به گزارش خبرنگار مهر، پارکهای علم و فناوری نهادهای اجتماعی و خدماتی هستند که حلقهای از زنجیره توسعه اقتصادی را تشکیل میدهند و اهدافی مانند افزایش خلاقانه فناوری، توسعه اقتصادی و اشتغال زایی را دنبال میکنند.
پیشینه تأسیس این پارکها به اواخر دهه ۱۹۵۰ و اوایل دهه ۱۹۶۰ می رسند. نخستین پارک تحقیقاتی، پارک تحقیقاتی استنفورد آمریکایی بوده است که در سال ۱۹۵۲ راه اندازی شده است. در اروپا هم اولین پارکها و شهرکهای علم و فناوری در دهه ۶۰ شکل گرفتند که از آن جمله میتوان به کمبریج و هریوت وات در انگلیس و گرهنویل و سوفیاآفتییولیس در فرانسه اشاره کرد.
تاریخچه اولین شهرک علمی - تحقیقاتی در ایران به سال ۱۳۷۱ میرسد که توسط معاونت پژوهشی دانشگاه اصفهان مطرح و اساسنامه آن در سال ۱۳۷۵ در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب و در سال ۱۳۷۹ با ۱۷ واحد فناوری و تحقیقاتی راه اندازی شد.
پس از آن پارکهای علم و فناوری در سایر استانها با انحلال سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی تأسیس و راه اندازی شد.
پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی وابسته به جهاد دانشگاهی، با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان اولین پارک تخصصی فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی در ۲۲ اردیبهشت سال ۹۷ افتتاح شد.
هدف از تأسیس این پارک بهره گیری از توانمندیهای حوزههای فرهنگی، هنری و علوم انسانی به منظور افزایش نوآوری، اشتغالزایی و درآمدزایی است، تا با همگرایی و هم افزایی از ظرفیت حوزههای مذکور فرصتهای جدیدی برای توسعه اقتصادی و فرهنگی کشور ایجاد شود.
همچنین ظرفیت سازی برای اشتغال دانش بنیان فارغ التحصیلان رشتههای علوم انسانی - گردشگری و هنر، برقراری تعامل با اصحاب فرهنگ و هنر، صاحبان طرح و ایده و خلاقیت در حوزههای فرهنگی و هنری، توسعه زیرساختهای فناورانه برای خلاقیت و کارآفرینی در حوزههای فرهنگی، هنری و گردشگری، حمایت از تجاری سازی طرح و ایدههای خلاقانه در حوزه صنایع فرهنگی، جلب حمایت سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای سرمایه گذاری در حوزه صنایع فرهنگی و خلاق، فراهم سازی فرصتهای لازم برای توسعه محصولات و صنایع فرهنگی و خلاق و پایش و رصد فعالیتها و محصولات فرهنگی و خلاق مبتنی بر فناوریهای نرم و ارزیابی آنها از جمله مأموریتهای پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی به شمار میرود.
صنایع خلاق در پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی شامل طراحی و خدمات خلاق، کتاب و مطبوعات، اجراها و جشنها، رسانههای صوتی، تصویری و تعاملی، هنرهای تجسمی و صنایع دستی، میراث فرهنگی، ورزش و تفریح و گردشگری است.
بخش طراحی و خدمات خلاق شامل طراحی مد، طراحی گرافیک، طراحی داخلی، طراحی صنعتی، طراحی معماری و خدمات تبلیغاتی، بخش کتاب و مطبوعات شامل کتاب، روزنامه و مجلات، سایر موارد چاپی، کتابخانه ها (حضوری و مجازی) و نمایشگاهها، بخش اجراها و جشنها شامل هنرهای نمایشی، فستیوالها، نمایشگاهها، جشنها و موسیقی، بخش رسانههای صوتی، تصویری و تعاملی شامل فیلم، ویدئو، انیمیشن، پادکست، بازیهای ویدئویی، تلویزیون و رادیو (پخش زنده اینترنتی)، بخش هنرهای تجسمی و صنایع دستی شامل هنرهای زیبا، صنایع دستی، عکاسی، بخش میراث فرهنگی شامل موزهها (حضوری و مجازی)، مکانهای باستانی و تاریخی، مناظر فرهنگی، میراث فرهنگی، بخش ورزش و تفریح شامل ورزشها، آمادگی جسمانی و تندرستی، شهربازی و پارکهای موضوعی و بخش گردشگری شامل پذیرایی و اقامت، خدمات مسافرتی چارتر و توریستی است.
دستاوردهای این پارک را میتوان به راه اندازی خانه خلاق صادرات صنایع فرهنگی، راه اندازی باشگاه صنایع خلاق فرهنگی (یونسکو)، صندوق پژوهش و فناوری صنایع خلاق، راه اندازی شعب استانی و راه اندازی بنیاد و مراکز نوآوری تخصصی (بنیاد ملی کارآفرینی محتوای دیجیتال، بنیاد ملی توانمندسازی و کارآفرینی لوآ، بنیاد ملی کسب و کارهای موسیقی ایران و مرکز نوآوری و شتابدهی صنعت تصویر) اشاره کرد.
تهیه و تدارک فضا جهت استقرار دفاتر شرکتها در پارکها و انجام امور لجستیکی و فناوری، برگزاری دورههای آموزش توانمندسازی واحدهای فناور و شرکتهای مستقر در پارک، ارائه مشاورههای عمومی و تخصصی به واحدهای فناور و شرکتهای مستقر در پارک، پرداخت تسهیلات و وامهای کم بهره از محل منابع پارک، پرداخت تسهیلات و وامهای کم بهره از بانکها، مؤسسات و صندوقهای حمایتی، تشکیل کمیته ارزیابی بررسی و انتخاب فعالیتها، خدمات و محصولات برتر در حوزه فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی و خلاق، انعقاد تفاهم نامه و پروتکل همکاری با دستگاههای مربوطه جهت شبکه سازی، برگزاری نشستها، جشنوارهها، همایشها و نمایشگاههای تخصصی و تخفیفهای مالیاتی از جمله تسهیلات و حمایتهای پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی به شمار میرود.
هم اکنون شعبههای پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی در فارس، کیش و زنجان فعال است.
همچنین به منظور استفاده بیشتر از دانش و تجربه متخصصین حوزههای مختلف ۱۴ کارگروه تخصصی در پارک با تشکلها و حوزههای مختلف پارک مساعدت و همکاری فکری میکنند که شامل کمیسیون صنایع دستی، کمیسیون موسیقی، کمیسیون سینما و انیمیشن، کمیسیون نشر، میراث مکتوب، کمیسیون معماری، کمیسیون هنرهای تجسمی، کمیسیون گردشگری، کمیسیون مد و لباس، کمیسیون بین الملل، کمسیون بازاریابی و تبلیغات، کمیسیون رسانه، کمیسیون اسباب بازی، کمیسیون چاپ و بسته بندی، کمیسیون قرآن و عترن است.
تا کنون پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی بامعاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت دادگستری (معاونت حقوقی و مالکیت فکری)، فرهنگستان هنر، کمیسیون ملی یونسکو، مؤسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر، پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، کمیته امداد امام خمینی (ره)، استانداری تهران، دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد، صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری، صندوق کارآفرینی امید، مرکز رشد مشهد، دانشگاه علم و فرهنگ، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران تفاهم نامههای مختلفی را منعقد کرده است.