خبرگزاری مهر؛ گروه مجله: در دوره کرونا و آموزش مجازی، تنور معلمان خصوصی داغتر از همیشه بود. پس از این دوره نیز همچنانبار جبران افت تحصیلی دانشآموزان بر دوش معلمان خصوصی است اما بازی که در بسیاری از موارد برای خانوادهها بسیار گران آبمیخورد. روزنامه همشهری در گزارشی به این مسئله پرداخته است:
حضور کوتاهمدت دانشآموزان در مدارس، پس از همهگیری کرونا، حالا محصلهایی را پای برگههای امتحانی نشانده است که در تجربهتحصیلی خود امتحان را به شکل آنلاین و از خانه نیز تجربه کردهاند، اما پس از این غیبت و دوری از مدارس، امتحانات، بازار معلمهایخصوصی را داغتر از پیش کرده است. گفته میشود بعضی معلمها حتی فرصت خالی کردن ساعتی برای یک دانشآموز جدید را بینبرنامههای خود ندارند. خانوادههایی که این روزها شاهد افت تحصیلی فرزندان خود بودهاند، با نگرانی از آینده تحصیلی آنها، برایشانمعلمهای خصوصی به خانه میآورند. حال آنکه این کلاسهای ساعتی نیز مانند هر نوع خدمات دیگری، با افزایش قیمت روبهرو بودهاست. اما قیمتها در این چند سال چه تغییری کرده و آیا استقبال از معلمهای خصوصی پس از کرونا بیش از گذشته شده است؟
کلاسهای خصوصی پیش از دبستان
آن دسته از پدر و مادرهایی که پس از 3سالگی فرزندشان، او را به مهدکودک فرستاده و خیال خود را از آموزش دادن راحت میکردند،حالا چند سالی است که با ترس از بیمار شدن دلبندشان خانه را به هر مکانی ترجیح دادهاند. همین امر باعث شده مهارتهای ابتداییکه در این محیطهای آموزشی به کودکان آموزش داده میشد، جایشان خالی بماند و آن دسته که باید آماده رفتن به مدرسه در سالتحصیلی آتی باشند، با خلأهای اینچنینی مواجه شوند. فرزانه که مربی کودکان است میگوید با تعطیلی مدارس و مهدکودکها در دورانهمهگیری کرونا، استقبال پدر و مادرها از کلاسهای خصوصی بیشتر شده است. او میگوید: «با بازگشایی مدارس و مهدکودکها، پدرو مادرهایی که حالا باید فرزندانشان را به مدرسه بفرستند، با مشکلاتی مواجه شدهاند؛ مثلا کودک 5و 6سالهای که باید بعضی ازمهارتها را در مهد و پیشدبستانی یاد میگرفت، حال بدون چنین آورده آموزشی و تعلیمی پا به مدرسه خواهد گذاشت؛ از اینرو یامدارس با آزمونها و تستهایی از دانشآموزان از ثبتنام این کودکان ممانعت میکنند یا با قبول کردن کودک در مهارتهایی که باید بهآن تجهیز میشده و نشده است، او را بهعنوان دانشآموزی ضعیف میپذیرند. به همینخاطر پدر و مادرها سعی میکنند با صرفهزینههای شخصی این نقص را جبران کنند و برای فرزندشان معلم بگیرند.» این مربی مهد میگوید قیمت هر ساعت آموزش در اینسطح به نسبت تهران و شهرستان متفاوت است. او میگوید برای هر ساعت در شهرستان 150هزارتومان و در تهران 200هزار توماندرنظر گرفته میشود که کف هزینه در آموزش است. البته این عدد میتواند نسبت به هر منطقه و با تخصص مربی متفاوت باشد؛ مثلا آندسته که به کودکان زبان انگلیسی آموزش میدهند، برای هر ساعت آموزش آنلاین از 180تا 300هزار تومان دریافت میکنند.
گرانترها تضمینی درس میدهند
اما محبوبه که از معلمهای باسابقه آموزش و پرورش است و در مقطع متوسطه اول درس میدهد، میگوید درخواست معلم خصوصیبیش از گذشته شده است. او که خود چندان علاقهای به برگزاری این کلاسها ندارد، میگوید: «پس از مدتی که همهگیری کرونادانشآموزان و معلمها را خانهنشین کرده بود، درخواستها برای برگزاری کلاسهای خصوصی بیش از پیش رونق گرفت. والدین معتقدبودند فرزندانشان با برگزاری کلاسهای مجازی درست آموزش داده نمیشوند؛ از اینرو به معلمهای خصوصی روی آوردند.» اومیگوید قیمت این کلاسها نیز مانند هر نوع افزایش قیمت خدمات و کالا در کشور، افزایش داشته است. اما چون او در معدودکلاسهایش همچنان با همان مبلغ گذشته کار میکند، معتقد است این هزینه بیشتر صرف کرایه رفتوآمدش به خانه دانشآموزانمیشود. البته میگوید که سطح مالی خانواده و محل زندگی او در تعیین این قیمتها بین معلمها بیتأثیر نیست: «معلمها در این بازار،تدریسشان با قیمتهای متفاوتی ارائه میشود؛ بنابراین معمولا برای کاهش هزینهها از معلمهایی کمک خواسته میشود که تازهکار یادانشجویانی که به دروس مسلط هستند. از سویی این کلاسها از چند جلسه بیشتر تجاوز نمیکند؛ چون در غیراین صورت هزینهپرداخت کلاس برای خانواده ممکن نخواهد بود؛ بنابراین معلمی که مدام بخواهد وضعیت تحصیلی دانشآموزش را رصد کند و آموزشپایهای و کامل به او بدهد، معمولا مربوط به محلههای بالاتر و مرفهتر است؛ چون خانوادهها در محلههای پایین معمولا تلاش میکنند با یک جلسه، این خسران را در فرزندشان جبران کنند؛ حال آنکه هم دانشآموز درست آموزش نمیبیند و هم خرج این مبلغ برای خانواده بیهودهخواهد بود. کسی که نیاز به معلم خصوصی پیدا میکند، با یک جلسه مشکلش رفع نمیشود.» محبوبه میگوید بعضی از همکارانش کهسرگروه درسی خاص در منطقه هستند، در روزهای منتهی به امتحان، روزهایشان به کلی پر از ساعات کلاسهای خصوصی و فشردهاست. محبوبه درباره مبالغی که این معلمها دریافت میکنند، میگوید: «این رقم در معلمهای شناختهشده و آنها که در مدارس خاصتدریس میکنند با دیگر معلمها متفاوت است؛ مثلا درمورد معلمهایی که در مدرسههایی خاص و مشهور تدریس میکنند، این رقم سر بهفلک میگذارد و گاه به جلسهای 700هزار تومان هم میرسد. بستگی به این دارد که محله و سطح رفاهی خانواده چگونه باشد یا چهدرس تخصصی آموزش داده شود یا معلم در کدام مدارس مشغول بهکار باشد. البته روشها نیز متفاوت است. بعضی تضمینی درسمیدهند و بعضی برای رفع اشکال کلاس برگزار میکنند؛ بنابراین قاعده و قانون خاصی در اینباره تعریف نشده است و هرکس بنا برآنچه خود تعریف میکند از مردم پول میگیرد.»
عربی ساعتی 600هزار تومان
سوی دیگر ماجرا اما خانوادههایی هستند که حالا در بین صحبتهای مادران و خانوادههای دیگر، نگران افت تحصیلی فرزندان خودشدهاند. بعضی خود از نزدیک شاهد این افت تحصیلی بوده و بعضی برای اینکه فرزند خود را در سال بعد در مدرسهای با امکانات بهترثبتنام کنند، روی به این کلاسها میآورند. آزمونهای ورودی بعضی مدارس و شبهکنکورها شاید همچنان مواردی است که این بازار راداغ نگه داشته است. از سویی توجه به یادگیری زبان، از مواردی است که بیش از پیش بازار کلاسهای خصوصی زبان را گرم و گاهقیمتها را با رکوردشکنی مواجه کرده است.
ریحانه دانشآموز دوره متوسطه است. او درباره تجربه خودش در اینباره میگوید که برای تقویت درس عربی مجبور به کمک گرفتن ازمعلم خصوصی شده است. او میگوید: «با یک معلم عربی باسابقه حدود 10سال کار، قرارداد بستیم. او برای یادگیری بعضی مباحثدرسی آمده بود و قرار شد برای هر جلسه 600هزار تومان دریافت کند که این عدد نسبت به قیمتهای پیش از کرونا 50درصد افزایشداشته است.» مادر ریحانه معتقد است: «افزایش قیمت معلم خصوصی به واسطه کرونا نسبت به اندازه تورم در بخشهای دیگر بودهاست. از سویی معلمهای خاص در محلههای خاص تقریبا قیمتهایشان خارج از تصور ماست و هر یک با مبلغی کار میکنند. مثلا دردوره کرونا قرار بود معلمی بهصورت آنلاین به دخترم و 2دوست دیگرش درس بدهد. او از هر یک از این افراد یک میلیون تومان خواستهبود؛ یعنی ساعتی 3میلیون تومان. این هزینه هرچند تضمینی هم باشد، بهنظرم غیرمنطقی است.» او میگوید، کلاس زبان آیلتس حداقلساعتی 300تا 500هزار تومان شده است و این عدد تا یکمیلیون و گاه بیش از آن تجاوز میکند.
هر ساعت درس یکونیم میلیون تومان
مجتبی که معلم مقطع متوسطه دوم است، میگوید: «قیمت کلاسهای خصوصی از ساعتی 150هزار تومان شروع شده و تا یکمیلیون و500هزار تومان نیز میرسد.» او میگوید قیمتهایی که از 600هزار تومان به بالا تعیین شدهاند، معمولا در پایههای دوازدهم ومخصوص دانشآموزان کنکوری است. از سویی دانشآموزان پایه یازدهم نیز از چنین استادانی بهرهمند میشوند. مجتبی میگوید: «این کلاسهای خصوصی با معلمهای بنام و مشهور کنکور بین دانشآموزان، گاه در هر ساعت به یکمیلیون و 500هزار تومان هممیرسد؛ هرچند به شکل معمول تدریس در این کلاسها ساعتی 250هزار تومان است. البته وقتی از ساعتی بودن صحبت میشود هریک ساعت و نیم منظور است که معادل همان ساعت کلاسی دانشآموزان خواهد بود و معمولا ساعتی بودن به معنای 60دقیقه آموزشنخواهد بود.»
روشن است که چون نرخ مصوبی در اینباره تصویب نشده، به نسبت تخصص و تجربه هر فرد این عدد متفاوت است. بهنظر او، روالآموزشی تغییر نکرده و مطالبات نیز افزایش نداشته است. مجتبی نیز مانند بسیاری از معلمهای فعال در آموزش و پرورش معتقد استچون این تعطیلی طولانی بوده است، حالا تلاشها برای کلاسهای خصوصی دیده میشود. او میگوید: «در دوران کرونا چون کلاسهامجازی برگزار میشد، دانشآموزان در پروسه آموزش عقب افتاده و نیازمند کلاسهای خصوصی شدهاند، اما چون باز هم این حضورممکن نبود، مجبور به جبران خلأها به شکل مجازی بودند، ولی اکنون که کلاسها حضوری شده است، این نیاز کمتر حس میشود. پرتکاپوترین معلم نیز 5روز در هفته فعال خواهد بود. این معلم از صبح تا ظهر به مدرسه میرود و معمولا عصرها آزاد، کار میکند و اگردر هر روز یک کلاس خصوصی هم داشته باشد، روزها و هفته خود را پر کرده است. اما آنطور که بهنظر میرسد ترافیک تقاضا برایمعلمها وجود ندارد؛ بنابراین آن رقمی که عجیب باشد نیز بهدست نخواهد آمد؛ چون بهواقع هیچ معلمی نمیتواند بهطور کامل روز خود رابه این کار اختصاص دهد؛ مگر معلمهایی که در مدرسه مشغول به تدریس نباشند و بیشتر در زمینه دروس کـنـکـوری فعالیـت کـنـنـد.»
برای هر ساعت آموزش کودکان در شهرستان 150هزارتومان و در تهران 200هزار تومان درنظر گرفته میشود که کف هزینه در آموزشاست. البته این عدد میتواند نسبت به هر منطقه و با تخصص مربی متفاوت باشد؛ مثلا آن دسته که به کودکان زبان انگلیسی آموزشمیدهند، برای هر ساعت آموزش آنلاین از 180تا 300هزار تومان دریافت میکنند
درمورد معلمهایی که در مدرسههایی خاص و مشهور تدریس میکنند، این رقم سر به فلک میگذارد و گاه به جلسهای 700هزار تومان هممیرسد. بستگی به این دارد که محله و سطح رفاهی خانواده چگونه باشد یا چه درس تخصصی آموزش داده شود یا معلم در کداممدارس مشغول بهکار باشد. البته روشها نیز متفاوت است. بعضی تضمینی درس میدهند و بعضی برای رفع اشکال کلاس برگزارمیکنند؛ بنابراین قاعده و قانون خاصی در اینباره تعریف نشده است و هرکس بنا بر آنچه خود تعریف میکند از مردم پول میگیرد
افزایش قیمت معلم خصوصی به واسطه کرونا نسبت به اندازه تورم در بخشهای دیگر بوده است. از سویی معلمهای خاص در محلههایخاص تقریبا قیمتهایشان خارج از تصور ماست و هر یک با مبلغی کار میکنند. مثلا در دوره کرونا قرار بود معلمی بهصورت آنلاین بهدخترم و 2دوست دیگرش درس بدهد. او از هر یک از این افراد یک میلیون تومان خواسته بود؛ یعنی ساعتی 3میلیون تومان