرفت و حضرت مشغول بیان خاطرات شیرینی می‌شدند که از حضرت خدیجه داشتند.

عظمت و جایگاه این بانوی بزرگوار آنقدر زیاد است که هیچ زبانی گویای تبیین زوایای مختلف زندگانی و شخصیت روحی ایشان نیست. عایشه می‌گوید من به هیچکدام از زنان پیامبر به اندازه خدیجه حساس نبودم چرا که پیامبر خدا مرتب از خدیجه تعریف می‌کرد و من در حالی که خدیجه را ندیده بودم نسبت به او حساسیت نشان می‌دادم. در جای دیگری امیرمومنان علی (ع) نقل می‌کنند روزی پیامبر اکرم (ص) در کنار سایر همسران خود نشسته بودند که به یاد خدیجه افتادند و اشک در دیدگان حضرت جاری شد، عایشه گفت یا رسول الله چرا گریه می‌کنی؟ برای پیرزنی سرخ رو که از قبیله بنی اسد بود اشک می‌ریزی؟ پیامبر اکرم (ص) فرمودند: چه می‌گویی آن وقتی که شما مرا تکذیب می‌کردید و کافر بودید خدیجه ایمان آورده بود و مرا تصدیق کرد و آن وقتی که شما عقیم بودید او برای من فرزندی آورد.

در بیانی دیگر پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «خداوند از میان زنان دنیا چهار نفر را به عنوان برترین بانوان انتخاب کرده است و آن چهار زن مریم، آسیه، خدیجه و فاطمه هستند. در روایت دیگری به نقل از صحیح بخاری پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «جبرئیل اظهار کرد ای پیامبر سلام خدا و من را به خدیجه ابلاغ کن و او را به بهشت مژده بده. چون پیامبر به خدیجه رسیدند سلام خدا و جبرئیل را به ایشان رساندند و او از این بابت بسیار شادمان و مسرور شد. این روایات بیانگر عظمت و جایگاه ویژه و قدسی حضرت خدیجه سلام الله علیها هستند.

چنین پدر و مادری طبیعی است که فرزندی مانند حضرت زهرا سلام الله علیها به دنیا بیاورند، بانویی که برای همیشه تاریخ الگوی برتر بانوان و مردان عالم است. زهرا سلام الله علیها در دو دامن پاک، مطهر و سرشار از ایمان پرورش پیدا کرده و از زلال معرفتی آیات نورانی قرآن در کنار پدر بزرگوارش و از تربیت‌های پاک، مخلصانه و بی شائبه مادر بافضیلتش بهره گرفته است تا از این رهگذر دستاوردهایی که از مادر و پدر به دست آورده را به بشریت ارائه نماید و سبک زندگی برتر را به انسان‌ها بیاموزد.