به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «سنجش خرد ناب» اثر ایمانوئل کانت با ترجمه میرشمس‌الدین ادیب سلطانی به تازگی برای نوبت پنجم توسط انتشارات امیرکبیر تجدید چاپ شده است.
این کتاب نخستین کتاب از سه‌گانه فلسفه انتقادی کانت است که اولین‌بار در سال ۱۷۸۱ چاپ شد. این کتاب مهم‌ترین اثر کانت بوده و درباره ویژگی‌های عقل و توان آن در شناخت متافیزیک است. کانت در این کتاب به بررسی و تقسیم‌بندی مقولات شناخت و نیز بررسیِ محسوسات، ادراک و عقل محض در شناخت متافیزیکی را شرح داده‌است.
منطق استعلایی در کتاب «سنجش خرد ناب» مبحثی است که در آن قواعد ذهنی پیشینی بررسی شده‌است. کانت منطق استعلایی خود را به دو بخش تحلیل و دیالکتیک استعلایی تقسیم کرده‌است. او از رشته راهنما استفاده می‌کند و می‌گوید که فاهمه یا درک، همان قوه حکم‌کننده است که عملکردش همان مقوله‌ها هستند.
برخلاف «فیلسوفان قدیم» ارسطوئی و افلاطونی که همیشه مشغول تفکر در «موجودات جهان خارج» بودند «کانت و جان لاک»، «پایهگذاران فلسفه جدید»، مشغول تأمل درباره شناخت جهان درون و معرفت شناسی و انسان شناسی شدند. کانت همچنین نیز بسیاری از گفته‌های فیلسوفان قدیم را درباره افلاک و ماهیت «اجسام و اشیا»، باطل اعلام کرده است و فلسفه قدیم مشاء و اشراق که پس از اشکالات فیلسوفان جدید و پیدایش علوم جدید و بطلان گفته‌های آنان به حال احتضار افتاده بود با پیدایش فلسفه کانت یکباره مرد و به خاک سپرده شد.
در بخش‌هایی از این کتاب می‌خوانیم:
«این یک قانون طبیعی است که: هر آنچه رخ می‌دهد، علتی دارد؛ علیت این علت، یعنی کنش این علت، در زمان پیشتر می‌آید و در رابطه با معلولی که برخاسته است، نمی‌تواند همیشه بوده باشد، بلکه باید رخ داده باشد و بنابراین اندر میان پدیدارها همچنین علت خود را دارد که بدان وسیله به نوبۀ خود تعیین می‌شود و در پی آن همه رویدادها در یک سامان طبیعی آروینانه تعیین می‌گردند.»
چاپ پنجم «سنجش خرد ناب» در ۱۲۷۲ صفحه، به قیمت ۳۱۰ هزار تومان عرضه شده است.