به گزارش خبرگزاری مهر، در متن بیانیه وزارت بهداشت آمده است: بیست و نهم دی ماه مصادف با روز ملی هوای پای، توجه همگان را به نقش هوای پاک در تأمین سلامتی و بهبود کیفیت زندگی شهروندان و اقتصاد کشور فرا می‌خواند. همچنین انتخاب شعار «هوای پاک، حقوق عامه، اراده ملی» در سال ۱۴۰۰ لزوم توجه به این مهم به ویژه در شهرهای با آلودگی بالا را گوشزد می‌کند.
آلودگی هوا به عنوان مهمترین فاکتور خطر محیطی بر سلامت انسان و چهارمین عامل مرگ زودرس و دومین عامل مرگ ناشی از بیماری‌های غیرواگیر مانند بیماری‌های ایسکمیک قلبی، سکته مغزی و سرطان ریه در جهان شناخته شده است.
مطابق آخرین گزارش مؤسسه بار بیماری‌ها به ترتیب ۲۲ درصد از مرگ‌های ناشی از سکته مغزی، ۲۱ درصد از مرگ‌های ناشی از بیماری‌های ایسکمیک قلبی IHD)، ۲۲) درصد از مرگ‌های ناشی از سرطان ریه، ۲۲ درصد از مرگ‌های ناشی از دیابت و ۲۴ درصد از مرگ‌های ناشی از بیماری‌های مزمن انسداد ریوی ((COPD در کشور ایران به دلیل مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ هوای آزاد است.
طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت بیش از ۹۲ درصد از مردم جهان در مناطقی زندگی می‌کنند که میزان غلظت آلاینده‌های موجود در هوا در این مناطق از رهنمود این سازمان بالاتر است و سالیانه ۶.۷ میلیون انسان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و به طور میانگین ۱۲ درصد از مرگ‌های سالیانه در جهان منتسب به آلودگی هوا است.
آلودگی هوا، عموم مردم، به خصوص کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. کودکان جزو نسل آینده کشور و از جمله گروه‌های آسیب پذیر هستند و عوارض آلودگی هوا بر آنها از جمله کاهش وزن هنگام تولد، افزایش اختلالات طیف اوتیسم، بیش فعالی، کاهش رشد مغز، افزایش عفونت‌های حاد دستگاه تحتانی تنفسی، تشدید علائم آسم و افزایش بروز سرطان خون (لوسمی) کاملاً شناخته شده است.
سالیانه به طور تقریبی ۵۴۰ هزار کودک زیر پنج سال در دنیا به علت مواجهه با آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند.
به رغم تلاش‌های صورت گرفته توسط سازمان‌های متولی، غلظت سالیانه ذرات معلق PM۲.۵ در کشور به طور میانگین ۶ برابر رهنمود سازمان جهانی بهداشت است و فقط به طور میانگین ۱۴ درصد از روزهای سال غلظت ذرات معلق PM۲.۵ در شهرهای کشور پایین‌تر از رهنمود سازمان جهانی بهداشت است و از طرفی هزینه‌های مرگ ناشی از آلودگی هوا در کشور بالغ بر ۷ میلیارد دلار برآورد گردیده است.
کاهش آلودگی هوای آزاد و داخل خانه و شناسایی مهمترین آلاینده‌ها به منظور حذف یا کاهش آن می‌تواند نقش ویژه‌ای در کاهش میزان مرگ و میر و بروز بیماری‌های مرتبط داشته و موجبات کاهش هزینه‌های سرسام‌آور درمان بیماری‌ها و بهبود شاخص‌های بهره‌وری شود.
شعار روز هوای پاک "هوای پاک، حقوق عامه، اراده ملی" با هدف اهتمام هر چه بیشتر تصمیم سازان و تصمیم گیران در سطوح مختلف ملی و منطقه‌ای برای کنترل یکی از مهمترین عوامل بروز بیماری‌ها و مرگ‌های ناشی از آن انتخاب شده است. در این راستا برگزاری نشست‌های کارشناسی و جلسات بین بخشی با حضور تمامی دستگاه‌های ذیربط به منظور انجام اقدامات همه جانبه می‌تواند راهگشا باشد.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ضرورت اقدامی اساسی، از جمله فرهنگ سازی، تدوین و اجرای آموزش‌های مقدماتی در مدارس، جلب مشارکت‌های مردمی، اجرای صحیح قانون هوای پاک در کشور و تخصیص منابع مالی پایدار را از مهمترین این اقدامات می‌داند و به همین مناسبت از تمامی مسئولان، دست‌اندرکاران، فعالان حوزه سلامت و محیط زیست درخواست می‌نماید تا با انجام اقدامات عملی بخصوص اجرای صحیح قانون هوای پاک و آئین نامه‌های آن و تدوین راهکارهای اجرایی مؤثر و عاجل موجبات تأمین محیطی سالم را برای تمامی آحاد مردم فراهم آورند.