خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: یکی از اهداف سفر اخیر جو بایدن رئیس جمهور آمریکا به منطقه، اطمینان بخشیدن به متحدان منطقهای برای اعتماد بیشتر به آمریکا و غرب از یک سو و ارسال پیام به اروپاییها برای سهیم ساختن بیشتر آنها در تحولات منطقه عنوان شد.
کارشناسان و تحلیلگران سیاسی بر این باورند که این پیامهای ارسالی از سوی واشنگتن چیزی جز تلاش آمریکا برای بهرهبرداری از کشورهای اروپایی و کشورهای منطقه با هدف بیثبات کردن امنیت منطقه، تحمیل کنترل خود بر آن و ثروتهایش و حفاظت از رژیم صهیونیستی نیست.
بنا بر دیدگاه کارشناسان، اروپا و آمریکا در آغاز جنگ روسیه و اوکراین از «کی یف» حمایت کردند اما پس از شروع جنگ، واشنگتن و ناتو اعلام کردند که قصد ندارند در درگیریهای جاری مداخله کنند. گامی که طرف اوکراینی را بسیار ناامید کرد و رئیس جمهور اوکراین آن را دست کشیدن غرب از کی یف توصیف کرد.
خبرنگار خبرگزاری مهر درباره همه این تحولات با عبد الملک سکریّة دبیر کمپین جهانی بازگشت به فلسطین و رئیس انجمن ملی مقاومت در برابر عادی سازی روابط با رژیم اشغالگر صهیونیستی گفتگو کرد که متن آن به شرح زیر است:
*درباره سفر جو بایدن به منطقه تحلیلها و پیش بینیهای زیادی صورت گرفت؛ اکنون و پس از انجام این سفر آیا تصویر واضحی از این سفر ترسیم شده است و این سفر را در کجای نقشه نزاع بین المللی میتوانیم جای دهیم؟
من معتقدم که سفر جو بایدن رئیس جمهور آمریکا به منطقه، ضعیفترین و خنثیترین سفر یک رئیس جمهور آمریکا به منطقه در دهههای اخیر بوده است. بایدن آنگونه که جناب سید حسن نصرالله او را پیرمرد سالخورده و فرتوت توصیف کرد، نماد حکومت و دولت پیر و فرتوت آمریکا است که دیگر هیچ جایگاه و وزنی در منطقه ندارد و قدرت آمریکا رو به افول است و مانند سابق قدرتی ندارند تا آن را بر منطقه تحمیل کنند. اما اهداف این سفر را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
سفر جو بایدن به منطقه، ضعیفترین و خنثیترین سفر یک رئیس جمهور آمریکا به منطقه طی دهههای اخیر بوده است
۱. یافتن جایگزین برای انرژی وارداتی غرب از روسیه. بعد از جنگ اوکراین که توسط آمریکا و از طریق کی یف و اروپا علیه روسیه اعلام شد، بحران انرژی بزرگی در اروپا و به طور کلی غرب در نتیجه تحریمها و محاصره غرب علیه روسیه و تلاش برای منزوی کردن اقتصادی آن رخ داده و این مسئله باعث افزایش قیمتها و بحران در بخش انرژی شده است. از این رو، انرژی نخستین هدف سفر بایدن به منطقه بود که تلاش کرد بازار غرب را با نفت و گاز پر کند تا قیمتها را کاهش دهد.
۲. رئیس جمهور آمریکا تلاش میکند برای افزایش تولید نفت، به منطقه خلیج فارس و به ویژه عربستان سعودی تکیه کند و همچنین برای جبران کمبود جهانی نفت، بر استخراج نفت و گاز از شرق دریای مدیترانه و به ویژه رژیم صهیونیستی حساب باز میکند. او با افزایش تولید نفت به دنبال تشدید انزوا و محاصره روسیه، حفظ وحدت ناتو و ارتقای نقش آمریکا در منطقه و همچنین بستن راه برای بهره مندی روسیه و چین از کاهش نفوذ و نقش آمریکا در منطقه ما است.
* اگر در مورد اهداف سفر بایدن به منطقه و وعدههایی که او به خود و میزبانانش میدهد، توافق داشته باشیم، بایدن برای آنها چه کاری میتواند انجام دهد و در مواضع اعلام شده آمریکا چه چیز جدیدی وجود دارد؟
جو بایدن امیدوار بود که این یک سفر تاریخی خواهد بود و او خاورمیانه جدیدی را به رهبری آمریکا و دست نشانده اش در منطقه، یعنی رژیم غاصب صهیونیستی، خواهد ساخت. اما جهان در حال تغییر است و آمریکا دیگر تنها قدرت جهانی نیست که سایر کشورها را کنترل و بر آنها حکمرانی میکند. روابط آمریکا با کشورهای حاشیه خلیج فارس دچار اختلال شده است و این مسئله با گشودن روابط جدید برخی کشورهای منطقه با روسیه و چین و تلاشهای مکرر برای سازش با جمهوری اسلامی ایران به وضوح نمایان است.
آمریکا میداند که ایران کشوری بسیار قوی و قدرتمند است. آمریکا میتواند جنگ با ایران را شروع کند اما پایان دهنده آن نخواهد بود
در مواضع اعلام شده آمریکا در خلال سفر بایدن به منطقه هیچ چیز جدیدی وجود ندارد. اعلامیه قدس که بین بایدن و نخست وزیر رژیم اشغالگر صورت گرفت، بیش از آنکه یک اعلامیه عملی باشد، یک بیانیه صوتی بود چرا که روابط بین واشنگتن و تل آویو، راهبردی است و با تغییر رؤسای جمهور آمریکا تغییری در آن ایجاد نمیشود و بایدن فقط از آن استفاده انتخاباتی کرد.
رژیم صهیونیستی پایگاه نظامی پیشرفته آمریکا در منطقه است که با هدف جلوگیری از وحدت این منطقه، تداوم جهل و عقب ماندگی، دامن زدن به نزاع، کشمکش و جنگ داخلی و جلوگیری از توسعه و پیشرفت مردم و کشورهای این منطقه و قدرت گرفتن آنها ایجاد شده است.
** برجستهترین نتیجه سفر بایدن به سرزمینهای اشغالی، امضای تعهدنامهای برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای بود!! اما ایران بارها بر عدم تمایل خود به این کار تأکید کرده است. آیا بایدن میخواهد توهم را به صهیونیستها بفروشد تا سکوت آنها را تضمین و ترس و اضطرابشان را آرام کند؟
رژیم صهیونیستی قدرت ایران را تهدیدی وجودی برای خود میداند و از زمان باراک اوباما رئیسجمهور سابق آمریکا، نتانیاهو نخستوزیر دشمن سابق با تمام قوا تلاش کرد تا آمریکا را وارد جنگ مستقیم با ایران کند. اما محاسبات نظامی آمریکا با رژیم صهیونیستی متفاوت است.
آمریکا میداند که ایران کشوری بسیار قوی و قدرتمند است. آمریکا میتواند جنگ با ایران را شروع کند اما پایان دهنده آن نخواهد بود. بنابراین آمریکا بر خلاف خواسته دشمن صهیونیستی، از جنگ با ایران طفره میرود و فرار میکند.
با وجود موضع ایران در بالاترین سطوح مبنی بر ممنوعیت ساخت بمب اتمی و استفاده از آن، سران دشمن صهیونیستی اعتماد و اطمینان ندارند چرا که آنها قاتل و جنایتکارند و تا کشته شدن دشمنشان را نبینند، آرام نمیگیرند.
* روزنامه فایننشال تایمز اخیراً در مورد مأموریت غیرممکن بایدن برای مهار قیمت نفت و محدودیتهای کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای کمک به او گزارشی منتشر کرد. آیا غرب به محدودیتهای قدرت آمریکا و شکست سیاستهای بایدن پی برده است؟
گزارش فایننشال تایمز تأیید میکند که غرب با یک بحران بزرگ انرژی مواجه است که برای مدتی طولانی ادامه خواهد داشت و مردمان آنجا بهای سنگینی را خواهند پرداخت که تأثیر منفی بر روابط آنها با دولتهایشان خواهد گذاشت و همانطور که دیدیم، سران بزرگ اروپا مانند جانسون نخست وزیر بریتانیا و نخست وزیر ایتالیا قربانی این روند شدند و نوبت به دیگران نیز خواهد رسید.
جایگزین کردن انرژی روسیه برای اروپا کار آسانی نیست به همین علت صداهای معترض علیه حکومتها در غرب که خواهان یافتن راه حل برای پایان دادن به بحران اوکراین هستند، شدت گرفته است. از سوی دیگر، گسستن و برچیدن روابط بین آمریکا و غرب موضوع ساده ای نبوده و در آیندهای نزدیک قابل پیش بینی نیست ولی ممکن است تحت تأثیر این تحولات به گونهای دیگر بازسازی شود.
* پس از اینکه بایدن در سفر به سرزمینهای اشغالی بر صهیونیست بودن خود و تعهد به حفاظت از دولت یهود در فلسطین اشغالی تأکید کرد، او چه چیزی برای گفتن به رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین داشت؟ آیا چیزی باقی مانده است که بتواند فلسطینیها را با آن فریب دهد؟
متأسفانه این تشکیلات خودگردان فلسطین است که خود را فریب داده و خود و بخشی از مردم فلسطین را مضحکه کرده است، زیرا توافق فاجعه بار اسلو را امضا و ۷۸ درصد از مساحت فلسطین تاریخی را به نفع رژیم غاصب صهیونیستی واگذار کرد و این رژیم غاصب را به رسمیت شناخت و به راهکار سیاسی برای حل بحران با آن امید بسته است. دشمن نیز از این خلأ استفاده کرده و شهرک سازی ها را به طور مرتب توسعه و گسترش داده است.
* رژیم سعودی چه دستاوردهایی از سفر بایدن به دست آورد؟ آیا محمد بن سلمان برای ماجراجویی عادی سازی علنی روابط با رژیم صهیونیستی آماده است یا سیاست عادی سازی مخفیانه را ادامه میدهد و از موضع دیگری به پروژه صهیونیستی خدمت میکند؟
به نظر من، بزرگترین برنده سفر رئیس جمهور آمریکا به منطقه، رژیم سعودی و شخص ین سلمان است که توانست از طریق مصافحه با بایدن به مشروعیت مورد نظر خود دست یابد و رئیس جمهور آمریکا را تا حدی وادار کند از سخنانی که علیه او در ارتباط قتل خاشقجی مطرح کرده بود، منصرف کند.
روند عادی سازی روابط ریاض - تل آویو پروسهای چندین و چند ساله است که به صورت مخفیانه ادامه یافته و مدتها است که به صورت برنامه ریزی شده و هدفمند شکل علنی به خود گرفته است. به نظرم اقدام محمد بن سلمان به گشودن حریم هوایی عربستان به روی ریاض، فراهم کردن زمینه برای فعالیت شرکتهای صهیونیستی در خاک این کشور و تسهیل سفر صهیونیستها به این کشور هدایای بن سلمان به واشنگتن و تل آویو است تا روند انتقال قدرت کامل او از ولیعهدی به پادشاهی را به صورت آرام و روان تضمین کنند.
آمریکا اکنون در یک مخمصه بزرگ قرار دارد و جنگ در اوکراین، حجم و اندازه بسیاری از کشورها و میزان نقش آفرینی آنها را در جهان جدید تعیین خواهد کرد
خلاصه کلام اینکه سفر بایدن به منطقه به دلایل زیر نتوانست اهداف خود را محقق سازد:
۱. دست نیافتن به توافق برای افزایش تولید سعودیها از ۱۱ میلیون بشکه به ۱۳ میلیون بشکه در روز.
۲. پذیرش دیدار با محمد بن سلمان و استقبال کم فروغ از بایدن در فرودگاه جده در غیاب پادشاه و ولیعهد سعودی.
۳. طفره رفتن از اعلام ائتلاف منطقهای نظامی، امنیتی و اقتصادی با رژیم صهیونیستی.
۴. ابراز تمایل امارات برای اعزام سفیر به تهران در زمانی که بایدن در منطقه بود.
۵. اعتماد به وعدههای آمریکا در میان اکثر کشورها و حاکمان منطقه به ویژه در بحث حمایتی کاهش یافته است و به همین دلیل بسیاری از این رژیمها روابط خود را با روسیه و چین گشوده و به جمهوری اسلامی ایران متمایل شده اند تا از جنگی احتمالی که هیزم آن خواهند بود، جلوگیری کنند.
جهان در حال تغییر بوده و جهان قدیم چندین سالی است که در حال فروپاشی و پسرفت است و نظم نوین جهانی در حال ظهور، توسعه و ایفای نقش خود در صحنه بین المللی است. آمریکا اکنون در یک مخمصه بزرگ قرار دارد و جنگ در اوکراین حجم و اندازه بسیاری از کشورها و میزان نقش آفرینی آنها را در جهان جدید تعیین خواهد کرد.
من معتقدم که شاید تحولات کنون جهان فرصتی برای نیروها و محور مقاومت باشد تا پرونده تصفیه حساب با دشمن غاصب صهیونیستی را به طور کامل ببندد و خاورمیانه جدید را آنگونه که آرزوی ما است بر اساس حق و عدالت بنیان بگذاریم.