چرا آمریکا توان منزوی کردن ایران و روسیه را ندارد؟

به گزارش خبرگزاری مهر، پایگاه «امریکن کانسرویتیو» در گزارشی با عنوان «آیا آمریکا توان منزوی کردن کشورها را دارد؟»، تلاش آمریکا برای منزوی ساختن کشورهای هدف از قبیل روسیه و ایران را ناکام دانست و با ارائه شواهدی اثبات کرد که این راهبرد تا کنون نتیجه‌ای عکس در پی داشته است. در ادامه بخش‌هایی از این گزارش را می‌خوانیم؛

ایالات‌متحده در ابتدا خوشبین بود که قدرت و نفوذ لازم را برای تغییر جهان و منزوی کردن روسیه دارد اما تحقق این امید در کشورهایی خارج از اروپا بسیار دشوار بوده‌است. واشنگتن تلاش داشت چهار متفق خود همچون هند و حتی متحدین ناتو مانند ترکیه را متقاعد کند تا برای انزوای کرملین با آنان همراه شود اما در این امر موفق نبود. آمریکا همچنین نتوانسته است چین را به عنوان یک رقیب سرسخت خود از مسیر خارج و منزوی کند.

حتی در اروپا نیز آمریکا برای منزوی کردن روسیه مسیر دشواری را طی کرد. آمریکا در منزوی کردن روسیه کاملاً ناکام بوده‌است زیرا مسکو اکنون با صدور ۸۱۹ هزار بشکه نفت به هند به عنوان دومین تأمین‌کننده نفت خام به دهلی‌نو شناخته می‌شود و در این مسیر از عربستان‌سعودی پیشی گرفته‌است. مسکو همچنین به عنوان بزرگترین تأمین‌کننده نفت چین از سعودی‌ها پیشی گرفته و روزانه ۱.۹۸ میلیون بشکه نفت به این کشور ارسال می‌کند.

با این وجود اما این فقط نیاز به نفت روسیه نیست که در مسیر آمریکا برای رسیدن به اهدافش مانع تراشی می‌کند. در زمان آغاز جنگ روسیه- اوکراین، چین در یک جهت‌گیری متعادل از این جنگ ابراز نگرانی کرد و هند گفت که دوران امروز، دوران جنگ نیست و حرکت به سمت دیپلماسی و گفت وگو را ستود اما با وجود این جهت‌گیری‌ها هر ۲ کشور همچنان بر روابط دیپلماتیک خود با روسیه تاکید کردند.

«نارندرا مودی» نخست وزیر هند نیز در اظهارات پس از اجلاس «سازمان همکاری شانگهای» (SCO) گفت: روابط بین روسیه و هند به طرز شایان توجهی بهبود یافته است. مودی ادامه داد که این ۲ ملت با یکدیگر دوست هستند و برای ده‌ها سال همواره در کنار یکدیگر حرکت کرده‌اند. وی افزود: رابطه آنها در آینده نیز بیش از پیش بهبود و تقویت می‌شود.

«شیء جین پینگ» رئیس‌جمهوری چین نیز طبق خواسته‌های وزارت امور خارجه این کشور گفت: «چین و روسیه از ابتدای سال جاری ارتباطات استراتژیک و مؤثر را با یکدیگر حفظ کرده‌اند.»

شیء ادامه داد که چین و روسیه همکاری‌های نزدیک بین‌المللی را با یکدیگر حفظ کرده‌اند که مرحله‌ای بسیار اساسی و مهم برای حمایت از هنجارهای اساسی روابط بین الملل آنها است و تاکید کرد که چین با روسیه همکاری خواهد کرد تا حمایت‌های متقابل و قوی را در مورد مسائل مربوط به منافع اصلی یکدیگر انجام دهند و همکاری‌های عملی در حوزه تجارت، کشاورزی و سایر موضوعات را عمیق‌تر کنند.

انزوای روسیه نه تنها از نظر اقتصادی و دیپلماتیک بلکه از نظر نظامی نیز امری دشوار است. به عنوان مثال، روسیه در ۲۹ آگوست اعلام کرد که رزمایش نظامی «وستوک ۲۰۲۲»، ماه سپتامبر با همراهی نیروهای روسیه، چین و هند صورت خواهد گرفت.

البته این فقط روسیه نیست که قدرت آمریکا را برای ایجاد انزوا به چالش کشیده‌است. ایران نیز کشور دیگری است که می‌توان در آن شکاف بین تلاش‌های واشنگتن برای منزوی کردن و توانایی‌های اجرای این وعده‌های را دید.

سازمان همکاری شانگهای در تاریخ ۱۵ سپتامبر تفاهمنامه‌ای از تعهدات با تهران را امضا کرد که طبق آن ایران به زودی به عنوان عضو کامل این سازمان که ۴۳ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد، تبدیل می‌شود. این سطح همکاری‌های اقتصادی ایران با روسیه، چین و هند را به طرز قابل توجهی افزایش می‌دهد. در اجلاس اخیر، ایران نیز همچون ترکیه به شریک گفت وگوها تبدیل شد.

امارات‌متحده و کویت در ماه آگوست اعلام کردند که سفیران خود را به تهران باز می‌گردانند.

با وجود اینکه روابط عربستان‌سعودی و ایران هنوز به این اندازه پیشرفت نکرده است اما مقامات این ۲ کشور چندین بار با هم ملاقات کرده‌اند. به عنوان مثال، در ۲۵ آوریل پنجمین دوره مذاکرات مثبت در بغداد برای عادی‌سازی روابط دوجانبه برگزار شد. به دنبال این نشست، وزارت امور خارجه ایران در ۲۲ آگوست گفت: «مذاکرات با عربستان‌سعودی در مورد از سرگیری روابط نیز در جهت مثبت قرار دارد».

ایران همچنین در آوریل ۲۰۲۱، قرارداد ۲۵ ساله‌ای را به ارزش ۴۰۰ میلیارد دلار در جهت مشارکت استراتژیک و اقتصادی با چین امضا کرد.

در نهایت باید گفت که تلاش‌های واشنگتن برای منزوی کردن کشورهایی که هژمونی آن را به چالش می‌کشند، دست بر قضا باعث شده که ملل هدفمند به یکدیگر نزدیک شوند و جامعه‌ای متحد از کشورها را تشکیل دهند. در واقع، این جهان چندقطبی به تلاش‌های ایالات‌متحده برای انزوا قول داده است که از آن جلوگیری کند.