خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - آذر مهدوان: آغاز بحران سوریه از جمله عواملی بود که مسیر را برای حضور رژیم صهیونیستی با هدف تضعیف دولت دمشق هموار کرد. حمایت از برخی گروههایی تروریستی و یا انجام برخی حملات در نقاط مختلف سوریه در چند سال اخیر از جمله سیاستهای این رژیم در راستای تهدید حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه بود.
البته تنشهای تل آویو و دمشق صرفاً به جنگ داخلی سوریه محدود نمیشود؛ در واقع اشغال بلندیهای «جولان» توسط رژیم صهیونیستی و حمایت همیشگی دولت دمشق از موضوع فلسطین نقطه آغاز این مناقشات بوده است.
اما نکته قابل تأمل اینکه در ماههای اخیر حملات رژیم صهیونیستی در خاک سوریه تشدید شده است که از نظر برخی کارشناسان احیای تروریسم (ظهور گروههای تکفیری) در برخی مناطق این کشور به ویژه در بخش شمال شرقی سوریه یکی از مهمترین اهداف حملات صهیونیستها به سوریه محسوب میشود.
خبرنگار مهر، در همین راستا گفتگویی را با «دوغان بکین» معاون حزب رفاه جدید ترکیه انجام داده است. مشروح این گفتگو از نظر میگذرد:
حمایت سوریه از موضوع فلسطین و اشغال تپههای جولان از جمله مسائلی است که در چند دهه اخیر، سوریه و رژیم صهیونیستی را مقابل هم قرار داده است. اما آغاز بحران داخلی سوریه از این نظر که شاید دولت بشار اسد در گذر زمان ضعیف شود، اتفاقی مطلوب برای رژیم صهیونیستی بوده است. لطفاً در خصوص روند اختلافات سوریه و رژیم صهیونیستی در سالهای اخیر را توضیح دهید؟
اشغال تپههای جولان در جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ همچنان یکی از عوامل تنش میان سوریه و رژیم صهیونیستی است. کشور آمریکا هم تأثیر زیادی بر سیاستهای رژیم صهیونیستی دارد و این کشور در سیاست منطقهای خود منافع این رژیم را در اولویت قرار میدهد. تلاش برای قرار دادن سوریه در لیست کشورهای حامی تروریست و یا موضوع سوءقصد علیه الحریری از جمله مسائلی بود که آمریکا سعی کرد با استفاده از آن معادلات خاورمیانه را وارد روندی جدید کند.
آغاز جنگ داخلی سوریه هم جز همین عوامل بود. در نتیجه دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا با بهره برداری از شرایط سوریه بدون توجه به حقوق بین الملل جولان اشغالی را به عنوان بخشی از اراضی حاکمیتی رژیم صهیونیستی به رسمیت شناخت. بحران سوریه بدون شک اتفاقی مثبت از نظر رژیم صهیونیستی بود زیرا این رژیم خواهان تضعیف کشورهای منطقه است. حتی آمریکا با هدف تأمین امنیت اسرائیل، در حال حمایت از برخی گروهای تروریستی در سوریه و در نتیجه توسعه فرمول دولت در داخل دولت (دولت دمشق) است.
دلیل اصلی حضور آمریکا در سوریه به شکست رژیم صهیونیستی در مقابل حزب الله باز میگردد، آمریکا سعی میکند روابط سوریه و لبنان سست شود تا دیگر شاهد ضعف این رژیم مقابل حزب الله نباشد که در همین راستا ایجاد سوریهای ضعیف و چند پاره میتواند مانع دست یابی دمشق به بلندیهای جولان باشد، بلندی جولان به عنوان منطقهای استراتژیک به این دلیل که تسلط کامل به کشورهای همسایه دارد برای رژیم صهیونیستی بسیار مهم است.
*روابط سوریه با دولت ایران و حزب الله لبنان و حمایت تهران و حزب الله از دولت دمشق به عنوان یک تهدید مهم برای رژیم صهیونیستی محسوب میشود برای همین رژیم صهیونیستی برای از میان برداشتن این تهدیدها در تلاش است تا مسیر را برای از بین بردن تمامیت ارضی سوریه و در نتیجه تضعیف ارتش و دولت دمشق هموار کند. به همین دلیل بعد از آغاز بحران سوریه، رژیم صهیونیستی حملات هوایی و حمایت از برخی گروههای مخالف و تجزیه طلب را در دستور کار خود قرار داد. اهداف اصلی رژیم صهیونیستی در سوریه چیست؟
باید گفت که رژیم صهیونیستی تلاش زیادی برای گسترش نفوذ خود در سوریه از طریق برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس دارد. حمایت تهران و حزب الله لبنان از سوریه، همکاری اقتصادی بلند مدت با دولت دمشق، بهره برداری از صنعت فسفات سوریه، اختصاص ۵۰۰۰ هکتار زمین برای کشاورزی، اختصاص ۱۰۰۰ هکتار زمین برای احداث نیروگاههای نفت و گاز از جمله مواردی است که برای رژیم صهیونیستی خوشایند نیست. البته تا قبل از جنگ اوکراین این دست روابط اقتصادی با روسیه و برخی کشورهای دیگر نیز وجود داشت. مثلاً فعالیت معدن فسفات شهر پالمیرا به مدت ۵۰ سال به روسیه داده شد. سرمایه گذاری در برخی مناطق مهم سوریه توسط روسیه را هم نباید فراموش کرد.
اگر چه سوریه در حال همکاری با روسیه و ایران است اما تلاش آمریکا برای نفوذ بیشتر در سوریه و افزایش حملات رژیم صهیونیستی در سوریه جز مسائلی است که باید منتظر ماند و دید دولت دمشق چه نوع واکنشی نشان خواهد داد.
رژیم صهیونیستی حضور ایران و حزب الله را در سوریه تهدیدی برای خود میبینید. بنابراین این انتظار میرود که بخواهد از طریق آمریکا و متحدانش و برخی کشورهای اسلامی عنصر فشار بر بشار اسد را در اولویت قرار دهد. میتوان مشاهده کرد که این رویکرد سیاسی با طرح «اودد ینون» در سال ۱۹۸۲ هم پوشانی دارد.
*در برهه کنونی حملات رژیم صهیونیستی به مناطق مختلف سوریه بسیار تشدید شده است. چه عواملی باعث شده تا این رژیم حملات خود را افزایش دهد؟
دلیل اصلی حمله رژیم صهیونیستی به برخی از بخشهای مهم سوریه، شکستن قدرت دولت کنونی دمشق و وادار کردن اسد برای دادن برخی امتیازات است. سوریه کشوری کلیدی برای تل آویو محسوب میشود، زیرا موقعیت ژئو استراتژیک سوریه به گونهای است که محور عراق و لبنان را به هم متصل میکند. دلیل حمایت آمریکا و رژیم صهیونیستی از برخی گروههای تروریستی در شرق سوریه هم همین موضوع میتواند باشد.
*حملات رژیم صهیونیستی به سوریه از منظر حقوق بین الملل چگونه ارزیابی میشود آیا میتوان آن را در قالب تجاوز آشکار پیگیری کرد؟
البته که حملات رژیم صهیونیستی نقض قوانین بین المللی است. این گونه حملات علیه حاکمیت و تمامیت ارضی یک کشور قابل قبول نیست.
رژیم صهیونیستی سیاست خود را در خاک فلسطین دنبال میکند و چون کشورهای اسلامی همکاری مطلوبی برای مقابله با این سیاست نداشته اند این رژیم بدون توجه به حقوق بین الملل در خاک سوریه نیز جولان میدهد. این رویکرد تهاجمی رژیم صهیونیستی به هیچ وجه قابل قبول نیست و بی تفاوتی و سکوت غرب در برابر این اقدامات خود چالشی جداگانه ایجاد میکند. اگر کشورهای اسلامی اختلافات خود را کنار بگذارند و همکاری خود را برای مقابله با سیاست رژیم صهیونیستی افزایش دهند این رژیم نمیتواند اقدامات تهاجمی خود را در سوریه ادامه دهد.