به گزارش خبرنگار مهر، احمد وحیدی وزیر کشور صبح امروز (یکشنبه) در اولین نشست همایش ملی ایران و همسایگان با اشاره به اینکه این همایش می‌تواند نقش خوبی در گفتمان سازی در حوزه سیاست و همسایگی داشته باشد گفت: همسایگی اگرچه در غرب مورد توجه بوده و ادبیات آن ساخته شده؛ اما نیازمند این است که ما با نگاه، برداشت و نیازهای خود در جمهوری اسلامی این مفهوم را مجدداً تعریف کنیم و ادبیات آن مجدداً طراحی شود.
وحیدی با بیان اینکه سیاست همسایگی یکطرفه نیست، اظهار کرد: این طور نیست که ایران تصمیم بگیرد این سیاست را محقق کند و این پایان کار باشد، سیاست همسایگی باید مورد توافق همه کشورهای منطقه قرار گیرد. باید آگاهی و ادراک سازی خوب اتفاق بیفتد چراکه این سیاست یک جانبه نیست که فقط ما آن را دنبال کنیم.
وی ادامه داد: این ادراک سازی باید در سایر همسایگان نیز اتفاق بیفتد و این همایش می‌تواند این نقش را ایفا کند تا این سیاست توسعه پیدا کند و آنها هم حضور داشته باشند تا حرف‌های ما را بشنوند و حرف‌های آنها نیز شنیده شود.
وزیر کشور بیان کرد: جمهوری اسلامی از زمان تولد خود دست دوستی به سمت همسایگان دراز کرد، اما شروع جنگ تحمیلی اولین چاقویی بود که بر سینه سیاست همسایگی زده شد. دشمنان ما این چاقو را زدند تا همسایگی ما ضربه بخورد، به پیش نرود و اهدافمان محقق نشوند.
وحیدی با اشاره به اینکه فرصت‌های زیادی را برای برقراری روابط مؤثر همسایگی از دست داده‌ایم، تصریح کرد: زمان مسائل شوروی، به علت برخی مسائل قفقاز جنوبی، نتوانستیم از فرصتی که وجود داشت استفاده کنیم، روابطی برقرار کنیم و آنچه باید را محقق کنیم و این فرصت هم از دست رفت.
وی گفت: همچنین تجربه سال‌های اخیر به ما نشان داد غربی‌ها هیچگاه قابل اعتماد نبودند و همواره بنای دشمنی داشتند. آنها در هر فرصتی که به دست آورده‌اند برای اعمال این دشمنی خودداری نکردند؛ این نیز فرصتی بود برای توجه مجدد به اینکه نباید خیلی از مسائل را در روابط با غرب دنبال کنیم.
وزیر کشور با تاکید بر شکست آمریکا در منطقه اظهار کرد: آمریکا و خروج نیروهای آن از منطقه می‌تواند فرصت دیگری برای ما باشد. باید توجه داشته باشیم که قاعدتاً آنها نخواهند گذاشت سیاست منطقه‌ای میان ما شکل بگیرد و در آن دخالت می‌کنند.
وحیدی ادامه داد: روی کار آمدن دولت سیزدهم فرصت دیگری برای توجه ویژه به سیاست همسایگی بود البته هنوز در مسیر این سیاست موانع و مشکلاتی از جمله کشورهای غربی و مخالفانی که در تلاشند به این سیاست ضربه بزنند، وجود دارد.
وی تاکید کرد: سیاست منطقه‌ای در اسناد بالادستی جایگاه قوی دارد و همانطور که در بحث چشم‌انداز مطرح شد سیاست ها بر اساس نیروهای منطقه‌ای و اولویت آنها مشخص شده است. باید بدانیم توجه به سیاست منطقه‌ای به معنای عدم توجه به مسائل بین المللی نیست.
وزیر کشور تصریح کرد: سیاست منطقه‌ای به این معنا نیست که از مسائل بین‌المللی دور باشیم و اهمیت و تاثیر آنها را نادیده بگیریم. ایران یک رسالت جهانی دارد که آن را دنبال می‌کند، مراودات جهانی حتماً مورد توجه ویژه ما قرار خواهد داشت؛ اما وقتی بتوانیم با توجه بیشتر به منطقه اسناد بالادستی و چشم‌اندازها را محقق کنیم باید این سیاست را نیز پیش رو بگیریم.
وحیدی بیان کرد: همچنین در سند دیگری بر آمایش مرزها اشاره شده بود؛ آمایش در مناطق مرزی با تعامل با همه کشورهای منطقه در ارتباط است و سیاست‌های آمایشی در منطقه با سیاست همسایگی پیوند می خورد.
وی افزود: اینکه چه رویکردی در استان‌های مرزی صورت بگیرد بر اساس این است که می‌خواهیم با کشورهای منطقه و پیرامون خود چه تعاملی داشته باشیم؛ بنابراین این سیاست باید به خوبی تعریف شود.
وزیر کشور گفت: همچنین در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی شاهد بودیم که به پیوندهای راهبردی اقتصادی بین ایران و کشورهای همسایه تأکید شده بود. یکی از بندهای اقتصاد مقاومتی توجه به همین موضوع است. بنابراین در جای جای سیاست های ابلاغی کلی که مهمترین اسناد کشور را تشکیل می‌دهند ارتباط نزدیکی با پیگیری سیاست همسایگی وجود دارد.
وحیدی اظهار کرد: البته برای اعمال سیاست همسایگی با مسائلی مواجه هستیم؛ اولین مسئله نوع نگاه دوستان و همسایگان ما است که باید آن را در گفتگوهای مفصل پیگیری کنیم تا بدانند این مسیر برای کشورهای منطقه موجب صلح و امنیت و رفاه خواهد شد که این هدف از طریق پژوهشگران اندیشکده‌ها و عملکرد آنها محقق می‌شود.
وی تاکید کرد: برای برقراری این سیاست محدود به مرزهای جغرافیایی نیستیم. ما با توجه به مسائل تاریخی و فرهنگی می توانیم بر اشتراکات خود با سایر کشورهای شرق تاکید داشته باشیم.
وزیر کشور متذکر شد: مخالفان و دشمنان تلاش می‌کنند ملت ها را از هویت خود جدا کنند و روابطی که بین کشورها وجود داشته را نادیده بگیرند. اما با همه این مسائل امروز نیز همکاری ها ادامه دارد و ادامه خواهد داشت.
وحیدی عنوان کرد: باید تلاش کنیم هویت ملل حفظ شود چرا که هویت ما می‌تواند نقش موثری در برقراری و حفظ تعاملات داشته باشد.
وی افزود: از مسائلی که در اعمال سیاست همسایگی باید به آن توجه کنیم تقویت استان‌های مرزی است ما در سیاست همسایگی باید استان های قوی داشته باشیم که در این زمینه کم و کسری هایی داریم. این استان ها باید قوی تر باشند و اختیارات بیشتری داشته باشند اینطور بیشتر می توانند روابط موثری را با همسایگان شکل دهند.
وزیر کشور اظهار کرد: برای افزایش اختیارات استان‌های مرزی در حال پیگیری ساز و کارهای لازم هستیم. البته اختیارات فعلی که استاندارهای ما دارند از اختیارات استاندارهای کشورهای همسایه بیشتر است اما در تلاش هستیم که این موضوع را تقویت کنیم تا هر استان بتواند برای ایجاد ارتباط با کشوری که با آن همجوار است نقش آفرینی کند.